Historia notatka

Absolutyzm- władza sprawowana przez jedną osobę, której decyzję są niepodważalne.

Cechy absolutyzmu:

•

ograniczenie przywilejów arystokracji

•

rozbudowana administracja

•

silna, rozwinięta armia działająca na zasadzie poboru rekruta

•

dobry poziom oświaty; wprowadzono obowiązek edukacyjny

•

sprawna gospodarka: merkantylizm i manufaktura

Przywódcy absolutni:

•

Piotr I Wielki – Rosja

•

Fryderyk II Wielki – Prusy

•

Maria Teresa – Monarchia Habsburgów

Reformy Piotra I:

•

reforma zarządu państwem i jego centralizacja (kolegialny rząd)

•

podporządkowanie patriarchatu carskiej władzy państwowej

•

uporządkowanie zarządu państwem przez stworzenie hierarchii urzędników- czynowników

•

wprowadzenie obowiązku szkolnego

•

reformy gospodarcze

•

przemiany obyczajowe: zbliżenie stroju do wzorów Europy Zachodniej

•

udział kobiet w życiu towarzyskim

Państwo pruski w rządach Fryderyka wielkiego

•

dobrze zorganizowana armia narodowa która obierała się na dyscyplinie i dobrym wykształceniem

•

w gospodarcze kierował się zasada Merkantylizm

(pogląd głoszący, że źródłem bogactwa kraju jest

rozwinięty eksport przewyższający import (dodatni bilans handlowy)

•

szkolnictwo kościelne oddano pod rządy państwa

•

Modernizacja rolnictwa

•

reforma wymiaru sprawiedliwości (nim zniesiono tortury).

Monarchia Habsburgów

•

doszło do centralizacji władzy państwa w Wiedniu

•

nałożono podatek na wszystkich obywatel

•

zwiększono liczebności armii

•

zniesiono tortury

•

j. niemiecki stał się językiem narodowym

•

nastąpił rozwój szkolnictwa

•

rozwój tajnej policji

•

nastąpił rozwój rzemiosła i rolnictwa

Luty 1717 roku - "sejm niemy" - nikogo nie dopuszczono do głosu wychodząc z założenia, że wszystkie
sprawy zostały już postanowione .

PRZYCZYNY ZAWIĄZANIA SEJMU NIEMEGO
- Po powrocie w roku 1709 na tron August II próbował narzucić Rzeczypospolitej silną władzę królewską.
- Nie spodobało się to szlachcie, która w 1715 r. zawiązała konfederację generalną w Tarnogrodzie.
- Walczące strony poprosiły Piotra I o mediację w rozstrzygnięciu konfliktu. Wojska rosyjskie wkroczyły więc
do Rzeczypospolitej i pod ich kontrolą zawiązano jednodniowy sejm w Warszawie.

Wojna siedmioletnia – toczyła się w latach 1756-1763. Wybuchła z powodu przeniesienia się konfliktu
angielsko- francuskiego z Ameryki Północnej do Europy.

DLACZEGO SEJM NAZWANO NIEMYM?
Carska dyplomacja ustaliła warunki pokoju między królem a szlachtą. W obawie, żeby sejmu nie zerwano
(libero veto), do głosu nie dopuszczono nikogo poza lektorem czytającym traktat.

POSTANOWIENIA SEJMU NIEMEGO
- Związek między Saksonią a Rzecząpospolitą mógł mieć związek wyłącznie unii personalnej.
- Sascy ministrowie Augusta II nie mogli podejmować decyzji w sprawach polsko-litewskich, zaś Polacy i
Litwini – w saskich.
- Władca został zobowiązany do wycofania swoich wojsk z terenów Rzeczypospolitej.
- Ograniczono szeroki zakres kompetencji hetmanów:
o Odebrano im prawo pobierania podatku na armię.
o Nie mogli podejmować decyzji w sprawie liczebności wojsk i wykorzystywać go w celach prywatnych.
- Uchwalono stały budżet państwa (10 mln. zł) oraz określono liczebność wojsk (24 tys.).

