Terminy podstawowe
Unikalność ja wśród innych schematów Składowe pojęcia Ja: ujęcie Higginsa Motywy związane z ja
obszary (zakresy) Ja:
-
Informacje dotyczące ja są oceniane jako
• Ja realne
„żywe” i przyciągają uwagę. Mamy do nich
• Autowaloryzacja
• Ja idealne (właściwości, które chcielibyśmy mieć) największe zaufanie
• Pojęcie Ja – luźno zorganizowany zbiór
• Ja powinnościowe (właściwości, którymi naszym
• Autoweryfikacja
-
Sy
S stem
m j
a jest p
owi
w ązany z s
ysteme
m m
m
zda
zd n
a i
n e
i m
e po
p w
o i
w n
i n
n iś
i my się
si
ę cha
ch r
a akt
a er
e yzow
yzo a
w ć
a )
ć
pr
p zek
e on
o a
n ń
a
ń o
o s
ob
o i
b e
i
• Sa
S m
a o
m p
o o
p z
o na
n n
a i
n e
i
afektywnym: zastanawianie się nad swoimi Ja idealne i Ja powinnościowe tworzą ukierunkowania Ja.
cechami nieuchronnie wzbudza reakcje Rozbieżność Ja realne – Ja idealne: smutek,
• Samonaprawa
rozczarowanie, niezadowolenie. Emocje są skutkiem afektywne
utrty pozytywnych gratyfikacji.
Rozbieżność Ja realne – Ja powinnościowe: niepokój, lęk, poruszenie. Emocje są wynikiem zagrożenia karą.
SAMOOCENA
Samoocena jako cecha
Wybrane mechanizmy
Samoocena jako motyw
Podstawowa miara: kwestionariusz Rosenberga.
autowaloryzacji
Korelaty wysokiej samooceny: Samoocena: afektywna reakcja człowieka
• Korzystne porównania społeczne
– wyższy poziom faktycznych osiągnięć życiowych na samego siebie
• Realizacja zadań (dążenie do sukcesów,
– wyższa motywacja osiągnięć i wytrwałość
• Autowaloryzacja – dążenie do obrony, unikanie porażek)
– bardziej pozytywne sądy o innych po
p d
o t
d r
t zyma
m n
a i
n a
i
a l
u
l b
u
b n
a
n s
a ilie
l n
e i
n a
i
a d
o
d b
o r
b eg
e o
g
o
• Faworyzowanie grupy swojej i deprecjonowanie Może być analizowana jako:
– we
w w
e n
w ę
n t
ę rzne
zn
e po
p czu
o
ci
czu e
ci
e kon
ko t
n rol
o il
grupy o
bcej
mniemania o sobie
– częstsze przeżywanie uczuć pozytywnych i rzadsze
• Sposób definiowania własnego ja
- cecha
negatywnych
• Egocentryczny wzorzec atrybucji
- motyw (i stan)
– lepszy stan zdrowia psychicznego i fizycznego
• Tendencyjne przetwarzanie informacji (np. efekt
– stabilność emocjonalna (przeciwieństwo neurotyzmu) bycia lepszym niż przeciętnie, zniekształcenia pamięci)
– ekstrawersja