Główne ukraińskie polityczne organizacje emigracyjne na
świecie i w USA
Aktualizacja: 2019-04-23 4:59 pm
Publikuję odtajniony w 2007 roku dokument Centralnej Agencji Wywiadowczej Stanów Zjednoczonych, ukazujący pełen
obraz struktury organizacyjnej i przywódczej wszystkich agend ukraińskich nacjonalistów, utworzonych po roku 1947 w
USA, Kanadzie, Australii i Europie Zachodniej. Mam nadzieję, że dokument ten przyczyni się na gruncie polskim do
lepszego poznania metod działania banderowsko – melnykowskiej pajęczyny konspiracji, której głownym celem
pozostaje niezmiennie, od samego początku powstania naczelnej czapy tych wszystkich organizacji, czyli Organizacji
Ukraińskich Nacjonalistów, tj. metodyczne dążenie do całkowitego zniszczenia Narodu oraz likwidacji Państwa
Polskiego.
Szczególne podziękowania składam na ręce tłumacza poniższego tekstu, który z oczywistych względów pragnął
pozostać
anonimowy.
Posiadam również kolejny odtajniony raport C.I.A., liczący 28 stron maszynopisu dotyczący konfliktu pomiędzy OUN
Bandery, a OUN Melnyka. Będę wdzięczny, jeśli ktoś podejmie się przetłumaczenia tego dokumentu z języka
angielskiego
na
polski.
Jacek Boki – Elbląg 23 kwiecień 2019 r.
jacek.boki@interia.pl
TAJNE
Notatka
11 LISTOPADA 1977
Data informacji: 1971, aktualizacja z 1976 r.
1. WSTĘP: na początku 1970 roku, ukraińskie środowisko polityczne prezentowało wiele cech przedwojennych
ukraińskich ugrupowań politycznych. Najważniejszą polityczną rolę odgrywały trzy frakcje OUN (Organizacja
Ukraińskich Nacjonalistów): OUN/B (Bandera), OUN/M (Melnyk), OUN/Z (zagraniczny). Pierwsza frakcja była
największa, lecz miała w swych szeregach niewielu naśladowców ze środowiska intelektualistów. Partie
centrum były reprezentowane przez URDP (Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna), UNDO (Ukraiński
Narodowy Demokratyczny Sojusz) oraz UNDS (Ukraiński Narodowy Związek Zawodowy). Lewica składała się
z: USP (Ukraińska Partia Socjalistyczna), natomiast prawicę reprezentowały: monarchistyczna SHD ( Unia
Patriotów) oraz SVU (Sojusz Wyzwolenia Ukrainy).
OUN/M, OUN/Z, UNDO, UNDS oraz USP były członkami Ukraińskiej Rady Narodowej. Organ wykonawczy rady był
postrzegany przez jej członków jako rząd Ukraińskiej Narodowej Republiki (UNR) na uchodźstwie, który istniał na
Ukrainie od 1917 do 1920. Ukraińskie słowo „rada” jest odpowiednikiem rosyjskiego słowa „Związek” lub „Sojusz”.
A. Główne Ukraińskie polityczne organizacje emigracyjne w 1971:
OUN/B – Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów/ Bandera z kwaterą główną w Monachium, gdzie znajdowała się
również siedziba ich przewodniczącego Jarosława Stećko. Stećko był także przewodniczącym ABN.
Inni ważni członkowie w Monachium to: Ivan Kaszuba, Stepan Łenkavskij, Stepan Mudry. W Insbruku i Austrii: Osyp
Tiushka. Hryhory Drabat i Wasyl Oleskiv w Londynie. Wołodymyr Kosyk i Borys Witoshynskyy w Paryżu. Roman
Malashchuk i Wasyl Bezkhlibnyk w Toronto. Niykhaylo Shegedyn w Melbourne.
OUN / B jest związany z takimi organizacjami obywatelskimi jak OOChSU – Organizacja Obrony Czterech Wolności
Ukrainy w USA lub LVU – Liga Wyzwolenia Ukrainy w Kanadzie. Liderzy OUN / B i OOChSU w USA to Stepan Halamay,
Lev Futala, Ivan Vynnyk
Ivan Vovchuk. Lider OUN / B w Kanadzie, R. Malashchuk, jest również prezesem LVU.
OUN / B ma następujące publikacje: Szlakh Peremohy (Szlak Zwycięstwa) – tygodnik, Monachium, Vyzvolnyy Shlakh
(Szlak Wyzwolenia/Wolności) – miesięcznik publikowany w Londynie i Ukraińska Recenzja także w Londynie; Echo z
Ukrainy – tygodnik w Toronto, Visnyk (The Herald) – miesięcznik w Nowym Jorku.
OUN / B jest decydującym czynnikiem ABN – Antybolszewickiego Bloku Narodów, który obejmuje przedstawicieli
różnych nierosyjskich organizacji emigracyjnych. W USA działalność ABN jest prowadzona przez Przyjaciół ABN (PABNA
– Przyjaciele ABN w Ameryce). SUM – Stowarzyszenie Młodzieży Ukraińskiej z siedzibami w kilku krajach zachodnich,
również jest pozwiązany z OUN / B.
OUN/M
OUN / M – OUN – Melnykivtsi (grupa Melnyk) ma swoją siedzibę główną w Paryżu, gdzie mieszka też jej lider Oleh
Shtul-Zhdanovych. Inni główni urzędnicy OUN / N to: Arkadyy Źukowski w Paryżu; Dmytro Andrievskyy, Yakiv
Makovetskyy, Antin Melnyk (1), Ivan Zheguts w Monachium; Hryhory Kostiuk w Londynie: Jarosław Haywas w Newark,
N.J., Zenon Horodyskyy w Trenton, N.J. Osyp Zinkewych w Baltimore, Zynowij Knysh w Toronto, Mykoła Plawiuk w
Ancaster, Ontario, Markb Antonowych w Montrealu, Bohdan Bociurkiw w Ottawie. Oficjalna publikacja ODN / M to
Ukrainske Slovo (Ukraińskie słowo).
Półoficjalny Novyy Shlakh (Nowa Ścieżka/Nowy Szlak) jest publikowany w Winnipeg, Latarka (Torch) w Baltimore.
Powiązane z OUN/M są: ODWU – Organizacja Odrodzenia Ukrainy w USA, UNO – Ukraiński Sojusz Narodowy w
Kanadzie, UNYe – Ukraińska Unia Narodowa we Francji.
OUN/Z
Ma swoją siedzibę w Monachium. Głównymi oficerami są Bohdan Kurdiuk (przewodniczący); Dana Rebet, Ivan Chornij,
Iryna Kozak w Monachium; Światosław Wasylko w Nottingham, Anglia, Wołodymyr Vashkovych w Manchesterze,
Oleksander Kowdlysko w Bradford, Roman Ilnytzkyj, Anatol Kaminsky, Roman BorkOwsky w Nowym Jorku, Vasyl
Markus w Chicago, Bohdan Pidhaynyy, Karolo Mykytchuk w Toronto, Kanada. Oficjalnym miesięcznikiem OUNz jest
Ukrainsky Samostijnyk, opublikowany w Monachium.
OUN/z jest powiązany z ZP / UHVR.
ZP/ UHVR
Zagraniczne przedstawicielstwo Najwyższej Ukraińskiej Rady Wyzwolenia zostało założone na Ukrainie w 1944 jako
polityczne przywództwo UPA – Ukraińskiej Powstańczej Armii.
Prezesem ZP / UHVR jest ks. Ivan Hryniokh, zamieszkały w Monachium. Inni główni oficerowie to Joseph Beran w
Bernie, Szwajcaria, Kyrylo Mytrowych w Paryżu, Sviatoslaw Vasylko w Nottingham, Anglia, Bohdan Czajkiwskyj, Roman
Ilnytzkyj, Anatol Kaminsky, Mykoła Łebed (2), Myroslaw Prokop w Nowym Jorku, Pawlo Turula w Chicago, Mykhaylo
Marunchak w Winnipeg, Myroslaw Maleckyj w Toronto, Bohdan Halajczuk w Buenos Aires, Argentyna, Myroslaw Boluch
w Glenroy, Vic., Australia. ZP / UHVR publikowało miesięcznik Suchasnist („Współczesny”) w Monachium.
