„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Paweł Kołacz

Gospodarowanie sprzętem rolniczym 321[05].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Halina Garbowska
mgr inż. Daniel Grzesiak




Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Paweł Kołacz



Konsultacja:
mgr Rafał Rzepkowski

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 321[05].Z1.03,

„Gospodarowanie sprzętem rolniczym”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu technik rolnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Mechanizacja i rodzaje środków transportowych w gospodarstwie rolnym

11

5.1. Ćwiczenia

11

5.2. Rodzaje uszkodzeń maszyn, przyczyny powstawania, metody naprawy

13

5.2. Ćwiczenia

13

5.3. Konserwacja i przechowywanie sprzętu rolniczego

15

5.3. Ćwiczenia

15

5.4. Produkty naftowe

17

5.4. Ćwiczenia

17

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

19

7. Literatura

31

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik rolnik.

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−−−−

przykładowe scenariusze zajęć,

−−−−

ć

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−−−−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−−−−

wykaz literatury.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

inscenizacji,

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. W celu przeprowadzenia sprawdzianu
wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale
6 zestawami zadań testowych.

W tym rozdziale zamieszczono również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań i uczenia się,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

321[05].Z1.01

Obsługiwanie i prowadzenie ciągnika

rolniczego

321[05].Z1

Mechanizacja

w gospodarstwie rolnym

321[05].Z1.02

Użytkowanie maszyn i urządzeń

stosowanych w produkcji rolniczej

321[05].Z1.03

Gospodarowanie sprzętem

rolniczym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

odczytywać i sporządzać rysunki techniczne,

−

posługiwać się dokumentacją techniczno-technologiczną,

−

charakteryzować środki transportu rolniczego oraz określać ich zastosowanie,

−

określać uszkodzenia urządzeń, maszyn i sprzętu stosowanego w rolnictwie,

−

określać metody naprawy sprzętu rolniczego,

−

konserwować sprzęt, narzędzia i maszyny rolnicze,

−

przechowywać sprzęt, maszyny i urządzenia rolnicze,

−

rozróżniać produkty naftowe i prawidłowo je stosować,

−

określać metody i środki zapobiegania szkodliwym czynnikom środowiska pracy,

−

interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska,

−

obsługiwać komputery i urządzenia towarzyszące,

−

współpracować w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

scharakteryzować sprzęt stosowany w rolnictwie do transportu,

–

określić zasady obsługi i konserwacji sprzętu transportowego,

–

dobrać środki transportu do określonej technologii produkcji z uwzględnieniem
warunków gospodarstwa rolnego,

–

określić sposoby zapobiegania uszkodzeniom sprzętu rolniczego,

–

wyjaśnić przyczyny uszkodzeń ciągników, maszyn i urządzeń oraz narzędzi rolniczych,

–

scharakteryzować metody kwalifikowania maszyn do naprawy,

–

posłużyć się instrukcjami obsługi maszyn, ciągników i urządzeń technicznych,

–

określić warunki przechowywania sprzętu rolniczego,

–

zastosować zasady konserwacji sprzętu rolniczego,

–

pozyskać informacje na temat sposobu i warunków zakupu sprzętu rolniczego,

–

określić zasady zespołowego użytkowania sprzętu rolniczego,

–

przestrzegać zasad przechowywania i dystrybucji paliw oraz eksploatacji sprzętu
rolniczego,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł:

Mechanizacja w gospodarstwie rolnym 321[05].Z1.

Jednostka modułowa:

Gospodarowanie sprzętem rolniczym 321[05].Z1.03

Temat: Budowa, zasada działania i obsługa kołowych środków transportowych.

