05 Wykonywanie podstawowych operacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Lucjan Klimuszko

Wykonywanie podstawowych
operacji technologicznych
712[08].Z1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inż. Halina Darecka

mgr inż. Danuta Gąsiorowska

Opracowanie redakcyjne:

inż. Lucjan Klimuszko

Konsultacja:

mgr inż. Piotr Ziembicki

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[08].Z1.05
„Wykonywanie podstawowych operacji technologicznych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu Zdun 712[08].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Przepisy bhp i ochrony ppoż. obowiązujące podczas wykonywania

podstawowych operacji technologicznych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Mierzenie prostymi narzędziami pomiarowymi

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Obsługa elektronarzędzi

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Połączenia nitowe

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Nieskomplikowane prace montażu mechanicznego

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Lutowanie lutem miękkim

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Ślusarskie stanowisko robocze

5.7.1. Ćwiczenia

5.8. Narzędzia ślusarskie do obróbki ręcznej metalu

5.8.1. Ćwiczenia

5.9. Technologia trasowania

5.9.1. Ćwiczenia

5.10. Technologia gięcia i prostowania metali

5.10.1. Ćwiczenia

5.11. Technologia cięcia i przecinania metali

5.11.1. Ćwiczenia

5.12. Technologia piłowania powierzchni płaskich i kształtowych

5.12.1. Ćwiczenia

5.13. Technologia wiercenia

5.13.1. Ćwiczenia

5.14. Technologia gwintowania wewnętrznego i zewnętrznego

5.14.1. Ćwiczenia

5.15. Obróbka drewna

5.15.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie podstawowych operacji

technologicznych”, który będzie przydatny i pomocny podczas prowadzenia zajęć
dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej młodzież w zawodzie Zdun 712[08].

Treści, a szczególnie ćwiczenia zawarte w poradniku są przeznaczone dla nauczyciela

(instruktora) prowadzącego nauczanie (szkolenie) zawodowe w systemie modułowym, który
jest elementem ogólnego systemu oświaty, ściśle powiązanym z wymaganiami, a zatem
i potwierdzeniem kwalifikacji zawodowych. Poradnik opracowano w oparciu o modułowy
program nauczania, podstawę programową, standard wymagań egzaminacyjnych dla zawodu
oraz dostępną literaturę.

Realizowanie ćwiczeń ww. jednostki modułowej musi być pod szczególną kontrolą

nauczyciela, ponieważ zduni dość rzadko wykonują takie operacje technologiczne. Nakłada
się jednocześnie na nauczyciela szczególny obowiązek ciągłego niemal udzielania instruktażu
bieżącego, szczególnie pod kątem bezpieczeństwa i higieny pracy.

W poradniku umieszczono:

−

wymagania wstępne – tzn. zakres wiadomości i umiejętności, jakie uczeń powinien
posiadać przed przystąpieniem do realizacji materiału nauczania jednostki modułowej,

−

cele kształcenia czyli zakres umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki zawodu.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem metod aktywizujących:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

metody projektów,

−

ćwiczeń praktycznych,

−

ćwiczeń laboratoryjnych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej do
zespołowej pracy uczniów.
W rozdziale tym opracowano 2 narzędzia pomiaru dydaktycznego składające się z:

−

planu testu w formie tabelarycznej,

−

punktacji zadań,

−

propozycji norm wymagań,

−

instrukcji dla nauczyciela,

−

instrukcji dla ucznia,

−

karty odpowiedzi,

−

zestawu zadań testowych różnego typu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

712[08].Z1

Konstrukcje zduńskie i kominiarskie

712[08].Z1.01

Spalanie paliw technicznych

712[08].Z1.02

Prowadzenie kanałów wentylacyjnych,

spalinowych i dymowych

712[08].Z1.03

Przygotowanie materiałów stosowanych

w konstrukcjach ognioodpornych

712[08].Z1.04

Przygotowanie zapraw ognioodpornych

712[08].Z1.05

Wykonywanie podstawowych operacji

technologicznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji materiału nauczania jednostki modułowej „Wykonywanie

podstawowych operacji technologicznych” uczeń powinien umieć:

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

−

przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

przestrzegać przepisy ochrony przeciwpożarowej,

−

przestrzegać przepisy ochrony środowiska,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

współpracować w grupie z uwzględnieniem podziału zadań,

−

posługiwać się bezpiecznie podstawowymi narzędziami i sprzętem,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

udzielać pierwszej pomocy przedmedycznej,

−

dobierać środki ochrony indywidualnej,

−

prezentować i oceniać wykonane zadanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

zastosować przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej i przeciwporażeniowej

obowiązujące podczas wykonywania operacji technologicznych,

zmierzyć podstawowymi narzędziami pomiarowymi: liniałem kreskowym, suwmiarką,

przygotować do trasowania powierzchnie przedmiotu,

wykonać trasowanie powierzchni przedmiotu na płaszczyźnie,

wykonać trasowanie przestrzenne powierzchni przedmiotu,

wykonać cięcie metali piłką ręczną,

wykonać cięcie metali nożycami,

wykonać proste połączenie nitowe,

posłużyć się prostymi narzędziami,

wykonać lutowanie lutem miękkim,

posłużyć się elektronarzędziami: wiertarką udarową, przecinarką tarczową, piłą tarczową,

szlifierką, ostrzałką,

wykonać nieskomplikowane prace montażu mechanicznego,

wykonać nieskomplikowane prace ciesielsko – stolarskie,

wyprostować przedmioty: z taśmy stalowej, z prętów, z blachy,

wykonać gięcie przedmiotów: z taśmy stalowej, prętów, blachy,

wykonać piłowanie powierzchni,

wywiercić otwory,

wykonać otwory w przegrodach budowlanych,

wykonać gwinty: wewnętrzne, zewnętrzne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Zdun 712[08]

Moduł:

Konstrukcje zduńskie i kominiarskie 712[08].Z1.

Jednostka modułowa:

Wykonywanie podstawowych operacji technologicznych
712[08].Z1.05

Temat: Wiercenie otworów w płaskim fragmencie blachy.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania operacji wiercenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

odczytać i przenosić wymiary z rysunku na obrabiany przedmiot,

−

dobrać elektronarzędzie w dobrym stanie technicznym,

−

dobrać średnicę wierteł,

−

wytrasować położenie otworów,

−

sprawdzić poprawność trasowania,

−

wywiercić otwory,

−

sprawdzić średnicę wywierconych otworów,

−

oczyścić blachę po wywierceniu otworów.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas:

60 min.

Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest wywiercenie otworów w przygotowanej płytce stalowej.
FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą przewodniego tekstu.
FAZA I – INFORMACJE
Uczniowie otrzymują:

−

rysunki,

−

pytania prowadzące,

−

blachę,

−

poradnik, Polskie Normy,

−

wiertarkę, wiertła i przyrządy pomiarowe.

Pytania prowadzące:
1. Co nazywamy wierceniem?
2. Jakiego rodzaju wiertarki stosuje się w pracach ślusarskich?
3. Jak mocuje się wiertło?
4. Jak mocuje się przedmiot przed wierceniem?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Jak przebiega proces wiercenia?
6. Jakie wielkości charakteryzują wiertarkę?

FAZA II – PLANOWANIE
Pytania prowadzące:
1. W jaki sposób przygotowuje się przedmiot do wiercenia?
2. Jak należy przygotować wiertarkę do wiercenia?
3. Jak dobiera się wiertło?
4. W jaki sposób wytrasujesz środki i położenie otworów?
5. Czy ustaliłeś kolejność czynności podczas wiercenia?
6. Jakich zasad i przepisów bhp należy przestrzegać podczas wiercenia?

FAZA III - USTALENIE
1. Zaproponowany plan obróbki jest gruntownie omawiany z nauczycielem.
2. Nauczyciel z uczniami ustalają wymagania pod względem dokładności i estetyki

wykonanego ćwiczenia.

3. Uczniowie powinni odnieść się do uwag i propozycji nauczyciela.
4. Ustalenie czasu wykonania ćwiczenia.
5. Ustalenie doboru środków ochrony indywidualnej.

FAZA IV - REALIZACJA
1. Przygotowanie stanowiska pracy.
2. Sprawdzenie stanu technicznego narzędzi, przyrządów i elektronarzędzi.
3. Trasowanie wykonane poprawnie i wyraźnie.
4. Sprawdzanie na bieżąco poprawności trasowania.
5. Wiercenie otworów.
6. Przestrzeganie przepisów bhp.
7. Dbanie o ład, porządek i czystość na stanowisku pracy.

FAZA V – SPRAWDZANIE
1. Porównanie wymiarów i dokładności wywierconych otworów z rysunkiem.
2. Dokonanie oceny wizualnej wywierconych otworów i całej obróbki.
3. Sprawdzenie jakości wykonanego ćwiczenia.
4. Dokonanie kontroli koleżeńskiej.
5. Ocena przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości. Jakie są wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Zgromadź prospekty przedstawiające elektronarzędzia, a szczególnie wiertarki wraz
z instrukcjami obsługi i przestrzegania przepisów bhp.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Zdun 712[08]

Moduł:

Konstrukcje zduńskie i kominiarskie 712[08].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie podstawowych operacji technologicznych
712[08].Z1.05

Temat: Trasowanie kształtu pudła piekarnika na postawie rysunku.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności trasowania na płaszczyźnie.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

zorganizować stanowisko do trasowania na płaszczyźnie zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

dobrać narzędzia do trasowania na płaszczyźnie,

−

określić wymiary poszczególnych ścian piekarnika,

−

sprawdzić stan techniczny narzędzi traserskich,

−

sprawdzić stan i jakość materiału przeznaczonego do trasowania,

−

właściwie rozmieścić narzędzia traserskie na stole traserskim,

−

odmierzać wymiary za pomocą przymiaru lub cyrkla według rysunku,

−

wytrasować linie proste,

−

posługiwać się narzędziami traserskimi.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas:

135 min.

Środki dydaktyczne:

−

gotowe pudło piekarnika lub model piekarnika,

−

narzędzia traserskie,

−

blacha,

−

rysunek pudła piekarnika w rozwinięciu.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia:

Wytrasuj na arkuszu blachy piekarnik według rysunku w rozwinięciu, zachowując kąty

proste i prawidłowe wymiary.

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:

−

każdy uczeń otrzymuje arkusz blachy i narzędzia traserskie oraz rysunek,

−

uczeń rozpoczyna trasowanie od wyznaczenia głównych osi symetrii,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

przez cały czas trwania ćwiczenia uczeń korzysta z rysunku,

−

wymiary odmierza za pomocą przymiaru lub cyrkla,

−

przecięcia linii prostych punktuje w odstępach 20÷50mm,

−

uczeń wyznacza kąty za pomocą kątomierzy zwykłych,

−

linie proste wykreśla przy użyciu liniału i rysika,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga, jeśli zachodzi taka potrzeba.

Po wytrasowaniu wszystkich boków piekarnika uczeń próbuje dokonać analizy
wykonanego ćwiczenia.

5. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
6. Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy z każdym wykreśleniem kolejnej linii

czyni postępy.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Wykreśl na papierze formatu A4 w rozwinięciu wszystkie ściany piekarnika, dobierając
odpowiednią podziałkę według rzeczywistych wymiarów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Przepisy bhp i ochrony ppoż. obowiązujące podczas

wykonywania podstawowych operacji technologicznych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wypisz podstawowe parametry elektronarzędzia, które powinny być umieszczone na

tabliczce znamionowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rodzajem i budową elektronarzędzia,
3) nazwać elektronarzędzie,
4) dobrać odpowiednie nazwy parametrów do elektronarzędzia,
5) dobrać jednostki parametrów do elektronarzędzia,
6) wypisać parametry wraz z podaniem jednostek na kartce papieru,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dwa rodzaje wiertarek,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

instrukcje obsługi.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj i dobierz pilniki nadające się do bezpiecznej pracy podczas piłowania

krawędzi elementów szkieletu przenośnego pieca, ułożone na stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z pilnikami pod względem nacięć,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) zapoznać się z pilnikami pod względem spękania,
4) dobrać pilniki w zależności od wymiarów piłowanych krawędzi,
5) dobrać pilniki w zależności od jakości nacięć,
6) ocenić stan techniczny osadzenia pilnika w rękojeści,
7) dobrać pilniki nadające się do bezpiecznej pracy,
8) odłożyć osobno pilniki wadliwe,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) zlikwidować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

pilniki płaskie o różnym nacięciu,

−

pilniki źle osadzone,

−

pilniki osadzone prawidłowo w rękojeści.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Mierzenie prostymi narzędziami pomiarowymi

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wymierz rzut poziomy pieca ogrzewczego na przygotowanym betonowym fundamencie

na podstawie rysunku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rysunkiem rzutu poziomego i przekroju pionowego pieca,
3) dobrać przyrządy pomiarowe,
4) przenieść wymiary z rysunku rzutu poziomego na powierzchnię fundamentu,
5) sprawdzić kąty proste rzutu poziomego prostokątnego pieca,
6) zaznaczyć oddzielną linią szerokość cokołu,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny ćwiczenia,
9) zlikwidować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rysunek rzutu poziomego,

−

rysunek przekroju pionowego,

−

przymiar liniowy kreskowy,

−

kątomierz,

−

kreda lub mazak,

−

płyta imitująca fundament pod piec,

−

kątowniki.