OUN/Z i ZP / UHVR są powiązane z dwiema organizacjami obywatelskimi: Obyednannia Prykhylnykov Vyzvolnoyi
Borotby (OPWB – Stowarzyszenie dla Wolnej Ukrainy) w USA i Ukrainsko-Kanadijske Towarzystwo (Towarzystwo
Ukraińsko-Kanadyjskie) w Kanadzie, które ma oddziały w różnych miastach w obu krajach, a także z UPA w USA i
Kanadzie.
W ostatnich latach wiele grup studenckich i intelektualistów zawiązało bliskie relacje z ZP / UHVR i OUN/Z.
URDP
(Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna) ma swoją siedzibę w Monachium, Niemcy. Na jej czele stoi Wasyl
Hryshko, który obecnie mieszka w Monachium. Inni liderzy URDP to: Fedir Hayenko, Mykhaylo Romashko, Ivan Tarasiuk
w Monachium, Vitaly Bender w Reading w Anglii i Mykdia Stepanenko w Washington D.C. W 1970 r. Doszło do rozłamu
w partii i frakcja pod przewodnictwem Mykoły Stepanenko zorganizowała inną grupę pod tą samą nazwą, kwestionując
przywództwo Hryshko. Stepanenko jest wiceprezesem UNR (Ukraińska Narodowa Republika) na uchodźstwie. Jak
dotąd większość członków pozostała lojalna wobec Hryshko, jednak Stepanenko cieszy się poparciem Mykoła Lewytsky,
prezesa UNR na uchodźstwie.
URDP wydaje tygodnik Nowyje Wiesti (Nowa Wiadomość) w Niemczech oraz miesięcznik Novi Dni (Nowe Dni) w
Toronto. URDP jest powiązany z trzema organizacjami obywatelskimi: OURDP – Organizacja Ukraińców o
Rewolucyjnych Demokratycznych Przekonaniach) w USA, DOBRUS – Demokratyczna Unia Ukraińców
Prześladowanych przez Sowietów) w USA i Kanadzie, ODUM – Organizacja Młodzieży Demokratycznej Ukrainy w USA i
Kanadzie.
UNDO
(Ukraiński Sojusz Demokratyczny) składa się z członków starszego pokolenia. Został założony na Zachodniej Ukrainie w
latach 20. pod okupacją polską. Przestał istnieć na początku II wojny światowej i wznowił działalność po wojnie.
Przewodniczącym UNDO jest Lubomyr Makarushka w Bonn. Inni główni oficerowie to: Mykhaylo Dobrianskyy w
Monachium, Wasyl Fedoronchuk w Rzymie, Dmytro Kuzyk w Trenton, N.J. Dmytrol Esterniuk w Rochester, N.Y. i
Oleksander Yavorskyy w Toronto. Nieporozumienia w partii spowodowały rozłam w 1970. Frakcja kierowana przez
Esterniuka i Fedorończuka jest wspierana w Radzie Najwyższej UN Mykoły Lewytskyy. UNDO pod wodzą L.
Makarushka, URDP pod wodzą Hryshko i OUN/Z są obecnie w opozycji do kierownictwa OUN/z i Mykoły Lewickiego.
USP
(Ukraińska Socjalistyczna Partia) nie ma zwolenników młodszego pokolenia i ma problemy przez wewnętrzne
nieporozumienia. Jego głównymi oficerami są: Stepan Ripeckyy (przewodniczący) zamieszkały w Brooklynie, N.Y. Ivan
Palyvoda w Bound Brook, N.J., Spyrydon Dowhal, Panas Fedenko, Ivan Luchyshyn w Monachium, Niemcy.
UNDS
ma swoją siedzibę w Monachium. Został założony po drugiej wojnie światowej w Niemczech Zachodnich przez
ukraińskich emigrantów klasy średniej oraz przez starsze pokolenie ze wschodniej Ukrainy. Główni oficerowie UNDS to
Mykola Liwytskyy (przewodniczący), Petro Beley, Ivan Tarasiuk w Monachium, Ivan Kramarenko i Petro Samoyliv w
Nowym Jorku. Publikują tygodnik Meta (Cel). Jego redaktorem jest Myroslaw Styranka.
SHD
Unia Patriotów to partia monarchistyczna kierowana przez pannę Elysavete Skoropadskyy, córkę zmarłego hetmana
Pavlo Skoropadskyy, który rządził na Ukrainie od kwietnia do listopada 1918 roku, oficerowie: Bohdan Koval i Dmytro
Levchuk w Nowym Jorku, Myron Korolyshyn w Toronto. SHD publikuje cotygodniową gazetę – Batkivshchyna (Ojczyzna)
w Toronto.
SVU
(Sojusz dla Wyzwolenia Ukrainy) ma siedzibę w USA z oddziałami w Kanadzie, Australii i Niemcach Zachodnich. Jego
członkowie pochodzą przede wszystkim ze wschodniej Ukrainy. Przewodniczący: Valentyn Kowal, Brooklyn, N.Y. Inni
oficerowie: Taras Bulba-Borovets, Dmytro Yarko i Oleksa Kalynnyk. Publikacją SVU jest Misja Ukrainy, publikowana na
Brooklynie. SVU jest związany z Amerykanami w Free Captive Nations, w Nowym Jorku.
B. 1976 – aktualizacja zmian w głównych ukraińskich politycznych organizacjach emigracyjnych
Obserwacje ogólne
Nie zaszły istotne zmiany wśród ukraińskich partii politycznych od 1971 r. Natomiast zmniejszenie działalności
politycznej tych grup należy przypisać podziałom, które miały miejsce w 1970 r. w URDP i UNDO, których silniejsze
frakcje, jak również OUN/Z opuścił Radę UN w 1970 r. Te wydarzenia w politycznym życiu Ukraińców na Zachodzie
zostały zrekompensowane przez wzrost aktywności młodszego pokolenia Ukraińców przede wszystkim byli to
prześladowani ukraińscy intelektualiści w ZSRR.
OUN/B
Podczas gdy OUN / B nadal jest kierowany przez Jarosława Stetsko, codzienną pracą partyjną kieruje jego żona Slava
Stetsko i Stephan Halamay, obecnie redaktor naczelny gazety Szlakh Peremohy w Monachium. Formalni deputowani
Stetsko to Roman Malaszczuk z Toronto, Kanada i Hryhoriy Drabat z Londynu, Anglia. Ultra prawicowa grupa członków
OUN / B sprzeciwiająca się Y. Stećko publikuje kwartalnik Klych Natsiyi w Filadelfii pod redakcją Myroslawa Rudyy.
Najbardziej znani członkowie grupy to Borys Witoshynskyy i Ivan Yarosh.
OUN/M
Ołeh Shtul-Zhdanovych, przewodniczący OUN, jest chory od dłuższczego czasu. Jego obowiązki wykonuje jego
pierwszy zastępca Denys Kvitkowsky mieszkający w Detroit, USA. Jarosław Haywasspadł został wykluczony z
kierownictwa OUN / M w 1973 r.
OUN/Z
Ukrainsky Samostiynyk, oficjalny miesięcznik OUN / Z z dniem 1 stycznia 1976 r. przestał być wydawany.
ZP / UHVR
Nowi członkowie ZP / UHVR zostali wybrani w 1971 roku wśród nich Roman Kupchinsky i Marta Skorupsky. Bohdan
Halaichuk i Evhen Wretsiona zmarli odpowiednio w 1974 i 1975 roku.
URDP
URDP jest obecnie kierowany przez Mykhailo Voskobiynyka z Syracuse, N.Y. Wasyl Hryshko z Yonkers, N.Y. jest
honorowym prezesem. Mykoła Stepanenko, który przewodzi innej frakcji URDP mieszka w Mount Pleasant w stanie
Michigan.