Cel ogólny: wyróżnienie kołowych środków transportowych, określenie zasad ich pracy,

obsługi, konserwacji i usuwanie usterek.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić budowę kołowych środków transportowych,

−

omówić zasady obsługi wózków kołowych,

−

wykonać konserwację i drobnych napraw,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony środowiska.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pokaz z instruktażem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Uczestnicy: uczniowie technikum rolniczego.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy z kołowymi środkami transportowymi,

−

instrukcje obsługi kołowych środków transportowych,

−

instrukcje obsługi do ćwiczeń,

−

kary gwarancyjne,

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:

Nauczyciel:
a) przedstawia budowę i zastosowania kołowych środków transportowych,
b) charakteryzuje sposoby konserwacji,
c) określa warunki bhp i ochrony środowiska, w jakich należy przestrzegać wykonując

zadanie.

Uczniowie wykonują zadanie:
a) wykonują konserwację przygotowanych środków transportowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

5. Podsumowanie zajęć:
–

po wykonaniu zadania uczniowie analizują poszczególne czynności,

–

każdy uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony,

–

nauczyciel ocenia aktywności uczniów.

6. Zakończenie zajęć.
Przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej dotyczącej sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

Praca domowa:
Określ zalety kołowych środków transportowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł:

Mechanizacja w gospodarstwie rolnym 321[05].Z1.

Jednostka modułowa:

Gospodarowanie sprzętem rolniczym 321[05].Z.03

Temat: Budowa, zasada działania, konserwacja i zastosowanie przenośników

ś

limakowych czerpakowych.

Cel ogólny: Określenie zasad działania oraz możliwości wykorzystania przenośników

ś

limakowych i czerpakowych w gospodarstwie rolnym i zastosowania

w maszynach i pojazdach rolniczych samobieżnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

obsłużyć przenośniki wykorzystywane w gospodarstwie rolnym,

−

wykonać regulację zespołów roboczych i usunąć drobne usterki,

−

wskazać i omówić wykorzystanie przenośników zastosowanych w maszynach i pojazdach
rolniczych wolnobieżnych,

−

wykonywać czynności obsługowe i konserwacyjne zgodne z warunkami bezpiecznej
i higienicznej pracy oraz ochrony środowiska.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

katalogi przenośników ślimakowych i czerpakowych,

−

filmy dydaktyczne,

−

kombajn zbożowy lub maszyna do młócenia.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Uczestnicy: uczniowie technikum rolniczego.

I. Faza wprowadzająca
1. Uświadomienie uczniom celu zajęć. Wprowadzenie do tematu zajęć.

Budowa, zasada działania, konserwacja i zastosowanie przenośników ślimakowych

i czerpakowych.

2. Podział uczniów na 2 grupy.
3. Przypomnienie zasad pracy w grupie i oceny takiej pracy, przydział zadań dla

poszczególnych grup:

grupa I, budowa, zasada działania, konserwacja i zastosowanie przenośników

ś

limakowych,

grupa II, budowa, zasada działania, konserwacja zastosowanie przenośników

czerpakowych.

II. Faza realizacyjna
1. Zgromadzenie źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

2. Wyszczególnienie zagadnień związanych z zadaniem.
3. Określenie zasad wykonywania ćwiczenia.
4. Określenie niebezpieczeństw podczas wykonywania ćwiczenia.
5. Prezentacja opracowanych materiałów.
6. Wykonanie czynności związanych z obsługą przenośników.

III. Faza podsumowująca
1. Podsumowanie.

Każda z grup referuje swoje zagadnienie z przydzielonego tematu lekcji i przedstawia
zasady na planszy. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania. Odpowiedzi udziela
referujący. W przypadku trudności nauczyciel tłumaczy niezrozumiałe zagadnienia.

2. Ocena pracy uczniów.

Zakończenie zajęć:
Praca domowa
Określ zastosowanie przenośników ślimakowych i czerpakowych w maszynach rolniczych
i pojazdach samobieżnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5.