Ćwiczenie 2

Omierz odległości i średnice otworów w płytce blaszanej, którą przedstawia rysunek:

Rys. 1. Płytka blaszana z otworami [5, s. 15].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z przygotowaną płytką z blachy,
3) zapoznać się z przyrządami pomiarowymi, przygotowanymi do wykonania ćwiczenia,
4) zmierzyć suwmiarką średnice otworów,
5) zmierzyć odległości w linii prostej oznaczone na rysunku literami P, X, Y,
6) sprawdzić poprawność pomiarów obliczając odległość P,
7) zapisać wyniki pomiarów,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) ocenić dokładność dokonanych pomiarów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rysunek płytki blaszanej,

−

suwmiarka,

−

cyrkiel,

−

przymiar liniowy kreskowy,

−

kartki papieru A4,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Obsługa elektronarzędzi

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj wiertarkę do wiercenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić stan techniczny wiertarki,
3) dokonać wyboru odpowiedniego wiertła do wiercenia otworów przelotowych,
4) zamocować wiertło w uchwycie,
5) ustawić głębokości wiercenia za pomocą ogranicznika,
6) dobrać właściwy zakres obrotów wrzeciona wiertarki,
7) ustawić właściwy kierunek obrotów wrzeciona wiertarki,
8) włączyć wiertarkę,
9) zaprezentować efekt swojej pracy,
10) dokonać samooceny.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

wiertarka,

−

wiertła,

−

kluczyk,

−

instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ćwiczenie 2

Przetnij i oszlifuj krawędzie trzech kafli przy użyciu szlifierki kątowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić stan techniczny szlifierki,
3) zaznaczyć linie przecięcia kafli,
4) dobrać tarczę ścierną cienką typu 1A do przecinania wyrobów ceramicznych,

kamiennych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5) założyć tarczę,
6) przeciąć kafle wg zaznaczonych linii,
7) dobrać tarczę ścierną grubszą typ 1 do szlifowania kamienia,
8) założyć tarczę,
9) oszlifować krawędzie przeciętych kafli,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

szlifierka kątowa,

−

kluczyk,

−

tarcza do kamienia typ 1 cienka do przecinania,

−

tarcza do kamienia typ 1A grubsza do szlifowania,

−

kafle,

−

rysik lub blaszka aluminiowa,

−

kątownik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Połączenia nitowe

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie

Przynituj blachę do dolnej ramy szkieletu pieca przenośnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać średnicę nitów do wywierconych otworów,
3) założyć nit do otworów łączonych,
4) oprzeć łeb nita o przypór,
5) nałożyć dociskacz na trzpień nita,
6) uderzać mocno młotkiem w łeb dociskacza,
7) zdjąć dociskacz,
8) ukształtować zakuwkę,
9) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

blacha z wywierconymi otworami,

−

fragment szkieletu pieca przenośnego,

−

nity stalowe,

−

młotek,

−

przypór,

−

dociskacz.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Nieskomplikowane prace montażu mechanicznego

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Połącz za pomocą śrub dwustronnych dwa elementy stalowe przeznaczone do dalszego

montażu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić średnicę otworu nagwintowanego w korpusie,
3) dobrać śrubę dwustronną nagwintowaną na obu końcach,
4) sprawdzić, czy druga część łączona ma wykonany otwór o średnicy większej od średnicy

zewnętrznej gwintu śruby,

5) oczyścić powierzchnie gwintowane otworu,
6) wkręcić śruby jednym końcem na stałe do jednej z łączonych części,
7) nałożyć podkładkę na wystający drugi koniec śruby,
8) wkręcić nakrętkę, łącząc obie części,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

elementy do łączenia: korpus i płyta,

−

śruby dwustronne,

−

podkładki,

−

nakrętki.

Ćwiczenie 2

Przygotuj części elementu do nitowania zakładkowego jednorzędowego. Trzy otwory

o średnicy 11mm są rozstawione osiowo w odległości 40mm.

Rys. 2. Szew nitowy zakładkowy jednorzędowy [8, s. 179].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z rysunkiem części elementu,
3) oczyścić części przeznaczone do nitowania,
4) dopasować części przeznaczone do nitowania,
5) wytrasować osie otworów na nity,
6) wytrasować w linii prostej odległości między otworami oraz od krawędzi części

elementu,

7) przebić otwory na nity,
8) rozwiercić otwory na nity,
9) oczyścić powierzchnie i otwory po wywierceniu,
10) próbnie włożyć trzpienie nitów dla sprawdzenia poprawności wykonania ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dwie blachy o określonych wymiarach,

−

rysunek przedstawiający rozmieszczenie nitów,

−

rysik,

−

przebijak,

−

wiertarka,

−

wiertła,

−

przymiar liniowy,

−

nity z łbem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Lutowanie lutem miękkim

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przylutować lutem miękkim dwie płytki blaszane z nakładką od góry.

Rys. 3. Złącze lutowane na nakładkę [7 s. 158]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rysunkiem połączenia lutowanego,
3) sprawdzić stan techniczny lutownicy,
4) przygotować materiały potrzebne do lutowania,
5) ułożyć części lutowane zgodnie z rysunkiem,
6) nagrzać lutownicę,
7) potrzeć ostrze lutownicy o salmiak,
8) przyłożyć rozgrzaną lutownicę do lutu,
9) przyłożyć ostrze lutownicy do miejsca lutowania,
10) lutować w sposób powodujący ściekanie roztopionego lutu, aby lut spływał w głąb szwu,
11) usunąć nadmiar lutu z miejsc lutowanych,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanego zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

lutownica,

−

lut,

−

topniki,

−

skrobak lub pilnik,

−

rysunek przedstawiający sposób połączenia,

−

nakładka,

−

dwie płytki blaszane.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Połącz za pomocą lutowania miękkiego dwie kalibrowane rury miedziane na kielich.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić dokładność kalibrowania przez wsunięcie bosego końca rury w kielich,
3) oczyścić końce rury do czystego metalu,
4) powlec powierzchnię bosego końca rury topnikiem,
5) wsunąć bosy koniec rury w kielich,
6) podgrzać równomiernie złącze do temperatury nieco powyżej punktu topnienia spoiwa

około 450

7) podać spoiwo w taki sposób, aby topiąc się wciągane było w szczelinę kapilarną do

całkowitego jej wypełnienia,

8) ochłodzić złącze,
9) usunąć resztki topnika z obszaru złącza,
10) sprawdzić jakość połączenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rura miedziana z bosym końcem,