UNDO
Silniejsza frakcja UNDO, która oderwała się od UN Rady w 1970 r. jest kierowana przez Oleksandra Yaworskyy z
Toronto. Pavlo Kashynsky jest szefem innej frakcji w Monachium.
USP
USP jest strasznie podzielony. Przewodniczącym partii jest Stepan Ripetskyy. Spyrydon Dowhal zmarł w 1975 roku.
UNDS
UNDS ma Teofila Leontija na stanowisku prezesa w Monachium. Przedstawiciel partii w USA Ivan Kramarenko zmarł w
1974 roku.
SHD
Po śmierci Elysavety Skoropadskiej w 1975 r. , która była przewodniczącą SHD, tymczasowa Rada objęła kierownictwo
nad partią.
SVU
Najnowsza kopia publikacji SVU ukazała się w 1975 roku.
2. Ważniejsze ukraińskie polityczne, braterskie i młodzieżowe organizacje w USA.
A. Wprowadzenie: szacuje się, że jest około 2 000 000 Ukraińców i ich potomków w Stanach Zjednoczonych obecnie, w
tym około 10 000 studentów. Największa ukraińska organizacja emigracyjna w USA to Ukraiński Komitet Kongresowy
Ameryki, z około 120 000 pełnopłatnych członków i dodatkowo 10 000 członków, którzy płacą mniej i nie są uważani za
pełnoprawnych członków. Jest to organizacja dachowa zrzeszająca około 54 grup ukraińskich nacjonalistów,
zorganizowanych w 114 lokalnych oddziałach.
B. Organizacje: liczby członków tych organizacji są przybliżone, szczególnie te dotyczące organizacji politycznych, wiele
grup uważa te statystyki za dane pół-poufne.
Braterskie organizacje:
• Ukraińskie Stowarzyszenie Narodowe (UNA) – 88 000 (w tym 20 000 młodych ludzi)
• Ukraińskie Stowarzyszenie Robotników (UWA) – 15 000
• „
Stowarzyszenie Opatrzności Ukraińskich Katolików – 16 000
• Ukraińskie Stowarzyszenie Pomocy Narodowej – 9,000 (UNAA)
(2) Organizacje akademickie:
• Towarzystwo Naukowe Szewczenko – 2000
• Ukraińska Wolna Akademia Sztuk i Nauki – 400
(3) Organizacje młodzieżowe:
• Związek Młodzieży Ukraińskiej (SUM) – 6000
• Plast (Skauci) – 3000
• Związek Ukraińskich Studentów Ameryki (SUSTA) – 1000 (240 w rejonie Nowego Jorku)
• Związek Demokratycznej Młodzieży Ukraińskiej (ODUM) – 800
• Ukraińskie Stowarzyszenie Studentów – 200 w rejonie Nowego Jorku
• Związek Młodzieży Akademickiej (Zarevo) – 200
• Związek Ukraińskich Studentów (TUSM) – 100
(4) Organizacje polityczne:
• UN Rada (rząd – na emigracji) , oddział w USA – 2000 do 3000
• Organizacja nacjonalistów ukraińskich (OUN) znana również jako OUN / Melnyk – 1000
• OUN / Bandera lub OUN / Rewolucja (odejście od OUN / Melnyk w 1940 r.) – 5000
• OUN / Dviykari lub Przedstawicielstwo Zagraniczne / Ukraińska Najwyższa Rada Wyzwolenia – ZP / UHVR. Ta
grupa oddzieliła się od OUN / Bandera w 1948 r. – 1 000 do 2000
• Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna (URDP) – 1000
• Ukraiński Popularna Demokratyczna Partia (rozdzielona od URDP) – 100
• Ukraińska Narodowa Unia Demokratyczna (UNDO) – 50
• Ukraińska Partia Chłopska – od 70 do 100
• Unia na rzecz Wyzwolenia Ukrainy (SVU) SO
• Organizacja Obrony Czterech Wolności na Ukrainie (ODFFU) – ta sama grupa jak OUN / Bandera
• Organizacja Odrodzenia Ukrainy (ODWU) – ta sama grupa co OUN / Melnyk
• Stowarzyszenie Ukraińców w Ameryce (UAU) – odłączyło się od UCCA w 1968 r. – niewielu członków
• Liga Wyzwolenia Ukrainy – 200
• Związek Byłych Ukraińskich Źołnierzy – 300
• Związek Władców Hetmana – 700
• Braterstwo Byłych Źołnierzy Ukraińskiej Armii Narodowej – 500
• Ukraińska Unia Narodowa – 100
• Związek Ukraińskich Federalistycznych Demokratów – (dawniej Vlassovites) – członkostwo nie zostało
potwierdzone.
3. Najnowsze trendy w ukraińskiej emigracji
W porównaniu z sytuacją w 1960 i na początku lat siedemdziesiątych, kiedy ukraińskie spektrum polityczne zachowało
wiele cech przedwojennych ukraińskich ugrupowań politycznych, druga część lat siedemdziesiątych przyniosła znaczne
zmiany spowodowane przede wszystkim naturalnym procesem starzenia się i / lub spadkiem aktywności politycznej.
W ostatnich latach jednak w ukraińskiej polityce pojawiło się nowe zjawisko. Fala represji na Ukrainie w 1972 r. wywołała
wielkie zainteresowanie sprawami ukraińskimi młodszego pokolenia Ukraińców urodzonych i wychowanych na
Zachodzie. Ruch praw obywatelskich i wzrost uczuć etnicznych w różnych grupach w USA pobudził również podobny
przebieg sytuacji w społeczności młodych Ukraińców.
Spośród historycznych ukraińskich partii politycznych decydującą rolę nadal odgrywają trzy frakcje OUN (Organizacja
Ukraińskich Nacjonalistów), tj. OUN / B , OUN / M (Melnykivtsi) i OUN/Z (zarokdonom – za granicą). Pierwsza frakcja
jest najliczniejsza, ale posiada nielicznych intelektualistów w swym gronie. OUN / B jest ściśle związany z SUM (Sojusz
Ukraińskiej Młodzieży) i takimi organizacjami obywatelskimi jak np. OOChSU w USA (Organizacja Obrony Czterech
Wolności dla Ukrainy). Podobnie OUN / M ma swoich zwolenników wśród członków UNO (Ukraińskiej Jedności
Narodowej) w Kanadzie. Członkowie i zwolennicy OUNz działają w USA w OPVBU (Stowarzyszenie dla Wolnej Ukrainy).
OUN/Z oraz OkVUPA (Stowarzyszenie Byłych Członków UPA-Ukraińskiej Powstańczej Armii) uznają ZP / UHVR jako ich
reprezentatywny organ polityczny.
UNR (Ukraińska Rada Narodowa i jej organ wykonawczy, jest postrzegany przez ich zwolenników jako rząd na
uchodźstwie w składzie UNDS- Ukraiński Narodowy Sojusz Państwowy, USP -Ukraińska Partia Socjalistyczna, OUN /
M , a także frakcje URDP (Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna), UNDO (Ukraińska Narodowa Demokratyczna
Unia) i SP (Partia Chłopska). UNRada została znacznie osłabiona przez wewnętrzne tarcia i pęknięcia. W latach 1973-
74 sojusz międzypartyjny pod nazwą Ukraiński Ruch Demokratyczny został ustanowiony wspólnie przez OUN/Z oraz
frakcje URDP i UNDO. Ruch (UDR) jest w opozycji wobec UNRady.
Na koniec II wojny światowej partiom ZP / UHVR i OUN / B udało się nawiązać kontakty z ukraińskim podziemiem i
partyzanckim ruchem na Ukrainie. Zniszczenie UPA i podziemia
Przez Sowietów w połowie lat 50. XX wieku oraz pojawienie się intelektualnego fermentu w ZSRR w połowie lat 60. XX
wieku wzbudził duże zainteresowanie ukraińskich emigracyjnych artii, które liczyły na odrodzenie narodowe w okresie
po Stalinowskim.