ĆWICZENIA

5.1. Mechanizacja

i

rodzaje

środków

transportowych

w gospodarstwie rolnym

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie dostępnej literatury, sklasyfikuj urządzenia transportowe.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne
wykonanie ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) sklasyfikować urządzenia transportowe,
2) wykonać tabelkę przy pomocy komputera,
3) wypełnić tabelę,
4) wkleić wykonaną pracę do zeszytu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

katalogi środków transportowych,

–

stanowisko komputerowe,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj na stronie internetowej przenośnik pneumatyczny, narysuj schemat i oznacz

jego elementy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładność

wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w Internecie przenośnik pneumatyczny,
2) narysować jego schemat,
3) określić poszczególne elementy na schemacie,
4) wkleić schemat do zeszytu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

komputer z podłączonym Internetem,

–

materiały i przybory do rysowania,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Rodzaje uszkodzeń maszyn, przyczyny powstawania, metody

naprawy

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając z doświadczenia mechanika w gospodarstwie szkolnym, wypisz najczęściej

spotykane uszkodzenia maszyn i sprzętu rolniczego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładność

wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeprowadzić wywiad z mechanikiem gospodarstwa,
2) określić rodzaje uszkodzeń,
3) określić sposoby napraw zarejestrowanych uszkodzeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

warsztat w gospodarstwie,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj naprawy cieknącej chłodnicy w ciągniku rolniczym przy pomocy lutowania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne

wykonanie ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować stanowisko do lutowania,
2) przygotować miejsce lutowania,
3) przeprowadzić lutowanie,
4) sprawdzić szczelność uszkodzonego miejsca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

uszkodzona chłodnica,

−

lutownica elektryczna,

−

cyna, kalafonia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Konserwacja i przechowywanie sprzętu rolniczego

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj przegląd i konserwację sprzętu uprawowego w gospodarstwie szkolnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładność

wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykonać przegląd sprzętu,
2) przygotować środki do konserwacji,
3) przeprowadzić konserwację sprzętu,
4) przestrzegać przepisów bhp i ochrony środowiska.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne

Ś

rodki dydaktyczne:

–

sprzęt uprawowy,

–

stanowisko do mycia sprzętu,

–

ś

rodki do konserwacji sprzętu uprawowego,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dla wybranego ciągnika rolniczego, opracuj harmonogram przeglądów technicznych

i wypisz, jakie czynności wchodzą w skład przeglądu P2.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładność

wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać instrukcję obsługi wybranego ciągnika,
2) wykonać wykres liniowy częstotliwości przeglądów,
3) sporządzić zakres czynności przeglądu ciągnika P2,
4) wkleić opracowanie do zeszytu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

foliogramy z rodzajami przeglądów technicznych ciągników,

−

instrukcje obsługi ciągników rolniczych,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.4. Produkty naftowe

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj próbki produktów naftowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładność

wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć próbki,
2) określić ich kolor i zapach,
3) określić wizualnie gęstość,
4) rozpoznać: olej napędowy, etylinę, olej przekładniowy i hydrauliczny.
5) przestrzegać bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

próbki z produktami naftowymi,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj konserwacji maszyn do siewu zbóż po zakończeniu prac polowych jesiennych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne

wykonanie ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) umyć sprzęt na stanowisku,
2) ustawić sprzęt na określonym miejscu,
3) wykonać konserwacje środkami konserwującymi,
4) przygotować sprzęt do długiego postoju zimowego,
5) przestrzegać warunków bhp i ochrony środowiska.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ś

rodki dydaktyczne:

–

narzędzia uprawowe,

–

stanowisko do mycia,

–

ś

rodki konserwujące,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego.

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Gospodarowanie sprzętem
rolniczym”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 12, 13, 14, 15, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 9, 10, 11, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej8 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. b, 4. c, 5. c, 6. a, 7. d, 8. a, 9. b, 10. b, 11. a,
12. d, 13. a, 14. c, 15. d, 16. b, 17. a, 18. b, 19. d, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Rozróżnić kołowe środki transportowe

B

P

b

2.

Scharakteryzować zastosowanie
przenośników taśmowych

C

P

b

3.

Wyjaśnić ekonomikę transportu

B

P

b

4.

Zastosować przenośniki czerpakowe

D

PP

c

5.

