Potencjał innowacyjny MSP (Dr hab.
Zastempowski)
02.10.2012 r.
Dyżur: wtorek 14:30-15:30 36 A
22.010egzamin
[e-mail]
Podstawa:
·ð M. Zastempowski- Uwarunkowania budowy potencjaÅ‚u innowacyjnego polskich maÅ‚ych i
średnich przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruo 2010
Główne zagadnienia:
1. Sektor MSP
2. Pojęcie innowacji
3. Typologia innowacji
4. Podstawowe z
ródła innowacji
5. Głównie teorie kreowania innowacji
6. Modele działalności innowacyjnej
7. Potencjał innowacyjny przedsiębiorstwa i uwarunkowania jego budowy
8. Aktywnośd innowacyjna MSP
9. Model budowy potencjału innowacyjnego małych i średnich przedsiębiorstw
Warunki egzaminu:
·ð zaliczenie dwiczeo
·ð test (jednokrotnego wyboru)
·ð zakres zagadnieo
o literatura podstawowa
o problematyka wykładu
9.X- nie ma wykładu
1
16.10.2012
Pojęcie małego i średniego przedsiębiorstwa
Kontrowersje wokół małej firmy:
Pojęcie,
definica
Mała
Rola, Sektor
Znaczenie MSP
firma
Specyfika
" Rola, Znaczenie-99,86% wszystkim podmiotów w PL
94,96 firmy mikro- do 10 pracowników;
4,2% firmy małe do 50 pracowników;
średnie 0,8 % do 250 pracowników,
duże 0,14%
Wzrost zainteresowania problematykÄ…- koniec lat 70 XX w.
Marginalizacja sektora MSP do kooca lat 70 XX w.
Sektor MSP-
·ð ciÄ…gle wzrasta jego innowacyjnoÅ›d,
·ð sÄ… to firmy niezwykle konkurencyjne,
·ð duża fluktuacja (dużo powstaje i upada)- w PL tendencja równoważenia siÄ™ tego
Krótka historia zainteresowanie problematyką MSP
1. Lata 70-te XX wieku pierwsze czasopisma.
2. 1971- Raport komisji J.E. Boltona, Wielka Brytania (MSP lepiej radzÄ… sobie ze stagflacjÄ…-
stagnacja+inflacja- towarzyszy gospodarce która się rozwija)
3. 1973- E. Schumacher, Small is beautiful- bardzo negatywnie przyjęta przez środowisko
4. 1979- D. Birch- USA (MSP tworzą więcej nowych miejsc pracy niż DP)
2
5. ekonomia podaży
Pojęcie i klasyfikacja MSP
1.1 Problemy definicji MSP
Trzy podstawowe problemy
·ð problem doboru kryteriów- kryteria iloÅ›ciowe, czy jakoÅ›ciowe; jakimi miernikami siÄ™
posługiwad; jakie sposoby ocen zastosowad; trzeba ustalid pewne progi, granice
·ð kwestia mierników i sposobu ocen
·ð okreÅ›lenie progów/ puÅ‚apów i granic
Najczęściej stosowane kryteria wyodrębnienia MSP
Kryteria
ilościowe jakościowe
orgaznizacja i
nakłady efekty niezależnośd własnośd inne
zarzÄ…dzanie
wartośd udział w
kapitał zatrudnienie aktywa obrót
dodana rynku
obrót-
wartośd dodana- bardzo rzadko stosowana
udział w rynku- mały udział w rynku- na tyle mały, że nie mogę wpływad na zachodzące na tym rynku
procesy
KRYTERIA JAKOÅšCIOWE
niezależnośd-od innych podmiotów
własnośd- właściciel zarządza firmą; jednośd własności i zarządzania
organizacja i zarzÄ…dzanie-
Najczęściej stosujemy definicje multikryteryjne- ilościowe (zatrudnienie, obrót), niezależnośd.
1.2. Próba standaryzacji definicji MSP
3
·ð 1996 r.  rekomendacja Komisji Europejskiej nr 96/280/EC- dotykaÅ‚a definicji prawnych, a nie
statystycznych (ujednolicenie po roku 2000); zalecała aby paostwa członkowskie, w swoich
wewnętrznych ustaleniach wprowadziły takie pojmowanie MSP; stała się podstawą dla
wszystkich innych aktów prawnych wydanych przez UE; wszystkie środki, które są
przeznaczane dla MSP, bazują na definicji z rekomendacji (ona została zmieniona); definicja
do 1 stycznia 2005 r.
·ð 1 stycznia 2005 r. weszÅ‚a w życie nowa Rekomendacja Komisji Europejskiej regulujÄ…ca
definicję małego i średniego przedsiębiorstwa, uchwalona 6 maja 2003 r. (EU.2003/31/EC)
o wielkośd obrotu i suma rocznego bilansu-kryteria alternatywne (tylko jedno musi byd
spełnione)
·ð ArtykuÅ‚ 1 zaÅ‚Ä…cznika wprowadza definicjÄ™ przedsiÄ™biorstwa, które rozumiana jest jako:
jakakolwiek jednostka gospodarcza bez względu na formę organizacyjno- prawną.