−

rura miedziana z wykalibrowanym kielichem,

−

lut,

−

topniki,

−

lutownica,

−

skrobak lub pilnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Ślusarskie stanowisko robocze

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie

Rozmieść na stole ślusarskim i w szufladzie podstawowe narzędzia ślusarskie i narzędzia

pomiarowe do trasowania, piłowania i prostowania blach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) posegregować narzędzia na grupy ze względu na ich zastosowania do wykonania

określonych operacji,

3) rozmieścić na stole ślusarskim narzędzia pomiarowe,
4) rozmieścić narzędzia do piłowania,
5) rozmieścić narzędzia do trasowania,
6) rozmieścić narzędzia do prostowania blach,
7) ułożyć narzędzia pozostałe w szufladzie,
8) uzasadnić zaprezentowany sposób rozmieszczenia narzędzi roboczych i pomiarowych,
9) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

kątownik,

−

suwmiarka,

−

liniał traserski z podstawą,

−

młotki: drewniany i gumowy,

−

pilniki o różnym nacięciu,

−

rysik,

−

znacznik,

−

cyrkle traserskie,

−

imadło,

−

przymiar kreskowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Narzędzia ślusarskie do obróbki ręcznej metalu

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj podstawowe narzędzia ślusarskie, ułożone na stole ślusarskim, oznaczone

kolejnymi liczbami i dobierz czynności i operacje wykonywane tymi narzędziami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z narzędziami ślusarskimi rozmieszczonymi na stole,
2) sprawdzić ich stan techniczny,
3) dobrać nazwy narzędzi opatrzonych kolejnymi liczbami,
4) zapisać nazwy narzędzi na kartce papieru,
5) omówić do jakich prac ślusarskich stosuje się rozpoznane narzędzie,
6) zapisać zastosowanie na kartce obok nazwy narzędzia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw narzędzi ślusarskich,

−

kartki z kolejnymi liczbami do przyklejenia na poszczególne narzędzia,

−

kartki papieru A4,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9. Technologia trasowania

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wytrasuj na arkuszu blachy wymiary pudła piekarnika – szerokość: 320mm, wysokość:

230mm i długość: 430mm.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rysunkiem technicznym warsztatowym,
3) sprawdzić jakość i stan materiału przeznaczonego do trasowania pod względem

skrzywień, pęknięć, zgrubień oraz innych widocznych wad,

4) oczyścić z brudu i ewentualnie odtłuścić blachę,
5) sprawdzić główne parametry arkusza blachy,
6) pomalować materiał w celu zwiększenia widoczności wytrasowanych linii,
7) dobrać narzędzia i urządzenia traserskie,
8) dobrać narzędzia pomiarowe do trasowania,
9) sprawdzić stan techniczny płyty traserskiej,
10) ułożyć blachę na płycie traserskiej,
11) wyznaczyć główne osie symetrii przedmiotu,
12) odmierzyć wymiary poszczególnych ścian piekarnika,
13) wykreślić linie równoległe i prostopadłe,
14) sprawdzić poprawność wytrasowanych prostokątów odmierzając ich przekątne,
15) wykreślić linie za pomocą rysika,
16) utrwalić wytrasowane linie poprzez punktowanie,
17) zaprezentować efekty wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

płyta traserska,

−

punktak,

−

młotek ślusarski,

−

rysik,

−

przymiar liniowy kreskowy,

−

kątownik,

−

cyrkiel drążkowy,

−

farba biała,

−

pędzel malarski,

−

liniał.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.10. Technologia gięcia i prostowania metali

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wygnij drut stalowy miedziowany o średnicy 3mm w kształcie klamer – litery M, do

spinania kafli o wymiarach 220×220mm według rysunku:

Rys. 4. Kształt klamry do spinania kafli.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać narzędzia do wyginania drutu,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) ustalić kolejność operacji i sposób gięcia drutu,
5) wygiąć części klamry stykające się bezpośrednio z kaflami,
6) uformować dwa zaokrąglone dwa naroża klamry,
7) wygiąć poziomą część klamry,
8) ukształtować poziomą część klamry w taki sposób, by jej kształt był podobny do litery

„M”,

9) sprawdzić dokładność i kształt wygiętych klamer, spinających bezpośrednio na

sąsiednich kaflach,

10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

drut stalowy o średnicy 3mm,

−

szczypce okrągłe,

−

przymiar liniowy,

−

rysunek przedstawiający kształt klamry,

−

kafle.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wyprostuj cienką blachę stalową charakteryzującą się wypukłościami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) oczyścić arkusz blachy,
3) przygotować gładką stalową płytę,
4) sprawdzić i określić wielkość i ilość wypukłości,
5) ułożyć blachę wypukłościami do góry,
6) obrysować kredą wypukłość w środkowej części powierzchni blachy,
7) uderzać młotkiem drewnianym między wypukłości blachy,
8) sprowadzić nierówności do jednej zaznaczonej wypukłości w środkowej części,
9) prostować wypukłości stosując serię uderzeń młotkiem,
10) uderzać młotkiem słabiej w miarę zbliżania się do wypukłości,
11) odwrócić blachę na drugą stronę i prostować jak poprzednio (pierwszą stronę),
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
13) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

gładka stalowa płyta,

−

blacha z wypukłościami,

−

młotek drewniany,

−

kreda,

−

papier formatu A4,

−

przybory do rysowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.11. Technologia cięcia i przecinania metali

5.11.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przetnij płaskownik stalowy o przekroju 80×4mm i długości 150mm na trzy równe części

przy użyciu przecinaka i młotka oraz imadła.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) wytrasować odcinki płaskownika wg wymiarów do przecięcia,
3) dobrać narzędzia i sprzęt do przecinania,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi i sprzętu,
5) przygotować i sprawdzić stan techniczny imadła,
6) umocować w imadle obrabiany płaskownik, w ten sposób, żeby rysa przecięcia znalazła

się na wysokości szczęk imadła,

7) przystawić przecinak tak, aby powierzchnia przyłożona była styczna do powierzchni

szczęk,

8) uderzać w łeb przecinaka metalowym młotkiem ślusarskim do momentu przecięcia,
9) przeciąć cały płaskownik wg zadanych odcinków zgodnie z wymiarami,
10) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski,

−

imadło,

−

płaskownik,

−

przecinak o kącie rozwarcia 10º,

−

stalowy młotek ślusarski,

−

rysik,

−

liniał.

