WIADOMOŚCI O SIECI INTERNET
I. Historia Internetu
Internet, nazywany infostradą, Siecią lub cyberprzestrzenią jest to zbiór połączonych
ze sobą sieci komputerowych, umożliwiających wymianę informacji między użytkownikami
na całym świecie. Jest to największy na świecie zbiór wzajemnie połączonych sieci. Początek
Internetu ma ścisły związek z wystrzeleniem przez Rosjan pierwszego sztucznego satelity
ziemi – Sputnika. Zaniepokojony tym Departament Obrony USA powołał specjalną Agencję
ds. Zaawansowanych Przedsięwzięć Badawczych ARPA, który sfinansował badania oraz
wyłożył pieniądze na powstanie ośrodków komputerowych. Zadaniem ARPA było stworzenie
sieci komunikacyjnej dla celów wojskowych, która mogłaby zadziałać nawet w sytuacji
zniszczenia tradycyjnych środków komunikacji - w wyniku ewentualnego ataku nuklearnego.
W 1969 roku powstała eksperymentalna sieć ARPAnet, składająca się z czterech
połączonych ze sobą komputerów mieszczących się w wybranych instytucjach naukowych:
Uniwersytet Kalifornijski w Los Angeles, Uniwersytet Kalifornijski w Santa Barbara, Instytut
Stanforda (Stanford Research Institute) oraz Uniwersytet Stanowy Utah. Każdy z
komputerów był równorzędny i połączony ze wszystkimi pozostałymi komputerami, toteż w
przypadku awarii jednego z nich, mogła ona nadal funkcjonować - architektura taka nazywa
się peer-to-peer, czyli w wolnym tłumaczeniu – „równy z równym”. Do tego eksperymentu
wykorzystano projekt Paula Barana, który w 1962 r. stworzył koncepcję sieci opartej na
wymianie pakietów, polegającej na dzieleniu partii informacji na mniejsze jednostki (tzw.
pakiety) a następnie przesyłaniu ich osobno przez sieć oraz ponownemu łączeniu ze sobą
dopiero po dotarciu do odbiorcy.
29 września 1969 roku została przeprowadzona pierwsza próba zdalnego
połączenia pomiędzy komputerami w Los Angeles i Stanford. Trwała ona tylko przez dwie
litery: „l” oraz „0” - początek słowa login, gdyż przy przesyłaniu litery „g” jeden z
komputerów zawiesił się. Mimo tego pewien sukces został osiągnięty. Wtedy też zaczęto
intensywnie pracować nad uzgodnieniem protokołów komunikacyjnych, które miały
umożliwić porozumiewanie się pomiędzy komputerami różnych typów. Network Working
Group - opracowała obowiązujące standardy oraz przedstawiła formalny opis reguł, które
muszą realizować komunikujące się ze sobą komputery oraz opis formatu przesyłanych
komunikatów. Wszystkie te zasady zostały zebrane w elektronicznych dokumentach zwanych
„Request for Comments”. RFC funkcjonują do dzisiaj jako podstawowa forma
dokumentowania standardów w Internecie.
Pierwsze dostępne usługi sieciowe obejmowały zdalne logowanie (Telnet) i
transmisję plików FTP – File Transfer Protocol. Następnie pojawiła się możliwość
przesyłania poczty elektronicznej (e-mail) - pierwszy program do jej obsługi został napisany
przez Raya Tomlinsona, który wprowadził popularny znak „małpki” - @.
W tym czasie w sieci ARPAnet były już 23 hosty (serwery) oraz 15 węzłów, na
które składały się instytucje akademickie i rządowe, a węzeł na Hawajach został podłączony
przez łącze satelitarne natomiast nazwa agencji ARPA została zmieniona na DARPA
(Defense Advanced Research Projects Agency).
