W Łysomicach odkryto dwie olbrzymie konstrukcje sprzed 7 tys lat

18.07.2020

W Łysomicach odkryto dwie olbrzymie konstrukcje sprzed 7 tys. lat | Dziennik Naukowy

https://dzienniknaukowy.pl/nauka-w-polsce/w-lysomicach-odkryto-dwie-olbrzymie-konstrukcje-sprzed-7-tys-lat

1/4

(https://dzienniknaukowy.pl)

STRONA GŁÓWNA (/) / NAUKA W POLSCE (HTTPS://DZIENNIKNAUKOWY.PL/NAUKA-W-POLSCE/ARTYKULY)

/ W ŁYSOMICACH ODKRYTO DWIE OLBRZYMIE KONS...



W Łysomicach odkryto dwie

olbrzymie konstrukcje sprzed 7

tys. lat

Kręgi w zbożu dostrzeżone pod Łysomicami (woj. kujawsko-pomorskie) to kontury
olbrzymich konstrukcji sprzed prawie 7 tys. lat. Chronił je system rowów. Tego typu
budowle nie były do tej pory znajdowane na wschód od linii Wisły, dlatego badacze
określają znalezisko mianem sensacyjnego.

Dodano: 25 listopad 2019r.

Napisz, czego szukasz...

18.07.2020

W Łysomicach odkryto dwie olbrzymie konstrukcje sprzed 7 tys. lat | Dziennik Naukowy

https://dzienniknaukowy.pl/nauka-w-polsce/w-lysomicach-odkryto-dwie-olbrzymie-konstrukcje-sprzed-7-tys-lat

2/4

Odkrycia dokonali Mateusz Sosnowski z Instytutu Archeologii UMK i Jerzy Czerniec z
Instytutu Archeologii i Etnologii PAN podczas analizy danych z Google Maps i Google Earth.
Obaj tropią w ten sposób ślady dawnej działalności człowieka w rejonie Ziemi Chełmińskiej.

Naukowcom udało się dostrzec wśród pól uprawnych w rejonie Łysomic dwie okrągłe w
zarysie konstrukcje o zbliżonej średnicy, około 85 m. Położone są ok. 5 km od siebie. Składają
się z systemu trzech owalnych rowów o wspólnym środku.

Starożytne rondele na terenie Polski

Jedna z budowli (określanej rondelem - co nawiązuje do kolistego kształtu) ma widoczne
przerwy w systemie rowów. Mogły być to wejścia do obiektu - uważają naukowcy.

- Interesujące jest również to, że prawdopodobne wejścia znajdują się dokładnie
naprzeciwko siebie, na osi północny zachód – południowy wschód. Przypuszczamy, że
mogły one również mieć związek z dokonywaniem obserwacji astronomicznych - podkreśla
Sosnowski.

Zdaniem archeologa wejścia skierowane są najprawdopodobniej w kierunku wschodzącego
słońca w okresie przesilenia zimowego. - Aby potwierdzić tą koncepcję, potrzebne będą
dalsze analizy - zaznacza.

W Europie zlokalizowano dotąd ponad 130 rondeli, z których jedna trzecia znajduje się w
Austrii. Pozostałe są na terenie dzisiejszych Węgier, Słowacji, Czech oraz Niemiec. W 2014 r.
znane były tylko trzy tego typu konstrukcje na terenie Polski. Obecnie już ok. 10.

- Nasze odkrycie można śmiało określić sensacyjnym z tego względu, że rondele
zlokalizowane są na wschód od linii Wisły. To najdalej wysunięte na północny-wschód
konstrukcje tego typu w Europie. Nie spodziewaliśmy się takiego odkrycia w tym rejonie -
wskazuje archeolog.

Pierwsi rolnicy na Ziemi Chełmińskiej

Rondele wznosiły społeczności, które jako pierwsze w Europie uprawiały zboża i prowadziły
hodowle. Obecna Ziemia Chełmińska była 7 tys. lat temu, czyli w momencie, gdy
najprawdopodobniej powstały rondele, jednym z najdalej wysuniętych rejonów na północny-
wschód, gdzie dotarła znajomość rolnictwa.

18.07.2020

W Łysomicach odkryto dwie olbrzymie konstrukcje sprzed 7 tys. lat | Dziennik Naukowy

https://dzienniknaukowy.pl/nauka-w-polsce/w-lysomicach-odkryto-dwie-olbrzymie-konstrukcje-sprzed-7-tys-lat

3/4

Rekonstrukcja neolitycznego rondla z Künzing-Unternberg w Niemczech. Fot. Wolfgang Sauber/ Wikimedia

Commons/ CC BY-SA 1.0

Do niedawna archeolodzy sądzili, że obszar Ziemi Chełmińskiej nie był zbyt gęsto zasiedlony
przez pierwszych rolników. Najnowsze ustalenia zmuszą ich do weryﬁkacji dotychczasowych
koncepcji. - Tak wielkie konstrukcje musiała zaplanować i wznieść duża grupa ludzi -
podkreśla naukowiec.

Nie tylko kształt założeń przekonał archeologów, że są to rondele. Badacze udali się w teren.
Na powierzchni pól, gdzie znajdują się zarysy domniemanych budowli znaleźli fragmenty
naczyń ceramicznych. Pochodzą z okresu wczesnego neolitu, czyli z czasów, kiedy
wznoszono rondele.

To wielkie szczęście, że pozostałości po obu pradziejowych konstrukcjach zachowały się do
dziś - uważa Sosnowski. Są bowiem położone w silnie zurbanizowanej przestrzeni gminy
Łysomice. A jeden z nich zaledwie kilkaset metrów od granicy Pomorskiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej w Ostaszewie.

Teraz naukowcy planują dalsze badania monumentalnych budowli. Pierwsze prace terenowe
chcą wykonać zimą tego roku.

Rondele są najstarszymi przykładami monumentalnej architektury w Europie. Archeolodzy
uważają, że pełniły rolę centrów ceremonialnych, świątyń lub miejsc zgromadzeń ludności.
Otaczały je najczęściej nie tylko koncentryczne rowy, ale również palisady - mogły więc