Jak zdefiniowad MÅšP?
liczba osób zatrudnionych
bilans lub roczny obrót
Nowa definicja małego i średniego przedsiębiorstwa w Unii Europejskiej
Przedsiębiorstwo MIKRO MAA
E ÅšREDNIE
Zatrudnienie <10 <50 <250
Przychody netto ze Do 2 mln euro Do 10 mln euro Do 50 mln euro
sprzedaży
Suma aktywów z Do 2 mln euro Do 10 mln euro Do 43 mln euro
bilansu
PowiÄ…zania
·ð PrzedsiÄ™biorstwa autonomiczne
·ð PrzedsiÄ™biorstwa partnerskie
·ð PrzedsiÄ™biorstwa Å›ciÅ›le powiÄ…zane
PRZEDSI
BIORSTWO NIEZALEŻNE- Nasze przedsiębiorstwo posiada mniej niż 25 % kapitału lub
głosów w innych przedsiębiorstwach, a/lub inne przedsiębiorstwa posiadają mniej niż 25 % kapitału
lub głosów w naszym przedsiębiorstwie
Odstępstwa od tej reguły:
I. Przedsiębiorstwo może posiadad kilku inwestorów, z których każdy ma w nim poniżej 25
% kapitału lub głosów, i nadal pozostad przedsiębiorstwem niezależnym, pod warunkiem,
że inwestorzy ci nie są ze sobą związani ( przedsiębiorstwo związana ).
Jeśli owi inwestorzy są ze sobą związani, przedsiębiorstwo zostanie uznane za partnerskie
lub związane, w zależności od indywidualnej sytuacji.
II. Ustawodawca przewidział jednak odstępstwo:
·ð za przedsiÄ™biorstwo niezależne można uznad nawet takie, w którym prób 25 % jest
osiągnięty, lub nawet przekroczony przez grupę inwestorów, przy założeniu jednak
braku ścisłego powiązania.
4
SÄ… to:
·ð caÅ‚kowita inwestycja w danym przedsiÄ™biorstwie jest mniejsza niż 1, 25 mln euro
(25- 50 %)- spółki kapitałowe podwyższonego ryzyka
·ð oÅ›rodki badawcze typu non profit (25- 50 %)- uniwersytety
·ð w tym regionalne fundusze rozwoju (25- 50 %)- inwestorzy instytucjonalni
·ð roczny budżet <10 mln euro, liczba mieszkaoców< 25 tys. (25- 50 %)- maÅ‚e
samorzÄ…dy lokalne
23.10.2012
Przedsiębiorstwa partnerskie
Nasze przedsiębiorstwo posiada co najmniej 25 %, lecz nie więcej niż 50 % kapitału lub głosów w
drugim przedsiębiorstwie, a/lub drugie przedsiębiorstwo posiada co najmniej 25 %, lecz nie więcej niż
50 % kapitału lub głosów w naszym przedsiębiorstwie.
Nasze przedsiębiorstwo A posiada 33 % udziałów w przedsiębiorstwie C i 49 % udziałów w
przedsiębiorstwie D, podczas gdy B posiada 25 % udziałów w naszym przedsiębiorstwie. Aby obliczyd
liczbę osób zatrudnionych i dane finansowe naszego przedsiębiorstwa, dodajemy odpowiednie
procenty danych dla B, C, D do naszych Å‚Ä…cznych danych.
NASZE A

CZNE DANE= 100 %A+25%B+33%C+49%D
Przedsiębiorstwo ściśle powiązane
Nasze przedsiębiorstwo posiada ponad 50 % głosów udziałowców lub wspólników w innym
przedsiębiorstwie, a/lub inne przedsiębiorstwo posiada ponad 50 % głosów w naszym
przedsiębiorstwie.
Nasze przedsiębiorstwo A posiada 51% udziałów w przedsiębiorstwie C i 100 % udziałów w
przedsiębiorstwie D, podczas gdy B posiada 60% udziałów w naszym przedsiębiorstwie. W związku z
tym, że w każdym przypadku udział wynosi powyżej 50 %, przy obliczaniu liczby zatrudnionych i
pułapów finansowych naszego przedsiębiorstwa należy wziąd 100 % danych każdego z czterech
przedsiębiorstw, o których mowa.
NASZE DANE A

CZNE= 100 % A+100% B+100%C+100%D
Nasze przedsiębiorstwo A jest związane z przedsiębiorstwem B, w taki sposób, ze B posiada 60%
udziałów w naszym przedsiębiorstwie. Jednak B także ma dwóch partnerów-przedsiębiorstwo C i D,
które mają odpowiednio 32 % i 25 % udziałów w B.
