A L E K S A N D E R Z A R Z E K A
Z A K Ł A D D Y D A K T Y K I I E F E K T Ó W K S Z T A Ł C E N I A
W Y D Z I A Ł N A U K I O Z D R O W I U
W A R S Z A W S K I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y
Wstęp do prawa medycznego
O czym jest prawo medyczne
Wszystkiego po trochu:
Prawo konstytucyjne
Prawo cywilne
Prawo karne
Prawo administracyjne
Prawo medyczne reguluje relacje pomiędzy
pacjentem a systemem ochrony zdrowia i jego
pracownikami.
Prawo konstytucyjne
Art. 38.
Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi
prawną ochronę życia.
Art. 39.
Nikt nie może być poddany eksperymentom
naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie
wyrażonej zgody.
Art. 40.
Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu,
nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu.
Prawo konstytucyjne
Art. 47
Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia
prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz
do decydowania o swoim życiu osobistym.
Art. 51
1. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na
podstawie ustawy do ujawniania informacji
dotyczących jego osoby.
3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go
urzędowych dokumentów i zbiorów danych.
Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.
Prawo konstytucyjne
Art. 53.
1.Każdemu zapewnia się wolność sumienia i
religii.
6. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia
ani do nieuczestniczenia w praktykach
religijnych.
Obowiązek przyjęcia sakramentu
•
Dobra osobiste
pacjenta zostały
naruszone
•
Pacjent nie
otrzyma
zadośćuczynienia,
bo nie wykazał,
że doznał
krzywdy
Prawo konstytucyjne
Art. 68.
1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia.
2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne
zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej
finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania
świadczeń określa ustawa.
3. Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki
zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom
niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku.
4. Władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób
epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom
degradacji środowiska.
5. Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza
wśród dzieci i młodzieży.
Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
Określa na czym polega i jakimi regułami rządzi się
wykonywanie zawodu lekarza i dentysty
Określa relacje pomiędzy lekarzem, a pacjentem:
ZGODA PACJENTA
TESTAMENT ŻYCIA
ROLA SĄDU OPIEKUŃCZEGO
DZIAŁANIE BEZ ZGODY
ZASADY STOSOWANIA PRZYMUSU
PRZYWILEJ LECZNICZY
KLAUZULA SUMIENIA
BŁĄD MEDYCZNY
Ustawa o prawach pacjenta
Inne ustawy medyczne
Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii
Ustawa o izbach lekarskich
Ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych
Zakres omawianego prawa medycznego
OBOWIĄZEK
UPRAWNIENIE
Prawo do informacji – obowiązek jej udzielenia
Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego
ustawowemu przedstawicielowi przystępnej
informacji o jego
stanie zdrowia,
rozpoznaniu,
proponowanych oraz możliwych metodach
diagnostycznych, leczniczych,
dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo
zaniechania,
wynikach leczenia oraz
rokowaniu.
Ale… (art.31 pkt.4) – przywilej leczniczy
W sytuacjach wyjątkowych, jeżeli rokowanie jest
niepomyślne dla pacjenta,
lekarz może ograniczyć informację o stanie
zdrowia i o rokowaniu,
jeżeli według oceny lekarza przemawia za tym dobro
pacjenta.
W takich przypadkach lekarz informuje przedstawiciela
ustawowego pacjenta lub osobę upoważnioną przez
pacjenta.
Na żądanie pacjenta lekarz ma jednak obowiązek udzielić
mu żądanej informacji.
Zgoda pacjenta
Art. 32. Obowiązek uzyskania zgody pacjenta na badanie lub
1. Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń
zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po
wyrażeniu zgody przez pacjenta.
2. Jeżeli pacjent jest małoletni lub niezdolny do świadomego wyrażenia
zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, a gdy
pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest
niemożliwe - zezwolenie sądu opiekuńczego.
3. Jeżeli zachodzi potrzeba przeprowadzenia badania osoby, o której mowa
w ust. 2, zgodę na przeprowadzenie badania może wyrazić także opiekun
faktyczny.
4. W przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej zgodę wyraża
przedstawiciel ustawowy tej osoby. Jeżeli osoba taka jest w stanie z
rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie badania, konieczne jest
ponadto uzyskanie zgody tej osoby.
Zgoda pacjenta
5. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana jest także jego zgoda.
6. Jeżeli jednak małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo
pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący
dostatecznym rozeznaniem, sprzeciwia się czynnościom medycznym, poza zgodą
jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo w przypadku
niewyrażenia przez nich zgody wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego.
7. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, zgoda osób wymienionych w ust. 1, 2 i 4 może
być wyrażona ustnie albo nawet poprzez takie ich zachowanie, które w sposób
niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez
lekarza czynnościom medycznym.
8. Jeżeli pacjent, o którym mowa w ust. 2, nie ma przedstawiciela ustawowego ani
opiekuna faktycznego albo porozumienie się z tymi osobami jest niemożliwe, lekarz
po przeprowadzeniu badania może przystąpić do udzielania dalszych świadczeń
zdrowotnych dopiero po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego, chyba że co innego
wynika z przepisów ustawy.
9. Do czynności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio
przepis art. 34 obowiązek uzyskania zgody pacjenta na zabieg operacyjny,
metodę leczenia lub diagnostyki o podwyższonym ryzyku, ust. 7.
10. Sądem opiekuńczym właściwym miejscowo dla udzielania zgody na
wykonywanie czynności medycznych jest sąd, w którego okręgu czynności te mają
być wykonane.
D Z I Ę K U J E Z A U W A G Ę
Tyle ogólnie o prawie
medycznym