Ćwiczenie 2

Przetnij płaski przedmiot o kształcie płytki metalowej o przekroju 200×30×4 m, na cztery

równe odcinki przy użyciu piłki ręcznej do metali.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać brzeszczot o 22 zębach na 25mm długości,
3) umocować brzeszczot w oprawce przy pomocy uchwytów do mocowania,
4) sprawdzić stan techniczny piłki ręcznej do metali po umocowaniu brzeszczotu,
5) wytrasować odcinki płytki w odstępach 50mm,
6) umocować przedmiot w szczękach imadła,
7) rozpocząć przecinanie lekko pochyloną od siebie piłką,
8) wykonać małe wgłębienie trójkątnym pilnikiem,
9) nacisnąć piłkę, aby wykonać prawidłowy ruch roboczy,
10) wykonywać ruchy piłki w sposób płynny, bez szarpnięć,
11) przeciąć przedmiot na cztery odcinki,
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

imadło,

−

stół ślusarski,

−

brzeszczoty o 22 zębach na 25mm długości,

−

oprawka do brzeszczotu,

−

rysik,

−

przymiar kreskowy,

−

pilnik trójkątny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.12. Technologia piłowania powierzchni płaskich i kształtowych

5.12.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyrównaj do gładkości cztery krawędzie wyciętej płytki metalowej o grubości 10mm do

wymiarów gabarytowych 100×50mm przy użyciu pilników.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić wymiary płytki przed rozpoczęciem piłowania,
3) sprawdzić stan techniczny imadła,
4) dobrać rodzaj pilnika ze względu na kształt,
5) dobrać rodzaj pilnika ze względu na ilość zębów,
6) sprawdzić poprawność osadzenia pilników w rękojeści,
7) umocować płytkę w szczękach imadła,
8) piłować zgrubnie używając zdzieraków,
9) sprawdzić ponownie wymiary płytki,
10) piłować do gładkości i żądanych wymiarów,
11) sprawdzać na bieżąco wymiary i kształt przedmiotu piłowanego,
12) sprawdzić po operacji piłowania zgodność z wymaganymi wymiarami,
13) sprawdzić kąt prosty obrabianej płytki,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

płytka metalowa do piłowania,

−

imadło,

−

pilniki płaskie Nr 0, Nr 1, Nr 2, Nr 3,

−

suwmiarka,

−

kątownik,

−

wzornik.

Ćwiczenie 2

Wypiłuj w prostokątnej płytce metalowej o wymiarach 120×50mm powierzchnię wklęsłą

w kształcie półkola o promieniu 10mm.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) wytrasować linie powierzchni półkola,
3) sprawdzić stan techniczny imadła,
4) dokonać wyboru odpowiedniego pilnika do piłowania powierzchni kształtowych,
5) zamocować płytkę w imadle tak, aby obrabiana powierzchnia wystawała 5÷10mm ponad

szczęki imadła,

6) usunąć nadmiar materiału przy użyciu ręcznej piłki do metali,
7) piłować powierzchnię półkola przesuwając pilnik ruchem obrotowym,
8) rozpocząć piłowanie końcem pilnika,
9) sprawdzać kilkakrotnie wymiary i kształt powierzchni wklęsłej po zakończonej operacji

piłowania,

10) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

imadło,

−

pilniki okrągłe, półokrągłe, owalne, soczewkowe,

−

narzędzia pomiarowe: wzornik,

−

piłka do metali,

−

suwmiarka,

−

przymiar kreskowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.13. Technologia wiercenia

5.13.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wywiercić dwa otwory za pomocą wiertarki ręcznej w płycie stalowej o grubości 5mm.

Średnice otworów oraz ich położenie od krawędzi płyty przedstawiono na rysunku nr 5.

Rys. 5. Płyta stalowa przeznaczona do wiercenia [5, s. 61].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi wiertarki,
3) zapoznać się z rysunkiem,
4) wytrasować osie otworów i napunktować je,
5) sprawdzić stan techniczny wiertarki,
6) ułożyć płytę i zamocować w imadle,
7) wywiercić niewielkie wgłębienie,
8) wywiercić otwory zgodnie z rysunkiem,
9) wysunąć wiertło z otworu,
10) wyłączyć napęd wrzeciona wiertarki,
11) usunąć zadziory,
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rysunek technologiczny,

−

imadło,

−

wiertła,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wiertarka,

−

cyrkiel,

−

suwmiarka,

−

przymiar kreskowy,

−

punktak,

−

rysik,

−

młotek ślusarski.

Ćwiczenie 2
Wywierć dwa otwory nieprzelotowe o średnicy 11mm na głębokość 6mm w płycie stalowej o
grubości 10mm.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) oczyścić i ewentualnie odtłuścić płytę stalową,
3) usunąć pilnikiem ewentualne zgrubienia wykryte na powierzchniach,
4) wytrasować osie otworów,
5) zamocować dwie identyczne płyty,
6) wywiercić otwory na żądaną głębokość,
7) usunąć zadziory,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

płyta stalowa,

−

rysik,

−

punktak,

−

przymiar kreskowy,

−

wiertarka z kluczem,

−

wiertła,

−

młotek ślusarski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.14. Technologia gwintowania wewnętrznego i zewnętrznego

5.14.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Naciąć gwint zewnętrzny na sworzniu M16 zakończonym stożkowo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) sprawdzić średnicę sworznia, która ma być mniejsza od średnicy zewnętrznej gwintu,
3) zamocować sworzeń w imadle,
4) nasmarować część stożkową,
5) nałożyć narzynkę prostopadle względem osi sworznia,
6) rozpocząć gwintowanie poprzez obrót w prawo,
7) cofnąć narzynkę o pół obrotu w lewo, powtarzając tę czynność aż do nacięcia całego

gwintu,

8) zaprezentować wykonanie ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

imadło,

−

sworzeń do nagwintowania,

−

narzynka,

−

oprawka do narzynki,

−

pilnik,

−

suwmiarka,

−

przymiar kreskowy,

−

smar,

−

czyściwo.