Aby obliczyd nasze dane, musimy do danych naszych przedsiębiorstwa dodad 100 % danych B, 32 %
danych C i 25 % danych D. (sprawdzamy jeden poziom wyżej)
NASZE DANE A

CZNE=100%A+100%B+ 32% C+ 25% D
5
Nasze przedsiębiorstwo A ma trzech inwestorów: B, C i D, przy czym każdy z nich posiada 20 %
naszych udziałów lub głosów. Inwestorzy ci są ze sobą związani, tworząd grupę przedsiębiorstw
związanych: B posiada 70 % udziałów w C, które ma 60 % udziałów w D.
Co należy zrobid, aby obliczyd nasze dane?
Na pierwszy rzut oka nasze przedsiębiorstwo A pozostanie niezależne, gdyż udział w nim każdego z
inwestorów jest mniejszy niż 25 %. Jednak ponieważ B,C i D są ze sobą związane, jako grupa posiadają
łącznie 60%% udziałów w naszym przedsiębiorstwie. Zatem musimy dodad 100% danych B,C i D do
danych naszego przedsiębiorstwa.
NASZE DANE A

CZNE=100%A+100%B+100%C+100%D
1.3. Przykładowe definicje oparte o kryteria ilościowe
Dwa podstawowe kryteria ilościowe:
·ð liczba zatrudnionych w przedsiÄ™biorstwie w jednostce czasu
·ð wielkoÅ›d obrotu w jednostce czasu
Klasyfikacja przedsiębiorstw OECD
RODZAJ PRZEDSI
BIORSTWA WIELKOÅšD ZATRUDNIENIA
Bardzo małe Od 1 do 19
Małe Od 20 do 99
Åšrednie Od 100 do 499
Duże Powyżej 500
MSP w Japonii
Sektor gospodarki Zatrudnieni Kapitał
Przemysł i górnictwo >300 >100 mln jenów
Handel hurtowy >100 >30 mln jenów
Handel detaliczny i usługi >50 >10 mln jenów
Mikro przedsiębiorstwo w Japonii
Sektor gospodarki Zatrudnienie
Przemysł >20
Handel detaliczny i usługi >5
MSP w Rosji
Sektor gospodarki Zatrudnienie
Przemysł, budownictwo i transport >100
Rolnictwo i sfera naukowo-techniczna >60
6
Handel hurtowy >50
Handel detaliczny i usługi >30
MSP w USA
MSP z Stanach Zjednoczonych są definiowane jako podmioty zatrudniające mniej niż 500
pracowników.
W USA nie wyróżnia się firm średnich, a do całej grupy stosowany jest termin drobna
przedsiębiorczośd (small business).
1.4 Przykładowe definicje oparte o kryteria jakościowe
Wśród innych kryteriów jakościowych obok niezależności wymienia się również:
·ð jednoÅ›d zasad wÅ‚asnoÅ›ci i kierowania.
W Wielkiej Brytanii Raport Boltona z 1971 proponuje używanie oprócz cech ilościowych, także cech
jakościowych. Wymienia się tam trzy podstawowe cechy:
·ð wzglÄ™dnie maÅ‚y udziaÅ‚ w rynku
·ð niezależnoÅ›d przedsiÄ™biorstwa
·ð bezpoÅ›rednie zarzÄ…dzanie przedsiÄ™biorstwem przez wÅ‚aÅ›ciciela lub ich grupÄ™.
Klasyfikacja przedsiębiorstw wg struktury organizacyjnej P.F. DRUCKEA
·ð biznes jednoosobowy- wÅ‚aÅ›ciciel sam zajmuje siÄ™ zarzÄ…dzaniem zarówno strategicznym, jak i
operacyjnym,
·ð maÅ‚y biznes- w strukturze organizacyjnej pojawia siÄ™ szczebel poÅ›redni miÄ™dzy wÅ‚aÅ›cicielem,
a pracownikami produkcyjnymi- co najmniej jeden dział firmy posiada swojego kierownika
·ð biznes Å›redniej wielkoÅ›ci- zarzÄ…dzanie strategiczne nie może już byd prowadzone przez jednÄ…
osobę, ale wymaga pracy zespołu, zarządzanie operacyjne jest już działaniem na etat.