Traktat trzech czarnych orłów (traktat Löwenwolda) 1732 rok- - porozumienie Austrii, Prus i Rosji przeciw
elekcji na tron polski syna Augusta II, Fryderyka Augusta II (późniejszego Augusta III) i Stanisława
Leszczyńskiego.

Porozumienia Czartoryskich i Potockich stronnictw na sejmie konwokacyjnym przyjęto uchwałę odsuwającą
od elekcji cudzoziemców

Próby reform wewnętrznych Stanisława Konarskiego i Stanisława Leszczyńskiego

Zmiana w edukacji

+++

- pijarzy 9 zakon którego zadaniem był kształcenie młodzieży

+++

- 1740 założenie przez S. Konarskiego Collegium Nobilium dał początek całej sieci szkół pijarskich.

+++

- J. Kajetan napisał pierwszy podręcznik do historii

Stanisław Konarski- o skutecznym rad sposobie (1761-1763)
Stanisław Leszczyński -głos wolny i wolność ubespieczaiacy (1733)
Bracia Załuscy- założyli bibliotekę która była rodzajem akademię

Unia Rzeczpospolitej z Saksoni

ą

•

1696 r. – umiera król Rzeczypospolitej Jan III Sobieski, rozpoczyna się więc ostra rywalizacja o koronę

•

197 r. – Fryderyk August Wettin koronuje się na króla Rzeczypospolitej jako August II.

•

W ten sposób August II, będąc jednocześnie królem Saksonii i Rzeczypospolitej, zawiązał u nię personalną

między tymi dwoma krajami.

WIELKA WOJNA PÓŁNOCNA (1700-1721)

•

Wojna toczyła się między Danią, Rosją, Saksonią a Szwecją.

•

Na tronie Rzeczypospolitej i Saksonii zasiada August II.

•

Na tronie Rosji zasiada Piotr I

•

Na tronie Szwecji zasiada Karol XII

Katarzyna II – tuż po carycy Elżbiecie kontynuowała politykę Piotra I. Przeprowadziła zmianę zarządzania
państwem, dzieląc je na gubernię i powiaty. Katarzyna II była również mecenasem nauki i kultury.

Wojna siedmioletnia – toczyła się w latach 1756-1763. Wybuchła z powodu przeniesienia się konfliktu
angielsko- francuskiego z Ameryki Północnej do Europy.

Reformacja francuska
Przyczyny rewolucji francuskiej
a) uwarunkowania społeczne:

kkkkkk

- przed 1789 r. Francja uchodziła za jedno z najpotężniejszych i najludniej szych państw Europy.

mmmm

- Rozróżniano trzy stany: kler (stan I - ok. 60 tys.), szlachtę (stan II - ok. 350 tys. osób np. szlachta

rodowa, szlachta z ubrania) i całą resztę ludzi wolnych (stan III, który tworzyło 96% społeczeństwa).

Mmm

- Najgorszą pozycję w państwie miał tzw. stan trzeci. Wśród stanu trzeciego ponad 80% stanowili

chłopi. Zmuszeni byli do płacenia klerowi dziesięciny, państwu podatków, które razem zabierały około 60-80%
ich dochodów,
b) uwarunkowania gospodarcze i społeczne:

kkkkk

- kraj o charakterze rolniczym, chłopi najważniejszą siłą społeczną, stanowili 3/4 całej ludności. .

Musieli też płacić podatki państwu i dziesięcinę Kościołowi, w rezultacie 1/3 chłopów żyła w nędzy

llllllll

- rozwijał się przemysł, dobrze prosperował handel

k

- zawarcie niekorzystnego dla przemysłu francuskiego traktatu handlowego z Anglią w 1786 r. (obniżka

ceł na towary angielskie, konkurencja)
c) uwarunkowania polityczne:

,mk,

- kryzys gospodarczy stał się przyczyną kryzysu politycznego,

kkkkk

- niekonsekwencja w polityce dworu królewskiego.

klkkkk

- idee oświecenia szerzone przez wybitnych pisarzy francuskich pobudzały do walki o zniesienie

przestarzałego systemu politycznego i ustroju feudalnego.