W 1973 roku powstaje pierwsze połączenie międzynarodowe z USA do Wielkiej
Brytanii (London College University) przez Norwegię a w 1976 roku królowa angielska
Elżbieta II wysyła list przy użyciu poczty elektronicznej. W 1979 powstają pierwsze tekstowe
grupy dyskusyjne (Usenet) stworzone przez studentów Toma Truscott’a i Jamesa Ellis’a z
Uniwersytetu Duke oraz Stevea Bellovin’a z Uniwersytetu Północnej Karoliny. Zwiększa się
liczba serwerów i w 1980 roku w sieci ARPAnet jest już 400 serwerów. Ciągle trwają prace
nad stworzeniem sposobu komunikacji, jednolitego dla wszystkich serwerów w sieci. W
efekcie w 1982 roku, jako standard dla ARPAnet’u, powstaje protokół TCP/IP (Transmission
Control Protocol/Internet Protocol), który jest do tej pory używany. Protokół TCP dzieli dane
na pakiety i zapewnia ich niezawodną transmisję natomiast IP odpowiada za przesyłanie w
sieci tzw datagramów, czyli pakietów zaopatrzonych w adres. Związane jest z tym pojęcie
adresu IP: każdy komputer musi posiadać w całej sieci unikatowy identyfikator (32 bitowy
adres).
W tym samym czasie w Europie powstaje sieć Eunet (European Unix Network),
pozwalająca na korzystanie z usług poczty elektronicznej oraz Usenet’u.
1 stycznia 1983 roku ARPAnet zostaje rozdzielony na dwie części: militarną –
MILNET oraz cywilną – ARPAnet, czyli późniejszy NSFnet. Obie sieci są jednak połączone
ze sobą przy pomocy bramy (gateway). Powstaje też połączenie pomiędzy ARPAnet a
CSNET, co uważa się za początek Internetu. Prawie jednocześnie powstają połączenia do
Europy, Ameryki Południowej, Japonii i Australii a na Uniwersytecie Visconsin powstaje
pierwszy Name Server.
W 1984 roku wprowadzona została usługa DNS (Domain Name System), która
tłumaczy nazwy zrozumiałe przez ludzi na nazwy zrozumiałe przez komputer. W sieci jest już
około 1000 serwerów.
W 1988 roku pojawia się pierwszy wirus internetowy o nazwie Internet Worm
(internetowy robak), co jest impulsem do zawiązania organizacji zajmującej się
zapewnieniem bezpieczeństwa w sieci CERT (Computer Emergency Response Team). W tym
samym roku powstaje usługa IRC (Internet Relay Chat) umożliwiająca prowadzenie rozmów
w czasie rzeczywistym, stworzona przez studenta z Finlandii - Jarkko Oikarinen’a. W 1989
roku liczba serwerów w Internecie przekracza 100 000. Ilość hostów jest tak duża, że
poważnym problemem staje się znalezienie żądanych informacji. Rozwiązaniem tego staje się
pierwszy katalog zasobów sieciowych stworzony przez Petera Deutsch’a oraz jego
współpracowników z Uniwersytetu McGill w Montrealu – program ARCHIE przeglądał od
czasu do czasu znane serwery FTP i tworzył indeks ich zawartości z możliwością
wyszukiwania plików. Wkrótce powstaje wiele serwerów oferujących tę usługę.
W 1990 ARPAnet kończy swoją działalność, zarząd nad Internetem przejmuje
NSFnet. Liczba serwerów przekracza 300 000, a grup dyskusyjnych jest już około 1 000.
II. Powstanie stron WWW
WEB, 3W i WWW to skróty nazw World Wide Web, oznaczającej „pajęczynę” sieci
pokrywająca cały świat i umożliwiająca dystrybucje informacji w postaci plików
hipertekstowych. Od strony technicznej sieć WWW jest zbiorem serwerów HTTP, które
wysyłają strony HTML do komputerów wyposażonych w przeglądarki.
Zaczęło się od tego, że Szwajcarski instytut CERN w Genewie chciał udostępnić
wyniki swoich badań w dziedzinie fizyki naukowcom z całego świata. Tim Berners-Lee
wpadł na pomysł powiązania ze sobą dokumentów znajdujących się na serwerach WWW
przy pomocy łączy hipertekstowych, co umożliwiło połączenie tekstu, grafiki oraz dźwięku.