Określić przeznaczenie przenośników
ś

limakowych

B

P

c

6.

Scharakteryzować rodzaje zużyć części

C

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

7.

Wyjaśnić przyczyny uszkodzeń

B

P

d

8.

Wymienić warunki sprawności
technicznej

B

P

a

9.

Scharakteryzować

zużycia

układów

hydraulicznych

C

PP

b

10.

Scharakteryzować procesy zużyć
w układach przepływowych

C

PP

b

11.

Ustalić warunki bezpieczeństwa podczas
pracy

D

PP

a

12.

Rozróżniać rodzaje zużyć

B

P

d

13.

Rozróżniać produkty przerobu ropy
naftowej

B

P

a

14.

Określić temperaturę zapłonu oleju
napędowego

B

P

c

15.

Określić ciężar właściwy oleju
napędowego

B

P

d

16.

Określić temperaturę zapłonu benzyny

C

P

b

17.

Dobrać oleje hydrauliczne

C

PP

a

18.

Dobrać oleje przekładniowe

C

PP

b

19.

Określić warunki bezpieczeństwa pracy

B

P

d

20.

Określić bezpieczne wyposażenie garażu

B

P

d

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do kołowych środków transportowych zaliczamy

a) przenośniki pneumatyczne.
b) taczki i wózki ręczne.
c) kolejki wiszące.
d) przenośniki czerpakowe.

2. Przenośniki mechaniczne taśmowe mogą pracować w płaszczyźnie

a) pionowej.
b) poziomej i ukośnej.
c) tylko ukośnej.
d) w każdej płaszczyźnie.

3. Na czynności transportowe w gospodarstwach rolnych przypada

a) 90% nakładów pracy.
b) 40–60 % nakładów pracy.
c) 20% nakładów pracy.
d) transport nie znaczenia.

4. Przenośniki czerpakowe mogą pracować

a) tylko w płaszczyźnie poziomej.
b) tylko w płaszczyźnie pionowej.
c) w płaszczyźnie ukośnej, poziomej i pionowej.
d) tylko w płaszczyźnie ukośnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5. Przenośniki ślimakowe wykorzystywane są do przemieszczania

a) materiałów paczkowanych.
b) materiałów objętościowych.
c) materiałów sypkich.
d) materiałów płynnych.

6. Zmęczenia powierzchniowe powodują

a) wykruszenia.
b) pęknięcia.
c) złamania.
d) lepszą regulację zespołu.

7. Uszkodzenia części maszyn i sprzętu rolniczego powodowane są przez

a) dobrą pracę traktorzysty.
b) prawidłową eksploatację,
c) stosowanie prawidłowych części.
d) warunki glebowe i terenowe.

8. Sprawność techniczną ciągników obniżają

a) uszkodzone części.
b) prawidłowa obsługa.
c) stosowane prawidłowe oleje.
d) warunki pogodowe.

9. Zużycie erozyjne występuje najczęściej

a) w elementach pracujących w glebie.
b) w układach hydraulicznych pracujących pod ciśnieniem.
c) w przekładniach zębatych.
d) w przekładniach pasowych.

10. Zjawisko kawitacji następuje poprzez

a) pęcznienie materiału pod wpływem temperatury.
b) ubytki materiału w miejscach zwężeń przepływowych.
c) uszkodzenie pierścieni uszczelniających.
d) nadmierne spalanie oleju silnikowego.

11. Naprawy uszkodzonych elementów maszyny dokonujemy

a) w czasie postoju i wyłączonym silniku.
b) w trakcie pracy silnika.
c) na polu w trakcie eksploatacji.
d) zjeżdżamy do miejsca garażowania.

12. W przekładniach zębatych i łożyskach kulkowych występuje uszkodzenie zwane

a) zmęczeniem objętościowym.
b) korozją.
c) starzeniem.
d) pittingiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

13. Z przerobu ropy naftowej otrzymujemy

a) oleje silnikowe i benzyny.
b) etylinę i oleje zimowe.
c) tylko smary plastyczne.
d) płyny niezamarzające.