Etapy rewolucji i zmiany które wprowadziła
a) Stany Generalne (1789)
Ludwik XVI zwołał Stany Generalne 5 maja 1789 w Wersalu w celu uchwalenia podatków
b) Zgromadzenie Konstytucyjne = Zgromadzenie Narodowe (1789)
- Stan trzeci Stan ogłosił się w czerwcu 1789 r. Zgromadzeniem Narodowym. W VII 1789 r. Zgromadzenie
to ogłosiło się Zgromadzeniem Konstytucyjnym, które stawiało sobie za cel wprowadzenie ustroju
konstytucyjnego,
- - Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (26 VIII 1789 r.) głosiła naturalne prawo człowieka do wolności
i własności oraz prawo do oporu przeciw uciskowi: wolność osobista, równość wszystkich obywateli, wolność
wyznaniu, myśli, słowa , zwierzchnią władzę narodu, trójpodział władz, nietykalność własności prywatnej.
Nn- pierwszej konstytucja września 1791 r. Ustanowiła monarchię konstytucyjną: z podziałem władzy na
ustawodawczą, wykonawczą, sądowniczą; króla wyposażono w prawo weta; sędziowie i ławnicy pochodzili z
wyborów; prawo wyborcze do Legislatywy (Zgromadzenia Prawodawczego) oparto na cenzusie majątkowym,

Próby ratowania RP obojga narodów

Sytuacja RP w połowie XVIII wieku.

-Długie panowanie Sasów – Augusta II i Augusta III nie było dobre dla RP.

- - -

-

- Osłabiona po wojnach mało znaczyła.

- Szlachta jest wszystkim, mieszczanie niczym a włościanie mniej niż nic Liberum veto jest nadużywane.

Elekcja w 1764 roku i pierwsze próby reform.

- Stronnictwo Czartoryskich postanowiło wybrać nowego króla z porozumieniem z Rosją. Ich kandydatem był
Stanisław Poniatowski.

- - - - -

- Caryca Katarzyna wyraziła zgodę na ograniczone reformy i wysłała do RP 30 000 żołnierzy.

-

Odbyły się sejmiki ziemskie i sejm konwokacyjny w Warszawie.

-

Sejm dzięki konfederacji w ciągu dwuch miesięcy ustalił kilkadziesiąt ustaw.

kkkkk

> Likwidacja Veto w sprawach skarbowych.

kkkkk

> Zakaz przysięgi na instrukcje sejmikowe.

lllllllll

> Uchwalono cła generalne (nawet dla szlachty i duchowieństwa).

kllklkl

> Utworzono komisje skarbowe dla Korony i Litwy oraz Komisję Wojskową Koronn.

Konfederacja barska (1768-1772) zbiorowy związek szlachty polskiej utworzone w Borze na Podlasiu w 29

lutego 1768 na czele J. Pułaski i M. Krasiński.
< Podjęto walkę przeciwko wojskom rosyjskim i siłom królewskim ( Szlachta i część wojska koronnego).
< Konfederaci barscy liczyli na pomoc Francji, Austrii i Turcji.
< Sejm nie przyjął reform Króla = konflikt w państwie.
< Konfederacja barska pokazała:

~~~

Słabość szlacheckiego pospolitego ruszenia w walce z armią.

~~~

Negatywne skutki skłócenia politycznych przywódców konfederacji.

Pierwszy rozbiór Polski.

- Sukcjes odniesiony przez Rosję w wojnie z Turcją zaniepokoił Prusy i Austrię.
- Fryderyk II chciał Pomorze Gdańskie, Warmię i Wielkopolskę.