Na początku lat sześćdziesiątych udane próby zostały wykonane przez ZP / UHVR aby nawiązać kontakty z kilkoma
liderami nowego ruchu na Ukrainie. Jednym z najbardziej niezwykłych wytworów tych więzi były dokumenty napisane
przez ukraińskich dysydentów i przemycone z Ukrainy do publikacji za granicą. Setki dokumentów (książek, broszur,
odwołań, protestów, indywidualne i grupowe listy) zostały opublikowane przez gazety Prolog i Suchasnist. OUN / M
podążyło zatrendem, publikując The Chornovil Papers w 1968 a następnie 5 wolumenów Ukrainskyj Visnyk. Dokumenty
te zostały uzyskane przez ZP / UHVR.
OUN / B odniósł znacznie mniejszy sukces w swoich staraniach, aby nawiązywać kontakty z dysydentami na Ukrainie,
sądząc na podstawie liczby dokumentów uzyskanych na Ukrainie i dystrybuowanych na zachodzie. To samo można
powiedzieć o URDP, który wszedł w 1968 roku w-posiadanie eseju „Ponowne zjednoczenie czy Przyłączenie”.
Masowe aresztowania ukraińskich dysydentów w 1972 roku nie zatrzymało przepływu dokumentów na Zachód.
Dokumenty te są głównie autorstwa osób zatrzymanych w więzieniach i obozach koncentracyjnych. Obejmują one nie
tylko osobiste żale, ale także dotyczą kwestii politycznych, kulturowych i ekonomicznych, problemów współczesnej
Ukrainy. Uzyskują dość szeroki obieg na Ukrainie i stają się jeszcze bardziej znane Ukraińcom, szczególnie, że są
przemycane na Zachód, a następnie przekazywana do Ukrainy przez zachodnie stacje radiowe (Radio Liberty,
B.B.C., .V.O.A., Watykańskie Radio a.o.). Jednocześnie, jak wskazano powyżej, te dokumenty opublikowane przez prasę
ukraińską na Zachodzie stymulują duże zainteresowanie społeczności ukraińskiej wydarzeniami na Ukrainie (setki takich
dokumentów było rozpowszechnionych przez serwis prasowy ZP / UHVR).
Jak wcześniej wskazano, podział na Ukrainie i szczególnie aresztowania z 1972 r. były główną przyczyną przyspieszenia
ukraińskich działań młodzieżowych na Zachodzie. W
tym czasie młodsi Ukraińcy zaczęli się organizować w ugrupowania polityczne i półpolityczne, których głównym
zadaniem była obrona więźniów politycznych w ZSRR, a zwłaszcza na Ukrainie. Te grupy, które powstały głównie w USA
i Kanadzie miały lewicową orientację polityczną. Ogólnie rzecz biorąc, grupy te zostały zorganizowane w Komitety dla
Obrony sowieckich więźniów politycznych z oddziałami w Nowym Jorku, Toronto, Londynie i Paryżu. W Toronto, gdzie
polityczny profil pozostał lewicowy, niektórzy młodsi zorganizowali się w „kolektyw wydawniczy” o nazwie Meta, który
wyprodukował nieperiodyczne czasopismo poświęcone ukraińskim i wschodnioeuropejskim spraw
W USA Komitet Obrony Sowieckich Więźniów Politycznych, stworzony na początku 1972 r., odegrał mniejszą rolę
ideologiczną podczas agitacji wśród lewicy i liberalnej inteligencji w sprawach dotyczących podziału na Ukrainie i w
ZSRR. Zostało to przejęte przez inne komitety obrony. Komitetowi Obrony Sowieckich Więźniów Politycznych w USA
również udało się stworzyć solidną podstawę do zacieśnienia współpracy z podobnymi młodzieżowymi i obywatelskimi
organizacjami oraz różnymi narodowościami, głównie z Żydami, Polakami, Czechami, Litwinami, Tatarami Krymskimi,
Ormianami, a także z Rosjanami.
Aktywizacja młodszych Ukraińców wpłynęła także na Kanadyjską Ukraińską Organizację Studentów, która w ciągu
ostatnich pięciu lat stała się znacznie bardziej aktywna polityczne w swoich poglądach i zaangażowała się w sprawy
związane z walką w ZSRR. Komitet Obrony Valentyna Moroza w Toronto odegrał bardzo aktywną rolę w latach 1973-74
w mobilizowaniu kanadyjskiej opinii publicznej wokół kwestii prześladowań w ZSRR. W USA podobne komitety tego typu
były również aktywne, ale z mniejszymi sukcesami, sądząc po artykułach, które się pojawiły w prasie amerykańskiej.
Źródło:
Ukraińskie organizacje nacjonalistyczne w USA i Kanadzie w USA i Kanadzie. Raport CIA
https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/QRPLUMB%20%20%20VOL.%201_0004.pdf
1.
Antin Melnyk – zbrodniarz wojenny, przewodniczący Światowego Kongresu Wolnych Ukraińców w latach 1971
– 1973, która t organizacja w 1991 roku zmieniła nazwę na Światowy Kongres Ukraińców. Od samego początku
swego istnienia tj. od roku 1967, zarówno pierwsze, jak też i potem drugie wcielenie tej organizacji zrzeszało w
swoich szeregach praktycznie samych ukraińskich zbrodniarzy wojennych, członków ukraińskiej policji
pomocniczej w służbie III Rzeszy, OUN-UPA, batalionów Rolland i Nachtigall, członków dywizji Waffen SS
Galizien i wielu innych ukraińskich formacji zagłady okresu II wojny światowej. W pierwszej, jak również i drugiej
turze, niedawnych wyborów prezydenckich na Ukrainie, Światowy Kongres Ukraińców, był jednym z podmiotów
nadzorujących prawidłowość przebiegu procesu wyborczego. W tym przypadku brzmi to jak ponury dowcip.
Albowiem to tak, jakby demokratycznego przebiegu wyborów prezydenckich pilnowała Służba Bezpeky OUN –
Bandery do spółki z dowództwem SS i policji, czyli Gestapo – Siherendienst.
1.
Mykoła Łebed – szef Służby Bezpeky OUN-Bandery, który w trumwiracie wraz Dmytro Kłaczkiwskim – Kłym
Sawurem, dowódcą UPA Północ i Romanem Szuchewyczem, głównodowodzącym UPA i OUN w zastępstwie
Bandery, wydali rozkaz totalnej, krwawej eksterminacji polskiej ludności Wołynia i Małopolski Wschodniej. Jak
pisze profesor Edward Prus, po zakończeniu wojny, Mykoła Łebed przez nikogo nie niepokojony w latach 1945
– 1946 mieszkał we Wrocławiu, skąd na początku drugiej połowy roku 1946 wyjechał, nie zatrzymywany przez
nikogo do amerykańskiej strefy okupacyjnej w zachodniej części Niemiec.
_____________________________________________________________________________
Za wszelkie ewentualne wsparcie mojej działalności z serca dziękuję
PKO
BP
SA
Numer konta: 44 1020 1752 0000 0402 0095 7431
Jacek
Boki
Główne ukraińskie polityczne organizacje emigracyjne na świecie i w USA
Aktualizacja: 2019-04-23 4:59 pm
Publikuję odtajniony w 2007 roku dokument Centralnej Agencji Wywiadowczej Stanów Zjednoczonych, ukazujący pełen
obraz struktury organizacyjnej i przywódczej wszystkich agend ukraińskich nacjonalistów, utworzonych po roku 1947 w
USA, Kanadzie, Australii i Europie Zachodniej. Mam nadzieję, że dokument ten przyczyni się na gruncie polskim do
lepszego poznania metod działania banderowsko – melnykowskiej pajęczyny konspiracji, której głownym celem
pozostaje niezmiennie, od samego początku powstania naczelnej czapy tych wszystkich organizacji, czyli Organizacji
Ukraińskich Nacjonalistów, tj. metodyczne dążenie do całkowitego zniszczenia Narodu oraz likwidacji Państwa
Polskiego.
Szczególne podziękowania składam na ręce tłumacza poniższego tekstu, który z oczywistych względów pragnął
pozostać
anonimowy.