·ð biznes duży- dziaÅ‚ania strategiczne, jak i operacyjne sÄ… realizowane przez kilka osób
·ð biznes bardzo duży- zarówno dziaÅ‚ania operacyjne jak i strategiczne powinny byd
koordynowane przez zespół, a każe stanowisko wymaga usług ze strony kilku osób na
pełnych etatach
10 najważniejszych cech małego przedsiębiorstwa:
1. dominująca osobowośd przedsiębiorcy
2. sied osobistych kontaktów z klientami
3. produkty na indywidualne zamówienia
4. niesformalizowana struktura organizacyjna
5. ścisłe i niesformalizowane kontakty kierownictwa z współpracownikami
6. szybka reakcja na zmiany w otoczeniu
7. odrębny typ gospodarki finansowej
7
8. mały dział w rynku
9. samodzielnośd ekonomiczna i prawna
10. działalnośd oparta o jeden produkt- mała dywersyfikacja
30.10.2012
Różnice między MSP a dużym przedsiębiorstwem
Sfera zarzÄ…dzania
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Funkcje kierownicze pełni Właściciel- przedsiębiorca Manager
WÅ‚adza z zakresu kierowania Niejednokrotnie Solidna
niewystarczajÄ…ca
System informacyjny NiewystarczajÄ…co rozbudowany Sformalizowany, dobrze
rozbudowany
System zarzÄ…dzania oparty na Niejednokrotnie Managementu
zasadach patriarchalnych
Rola planowana Prawie żadna Decydujące znaczenie
Znaczenie intuicji Duże Znikome
Podejmowanie decyzji Bardzo rzadko Częto
grupowych
Sfera organizacji
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Rodzaj struktury Najczęściej funkcjonalna Zróżnicowana
organizacyjnej
Droga przekazywania Krótka, bezpośredni Sfromalizowana, długa
informacji
Przekazywanie wskazówek i Poprzez bezpośredni kontakt System sformalizowany
kontrola poleceo
Przekazywanie uprawnieo W ograniczonym stopniu W szerokim zakresie
kierowniczych
Stopieo formalizacji zadao Niski Wysoki
Elastycznośd struktury Wysoka Niska
organizacyjnej
Sfera badawczo-rozwojowa
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Wyodrębnione działy Brak stałych wyodrębnionych Stałe działy
badawczo-rozwojowe działów
Prowadzenie badao Krótkoterminowe, oparte na Długoterminowe, oparte na
naukowych intuicji ściśle określonej strategii
Rozwój nowych produktów i Zorientowany na prawie W ścisłym związku z badaniami
technologii wyłącznie potrzeby klientów podstawowymi
8
9
Sfera zbytu
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Rynek zbytu Nastawiony na indywidualne Nastawiony na masowe
potrzeby potrzeby
Pozycja na rynku Niejednolita Dobra
Sfera finansów
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Własnośd kapitału W posiadaniu rodziny lub Przy współudziale rynku
wąskiego grona osób kapitałowego
Dostęp do rynku kapitałowego Żaden, przez to ograniczone Swobodny, przez to
możliwości finansowe wielostronne możliwości
finansowe
Wspieranie paostwa w Prawie żadna Prawdopodobne
sytuacjach kryzysowych
Sfera zaopatrzenia i gospodarki materiałowej
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Pozycja na rynku zaopatrzenia SÅ‚aba Mocna
System zaopatrzenia Oparty na zamówieniach, z Oparty na długoterminowych
materiałowego wyjątkiem sfery handlu umowach z dostawcami
Sfera zatrudnienia
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Liczba zatrudnionych Niewielka Wysoka
Zatrudnienie absolwentów Nieznaczne Wysokie
szkół wyższych
Kontakty międzyludzkie Wyraz
ne między wszystkimi w szerokim zakresie tylko w
pracownikami zespołach roboczych
Sfera produkcji
Cechy charakterystyczne MSP Duże przedsiębiorstwo
Rodzaj produkcji Pracochłonny Kapitałochłonny
Podział pracy Niski Wysoki
Rodzaj stosowanych maszyn i Uniwersalne Specjalistyczne
urzÄ…dzeo
Możliwośd obniżki kosztów Niewielka Wysoka
wraz ze wzrostem ilości
produkcji
Wprowadzane innowacje Produktowe procesowe
10
1.5 Definicja małego i średniego przedsiębiorstwa w Polsce
Lata 90-te przyniosły Polsce próby jednoznacznego zdefiniowania i sklasyfikowania sektora małych i
średnich przedsiębiorstw.
Powstało szereg różnorodnych wersji definicji, które na przestrzeni ostatnich lat uległy kolejnym
modyfikacjom, Poniżej zaprezentowane zostanÄ… te najczęściej przytaczane. (nie przepisywad Jð)
Nowa definicja małego i średniego przedsiębiorstwa w Polsce wg Ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej ( z dnia 2 lipca 20004-rozdział 7)
Przedsiębiorstwo MIKRO MAA
E ÅšREDNIE
Zatrudnienie <10 <50 <250
Przychody netto ze Do 2 mln euro Do 10 mln euro Do 50 mln euro
sprzedaży (rocznie)
lub
Suma aktywów z Do 2 mln euro Do 10 mln euro Do 43 mln euro
bilansu (rocznie)
1.6. Inne klasyfikacje MSP
W praktyce spotkad można wiele różnych intersujących klasyfikacji przedsiębiorstw dokonywanych z
punktu widzenia różnych kryteriów.
SÄ… nimi np.:
·ð forma i charakter wÅ‚asnoÅ›ci,
·ð poÅ‚ożenie geograficzne i obszar prowadzonej dziaÅ‚alnoÅ›ci,
·ð forma organizacyjno-prawna.