-

Cesarzowa Austrii – Maria Teresa chciała nadrobić utratę Śląska na rzecz Prus.

-

Katarzyna II zgodziła się wziąć udział w Rozbiorze RP.
- 5 sierpnia 1772 roku w Petersburgu podpisano traktat trzech państw.

-

Katarzyna II wyraziła deklarację ( zniszczenie polski i stan bezkrólewia).

Reformy sejmu rozbiorowego

- zatwierdzić rozbiór obradował w Warszawie 1773-1775
- Powołano radę nieustającą 18 senatorów i 18 posłów; miała ograniczyć władzę króla

-

Powstanie Komisji Edukacji Narodowej – kształcenie młodzieży
- Powiększenie wojska do 30 000 żołnierzy.

-

Dwie prowincje – Koronna i Litewska.

Przemiany w gospodarce.

- Prawo Olęderskie

- Chłopi nie odrabiali pańszczyzny ale płacili czynsz.

-

Unowocześnione narzędzia pracy.

-

Zwiększona hodowla zwierząt, uprawa roślin pastewnych i przemysłowych.

-

Manufaktury królewskie - produkowały broń na potrzebę armii.

-

Po rozbiorze, konfederacji barskiej i likwidacji prywatnych wojsk zmniejszone wpływy magnaterii.

Stanisław August - mecenas kultury i sztuki.
- Założył Szkołę Rycerską z Adamem Kazimierzem Czartoryskim.

-

Wspierał aktywność Komisji Edukacji Narodowej.

-

Dwór królewski był ośrodkiem myśli oświeceniowej w RP.

-

Obiady czwartkowe (najwybitniejsi ludzie epoki).

-

Stworzył Teatr Narodowy którego dyrektorem był Wojciech Bogusławski.

-

Zainicjował czasopismo "Monitor".

Złamanie dążeń reformatorskich, upadek RP.

Wewnętrzna i międzynarodowa sytuacja RP.

-

Hugon Kołłątaj - wybitniejszy przedstawiciel nurtu światłych ludzi.
- Przeprowadzaniu reform sprzyjała sytuacja międzynarodowa.

-

Austria, zainteresowana podziałem europejskich posiadłości imperium tureckiego, zawiązała sojusz z Rosją.
- Król Prus Fryderyk Wilhelm II zawarł związek z przeciwnikami Rosji i Austrii: Anglią, Holandią, Szwecją i
Turcją
- Polska stała się słabym ale pożądanym sojusznikiem i przedmiotem rywalizacji sąsiadów.

Sejm wielki i jego reformy 1788-1792

bnnnnnn

a) obozy polityczne

•

Konserwatywne (hetmańskie). (Nie zależna od rosji)

•

Królewski ( dworski) rodzina króla, Jan Małachowskiego

•

Patriotyczne ( reformatorski) Jan Potocki

b) reformy sejmu

•

Wojskowa (Zwiększenie wojska do 100 000.)

•

Skarbowa. ( Szlachta płaci 10% dochodu, duchowieństwo 20% a dobra królewskie 50%).

•

Prawo w miastach.

- Jan Dekert – Czarna procesja.
- Prawa dla mieszczan.

•

Nietykalność osobista.

•

Mogili pisatować niższe urzędy.

•

Nietykalność majątkowa.

•

Mogli nabywać dobra za miastem.

•

24 przedstawicieli miast jako reprezentacja w sejmie.

•

Zniesiono Veto.

•

Władza wykonawcza - wybierana przez króla i Straż Praw.

•

Szlachta nieposesjonaci - pozbawiona praw wyborczych na sejmikach.

Konfederacja targowicka, wojna o konstytucję.