Posiadam również kolejny odtajniony raport C.I.A., liczący 28 stron maszynopisu dotyczący konfliktu pomiędzy OUN
Bandery, a OUN Melnyka. Będę wdzięczny, jeśli ktoś podejmie się przetłumaczenia tego dokumentu z języka
angielskiego
na
polski.
Jacek Boki – Elbląg 23 kwiecień 2019 r.
jacek.boki@interia.pl
TAJNE
Notatka
11 LISTOPADA 1977
Data informacji: 1971, aktualizacja z 1976 r.
1. WSTĘP: na początku 1970 roku, ukraińskie środowisko polityczne prezentowało wiele cech przedwojennych
ukraińskich ugrupowań politycznych. Najważniejszą polityczną rolę odgrywały trzy frakcje OUN (Organizacja
Ukraińskich Nacjonalistów): OUN/B (Bandera), OUN/M (Melnyk), OUN/Z (zagraniczny). Pierwsza frakcja była
największa, lecz miała w swych szeregach niewielu naśladowców ze środowiska intelektualistów. Partie
centrum były reprezentowane przez URDP (Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna), UNDO (Ukraiński
Narodowy Demokratyczny Sojusz) oraz UNDS (Ukraiński Narodowy Związek Zawodowy). Lewica składała się
z: USP (Ukraińska Partia Socjalistyczna), natomiast prawicę reprezentowały: monarchistyczna SHD ( Unia
Patriotów) oraz SVU (Sojusz Wyzwolenia Ukrainy).
OUN/M, OUN/Z, UNDO, UNDS oraz USP były członkami Ukraińskiej Rady Narodowej. Organ wykonawczy rady był
postrzegany przez jej członków jako rząd Ukraińskiej Narodowej Republiki (UNR) na uchodźstwie, który istniał na
Ukrainie od 1917 do 1920. Ukraińskie słowo „rada” jest odpowiednikiem rosyjskiego słowa „Związek” lub „Sojusz”.
A. Główne Ukraińskie polityczne organizacje emigracyjne w 1971:
OUN/B – Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów/ Bandera z kwaterą główną w Monachium, gdzie znajdowała się
również siedziba ich przewodniczącego Jarosława Stećko. Stećko był także przewodniczącym ABN.
Inni ważni członkowie w Monachium to: Ivan Kaszuba, Stepan Łenkavskij, Stepan Mudry. W Insbruku i Austrii: Osyp
Tiushka. Hryhory Drabat i Wasyl Oleskiv w Londynie. Wołodymyr Kosyk i Borys Witoshynskyy w Paryżu. Roman
Malashchuk i Wasyl Bezkhlibnyk w Toronto. Niykhaylo Shegedyn w Melbourne.
OUN / B jest związany z takimi organizacjami obywatelskimi jak OOChSU – Organizacja Obrony Czterech Wolności
Ukrainy w USA lub LVU – Liga Wyzwolenia Ukrainy w Kanadzie. Liderzy OUN / B i OOChSU w USA to Stepan Halamay,
Lev Futala, Ivan Vynnyk
Ivan Vovchuk. Lider OUN / B w Kanadzie, R. Malashchuk, jest również prezesem LVU.
OUN / B ma następujące publikacje: Szlakh Peremohy (Szlak Zwycięstwa) – tygodnik, Monachium, Vyzvolnyy Shlakh
(Szlak Wyzwolenia/Wolności) – miesięcznik publikowany w Londynie i Ukraińska Recenzja także w Londynie; Echo z
Ukrainy – tygodnik w Toronto, Visnyk (The Herald) – miesięcznik w Nowym Jorku.
OUN / B jest decydującym czynnikiem ABN – Antybolszewickiego Bloku Narodów, który obejmuje przedstawicieli
różnych nierosyjskich organizacji emigracyjnych. W USA działalność ABN jest prowadzona przez Przyjaciół ABN (PABNA
– Przyjaciele ABN w Ameryce). SUM – Stowarzyszenie Młodzieży Ukraińskiej z siedzibami w kilku krajach zachodnich,
również jest pozwiązany z OUN / B.
OUN/M
OUN / M – OUN – Melnykivtsi (grupa Melnyk) ma swoją siedzibę główną w Paryżu, gdzie mieszka też jej lider Oleh
Shtul-Zhdanovych. Inni główni urzędnicy OUN / N to: Arkadyy Źukowski w Paryżu; Dmytro Andrievskyy, Yakiv
Makovetskyy, Antin Melnyk (1), Ivan Zheguts w Monachium; Hryhory Kostiuk w Londynie: Jarosław Haywas w Newark,
N.J., Zenon Horodyskyy w Trenton, N.J. Osyp Zinkewych w Baltimore, Zynowij Knysh w Toronto, Mykoła Plawiuk w
Ancaster, Ontario, Markb Antonowych w Montrealu, Bohdan Bociurkiw w Ottawie. Oficjalna publikacja ODN / M to
Ukrainske Slovo (Ukraińskie słowo).
Półoficjalny Novyy Shlakh (Nowa Ścieżka/Nowy Szlak) jest publikowany w Winnipeg, Latarka (Torch) w Baltimore.
Powiązane z OUN/M są: ODWU – Organizacja Odrodzenia Ukrainy w USA, UNO – Ukraiński Sojusz Narodowy w
Kanadzie, UNYe – Ukraińska Unia Narodowa we Francji.
OUN/Z
Ma swoją siedzibę w Monachium. Głównymi oficerami są Bohdan Kurdiuk (przewodniczący); Dana Rebet, Ivan Chornij,
Iryna Kozak w Monachium; Światosław Wasylko w Nottingham, Anglia, Wołodymyr Vashkovych w Manchesterze,
Oleksander Kowdlysko w Bradford, Roman Ilnytzkyj, Anatol Kaminsky, Roman BorkOwsky w Nowym Jorku, Vasyl
Markus w Chicago, Bohdan Pidhaynyy, Karolo Mykytchuk w Toronto, Kanada. Oficjalnym miesięcznikiem OUNz jest
Ukrainsky Samostijnyk, opublikowany w Monachium.
OUN/z jest powiązany z ZP / UHVR.
ZP/ UHVR
Zagraniczne przedstawicielstwo Najwyższej Ukraińskiej Rady Wyzwolenia zostało założone na Ukrainie w 1944 jako
polityczne przywództwo UPA – Ukraińskiej Powstańczej Armii.
Prezesem ZP / UHVR jest ks. Ivan Hryniokh, zamieszkały w Monachium. Inni główni oficerowie to Joseph Beran w
Bernie, Szwajcaria, Kyrylo Mytrowych w Paryżu, Sviatoslaw Vasylko w Nottingham, Anglia, Bohdan Czajkiwskyj, Roman
Ilnytzkyj, Anatol Kaminsky, Mykoła Łebed (2), Myroslaw Prokop w Nowym Jorku, Pawlo Turula w Chicago, Mykhaylo
Marunchak w Winnipeg, Myroslaw Maleckyj w Toronto, Bohdan Halajczuk w Buenos Aires, Argentyna, Myroslaw Boluch
w Glenroy, Vic., Australia. ZP / UHVR publikowało miesięcznik Suchasnist („Współczesny”) w Monachium.
OUN/Z i ZP / UHVR są powiązane z dwiema organizacjami obywatelskimi: Obyednannia Prykhylnykov Vyzvolnoyi
Borotby (OPWB – Stowarzyszenie dla Wolnej Ukrainy) w USA i Ukrainsko-Kanadijske Towarzystwo (Towarzystwo
Ukraińsko-Kanadyjskie) w Kanadzie, które ma oddziały w różnych miastach w obu krajach, a także z UPA w USA i
Kanadzie.
W ostatnich latach wiele grup studenckich i intelektualistów zawiązało bliskie relacje z ZP / UHVR i OUN/Z.