Możliwe są również inne podziały MSP, np.:
·ð wg D. Birch a (USA) na dwa rodzaje:
vð przedsiÄ™biorstwa substytucji dochodów,
o około 80-90% małych przedsiębiorstw,
o właściciel nie pracuje dla firmy, lecz dla siebie,
o główny cel: stabilne dochody dla siebie i rodziny.
vð PrzedsiÄ™biorstwa przedsiÄ™biorcze
o około 12-14 % małych przedsiębiorstw,
o główny cel: rozwój i ekspansja; w perspektywie duża korporacja.
·ð wg P. Davidssona (USA) na trzy rodzaje:
vð przedsiÄ™biorstwa rzemieÅ›lnicze
·ð główny cel: przetrwanie przedsiÄ™biorstwa, nie jego rozwój
·ð stabilne przychody
·ð koncentracja na sferze produkcji, nie na organizacji i zarzÄ…dzaniu.
11
vð przedsiÄ™biorstwo  ożywcze
·ð wÅ‚aÅ›ciciel to przedsiÄ™biorca,
·ð cele: rozwój, maksymalizacja zysków,
·ð elastycznoÅ›d dziaÅ‚ania.
vð przedsiÄ™biorstwa administracyjne.
·ð rola wÅ‚aÅ›ciciela nie maÅ‚o wyraz
na,
·ð ważna struktura organizacyjna,
·ð trwaÅ‚e korzyÅ›ci w dÅ‚ugim horyzoncie czasu
żð wg J. Argenti na dwa rodzaje
vð przedsiÄ™biorstwa rosnÄ…ce,
·ð wymagajÄ…cy, ulegajÄ…cy ciÄ…gÅ‚emu rozwojowi rynek,
·ð rozwój jedynÄ… szansÄ… przetrwania.
vð przedsiÄ™biorstwa stabilne,
·ð ustabilizowany rynek; spokojna nisza rynkowa,
·ð korzyÅ›ci skali nie sÄ… istotne
·ð brak możliwoÅ›ci rozwoju przez zwiÄ™kszanie sprzedaży.
Øð w tym dwa skrajne przypadki
vð przedsiÄ™biorstwa  martwo urodzone ,
o nie osiągają dla swoich produktów fazy dojrzałości,
o właściciel to specjalista w swojej dziedzinie; brak wiedzy z zarządzania
vð przedsiÄ™biorstwa  meteory
o podstawÄ… firmy sÄ… innowacyjne produkty,
o rosną szybko bez wykształconych struktur organizacyjnych.
06.11.2012 UZUPEA
NIĆ
ZNACZENIE SEKTORA MSP W GOSPODARCE
13.11.2012
·ð Rola MSP w dziedzinie produkcji nie tylko maleje, ale może wzrastad w miarÄ™ wzrostu
poziomu życia i indywidualizacji popytu.
·ð Uważa siÄ™, że po etapie masowego popytu na okreÅ›lone dobra (zaspokajanego przez
produkcjÄ™ wielkoseryjnÄ…) nadchodzi etap zindywidualizowanych potrzeb, zaspokajanych
przez zindywidualizowaną podaż (co jest domeną MSP)
12
2.5. Efekt stabilizacyjny
·ð Powszechne przekonanie o skutecznym radzeniu sobie przez MSM z recesja, kryzysem
gospodarczym, załamaniem koniunktury potwierdza się w wielu dziedzinach gospodarki.
·ð MSP reagujÄ… na zakłócenia (kryzys) stosowaniem metod z reguÅ‚y bardziej akceptowalnych
społecznie, tj.: wykorzystanie własnych rezerw, w tym środków prywatnych,
przeprowadzenie szybkiej kuracji odchudzającej, szybkie angażowanie się w nowe obszary
działania i szybkie przestawienie się nową produkcją, gdy kryzys mija.
·ð Duże przedsiÄ™biorstwa przyjmujÄ… zaÅ› zasadÄ™ przenoszenia zasobów w obszary zapewniajÄ…ce
wyższą efektywnośd zaangażowanego kapitału (specjalne strefy, kraje o preferencjach
podatkowych)
·ð Nierzadko też duże przedsiÄ™biorstwa siÄ™gajÄ… po paostwowe subwencje i dotacje, które majÄ…
ratowad miejsca pracy.
·ð MSP stanowiÄ… rodzaj bufora (amortyzatora) kryzysów dla każdej gospodarki.
2.6 Efekt regionalnej decentralizacji
·ð MSP, głównie te tradycyjne, dla swojego powstawania i funkcjonowanie nie wymagajÄ…
szczególnych uwarunkowad infrastrukturalnych.
·ð Ich lokalizacja jest możliwa wÅ‚aÅ›ciwie wszÄ™dzie, a wiÄ™c również tam gdzie dużym
przedsiębiorcom się to nie opłaca.
·ð Ta funkcja MSP nie tylko sprawia, że tworzy siÄ™ zdecentralizowana sied handlowa, usÅ‚ugowa,
transportowa itp., lecz również ogranicza tendencje monopolistyczne w gospodarce.