> >

Konfederacja w Targowicy – podpisanie porozumienia w Petersburgu pomiędzy przywódcami stronnictwa
hetmańskiego z Katarzyną II. Był to akt stanowiący dobra marszałka konfederacji Szczęsnego Potockiego.
> Uznali że są zmuszeni zwrócić się o pomoc do Rosji jako gwarantki szlacheckich przywilejów
> Na granicę polski wkroczyło 100 tysięcy żołnierzy armii rosyjskiej. Zajęli Wielkie Księstwo Litewskie.
> W Ukrainie opór stawiała armia dowodzona przez ks .Józefa Poniatowskiego. Odniosła zwycięstwo w bitwie
pod Zieleńcami. Ustalono order Virtuti Militari.
> Władzę w RP przejęła konfederacja targowicka i miała zadanie likwidacji reform sejmu czteroletniego.
> 23 stycznia 1793r. W Petersburgu Rosja i Prusy podpisały konwencję o dalszym zaborze RP.
> Na życzenie Katarzyny II został zatwierdzony II rzobiór RP na sejmie w Grodnie w 1793 (SEJM NIEMY).
> Przywrócono radę nieustającą.
> Z uchwał sejmu 4-ro letniego zachowano zasadę podejmowania uchwał demokratycznie oraz prawdo do
nabywania ziemi i nietykalności osobistej mieszczan.

Insurekcja 1794 roku.
> Kryzys gospodarczy i finansowy po II rozbiorze.
> Hasło powstania " Wolność, Całość, Niepodległość" 24 marca 1794r.
> Tadeusz Kościuszko przejął władzę jako Naczelnik Sił Zbrojnych Narodowych.
> Wygrana bitwa pod Racławicami była rozpoczęciem powstania.

> Jakobin – Ludzie masowo występujący w czasie insurekcji w Warszawie i Wilnie. Radykalni działacze
powstańczy.
> Maj 1794. - Powstaje rada najwyższa Narodowa ( Hugo Kołłątaj i Ignacy Potocki) 8 wydziałów.
> Kościuszko poniósł klęskę pod Szczekocinami a nieco później gen. Józef Zajączek w bitwie pod Chełmem.
> Wojska pruskie wycofały się z oblężenia Warszawy.
> Kościuszko chcąc zapobiec kolejnym siłą rosyjskim odbył bitwę pod Maciejowicami i poniósł klęskę i dostał
sie do niewoli
> 24 października 1795r. Rosja, Prusy i Austria podzieliły resztę ziem RP.

Europa w czasach napoleonskich

Przeprowadzone reformy przez napoleona
> 17 lutego 1800 roku została przeprowadzona reforma administracji terytorialnej we Francji.
> 18 marca 1800 r. Bonaparte przeprowadził bardzo ważną reformę sądownictwa
> 5 kwietnia 1800 roku wprowadzona została we Francji cenzura teatralna.
> 19 marca 1801 roku dokonano reorganizacji giełd handlowych we Francji.
> 1 maja 1802 roku Napoleon przeprowadził reformę szkolnictwa
> 19 maja 1802 roku utworzono Order Legii Honorowej.
> Podjęta została również reforma miar i wag
> 12 kwietnia 1803 roku Napoleon przeprowadził reformę systemu walutowego.

Koalicje antyfrancuskie 1793-1815

Rok powstania

Najważniejsze bitwy

Uczestnicy koalicji

TRAKTATY POKOJOWE
POWODUJĄCE ROPAD
KOALICJI

1793 rok (I koalicja) Lodi, Arcole, Mantua

Austria, Hiszpania, Holandia,
Królestwo Neapolu, Portugalia,
Prusy, Rosja, Królestwo Sardynii,
Parma, Toskania, Wielka Brytania

Bazylea, (1795)
Campo Formio (1797)

1798 rok
(II koalicja)

Marengo,
Hohenlinden

Austria, Królestwo Neapolu,
Rosja, Królestwo Sardynii,
Turcja, Wielka Brytania

Luneville, ( 1801)
Amiens

1805 rok
(III koalicja)