URDP
(Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna) ma swoją siedzibę w Monachium, Niemcy. Na jej czele stoi Wasyl
Hryshko, który obecnie mieszka w Monachium. Inni liderzy URDP to: Fedir Hayenko, Mykhaylo Romashko, Ivan Tarasiuk
w Monachium, Vitaly Bender w Reading w Anglii i Mykdia Stepanenko w Washington D.C. W 1970 r. Doszło do rozłamu
w partii i frakcja pod przewodnictwem Mykoły Stepanenko zorganizowała inną grupę pod tą samą nazwą, kwestionując
przywództwo Hryshko. Stepanenko jest wiceprezesem UNR (Ukraińska Narodowa Republika) na uchodźstwie. Jak
dotąd większość członków pozostała lojalna wobec Hryshko, jednak Stepanenko cieszy się poparciem Mykoła Lewytsky,
prezesa UNR na uchodźstwie.
URDP wydaje tygodnik Nowyje Wiesti (Nowa Wiadomość) w Niemczech oraz miesięcznik Novi Dni (Nowe Dni) w
Toronto. URDP jest powiązany z trzema organizacjami obywatelskimi: OURDP – Organizacja Ukraińców o
Rewolucyjnych Demokratycznych Przekonaniach) w USA, DOBRUS – Demokratyczna Unia Ukraińców
Prześladowanych przez Sowietów) w USA i Kanadzie, ODUM – Organizacja Młodzieży Demokratycznej Ukrainy w USA i
Kanadzie.
UNDO
(Ukraiński Sojusz Demokratyczny) składa się z członków starszego pokolenia. Został założony na Zachodniej Ukrainie w
latach 20. pod okupacją polską. Przestał istnieć na początku II wojny światowej i wznowił działalność po wojnie.
Przewodniczącym UNDO jest Lubomyr Makarushka w Bonn. Inni główni oficerowie to: Mykhaylo Dobrianskyy w
Monachium, Wasyl Fedoronchuk w Rzymie, Dmytro Kuzyk w Trenton, N.J. Dmytrol Esterniuk w Rochester, N.Y. i
Oleksander Yavorskyy w Toronto. Nieporozumienia w partii spowodowały rozłam w 1970. Frakcja kierowana przez
Esterniuka i Fedorończuka jest wspierana w Radzie Najwyższej UN Mykoły Lewytskyy. UNDO pod wodzą L.
Makarushka, URDP pod wodzą Hryshko i OUN/Z są obecnie w opozycji do kierownictwa OUN/z i Mykoły Lewickiego.
USP
(Ukraińska Socjalistyczna Partia) nie ma zwolenników młodszego pokolenia i ma problemy przez wewnętrzne
nieporozumienia. Jego głównymi oficerami są: Stepan Ripeckyy (przewodniczący) zamieszkały w Brooklynie, N.Y. Ivan
Palyvoda w Bound Brook, N.J., Spyrydon Dowhal, Panas Fedenko, Ivan Luchyshyn w Monachium, Niemcy.
UNDS
ma swoją siedzibę w Monachium. Został założony po drugiej wojnie światowej w Niemczech Zachodnich przez
ukraińskich emigrantów klasy średniej oraz przez starsze pokolenie ze wschodniej Ukrainy. Główni oficerowie UNDS to
Mykola Liwytskyy (przewodniczący), Petro Beley, Ivan Tarasiuk w Monachium, Ivan Kramarenko i Petro Samoyliv w
Nowym Jorku. Publikują tygodnik Meta (Cel). Jego redaktorem jest Myroslaw Styranka.
SHD
Unia Patriotów to partia monarchistyczna kierowana przez pannę Elysavete Skoropadskyy, córkę zmarłego hetmana
Pavlo Skoropadskyy, który rządził na Ukrainie od kwietnia do listopada 1918 roku, oficerowie: Bohdan Koval i Dmytro
Levchuk w Nowym Jorku, Myron Korolyshyn w Toronto. SHD publikuje cotygodniową gazetę – Batkivshchyna (Ojczyzna)
w Toronto.
SVU
(Sojusz dla Wyzwolenia Ukrainy) ma siedzibę w USA z oddziałami w Kanadzie, Australii i Niemcach Zachodnich. Jego
członkowie pochodzą przede wszystkim ze wschodniej Ukrainy. Przewodniczący: Valentyn Kowal, Brooklyn, N.Y. Inni
oficerowie: Taras Bulba-Borovets, Dmytro Yarko i Oleksa Kalynnyk. Publikacją SVU jest Misja Ukrainy, publikowana na
Brooklynie. SVU jest związany z Amerykanami w Free Captive Nations, w Nowym Jorku.
B. 1976 – aktualizacja zmian w głównych ukraińskich politycznych organizacjach emigracyjnych
Obserwacje ogólne
Nie zaszły istotne zmiany wśród ukraińskich partii politycznych od 1971 r. Natomiast zmniejszenie działalności
politycznej tych grup należy przypisać podziałom, które miały miejsce w 1970 r. w URDP i UNDO, których silniejsze
frakcje, jak również OUN/Z opuścił Radę UN w 1970 r. Te wydarzenia w politycznym życiu Ukraińców na Zachodzie
zostały zrekompensowane przez wzrost aktywności młodszego pokolenia Ukraińców przede wszystkim byli to
prześladowani ukraińscy intelektualiści w ZSRR.
OUN/B
Podczas gdy OUN / B nadal jest kierowany przez Jarosława Stetsko, codzienną pracą partyjną kieruje jego żona Slava
Stetsko i Stephan Halamay, obecnie redaktor naczelny gazety Szlakh Peremohy w Monachium. Formalni deputowani
Stetsko to Roman Malaszczuk z Toronto, Kanada i Hryhoriy Drabat z Londynu, Anglia. Ultra prawicowa grupa członków
OUN / B sprzeciwiająca się Y. Stećko publikuje kwartalnik Klych Natsiyi w Filadelfii pod redakcją Myroslawa Rudyy.
Najbardziej znani członkowie grupy to Borys Witoshynskyy i Ivan Yarosh.
OUN/M
Ołeh Shtul-Zhdanovych, przewodniczący OUN, jest chory od dłuższczego czasu. Jego obowiązki wykonuje jego
pierwszy zastępca Denys Kvitkowsky mieszkający w Detroit, USA. Jarosław Haywasspadł został wykluczony z
kierownictwa OUN / M w 1973 r.
OUN/Z
Ukrainsky Samostiynyk, oficjalny miesięcznik OUN / Z z dniem 1 stycznia 1976 r. przestał być wydawany.
ZP / UHVR
Nowi członkowie ZP / UHVR zostali wybrani w 1971 roku wśród nich Roman Kupchinsky i Marta Skorupsky. Bohdan
Halaichuk i Evhen Wretsiona zmarli odpowiednio w 1974 i 1975 roku.
URDP
URDP jest obecnie kierowany przez Mykhailo Voskobiynyka z Syracuse, N.Y. Wasyl Hryshko z Yonkers, N.Y. jest
honorowym prezesem. Mykoła Stepanenko, który przewodzi innej frakcji URDP mieszka w Mount Pleasant w stanie
Michigan.
UNDO
Silniejsza frakcja UNDO, która oderwała się od UN Rady w 1970 r. jest kierowana przez Oleksandra Yaworskyy z
Toronto. Pavlo Kashynsky jest szefem innej frakcji w Monachium.
USP
USP jest strasznie podzielony. Przewodniczącym partii jest Stepan Ripetskyy. Spyrydon Dowhal zmarł w 1975 roku.
UNDS
UNDS ma Teofila Leontija na stanowisku prezesa w Monachium. Przedstawiciel partii w USA Ivan Kramarenko zmarł w
1974 roku.
SHD
Po śmierci Elysavety Skoropadskiej w 1975 r. , która była przewodniczącą SHD, tymczasowa Rada objęła kierownictwo
nad partią.
SVU
Najnowsza kopia publikacji SVU ukazała się w 1975 roku.