Ćwiczenie 2

Wykonaj gwint wewnętrzny M10 w otworze przeznaczonym do połączenia śrubowego

zadanych elementów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać średnicę wiertła,
3) zamocować przedmiot w imadle,
4) wywiercić otwór o średnicy 8,4mm,
5) nasmarować gwintownik nr 1,
6) włożyć gwintownik prostopadle do osi otworu,
7) sprawdzić kątownikiem prostopadłość położenia gwintownika względem powierzchni

przedmiotu,

8) obracać pokrętką gwintownika w prawo do momentu powstania bruzdy,
9) cofnąć gwintownik o pół obrotu w lewo, powtarzając cyklicznie do nacięcia całego

gwintu,

10) włożyć do otworu gwintownik nr 2,
11) wkręcić gwintownik w nacięty już zarys gwintu,
12) włożyć do otworu gwintownik nr 3,
13) postępować gwintując gwintownikiem nr 3 jak poprzednio,
14) oczyścić i zakonserwować narzędzia,
15) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

imadło,

−

gwintownik nr 1,

−

gwintownik nr 2,

−

gwintownik nr 3,

−

pokrętka do gwintowników,

−

smar,

−

czyściwo,

−

tablice gwintów i otworów pod gwinty.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.15. Obróbka drewna

5.15.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj deskowanie (szalunek) fundamentu betonowego na gruncie pod piec grzewczy

mieszkaniowy o wymiarach rzutu poziomego: 2,5×3 kafle.

Rys. 6. Posadowienie pieca na specjalnym fundamencie: 1–piec, 2–fundament, 3–piasek, 4–ściana [12, s. 322].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rysunkiem,
3) ustalić wymiary rzutu poziomego fundamentu,
4) przygotować deski o grubości 19mm,
5) wytrasować długości desek do konkretnych wymiarów,
6) zbić tarczę o wysokości 50cm z desek,
7) usztywnić tarczę dwiema podłużnymi łatami 7,5×10cm,
8) podeprzeć zastrzałami,
9) podeprzeć zastrzały kołkami wbijając je w grunt,
10) przymocować listwy ściągające drewniane, wewnątrz deskowania, aby utrzymać go

w pozycji pionowej po zabetonowaniu,

11) uporządkować stanowisko pracy,
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rysunek posadowienia pieca w przekroju pionowym,

−

tarcica 19mm,

−

krawędziaki drewniane,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

łaty drewniane,

−

drut do zamocowania kołków,

−

gwoździe,

−

narzędzia do ręcznej obróbki drewna.

Ćwiczenie 2

Wytrasuj krążynę z desek do wykonania sklepienia łukowego, według wzornika

wykonanego ze sklejki na podstawie załączonego rysunku.

Rys. 7. Krążyna do wykonania łuku odcinkowego [11, s. 195].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wykonanie. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przygotować stół lub inną płaszczyznę do trasowania,
3) ułożyć tarczę z desek na stole,
4) przygotować narzędzia pomiarowe i traserskie,
5) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
6) zestrugać powierzchnie desek, jeżeli ich stan może utrudnić trasowanie,
7) zwrócić uwagę na kierunek i układ słojów,
8) ustalić nadmiary na rzeczywiste wymiary trasowanego przedmiotu,
9) wytrasować największe wymiary krążyny,
10) zaznaczyć strzałkę i rozpiętość krążyny,
11) wytrasować kształt i wymiary krążyny,
12) kontrolować poprawność trasowania,
13) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół traserski,

−

narzędzia pomiarowe,

−

narzędzia traserskie,

−

ołówki stolarskie,

−

wzornik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych
operacji technologicznych”

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9, 11, 13, 17, 18, 21, 22 i 24 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 6, 10, 12, 14, 15, 16, 19, 20, 23 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt.

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 8 z poziomu
ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozróżnić rodzaje trasowanych linii

Scharakteryzować zasady
przecinania rur

Rozróżnić

rodzaje

połączeń

podstawie rysunku

Rozróżnić rodzaje kształtowników
walcowanych

Odczytać

wskazanie

wymiaru

mikrometru

Scharakteryzować czynności
montażowe

Obliczyć kąt ostry na podstawie
rysunku

Nazwać kształt roboczej części
wiertła

Dobrać

pilnik

wykończenia

powierzchni

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scharakteryzować skutki stosowania
wadliwych narzędzi

Dobrać

łączniki do połączenia

elementów drewnianych

Rozróżnić rodzaje gwintów

Dobrać narzędzie do cięcia blach
o zadanych grubościach

Zidentyfikować zagrożenie podczas
lutowania

Przygotować materiały do lutowania

kwas solny

Określić sposób mierzenia kątów
prostych

wewnętrznymi

bokami ramion

Dobrać

średnicę

sworznia

średnicy gwintowanego otworu

mniejsza

Określić sposób prostowania blach

serii uderzeń

młotkiem

Uzasadnić

przypadki

stosowania

skrzynek traserskich

ciężkim i trudnym

do obracania

Rozpoznać

stan

techniczny

elektronarzędzi dla bezpiecznego
stosowania

czy jest zerowana

Dobrać

narzędzia

gięcia

płaskowników

w szczękach

imadła

Zdefiniować

narzędzie

gwintowania

jest śrubą, której

rowki tworzą

krawędzie

skrawające

Scharakteryzować

gwintowanie

wewnętrzne

na nacięciu na

wewnętrznej

powierzchni

otworu

walcowanego

rowka

Zdefiniować

część

nita

zwaną

zakuwką

drugi łeb nita po
jego zamknięciu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel i zakres stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań i zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi.
5. Zapoznaj uczniów z budową karty odpowiedzi.
6. Przekaż uczniom zestawy zadań testowych, karty odpowiedzi i podaj czas na rozwiązanie

zadań.

7. Postaraj się stworzyć atmosferę sprzyjającą spokojowi podczas przeprowadzenia

sprawdzianu.

8. Po zakończeniu zbierz karty odpowiedzi i zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź wyniki testowania.
10. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11. Ustal przyczyny trudności w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję testowania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z treścią zadań testowych.
4. Zestaw zadań zawiera 24 pytania dotyczące wykonywania podstawowych operacji

technologicznych. W zestawie są pytania:

−

wyboru wielokrotnego, w których jest tylko jedna odpowiedź prawidłowa,

−

pytania z luką,

−

pytania krótkiej odpowiedzi.

5. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie otrzymasz 1 punkt.
6. Czytaj uważnie każde zadanie.
7. Udzielaj odpowiedzi tylko na karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wyboru wielokrotnego poprawną odpowiedź zaznacz kółeczkiem,

−

w pytaniach z luką w miejscu zaznaczonym wpisz wyraz lub wyrazy,

−

w pytaniach krótkiej odpowiedzi wpisz odpowiedź w zaznaczonym miejscu.

8. Jeżeli uznałeś, że odpowiedź nie jest dobra, przekreśl ją i zaznacz kółkiem odpowiedź

prawidłową,

9. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy udzieliłeś odpowiedzi na wszystkie pytania.
10. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH NR 1

1. Rysunki przedstawiają trasowanie

a) linii prostopadłych.
b) linii równoległych.
c) osi symetrii.
d) linii równoległych

i prostopadłych.

Trasowanie 1 – płyta, 2 – liniał, 3 – przymiar, 4 – kątownik, 5 – rysik.

2. Do przecinania rur o cienkich ściankach stosuje się w imadle nakładki wykonane

a) ze stali.
b) z żeliwa.
c) z drewna.
d) z miedzi.

3. Podaj poprawną nazwę połączenia

a) śrubowe.
b) kołkowe.
c) sworzniowe.
d) nitowe.

4. Płaskownik (bednarka) to pręt stalowy o przekroju

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Odczytaj wskazanie mikrometru

a) 28,32mm.
b) 28,82mm.
c) 28,88mm.
d) 29,32mm.

6. Które z wymienionych czynności nie należą do montażowych

a) składanie części.
b) zabiegi ślusarskie.
c) formy montażu.
d) operacje obróbkowe.

7. Podaj wymiar kąta α w stopniach

a) 30

b) 45

c) 50

d) 60

8. Część robocza wiertła ma kształt

a) owalny.
b) spiralny.
c) stożkowy.
d) walcowy.

9. Do wykończenia powierzchni piłowanej do wymaganej gładkości są stosowane pilniki

a) gładziki.
b) zdzieraki.
c) jedwabniki.
d) równiaki.

10. W wyniku użycia szlifierki kątowej z wyszczerbioną tarczą może nastąpić

a) obluzowanie się tarczy.
b) zranienie pracownika.
c) krzywe ucięcie materiału.
d) zablokowanie szlifierki.

11. Rysunek przedstawia połączenie drewnianych elementów przy użyciu

a) klamry.
b) skowy.
c) śruby.
d) gwoździ.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. W zależności od zarysu gwintu w płaszczyźnie przechodzącej przez jego oś rozróżnia się

gwinty
a) metryczne.
b) rurowe.
c) calowe.
d) trójkątne.

13. Ręczne nożyce elektryczne stosowane są do cięcia blach stalowych o grubości

a) 0,5mm.
b) 3,5cm.
c) 4cm.
d) 5cm.

14. Jakie zagrożenie dla zdrowia pracownika występuje najczęściej podczas operacji

lutowania miękkiego
a) naświetlenie oczu.
b) skaleczenie dłoni.
c) stłuczenie.
d) poparzenie.

15. Przygotowując wodny roztwór kwasu do lutowania należy zawsze wlewać ……………..

……………………………………………………………………………………….... .

16. Sprawdzając kąt prosty zewnętrzny przykłada się kątownik …………………………….

………………………………………………….. do obrabianych płaszczyzn przedmiotu.

17. Przy

nacinaniu

gwintu

zewnętrznego

średnica

sworznia

musi

być

………………………... od średnicy zewnętrznej gwintu.

18. Prostowanie wypukłości blachy polega na zastosowaniu ……………………………….

według załączonego schematu.

19. Trasowanie za pomocą skrzynek traserskich stosuje się w przypadku, gdy mamy do

czynienia z przedmiotem …………………………………………………………………

20. Co należy sprawdzić pod względem bhp przed użyciem do lutowania lutownicy

elektrycznej?
………………………………..……………………………………………………………

21. Przy użyciu jakich narzędzi wykonuje się najczęściej gięcie płaskownika?

……………………………………………………………………………………………..

22. Co to jest gwintownik? …………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………. .

23. Na czym polega gwintowanie wewnętrzne? ……………………………………………….

………………………………………………………………………………………………

24. Co to jest zakuwka? ………………………………………………………………….…....

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ………………………………………………….

Wykonywanie podstawowych operacji technologicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz brakujące części zdania.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych
operacji technologicznych”

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 4, 5, 7, 10, 13, 14, 15, 16, 19, 20, 21, 23 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 6, 8, 9, 11, 12, 17, 18, 22, 24 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt.

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 8 z poziomu
ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wskazać narzędzia do trasowania
kątów prostych

Określić grubości blach do cięcia
nożycami ręcznymi

Rozpoznać rodzaj łącznika na
podstawie rysunku

Sklasyfikować rodzaje połączeń
stosowanych przy montażu

Rozróżnić na rysunku narzędzia
pomiarowe

Określić materiał stosowany do
wykonania kolby lutowniczej

Scharakteryzować bazę traserską

Rozpoznać rysunek zwijarki do
blach

Odczytać wskazanie wymiaru na
suwmiarce

Określić

zadanie

operacji

rozwiercania otworu

Dobrać narzędzie do ręcznego
gięcia cienkich blach

Rozróżnić nożyce stosowane do
wycinania otworów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić

rodzaje

dłut

zależności od kształtu ostrza

Wskazać liczbę nacięć w pilniku

Dobierać

środki

ochrony

indywidualnej

ochronniki słuchu

Rozróżnić części wiertła

części roboczej

Wskazać dokładność pomiarów
dokonanych

narzędziami

pomiarowymi

do 1mm

Określić

zakres

stosowania

elektronarzędzi do cięcia blach

kształcie

krzywiznach

Rozróżnić

narzędzie

gwintowania

pełne

Określić przeznaczenie kluczy
monterskich

odkręcanie

i zakręcanie

nakrętek

uruchamianie śrub

przy dokręcaniu

nakrętek

Scharakteryzować

czynności

przygotowawcze do wiercenia

wytrasować osie

otworu

zapunktować jego

środek

Ustalić rodzaje gwintowników
tworzących cały komplet

gwintownik

wstępny

gwintownik

zdzierak

gwintownik

wykańczak

Zdefiniować pojęcie imaka

przyrząd do

zamocowania

narzędzi

skrawających

Rozróżnić

metody

trasowania

przestrzennego

za pomocą obrotu

przedmiotu

za pomocą

kątownika

za pomocą

skrzynek

traserskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

zadań.