Trafalgar, Ulm,
Austerlitz

Austria, Królestwo Neapolu,
Szwecja, Rosja, Wielka Brytania

Preszburg ( 1805)

1806 rok
(IV koalicja)

Jena, Auerstedt,
Iława, Frydland

Prusy (dołączyły do III koalicji),
Rosja, Szwecja, Królestwo
Neapolu, Wielka Brytania -
blokada kontynentalna

Tylża ( 1807)

1809 rok
(V koalicja)

Essling, Wogram

Austria, Portugalia, Wielka
Brytania, Hiszpania (guerilla
hiszpańska)

Schonbrunn ( 1809)
(Wiedeń)

1812 rok
(VI koalicja)

Borodino, Brezyna,
Lipsk

Prusy, Rosja, Szwecja, Wielka
Brytania, Austria (od 1813 roku)

Fontainebleau,
Wiedeń (początki
obrad Kongresu)

1815 rok
(VII koalicja)

Waterloo

wszystkie państwa biorące udział
w Kongresie

Wiedeń ( 1815)

1813 – Bitwa Narodów bitwa pod Lipskiem, (Francja) przegrana Napoleona – dywersja wojsk saskich
1798 – Bitwa pod Piramidami ( Napoleon vs. Armia mameluchów) zwycięstwo Napoleona, zajęcie Egiptu
1798 – Bitwa pod Abukir (Flota Francuska vs. Angielska) wygrana Anglików wygrana Anglików
1805 – Bitwa Trzech Cesarzy ( bitwa pod Austerlitz: Francja vs. Austria i Rosja) zwycięstwo FRANCJA
1807 – Pokój w Tylży :utworzenie Księstwa Warszawskiego z II i III zaboru Pruskiego
Legiony Polskie we Włoszech – polskie formacje wojskowe, których celem była walka o niepodległość.
Walczące u boku wojsk francuskich i włoskich w latach 1797–1807, utworzone z inicjatywy

Jana Henryka

Dąbrowskiego

przez Francuzów Tam wojska polskie miały się odbudować i przygotować do dalszych działań,

gdyż po III rozbiorze polskie wojska były w pewnej części bezwładne.

Powstanie Księstwa Warszawskiego (1807-1815)
Zwycięstwo wojsk Napoleońskich nad Prusami i powstanie w Wielkopolsce umożliwiło Francuzom zajęcie
ziem polskich

Konstytucja Księstwa Warszawskiego nadana przez Napoleona w Dreźnie w 1807 r.
Państwo dziedziczną monarchią konstytucyjną– księciem warszawskim – król saski Fryderyk August Wettin

Bostoński picie herbaty- 1773 wysypane ładunku herbaty do morza.

Racjonalizm – nurt w filozofii oświeceniowej, stworzony przez Kartezjusza („cogito, ergo sum”) podkreślenie



niezależności ludzkiego umysłu i godności człowieka

D

eizm

– pogląd zakładający istnienie boga jako stwórcy nie ingerującego w świat; pogląd filozoficzno-

teologiczny \

Ateizm – odrzucenie religii, jej dogmatów, uznanie jedynie materii; doktryna albo życiowa postawa wyrażająca
negację istnienia Boga (lub bóstw), niewiara

Empiryzm - nurt w filozofii oświeceniowej, stworzony przez F. Bacona. Rozstrzygająca rola w poznaniu świata
przypisywana zmysłom i doświadczeniu. Bacon opracował reguły rozumowania indukcyjnego, opierającego się
na doświadczeniu i eksperymencie

Piotr I- ( 1689-1725) cesarz Rosji. Wychowany w otoczeniu cudzoziemców, obejmujący tron, miał ustalony
pogląd na potrzeby cywilizacyjne państwa.

Katarzyna II (1762-1796) przeprowadziła zmiany zarządzania państwem, dzieląc je na gubernie i powiaty.
Mecenasem nauki i kultury. Żona cara Piotra II. Uczestniczyła w rozbiorach Polski.

