background image

A L E K S A N D E R   Z A R Z E K A  

 

Z A K Ł A D   D Y D A K T Y K I   I   E F E K T Ó W   K S Z T A Ł C E N I A  

W Y D Z I A Ł   N A U K I   O   Z D R O W I U  

W A R S Z A W S K I   U N I W E R S Y T E T   M E D Y C Z N Y  

Wstęp do prawa medycznego 

background image

O czym jest prawo medyczne 

Wszystkiego po trochu: 

Prawo konstytucyjne 

Prawo cywilne 

Prawo karne 

Prawo administracyjne 
 

Prawo medyczne reguluje relacje pomiędzy 
pacjentem a systemem ochrony zdrowia i jego 
pracownikami. 

background image

Prawo konstytucyjne 

Art. 38. 

Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi 

prawną ochronę życia. 

Art. 39. 

Nikt nie może być poddany eksperymentom 

naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie 

wyrażonej zgody. 

Art. 40. 

Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, 

nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. 

 

background image

Prawo konstytucyjne 

Art. 47 

Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia 

prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz 

do decydowania o swoim życiu osobistym

Art. 51 

1. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na 

podstawie ustawy do ujawniania informacji 

dotyczących jego osoby
3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go 

urzędowych dokumentów i zbiorów danych

Ograniczenie tego prawa może określić ustawa. 

 

background image

Prawo konstytucyjne 

 

Art. 53. 

1.Każdemu zapewnia się wolność sumienia i 
religii

 
6. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia 
ani do nieuczestniczenia w praktykach 
religijnych. 
 

background image

Obowiązek przyjęcia sakramentu 

Dobra osobiste 
pacjenta zostały 
naruszone 

 

Pacjent nie 
otrzyma 
zadośćuczynienia, 
bo nie wykazał, 
że doznał 
krzywdy 

background image

Prawo konstytucyjne 

Art. 68. 

1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia
2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne 
zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej 
finansowanej ze środków publicznych
. Warunki i zakres udzielania 
świadczeń określa ustawa. 
3. Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki 
zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom 
niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku

4. Władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób 
epidemicznych
 i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom 
degradacji środowiska. 
5. Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza 
wśród dzieci i młodzieży. 

 

background image

Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty 

Określa na czym polega i jakimi regułami rządzi się 

wykonywanie zawodu lekarza i dentysty 

Określa relacje pomiędzy lekarzem, a pacjentem: 

ZGODA PACJENTA 

TESTAMENT ŻYCIA 

ROLA SĄDU OPIEKUŃCZEGO 

DZIAŁANIE BEZ ZGODY 

ZASADY STOSOWANIA PRZYMUSU 

PRZYWILEJ LECZNICZY 

KLAUZULA SUMIENIA 

BŁĄD MEDYCZNY 

background image

Ustawa o prawach pacjenta  

background image

Inne ustawy medyczne 

Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej 

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości 

Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii 

Ustawa o izbach lekarskich 

Ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych 

background image

Zakres omawianego prawa medycznego 

OBOWIĄZEK 

UPRAWNIENIE 

background image

Prawo do informacji – obowiązek jej udzielenia 

Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego 
ustawowemu przedstawicielowi przystępnej 
informacji
 o jego  

stanie zdrowia

rozpoznaniu

proponowanych oraz możliwych metodach 
diagnostycznych, leczniczych
,  

dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo 
zaniechania,  

wynikach leczenia oraz 

rokowaniu

background image

Ale… (art.31 pkt.4) – przywilej leczniczy  

W sytuacjach wyjątkowych, jeżeli rokowanie jest 

niepomyślne dla pacjenta, 

lekarz może ograniczyć informację o stanie 

zdrowia i o rokowaniu,  

jeżeli według oceny lekarza przemawia za tym dobro 

pacjenta.  

W takich przypadkach lekarz informuje przedstawiciela 

ustawowego pacjenta lub osobę upoważnioną przez 

pacjenta.  

Na żądanie pacjenta lekarz ma jednak obowiązek udzielić 

mu żądanej informacji. 

background image

Zgoda pacjenta 

Art. 32. Obowiązek uzyskania zgody pacjenta na badanie lub 

inne świadczenia zdrowotne

 

1. Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń 

zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po 

wyrażeniu zgody przez pacjenta. 

2. Jeżeli pacjent jest małoletni lub niezdolny do świadomego wyrażenia 

zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, a gdy 

pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest 

niemożliwe - zezwolenie sądu opiekuńczego. 

3. Jeżeli zachodzi potrzeba przeprowadzenia badania osoby, o której mowa 

w ust. 2, zgodę na przeprowadzenie badania może wyrazić także opiekun 

faktyczny. 

4. W przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej zgodę wyraża 

przedstawiciel ustawowy tej osoby. Jeżeli osoba taka jest w stanie z 

rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie badania, konieczne jest 

ponadto uzyskanie zgody tej osoby. 

 

background image

Zgoda pacjenta 

5. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana jest także jego zgoda. 

6. Jeżeli jednak małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo 

pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący 

dostatecznym rozeznaniem, sprzeciwia się czynnościom medycznym, poza zgodą 

jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo w przypadku 

niewyrażenia przez nich zgody wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego. 

7. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, zgoda osób wymienionych w ust. 1, 2 i 4 może 

być wyrażona ustnie albo nawet poprzez takie ich zachowanie, które w sposób 

niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez 

lekarza czynnościom medycznym. 

8. Jeżeli pacjent, o którym mowa w ust. 2, nie ma przedstawiciela ustawowego ani 

opiekuna faktycznego albo porozumienie się z tymi osobami jest niemożliwe, lekarz 

po przeprowadzeniu badania może przystąpić do udzielania dalszych świadczeń 

zdrowotnych dopiero po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego, chyba że co innego 

wynika z przepisów ustawy. 

9. Do czynności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio 

przepis art. 34 obowiązek uzyskania zgody pacjenta na zabieg operacyjny, 

metodę leczenia lub diagnostyki o podwyższonym ryzyku, ust. 7. 

10. Sądem opiekuńczym właściwym miejscowo dla udzielania zgody na 

wykonywanie czynności medycznych jest sąd, w którego okręgu czynności te mają 

być wykonane. 
 

background image

D Z I Ę K U J E   Z A   U W A G Ę  

Tyle ogólnie o prawie 

medycznym