2. Ważniejsze ukraińskie polityczne, braterskie i młodzieżowe organizacje w USA.
A. Wprowadzenie: szacuje się, że jest około 2 000 000 Ukraińców i ich potomków w Stanach Zjednoczonych obecnie, w
tym około 10 000 studentów. Największa ukraińska organizacja emigracyjna w USA to Ukraiński Komitet Kongresowy
Ameryki, z około 120 000 pełnopłatnych członków i dodatkowo 10 000 członków, którzy płacą mniej i nie są uważani za
pełnoprawnych członków. Jest to organizacja dachowa zrzeszająca około 54 grup ukraińskich nacjonalistów,
zorganizowanych w 114 lokalnych oddziałach.
B. Organizacje: liczby członków tych organizacji są przybliżone, szczególnie te dotyczące organizacji politycznych, wiele
grup uważa te statystyki za dane pół-poufne.
Braterskie organizacje:
• Ukraińskie Stowarzyszenie Narodowe (UNA) – 88 000 (w tym 20 000 młodych ludzi)
• Ukraińskie Stowarzyszenie Robotników (UWA) – 15 000
• „
Stowarzyszenie Opatrzności Ukraińskich Katolików – 16 000
• Ukraińskie Stowarzyszenie Pomocy Narodowej – 9,000 (UNAA)
(2) Organizacje akademickie:
• Towarzystwo Naukowe Szewczenko – 2000
• Ukraińska Wolna Akademia Sztuk i Nauki – 400
(3) Organizacje młodzieżowe:
• Związek Młodzieży Ukraińskiej (SUM) – 6000
• Plast (Skauci) – 3000
• Związek Ukraińskich Studentów Ameryki (SUSTA) – 1000 (240 w rejonie Nowego Jorku)
• Związek Demokratycznej Młodzieży Ukraińskiej (ODUM) – 800
• Ukraińskie Stowarzyszenie Studentów – 200 w rejonie Nowego Jorku
• Związek Młodzieży Akademickiej (Zarevo) – 200
• Związek Ukraińskich Studentów (TUSM) – 100
(4) Organizacje polityczne:
• UN Rada (rząd – na emigracji) , oddział w USA – 2000 do 3000
• Organizacja nacjonalistów ukraińskich (OUN) znana również jako OUN / Melnyk – 1000
• OUN / Bandera lub OUN / Rewolucja (odejście od OUN / Melnyk w 1940 r.) – 5000
• OUN / Dviykari lub Przedstawicielstwo Zagraniczne / Ukraińska Najwyższa Rada Wyzwolenia – ZP / UHVR. Ta
grupa oddzieliła się od OUN / Bandera w 1948 r. – 1 000 do 2000
• Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna (URDP) – 1000
• Ukraiński Popularna Demokratyczna Partia (rozdzielona od URDP) – 100
• Ukraińska Narodowa Unia Demokratyczna (UNDO) – 50
• Ukraińska Partia Chłopska – od 70 do 100
• Unia na rzecz Wyzwolenia Ukrainy (SVU) SO
• Organizacja Obrony Czterech Wolności na Ukrainie (ODFFU) – ta sama grupa jak OUN / Bandera
• Organizacja Odrodzenia Ukrainy (ODWU) – ta sama grupa co OUN / Melnyk
• Stowarzyszenie Ukraińców w Ameryce (UAU) – odłączyło się od UCCA w 1968 r. – niewielu członków
• Liga Wyzwolenia Ukrainy – 200
• Związek Byłych Ukraińskich Źołnierzy – 300
• Związek Władców Hetmana – 700
• Braterstwo Byłych Źołnierzy Ukraińskiej Armii Narodowej – 500
• Ukraińska Unia Narodowa – 100
• Związek Ukraińskich Federalistycznych Demokratów – (dawniej Vlassovites) – członkostwo nie zostało
potwierdzone.
3. Najnowsze trendy w ukraińskiej emigracji
W porównaniu z sytuacją w 1960 i na początku lat siedemdziesiątych, kiedy ukraińskie spektrum polityczne zachowało
wiele cech przedwojennych ukraińskich ugrupowań politycznych, druga część lat siedemdziesiątych przyniosła znaczne
zmiany spowodowane przede wszystkim naturalnym procesem starzenia się i / lub spadkiem aktywności politycznej.
W ostatnich latach jednak w ukraińskiej polityce pojawiło się nowe zjawisko. Fala represji na Ukrainie w 1972 r. wywołała
wielkie zainteresowanie sprawami ukraińskimi młodszego pokolenia Ukraińców urodzonych i wychowanych na
Zachodzie. Ruch praw obywatelskich i wzrost uczuć etnicznych w różnych grupach w USA pobudził również podobny
przebieg sytuacji w społeczności młodych Ukraińców.
Spośród historycznych ukraińskich partii politycznych decydującą rolę nadal odgrywają trzy frakcje OUN (Organizacja
Ukraińskich Nacjonalistów), tj. OUN / B , OUN / M (Melnykivtsi) i OUN/Z (zarokdonom – za granicą). Pierwsza frakcja
jest najliczniejsza, ale posiada nielicznych intelektualistów w swym gronie. OUN / B jest ściśle związany z SUM (Sojusz
Ukraińskiej Młodzieży) i takimi organizacjami obywatelskimi jak np. OOChSU w USA (Organizacja Obrony Czterech
Wolności dla Ukrainy). Podobnie OUN / M ma swoich zwolenników wśród członków UNO (Ukraińskiej Jedności
Narodowej) w Kanadzie. Członkowie i zwolennicy OUNz działają w USA w OPVBU (Stowarzyszenie dla Wolnej Ukrainy).
OUN/Z oraz OkVUPA (Stowarzyszenie Byłych Członków UPA-Ukraińskiej Powstańczej Armii) uznają ZP / UHVR jako ich
reprezentatywny organ polityczny.
UNR (Ukraińska Rada Narodowa i jej organ wykonawczy, jest postrzegany przez ich zwolenników jako rząd na
uchodźstwie w składzie UNDS- Ukraiński Narodowy Sojusz Państwowy, USP -Ukraińska Partia Socjalistyczna, OUN /
M , a także frakcje URDP (Ukraińska Rewolucyjna Partia Demokratyczna), UNDO (Ukraińska Narodowa Demokratyczna
Unia) i SP (Partia Chłopska). UNRada została znacznie osłabiona przez wewnętrzne tarcia i pęknięcia. W latach 1973-
74 sojusz międzypartyjny pod nazwą Ukraiński Ruch Demokratyczny został ustanowiony wspólnie przez OUN/Z oraz
frakcje URDP i UNDO. Ruch (UDR) jest w opozycji wobec UNRady.
Na koniec II wojny światowej partiom ZP / UHVR i OUN / B udało się nawiązać kontakty z ukraińskim podziemiem i
partyzanckim ruchem na Ukrainie. Zniszczenie UPA i podziemia
Przez Sowietów w połowie lat 50. XX wieku oraz pojawienie się intelektualnego fermentu w ZSRR w połowie lat 60. XX
wieku wzbudził duże zainteresowanie ukraińskich emigracyjnych artii, które liczyły na odrodzenie narodowe w okresie
po Stalinowskim.
Na początku lat sześćdziesiątych udane próby zostały wykonane przez ZP / UHVR aby nawiązać kontakty z kilkoma
liderami nowego ruchu na Ukrainie. Jednym z najbardziej niezwykłych wytworów tych więzi były dokumenty napisane
przez ukraińskich dysydentów i przemycone z Ukrainy do publikacji za granicą. Setki dokumentów (książek, broszur,
odwołań, protestów, indywidualne i grupowe listy) zostały opublikowane przez gazety Prolog i Suchasnist. OUN / M
podążyło zatrendem, publikując The Chornovil Papers w 1968 a następnie 5 wolumenów Ukrainskyj Visnyk. Dokumenty
te zostały uzyskane przez ZP / UHVR.
OUN / B odniósł znacznie mniejszy sukces w swoich staraniach, aby nawiązywać kontakty z dysydentami na Ukrainie,
sądząc na podstawie liczby dokumentów uzyskanych na Ukrainie i dystrybuowanych na zachodzie. To samo można
powiedzieć o URDP, który wszedł w 1968 roku w-posiadanie eseju „Ponowne zjednoczenie czy Przyłączenie”.