2.7 Efekt mobilizacji kapitałów
·ð MSP prowadzÄ… specyficznÄ… politykÄ™ finansowÄ…, podlegajÄ…cÄ… na korzystaniu z okreÅ›lonych
z
ródeł finansowania powstania i rozwoju przedsiębiorstwa.
·ð y
ródłami tymi są najczęściej finansowe zasoby właściciela, jego rodziny; niekiedy przybierają
też postad pożyczek od znajomych, a rzadziej obejmują obce z
ródła finansowania.
·ð Tego typu zachowania przynoszÄ… zasadniczÄ… korzyÅ›d, polegajÄ…cÄ… na angażowaniu zasobów
(takich jak: nieruchomości, złoto, gotówka, dobra konsumpcyjne trwałego użytku), które
byłyby przeznaczone na konsumpcje, odłożone na  czarną godzinę , w najlepszym zaś
wypadku złożone w banku
2.8 Efekt transformacyjny
·ð Niektóre z wymienionych cech MSP ujawniajÄ… bardzo korzystny ich wpÅ‚yw na gospodarkÄ™ w
okresie transformacji.
·ð Ich znaczenie polega wtedy zarówno na neutralizowaniu negatywnych skutków reform, jak i
wspieraniu nowych wartości i nowej strategii zachowao rynkowych.
1. Poprzez pozytywne efekty swojej działalności (nowa inwestycja, nowa produkcja)
przyczyniają się do tworzenia pozytywnego obrazu przedsiębiorcy, postaw przedsiębiorczych
i wzrostu odpowiedzialności za swój własny los.
13
2. Przyczyniają się do zmniejszania bezrobocia zwłaszcza przez tworzenie nowych miejsc pracy
w obszarach trudnych do zagospodarowania.
3. Tworzą infrastrukturę usługową i kooperacyjną dla napływających kapitałów zagranicznych,
przynoszÄ…c na grunt polskiej gospodarki nowe produkty, nowe rozwiÄ…zania techniczne,
technologiczne i metody działania.
4. Przyspieszają proces dochodzenia do gospodarki rynkowej zarówno poprzez zmiany struktury
własnościowej, jak i rynkowe zachowania (konkurencyjnośd, efektywnośd).
5.  WymuszajÄ… prawno- organizacyjne zmiany dostosowujÄ…ce przepisy i instytucje do potrzeb
zmieniajÄ…cej siÄ™ gospodarki.
Reasumując można stwierdzid, iż sektor MSP:
·ð symuluje rozwój gospodarek poszczególnych paostw,
·ð wpÅ‚ywa pozytywnie na rozwój regionów
·ð jest fundamentem stabilnego rozwoju współczesnych gospodarek.
Istota, typologia i z
ródła innowacji
KONTROWERSJE
Wszechobecna
Innowacja
Pojęcie pojemne:
sfera techniczn,a,
EKonomia/Nauki
organizacyjna,
ścisłe
finansowo-
eknomiczna
·ð PrzedsiÄ™biorstwo- skuteczne funkcjonowanie-katalizator-innowacje
·ð Innowacje różne formy: od nowych produktów i usÅ‚ug do systemów wspomagajÄ…cych
procesy zarzÄ…dzania
14
·ð Innowacje to wiodÄ…cy czynnik rozwoju przedsiÄ™biorstwa
·ð Brak innowacji- wypchniÄ™cie poza główny nurt współczesnej gospodarki.
·ð  Bak wprowadzania innowacji oznacza upadek dla przedsiÄ™biorstwa w dÅ‚uższym okresie - Ch.
Freeman
20.11.2012 UZUPEA
NIĆ
27.11.2012
Typologia innowacji
 Cztery P innowacji J. Tidda, J. Bassanta i K. Pavita
·ð produkt
·ð proces
·ð pozycja
·ð paradygmat
Paradygmat
Proces Produkt
Innowacja
Pozycja
METODOLOGIA OSLO:
·ð produktu: wprowadzenie dobra lub usÅ‚ugi, które jest nowe lub znaczÄ…co udoskonalone pod
względem jego charakterystyk lub planowanego zastosowania,
·ð procesu: wprowadzenie nowej lub znaczÄ…co udoskonalonej metody produkcji lub dostaw
·ð rynkowa: wprowadzenie nowej metody rynkowej (nowego rozwiÄ…zania marketingowego)
dotyczÄ…cej znaczÄ…cych zmian w wyglÄ…dzie lub opakowaniu produktu, jego pozycjonowaniu,
promocji lub wyceny,
·ð organizacyjna: wprowadzenie nowej metody organizacyjnej w praktyce zarzÄ…dzania
przedsiębiorstwem, organizacji miejsca pracy lub zewnętrznych relacji.
15
y
RÓDA
A INNOWACJI
Wszystkie innowacje, z którymi spotykamy się, na co dzieo, nie powstały znikąd, lecz posiadają swoje
z
ródła.