7. Postaraj się stworzyć atmosferę sprzyjającą spokojowi podczas przeprowadzenia

sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

technologicznych. W zestawie są pytania:

−

wyboru wielokrotnego, w których jest tylko jedna odpowiedź prawidłowa,

−

pytania z luką,

−

pytania krótkiej odpowiedzi.

5. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie otrzymasz 1 punkt.
6. Czytaj uważnie każde zadanie.
7. Udzielaj odpowiedzi tylko na karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wyboru wielokrotnego poprawną odpowiedź zaznacz kółeczkiem,

−

w pytaniach z luką w miejscu zaznaczonym wpisz wyraz lub wyrazy,

−

w pytaniach krótkiej odpowiedzi wpisz odpowiedź w zaznaczonym miejscu.

8. Jeżeli uznałeś, że odpowiedź nie jest dobra, przekreśl ją i zaznacz kółkiem odpowiedź

prawidłową,

9. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy udzieliłeś odpowiedzi na wszystkie pytania.
10. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH NR 2

1. Trasowanie kąta prostego według zamieszczonego rysunku wymaga

a) liniału, cyrkla, rysika.
b) przymiaru, kątownika, rysika.
c) przymiaru, kątomierza, rysika.
d) przymiaru wysokościowego, rysika.

2. Nożyce ręczne można stosować do cięcia blach stalowych do grubości

a) 1 mm.
b) 2 mm.
c) 3 mm.
d) 4 mm.

3. Przedstawiony na rysunku nit normalny posiada łeb

a) płaski.
b) kulisty.
c) soczewkowy.
d) grzybkowy.

4. Do połączeń spoczynkowych rozłącznych stosowanych przy montażu należą połączenia

a) nitowane.
b) wciskane.
c) klejone.
d) kołkowe.

5. Pomiar grubości blachy przeprowadzamy

a) średnicówką mikrometryczną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

b) głębokościomierzem mikrometrycznym

c) mikrometrem blacharskim

d) mikrometrem wewnętrznym

6. Do lutowania miękkiego stosowana jest kolba lutownicza wykonana

a) ze stali.
b) z miedzi.
c) z ołowiu.
d) z cyny.

7. Trasowanie rozpoczyna się od wyznaczenia

a) osi symetrii.
b) linii poziomej.
c) linii pionowej.
d) granicy obróbki.

8. Przedstawiona na rysunku maszyna blacharska to

a) krawędziarka.
b) zwijarka.
c) wyoblarka.
d) walcarka prostująca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Odczytaj wskazanie przyrządu pomiarowego

a) 20,3mm.
b) 20,5mm.
c) 20,9mm.
d) 30mm.

10. Rozwiercanie otworu wykonuje się w celu

a) pogłębienia otworu.
b) uzyskania większej średnicy otworu.
c) uzyskania dużej dokładności.
d) uzyskania otworu przelotowego.

11. Do gięcia ręcznego cienkich blach stosujemy młotek

a) gumowy.
b) puckę.
c) ślusarski.
d) klepak.

12. Który z poniższych rysunków przedstawia nożyce stosowane do wycinania otworów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Rynienkowy kształt ostrza posiada dłuto

a) gniazdowe.
b) kąciak.
c) do zawiasów.
d) żłobak.

14. W pilnikach zdzierakach liczba nacięć przypadających na długość 10 mm wynosi

a) 3,2÷5.
b) 4,0÷6,5.
c) 4,0÷8,5.
d) 4,5÷10.

15. Niezbędnym środkiem ochrony indywidualnej pracownika obsługującego szlifierkę do

kafli są …………………. słuchu.

16. Wiertło kręte składa się z …………………………………………….., szyjki i chwytu.

17. Przymiar kreskowy służy do bezpośredniego pomiaru z dokładnością ………………. .

18. Do cięcia blach grubości 3 mm o skomplikowanym ……………………….… i małych

krzywiznach stosowane są nożyce elektryczne.

19. Narzynki okrągłe wykonuje się jako …………………… i przecięte.

20. Wymień przeznaczenie kluczy. …………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………….

21. Jakie czynności należy wykonać przed przystąpieniem do wiercenia? …………………

………………………………………………………………………………………………

22. Z jakich gwintowników do ręcznego gwintowania składa się ich komplet? ……………

………………………………………………………………………………………………

23. Co to jest imak? …………………………………………………………………………

24. Wymień metody trasowania przestrzennego. ……………………………………………

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ………………………………………………….

Wykonywanie podstawowych operacji technologicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz brakujące części zdania.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bezpieczeństwo i higiena pracy w zakładach przetwórstwa drewna. CIOP,

Warszawa1999

2. Bezpieczeństwo, higiena i prawo pracy. WEA, Tychy 1998
3. Brejnak A.: Metoda przewodniego tekstu w kształceniu praktycznym. CODN, Warszawa

1993

4. Cieślowski S., Krygier K.: Instalacje sanitarne. Część 1. WSiP, Warszawa 1998
5. Dretkiewicz-Więch J.: Technologia mechaniczna. Techniki wytwarzania. WSiP,

Warszawa 2000

6. Francuz W. M., Sokołowski R.: Bezpieczeństwo i higiena pracy na budowie. KWP Bud –

Ergon OW PZITB, Warszawa 1998

7. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP,

Warszawa 1998

8. Górecki A., Grzegórski Z.: Ślusarstwo przemysłowe i usługowe. WSiP, Warszawa:1989
9. Górecki A., Michalski K., Rutkiewicz A., Bartold – Wiśniewska, Barczyński A.,

Koźlecki A.: Instalacje wodociągowe, gazowe i ogrzewcze z miedzi. Poradnik. Polskie
Centrum Promocji Miedzi, Wrocław 2005

10. Instalacje gazowe z miedzi. PUWHiP POLCEN Sp. z o.o., Warszawa 1998
11. Kettler K.: Murarstwo. Część 1. Rea, Warszawa 2002
12. Lenkiewicz W.: Budownictwo ogólne. Część II. PWSZ, Warszawa 1970
13. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999
14. Prażmo J.: Stolarstwo. Część 1. WSiP, Warszawa 1995
15. Roj-Chodacka A.: Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. KOWEZ, Warszawa 2002

16. Sell L.: Ślusarstwo w pytaniach i odpowiedziach. Wydawnictwo Naukowo-techniczne,

Warszawa 1987