Eliza Orzeszkowa, A... B... C... – tre

ść

W wielkim mie

ś

cie wielkich Niemiec

ż

yła Joanna Lipska. Młoda i ładna, ale tak cicha i skromna,

ż

e nie

rzucała si

ę

nikomu w oczy. Codziennie przechodziła obok wielkiego gmachu s

ą

du, który był teraz w

remoncie. Nosiła

ż

ałob

ę

po ojcu i szukała pracy, by nie obci

ąż

a

ć

sob

ą

brata. Dot

ą

d

ż

yła dla ojca, teraz

wydawała si

ę

przeprasza

ć

ś

wiat,

ż

e istnieje. Ojciec, tu

ż

przed

ś

mierci

ą

, stracił posad

ę

w szkole, bo był

Polakiem. Mogłaby prowadzi

ć

dom brata, ale rwała si

ę

do czynu.

Mieczysław Lipski miał 16 lat, gdy zacz

ą

ł nagle chudn

ąć

, bolały go oczy. Odt

ą

d chodził w ciemnych

okularach, porzucił szkoł

ę

i zacz

ą

ł pracowa

ć

w biurze. Joanna obudziła brata wie

ś

ci

ą

,

ż

e znalazła prac

ę

.

Ro

ż

nowska, wła

ś

cicielka magla, b

ę

dzie jej przysyła

ć

swoje dwie wnuczki na nauki i zarekomenduje j

ą

synowi s

ą

siadki. A mo

ż

e uda si

ę

zdoby

ć

i wi

ę

cej korepetycji. Brat spytał, czy nie chce wyj

ść

za m

ąż

–

przypomniał doktora Adama, który leczył ich ojca.

Jeszcze tego samego dnia Joanna poszła do domu

ś

lusarza-pijaka, by zaproponowa

ć

,

ż

e da lekcje jego

synowi, Kostkowi. Chłopak, bity przez matk

ę

i rozpuszczany przez ojca, który przynosił mu cygara i wódk

ę

,

nie wyrósłby na nic dobrego, gdyby nie Joanna, której pi

ę

kno go zachwyciło. Cz

ę

sto jej pomagał i słuchał jej.

Teraz uczyła go alfabetu. Jej te

ż

to pomogło – była weselsza, nosiła si

ę

lepiej. Płacono jej w gotówce lub

warzywami, owocami, bezpłatnym praniem ubra

ń

.

Ś

lusarz całował j

ą

po r

ę

kach. Marzyła o doktorze, ale był

to cel ponad jej siły i mo

ż

liwo

ś

ci.

Kiedy

ś

znalazła si

ę

na ławie oskar

ż

onych w s

ą

dzie. Oskar

ż

ono j

ą

o utrzymanie szkoły bez pozwolenia

władz. Ro

ż

nowska przyznała,

ż

e to jej wina,

ż

e ona namawiała Joann

ę

. Jej przyjaciółka powiedziała,

ż

e

Lipska przygotowała jej syna do gimnazjum tak dobrze,

ż

e mógłby do drugiej klasy i

ść

. Pod

ś

cian

ą

, na ko

ń

cu

sali, stał brat Joanny z wyrazem udr

ę

czenia na twarzy. Na swoj

ą

obron

ę

Joanna powiedziała,

ż

e dobrze

czyniła. Sprawa była jasna, ale narada trwała długo. Skazano Joann

ę

na grzywn

ę

lub 3 miesi

ą

ce wi

ę

zienia,

w razie niewypłacalno

ś

ci. S

ą

d jest w zaborze rosyjskim, bo urz

ę

dnik mówi do brata Joanny – Mieczysławie

Zygmuntowiczu.

Mieczysław wrócił do domu pó

ź

no. Joanna dawała mu instrukcje dotycz

ą

ce gospodarstwa. Brat nie pozwoli

jednak córce profesora, delikatnej i dobrze wychowanej, gni

ć

3 miesi

ą

ce w wi

ę

zieniu. Po

ż

yczył 200 rubli od

lichwiarza. Błagała go, by pozwolił jej i

ść

do wi

ę

zienia, a nie popadał w długi, ale pieni

ą

dze były ju

ż

u

urz

ę

dnika. Dopiero gdy została sama, zapłakała.

Przyszedł Kostu

ś

z siostr

ą

, Ma

ń

k

ą

. On czytał wykaligrafowane w zeszycie literki, a mała alfabet z

elementarza. Mietek wyp

ę

dził dzieci. Joanna nie miała mu tego za złe, ale czuła,

ż

e musi wyj

ść

z domu i co

ś

robi

ć

, by nie by

ć

ci

ęż

arem. Kostu

ś

uciekł, ale Ma

ń

ka schowała si

ę

za łó

ż

kiem, spod którego teraz wyszła.

Tym razem pozwolono jej zosta

ć

. Mania czytała szeptem alfabet, umiała ju

ż

cały, od a do p...

☺

THE END