14. Temperatura zapłonu oleju napędowego wynosi

a) 40°C.
b) 10°C.
c) 60°C.
d) -10°C.

15. Gęstość oleju napędowego wynosi

a) 0,1 g/cm3 .
b) 0,3 g/cm3.
c) 0,5 g/cm3.
d) 0,8 g/cm3.

16. Temperatura zapłonu benzyny

a) 15°C.
b) -15°C.
c) 50°C.
d) -35°C

17. Do układów hydraulicznych stosujemy olej zwany

a) Hydrol.
b) Superol.
c) Dipol.
d) nie posiada nazwy.

18. W przekładniach ciągników rolniczych stosujemy oleje

a) z przerobu rzepaku.
b) przekładniowe.
c) hydrauliczne.
d) silnikowe.

19. Wiaty zamknięte powinny być wyposażone

a) w oświetlenie.
b) w spawarki elektryczne.
c) w narzędzia do napraw.
d) w sprzęt gaśniczy.

20. Garaże powinny być wyposażone w

a) kanał przejazdowy.
b) tylko w dobrą wentylację.
c) drzwi i okna plastikowe.
d) instalację oświetleniową, elektryczną 24V i dobrą wentylację.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Gospodarowanie sprzętem rolniczym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Gospodarowanie sprzętem
rolniczym”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 8, 11, 14, 15, 16, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową odpowiedź

lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. d, 4. d, 5. b, 6. c, 7. d, 8. a, 9. b, 10. a, 11. b,
12. d, 13. b, 14. c, 15. d, 16. b, 17. b, 18. d, 19. c, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Wyjaśnić zapotrzebowanie na środki
transportowe

A

P

c

2.

Określić rodzaj napędu przenośnika

B

P

d

3.

Określić budowę przenośników

B

P

d

4.

Określić zastosowanie przenośnika

B

P

d

5.

Rozróżnić kołowe środki transportowe

B

P

b

6.

Określić budowę przenośników

B

P

c

7.

Scharakteryzować zużycia chemiczne

C

P

d

8.

Scharakteryzować zużycia erozyjne

C

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9.

Określić cele napraw

B

P

b

10.

Rozróżnić rodzaje napraw

B

P

a

11.

Scharakteryzować cele regeneracji

C

PP

b

12.

Określić zasady wymiany części

B

P

d

13.

Rozróżnić rodzaje zużyć

B

P

b

14.

Scharakteryzować zużycie cieplne

C

PP

c

15.

Scharakteryzować miejsca erozji
i kawitacji

C

PP

d

16.

Scharakteryzować techniki napawania

C

PP

b

17.

Określić rodzaj paliwa

B

P

b

18.

Określić temperaturę zapłonu benzyny

B

P

d

19.

Określić temperaturę zapłonu oleju
napędowego

B

P

c

20.

Określić ciężar właściwy oleju
napędowego

B

P

d

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Znaczenie transportu wewnątrz gospodarstwa wzrasta w czasie

a) lata.
b) zimy.
c) w czasie zbiorów zbóż.
d) jest równomiernie rozłożony.

2. Przenośniki ślimakowe otrzymują napęd od

a) wałka odbioru mocy.
b) silnika spalinowego.
c) ciągnik a rolniczego.
d) silnika elektrycznego.

3. Elementem roboczym przenośnika ślimakowego jest

a) taśma gumowa.
b) czerpaki.
c) listwy.
d) ślimak.

4. Przenośnik ślimakowy może przemieszczać materiały w płaszczyźnie

a) tylko poziomej.
b) tylko pionowej.
c) tylko skośnej.
d) poziomej, pionowej i skośnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

5. Do kołowych środków transportu zaliczamy

a) przenośniki czerpakowe.
b) przyczepy ciągnikowe.
c) przenośniki pneumatyczne.
d) kolejki wiszące.