Innymi słowy są to pewne miejsca, w których narodził się pomysł lub idea lub też pewne zjawiska, z
których zaistnienie przyczyniło się do powstania innowacji.
 y
ródłem innowacji jest wszystko, co inspiruje człowieka do procesu zmian Andrzej Pomykalski
Podział z
ródeł innowacji:
1. wewnętrzne- związane z zasobami przedsiębiorstwa:
a. własne zaplecze B+R (komórki, działy B+R, laboratoria, działy konstrukcyjno-
technologiczne),
b. poziom kadr zatrudnionych w B+R oraz kadry zarzÄ…dzajÄ…cej,
c. projekty wynalazcze, racjonalizatorskie, usprawniajÄ…ce organizacyjne
2. zewnętrzne:
a. krajowe
i. szkoły wyższe
ii. placówki naukowe PAN
iii. jednostki resortowe i branżowe, czyli tzw. JBR-y
iv. jednostki rozwojowe
b. zagraniczne
i. transfer wiedzy
ii. zakup licencji i know-how
iii. import maszyn i urzÄ…dzeo
iv. wspólne przedsięwzięcia naukowe
v. wymiana pracowników
Współczesne z
ródła innowacji Davida Smitha:
1. indywidualni wynalazcy
2. przedsięwzięcie korporacyjne (własne działy i laboratoria b+r)
3. użytkownicy produktów i usług
4. osoby postronne
5. wyniki inwestycji innych przedsiębiorstwa i działalnośd B+R
6. potrzeby wynikające w własnych procesów technologicznych
Współczesne z
ródła innowacji wg P.F. Druckera (kolejnośd za znaczenie):
1. nieoczekiwane powodzenie lub niepowodzenie oraz nieoczekiwane zdarzenia zewnętrzne
2. niezgodnośd między rzeczywistośd a wyobrażeniem o niej
3. potrzeby procesu
4. zmiany w strukturze przemysłu lub strukturze rybku
5. demografia
16
6. zmiany w postrzeganiu, nastrojach, wartościach
7. nowa wiedza zarówno w dziedzinie nauk ścisłych, jak i innych
TEORIE I MODELE DZIAA
ALNOSCI INNOWACYJNEJ
Główne teorie innowacji wg D. Smitha:
1. S-kształtna krzywa techniki (Technology S-curve)
2. przerwana równowaga (Punctuated equlibrium)
3. dominujÄ…cy projekt (dominant design)
4. zdolnośd absorpcyjna (Absorptive capacity)
S- kształtna krzywa techniki
Jedną z głównych myśli leżących u podstaw teorii krzywej S-techniki jest pojęcie cyklu życia techniki.
Teoria ta dowodzi, iż wraz z upływem czasu zdolnośd techniki do dostarczania udoskonalonych
osiągnięd będzie się zmieniała.
Chcąc wprowadzid innowację, bez względu na to czy ma byd to innowacja o charakterze radykalnym
czy przyrostowym, napotkamy w koocu na pewne praktyczne ograniczenia, które w sposób
zdecydowany uniemożliwią dalszy rozwój lub postęp, bądz
też powodują, iż staje się on z byt
kosztowny.
S-kształtna krzywa techniki w ujęciu nie opisowym a predyktywnym.
Oznacza to zdolnośd S-kształtnej krzywej techniki do przewidywania kierunku badao i rozwoju
innowacji.
Siła przewidywania tej krzywej polega na tym, iż punkt jej przegięcia oznacza równocześnie punkt, w
którym obecna technika osiągnęła fazę dojrzałości i zamierza w kierunku relatywnego spadku.
Technika ta może byd wciąż wydajna, lecz osiągnięty został już punkt, w którym można spodziewad
się, iż zostanie wynaleziona technika będąca wkrótce jej następczynią.
4.12.2012- uzupełnić
11.12.2012- nie było
18.12.2012
Modele działalności innowacyjnej:
I. D. Smith a model ogólny (szeroki)
17
Testowanie Produkcja
Intuicja, Inżynieria Wejście na
Projekt pilotażowe na pełną
Rozwój
badania produkcji rynek
na rynku skalÄ™
Badania+ Rozwój Komercjalizacja
B+R
B
Innowacja
Intuicja i badania
PoczÄ…tek to zaistnienie:
·ð olÅ›nienia czy też intuicji
·ð nowe odkrycie
Efekt
·ð wielkich nakÅ‚adów na B+R,
·ð indywidualnej pomysÅ‚owoÅ›ci
Rozwój
Próba zamienienia pomysłów i technologii w produkt:
·ð niegotowy do wprowadzenia na rynek
·ð posiadajÄ…cy sporo charakterystyk produktu finalnego
Główne czynności:
·ð testowanie
·ð modyfikowanie
·ð poprawianie
Etap długotrwały i zazwyczaj laboratoryjny
Projekt
Projekty wyroby zwiÄ…zane z jego komercyjnym wykorzystaniem.