Masowe aresztowania ukraińskich dysydentów w 1972 roku nie zatrzymało przepływu dokumentów na Zachód.
Dokumenty te są głównie autorstwa osób zatrzymanych w więzieniach i obozach koncentracyjnych. Obejmują one nie
tylko osobiste żale, ale także dotyczą kwestii politycznych, kulturowych i ekonomicznych, problemów współczesnej
Ukrainy. Uzyskują dość szeroki obieg na Ukrainie i stają się jeszcze bardziej znane Ukraińcom, szczególnie, że są
przemycane na Zachód, a następnie przekazywana do Ukrainy przez zachodnie stacje radiowe (Radio Liberty,
B.B.C., .V.O.A., Watykańskie Radio a.o.). Jednocześnie, jak wskazano powyżej, te dokumenty opublikowane przez prasę
ukraińską na Zachodzie stymulują duże zainteresowanie społeczności ukraińskiej wydarzeniami na Ukrainie (setki takich
dokumentów było rozpowszechnionych przez serwis prasowy ZP / UHVR).
Jak wcześniej wskazano, podział na Ukrainie i szczególnie aresztowania z 1972 r. były główną przyczyną przyspieszenia
ukraińskich działań młodzieżowych na Zachodzie. W
tym czasie młodsi Ukraińcy zaczęli się organizować w ugrupowania polityczne i półpolityczne, których głównym
zadaniem była obrona więźniów politycznych w ZSRR, a zwłaszcza na Ukrainie. Te grupy, które powstały głównie w USA
i Kanadzie miały lewicową orientację polityczną. Ogólnie rzecz biorąc, grupy te zostały zorganizowane w Komitety dla
Obrony sowieckich więźniów politycznych z oddziałami w Nowym Jorku, Toronto, Londynie i Paryżu. W Toronto, gdzie
polityczny profil pozostał lewicowy, niektórzy młodsi zorganizowali się w „kolektyw wydawniczy” o nazwie Meta, który
wyprodukował nieperiodyczne czasopismo poświęcone ukraińskim i wschodnioeuropejskim spraw
W USA Komitet Obrony Sowieckich Więźniów Politycznych, stworzony na początku 1972 r., odegrał mniejszą rolę
ideologiczną podczas agitacji wśród lewicy i liberalnej inteligencji w sprawach dotyczących podziału na Ukrainie i w
ZSRR. Zostało to przejęte przez inne komitety obrony. Komitetowi Obrony Sowieckich Więźniów Politycznych w USA
również udało się stworzyć solidną podstawę do zacieśnienia współpracy z podobnymi młodzieżowymi i obywatelskimi
organizacjami oraz różnymi narodowościami, głównie z Żydami, Polakami, Czechami, Litwinami, Tatarami Krymskimi,
Ormianami, a także z Rosjanami.
Aktywizacja młodszych Ukraińców wpłynęła także na Kanadyjską Ukraińską Organizację Studentów, która w ciągu
ostatnich pięciu lat stała się znacznie bardziej aktywna polityczne w swoich poglądach i zaangażowała się w sprawy
związane z walką w ZSRR. Komitet Obrony Valentyna Moroza w Toronto odegrał bardzo aktywną rolę w latach 1973-74
w mobilizowaniu kanadyjskiej opinii publicznej wokół kwestii prześladowań w ZSRR. W USA podobne komitety tego typu
były również aktywne, ale z mniejszymi sukcesami, sądząc po artykułach, które się pojawiły w prasie amerykańskiej.
Źródło:
Ukraińskie organizacje nacjonalistyczne w USA i Kanadzie w USA i Kanadzie. Raport CIA
https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/QRPLUMB%20%20%20VOL.%201_0004.pdf
1.
Antin Melnyk – zbrodniarz wojenny, przewodniczący Światowego Kongresu Wolnych Ukraińców w latach 1971
– 1973, która t organizacja w 1991 roku zmieniła nazwę na Światowy Kongres Ukraińców. Od samego początku
swego istnienia tj. od roku 1967, zarówno pierwsze, jak też i potem drugie wcielenie tej organizacji zrzeszało w
swoich szeregach praktycznie samych ukraińskich zbrodniarzy wojennych, członków ukraińskiej policji
pomocniczej w służbie III Rzeszy, OUN-UPA, batalionów Rolland i Nachtigall, członków dywizji Waffen SS
Galizien i wielu innych ukraińskich formacji zagłady okresu II wojny światowej. W pierwszej, jak również i drugiej
turze, niedawnych wyborów prezydenckich na Ukrainie, Światowy Kongres Ukraińców, był jednym z podmiotów
nadzorujących prawidłowość przebiegu procesu wyborczego. W tym przypadku brzmi to jak ponury dowcip.
Albowiem to tak, jakby demokratycznego przebiegu wyborów prezydenckich pilnowała Służba Bezpeky OUN –
Bandery do spółki z dowództwem SS i policji, czyli Gestapo – Siherendienst.
1.
Mykoła Łebed – szef Służby Bezpeky OUN-Bandery, który w trumwiracie wraz Dmytro Kłaczkiwskim – Kłym
Sawurem, dowódcą UPA Północ i Romanem Szuchewyczem, głównodowodzącym UPA i OUN w zastępstwie
Bandery, wydali rozkaz totalnej, krwawej eksterminacji polskiej ludności Wołynia i Małopolski Wschodniej. Jak
pisze profesor Edward Prus, po zakończeniu wojny, Mykoła Łebed przez nikogo nie niepokojony w latach 1945
– 1946 mieszkał we Wrocławiu, skąd na początku drugiej połowy roku 1946 wyjechał, nie zatrzymywany przez
nikogo do amerykańskiej strefy okupacyjnej w zachodniej części Niemiec.
_____________________________________________________________________________
Za wszelkie ewentualne wsparcie mojej działalności z serca dziękuję
PKO
BP
SA
Numer konta: 44 1020 1752 0000 0402 0095 7431
Jacek
Boki
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
(Wybór linków generowany przez serwer BIBUŁY)
•
Wegry: Żydzi i główne siły polityczne demonstrują przeciwko Jobbikowi
•
Tajemniczy” mecz w Krakowie. Sukces podejrzliwych Ukraińców i polityczne
•
Ukraińska Cerkiew i piewcy UPA razem. Chcą zjednoczyć wszystkie
„etnograficznie ukraińskie” ziemie
•
Ukraińskie media: Polacy ledwo zdążyli na Euro 2012
•
Powstało Polsko-Ukraińskie Forum Partnerstwa. „Jesteśmy miłośnikami
•
•
CNN określił ukraińskie wojsko jako „proamerykańskie”
•
Polsko-ukraińskie pojednanie i “rzeź wołyńska”
•
Kolejne ukraińskie miasto uczci Banderę i Szuchewycza
•
Biegu ku czci Wyklętych w Zdołbunowie nie będzie. Ukraińskie władze
Za: Kresy we krwi (23 kwietnia 2019)
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
(Wybór linków generowany przez serwer BIBUŁY)
•
Wegry: Żydzi i główne siły polityczne demonstrują przeciwko Jobbikowi
•
Tajemniczy” mecz w Krakowie. Sukces podejrzliwych Ukraińców i polityczne
•
Ukraińska Cerkiew i piewcy UPA razem. Chcą zjednoczyć wszystkie
„etnograficznie ukraińskie” ziemie
•
Ukraińskie media: Polacy ledwo zdążyli na Euro 2012
•
Powstało Polsko-Ukraińskie Forum Partnerstwa. „Jesteśmy miłośnikami
•
•
CNN określił ukraińskie wojsko jako „proamerykańskie”
•
Polsko-ukraińskie pojednanie i “rzeź wołyńska”
•
Kolejne ukraińskie miasto uczci Banderę i Szuchewycza
•
Biegu ku czci Wyklętych w Zdołbunowie nie będzie. Ukraińskie władze
za; https://www.bibula.com/?p=107649