6. W przenośniku pneumatycznym elementem roboczym jest

a) czerpak.
b) ślimak.
c) powietrze.
d) przenośnik listwowy.

7. Chemiczne zużycie części maszyn spowodowane jest

a) pęknięciem części.
b) działaniem tarcia.
c) działaniem ciepła.
d) Działaniem substancji aktywnych chemicznie.

8. Zużycie erozyjne występuje w

a) układach hydraulicznych.
b) w układach elektrycznych.
c) podczas tarcia.
d) różnego rodzaju korozją.

9. Naprawy uszkodzonych części dokonujemy, aby

a) maszynę można bezpiecznie przechowywać.
b) przywrócić maszynie jej prawidłowe funkcjonowanie.
c) maszyna nie korodowała.
d) nie zagrażała bezpieczeństwu.

10. W technologii napraw wyróżniamy następujące rodzaje napraw

a) bieżącą, średnią i główną.
b) tylko średnią.
c) tylko bieżącą,
d) tylko główną.

11. Regeneracja części maszyn ma na celu

a) dotarcie współpracujących ze sobą części.
b) przywrócenie pierwotnych kształtów i wymiarów.
c) powstrzymanie procesu uszkodzenia.
d) ograniczenie tarcia.

12. Uszkodzone łożyska toczne poddamy procesowi naprawy przez

a) wymianę pierścienia wewnętrznego.
b) klejenie.
c) spawanie gazowe.
d) wymianę łożyska na nowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

13. Zużycie awaryjne części następuje w wyniku

a) starzenie się części.
b) krótkotrwałej eksploatacji.
c) niewłaściwego smarowania.
d) warunków atmosferycznych.

14. Zużycie cieplne następuje w wyniku

a) prawidłowej eksploatacji.
b) działania warunków atmosferycznych.
c) działania wysokiej temperatury.
d) pracy ciągłej maszyny przez 6 godzin.

15. Zjawisko erozji i kawitacji występujące w maszynach rolniczych jest

a) niepożądane.
b) wskazane.
c) nieuniknione.
d) zjawiskiem działającym w miejscach zwężeń przekrojów przepływowych.

16. Napawanie wykonujemy poprzez

a) przyklejenie uszkodzonych elementów.
b) nałożenie dodatkowej warstwy materiału.
c) obróbkę cieplną.
d) obróbkę mechaniczną.

17. Ciągniki rolnicze z silnikami o zapłonie samoczynnym są napędzane

a) benzyną bezołowiową.
b) olejem napędowym.
c) olejem hydraulicznym.
d) mieszanką paliwową powietrzną.

18. Temperatura zapłonu benzyny wynosi

a) 35°C.
b) 25°C.
c) 15°C.
d) -15°

C.

19. Temperatura zapłonu oleju napędowego wynosi

a) 15°C.

,

b) 22°C.
c) 50–80°C.
d) 15°C.

20. Ciężar właściwy oleju napędowego wynosi

a) 0,4 g/cm3
b) 0,38 g/cm3 .
c) 0,7–7,5 g/cm3.
d) 0,8–0,88 g/cm3.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Gospodarowanie sprzętem rolniczym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

7. LITERATURA

1. Bocheński Cz. Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych. Podstawy. WSiP Warszawa 1995
2. Humanowski Z.: Usuwanie niesprawności i regulacje ciągników
3. Kozłowska D.: Mechanizacja rolnictwa cz. II. Hortpress sp. z o.o, Warszawa 1997
4. Kuczewski J., Majewski Z.: Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych. WSiP Warszawa. 1999
5. Kuczewski J.: Eksploatacja maszyn rolniczych. WSiP Warszawa. 1999
6. Lorenc W.: Naprawa ciągników rolniczych. PWRiL Warszawa 1984
7. Lorenc W.: Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych. PWRiL Warszawa 1985
8. http://www.mrol.com.pl
9. http://pl.wikipedia.org

Literatura metodyczna

1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Niemierko B.: Między oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1997
3. Niemiecko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, FW, Warszawa 1997
4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000