Fryderyk II Wielki król prus w latach1740-1786 Pod jego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych
państw europejskich.

August II- król Polski w latach 1697-1706 i 1709-1733, elektor Saksoni 1694-1733 jako Fryderyk August I.
Pierwszy władca Polski z dynastii saskiej Wenttynów . Jego przydomek jest zazwyczaj wiązany z jego
nieprzeciętną siłą.

Stanisław Leszczyński- król polski w latach 1705–1709 i 1733–1736, książę Lotaryngii i Baru w latach 1738–
1766. Ojciec Marii żony króla Francji Ludwika XV . Wojewoda poznański od 1699. Jako poseł na sejm
elekcyjny przeciwny wyborowi Augusta II Mocnego

August III (1696-1763), syn Augusta II Mocnego z dynastii Wettinów i Krystyny Eberhardyny Hohenzollern-
Bayreuth. Od 1733 elektor saski (jako Fryderyk August II) i król polski. 1719 ożeniony z Marią Józefą, córką
cesarza Józefa I. Wprowadzony na tron polski przez Austrię i Rosję w zamian za zobowiązanie do zachowania
dotychczasowego ustroju w Polsce

James Cook- Zdobył region południowej Pacyfiku, Odbył w 1770r. Austrię. Opłynął dookoła świat.

Jerzy Waszyngton- pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych został wybrany jednogłośnie w 1789

Maksymilian Robespierre (1758 - 1794), był jednym z przywódców Rewolucji Francuskiej , odpowiedzialny
za wprowadzenie w państwie polityki terroru. W 1789r. został wybrany do parlamentu i staną na czele klubu
Jakobinów , przyrzekając , że całkowicie poświęci się sprawie rewolucji.

Louis Lazare Hoche

– francuski generał okresu rewolucji francuskiej zważne działanie przy tłumieniu

insurekcji wedantystów 1795 zyskał sobie przydomek "Pacificateur de la Vendée". Hoche był synem starego
weterana wojskowego.

Napoléon Bonaparte – pierwszy konsul Republiki francuskiej 1799-1804 cesarz Francuzów w latach 1804-
1814 oraz 1815, prezydent (1802-1805) i król Włoch w latach 1805-1814.

Stanisław August Poniatowski – ostatni król Polski w latach 1764-1795 jako Stanisław II August; wcześniej
stolnik wielki litewski

i

od 1755, starosta przemyski od 1753. Od 1777 należał do masonerii

Hugo Kołłątaj- polski polityk, publicysta oświeceniowy, katolicki, prezbiter, kanonik , satyryk, geograf, w
latach 1783–1786 redaktor Szkoły Głównej Koronnej, referendarz wielki litewski od 1786, podkanclerzy
koronny od 1791, radca wydziału skarbu Rady Najwyższej Narodowej w 1794 roku. Członek Komisji Edukacji
Narodowej

Stanisław Wawrzyniec Staszic polski działacz oświeceniowy , Pioneer spółdzielczości, pisarz i publicysta ,
filozof i tłumacz, geograf i geolog: ksiądz katolicki wolnomularz. Minister stanu Księstwa Warszawskiego od
1809 roku, radca stanu Księstwa Warszawskiego od 1810 roku zastępca ministra oświaty Królestwa Polskiego
w latach 1818-1824 minister stanu Królestwa Polskiego od 1824 roku.

Stanisław Małachowski – polski polityk, poseł marszałek Sejmu Czteroletniego, referendarz wielki koronny w
latach 1780-1892, podstoli koronny w1779 roku starosta wąwolnicki starosta sądecki w latach 1755-1784.

Tadeusz Kościuszko– polski i amerykański generał, inżynier, fortyfikator, uczestnik wojny o niepodległość
USA(1775-1783), przywódca powstania przeciwko Rosji i Prusom w Rzeczypospolitej, Najwyższy Naczelnik
Siły Zbiorowej Narodowej w insurekcji 1794.