Nadanie produktowi atrybutów i cech i pożądanych przez klienta:
18
·ð precyzyjny ksztaÅ‚t
·ð możliwoÅ›d odchyleo i tolerancji w procesie produkcyjnym
·ð materiaÅ‚y wykorzystywane w procesie produkcyjnym
·ð technologia, w której produkt bÄ™dzie wytwarzany
Inżyniera produkcji
Uwaga skupiona na sposobach wytwarzania produktu.
Próba odpowiedzi na pytania:
·ð kto jest w stanie podjÄ…d siÄ™ produkcji danego wyrobu?
·ð czy bÄ™dzie możliwa jego produkcja w oparciu o wÅ‚asne umiejÄ™tnoÅ›ci i park maszynowy, czy
należy na drodze outsourcingu poszukad kooperanta
Pilotażowe testowanie na rynku
Celem jest uzyskanie pewności, ze produkt został wytworzony tak by:
·ð podobaÅ‚ siÄ™ klientom
·ð generowaÅ‚ Å›rodki finansowe dla przedsiÄ™biorstwa
Testowanie dotyczy kwestii bezpieczeostwa użytkowania przez potencjalnego klienta- wymagana
interakcja z klientem.
Produkcja na pełną skalę
Przed jego rozpoczęciem należy dokonad zamówienia i zgromadzenia niezbędnego d procesu
produkcyjnego wyposażenia.
Etap ten jest zaprojektowany po to, aby uzyskad pewnośd, iż
·ð wszystkie elementy wyposażenia systemu produkcyjnego funkcjonujÄ… bez zakłóceo,
·ð oraz wszystkie efektywnie i planowo z sobÄ… współpracujÄ…
Wejście na rynek
Wymaga koordynacji różnych zadao
·ð zapewnienie, aby punkty sprzedaży detalicznej posiadÅ‚y odpowiednie zapasy
·ð zarezerwowanie przestrzeni reklamowej
·ð zaprojektowanie i wykonanie reklam
·ð zarezerwowanie przestrzeni wystawienniczej
·ð przygotowanie instrukcji użytkowania produktów
·ð poinformowanie massmediów
II. 5 generacji modeli R. Rothwell a
a. model innowacji pchanej przez naukÄ™
19
b. model innowacji ciÄ…gnionej przez rynek
c. model interakcyjny (sprzężeniowy)
d. model zintegrowany
e. model symultaniczny (sieciowy)
Generacja modelu Okres
model innowacji pchanej przez naukę Do połowy lat 60-tych
model innowacji ciÄ…gnionej przez rynek Od wczesnych lat 70-tych
model interakcyjny (sprzężeniowy) Do wczesnych lat 90-tych
model zintegrowany DO póz
nych lat 90-tych
model symultaniczny (sieciowy) Od lat 90-tych do chwili obecnej
MODEL INNOWACJI PCHANEJ PRZEZ NAUK

Cechy:
·ð popularny do poÅ‚owy lat 60-tych XX w. (rynek bardzo chÅ‚onny)
·ð charakter liniowy
·ð zbliżony do ogólnego modelu D. Smith a
·ð bazuje na koncepcji J.A. Szumpetera: podaż innowacji wynika ze stanu wiedzy i skÅ‚onnoÅ›ci
niezależnych naukowców i wynalazców do poszukiwania nowych rozwiązao
·ð nacisk na czynniki podażowe, pomijanie popytowych (rynku)- pasywna rola odbiorcy
·ð wystÄ™puje w przemyÅ›le farmaceutycznym
Badania
Badania stosowane i Wdrożenie
Marketing Sprzedaż
podstawowe prace (produkcja)
rozwojowe
MODEL INNOWACJI CI
GNIONEJ PRZEZ RYNEK
Cechy:
·ð popularny w latach 70-tych XX w.
·ð nasycenie rynku dóbr konsumpcyjnych i inwestycyjnych
·ð charakter liniowy (wielofazowy)
·ð bazuje na koncepcji dominujÄ…cego wpÅ‚ywu na rynku (główne z
ródło pomysłów)
·ð sukces firmy zależy od umiejÄ™tnoÅ›ci przewidywania krótkotrwaÅ‚ych zmian i potrzeb na
rynku,
20
·ð bierna rola użytkownika innowacji (jedynie Å›ledzenie jego potrzeb przez dziaÅ‚y B+R)
Potrzeby Prace Wdrożenie
Sprzedaż
rynkowe rozwojowe (produkcja)
MODEL INTERAKCYJNY (SPRZ
ŻENIOWY)
Cechy:
·ð popularny w latach 80-tych XX w.
·ð charakter nieliniowy (zdecydowanie bardziej zÅ‚ożony, sprzężone i współzależne fazy)
·ð jednoczesne powiÄ…zanie we wzajemnych interakcjach czynników podażowych i popytowych,
tak by uzyskany efekt synergiczny przyniósł potencjalnym klientom najwięcej korzyści,
·ð nowy pomysÅ‚: to efekt nowej potrzeby lub nowej technologii
21