W 1991 roku stworzył on pierwszą przeglądarkę tekstową do WWW.
W 1991 r. - NSFnet zniósł zakaz używania Internetu do celów komercyjnych i co dla
nas najważniejsze, Polska zostaje wreszcie przyłączona do Internetu.
Powstają kolejne serwery WWW tworzone przez ośrodki naukowe, po roku jest ich już 50 a
liczba hostów w sieci przekracza milion. Powstaje Społeczność Internetowa (Internet Society)
– ISOC, która obecnie skupia 150 organizacji i 6 000 indywidualnych członków z ponad 100
krajów. W 1993 roku Marc Andreessen wraz z zespołem tworzą Mosaic - pierwszą
przeglądarkę graficzną do odczytywania stron WWW a serwerów WWW jest już pięć razy
więcej niż rok wcześniej.
W 1994 roku można przez Internet słuchać radia a w sieci pojawia się także pierwszy bank.
W 1995 roku powstaje pierwszy europejski serwer W3C, który zajmuje się rozwojem sieci,
tworzeniem nowych standardów i technologii oraz zatwierdzaniem oficjalnych specyfikacji
(np. języka HTML, arkuszy stylów). Działanie W3C jest finansowane przez korporacje
zajmujące się tworzeniem sprzętu i oprogramowania komputerowego (m.i.n: Microsoft, Intel,
Netscape, Apple) oraz inne firmy zainteresowane rozwojem Internetu (np.: Boening, Canal+).
W 1995 roku NSFnet przekształca się w sieć badawczą, Internet w komercyjną. Powstają
przeglądarki Netscape Navigator oraz Internet Explorer. Pojawiają się firmy Compuserve,
America Online, Prodigy zajmujące się oferowaniem dostępu do Internetu, pojawiają się
pierwsze sklepy internetowe.
W 1996 roku powstają wyszukiwarki Lycos i Yahoo.
W 1997 roku jest już 19.5 miliona serwerów, milion stron WWW oraz ponad 71
tysięcy grup dyskusyjnych, szacuje się, że rok później liczba stron internetowych wynosi
około 300 milionów oraz powstaje technologia portali internetowych. W 2000 roku powstaje
technologia WAP (Wireless Application Protocol), która umożliwia korzystanie z Internetu
przy pomocy telefonów komórkowych. Możliwa staje się rejestracja domen w językach
chińskim, japońskim i koreańskim a liczba hostów w sieci przekracza 90 milionów.
Pierwszego połączenia internetowego w Polsce dokonano z Wydziału Fizyki
Uniwersytetu Warszawskiego 17 sierpnia 1991 r. przez łącze (9600 bps) do Centrum
Komputerowego w Uniwersytecie Kopenhaskim. Na tymże wydziale w sierpniu 1993 r.
został uruchomiony pierwszy polski serwer WWW i przez kilka lat była na nim pierwsza
Polska Strona Domowa.
III. Najważniejsze usługi internetowe
• Poczta elektroniczna - znana jako e-mail, umożliwia wysyłanie i odbieranie
wiadomości za pośrednictwem sieci.
• Wyszukiwanie informacji – Internet daje użytkownikom dostęp do światowych
zasobów informacji w postaci tekstów, obrazów, dźwięków itd. Zwykle do
poszukiwanych zasobów można dotrzeć za pośrednictwem sieci WWW.
• Przesyłanie plików – Internet umożliwia wysyłanie i odbieranie plików do/ z innych
komputerów. Pliki mogą zawierać obrazy, filmy, dźwięki lub programy, a do ich
przesyłania wykorzystuje się protokół znany pod nazwą FTP (File Transfer Protocol).
• Grupy dyskusyjne – umożliwiają wymianę poglądów na tematy ogólne lub ściśle
określone. Można dzięki nim uzyskać bardzo szczegółowe odpowiedzi na zapytania
dotyczące dowolnego zagadnienia. Informacje przesyłane są za pośrednictwem sieci
Usenet, ściśle powiązanej z Internetem.
• Internetowe pogawędki – protokół komunikacyjny IRC (Internet Relay Chat)
umożliwia prowadzenie na piśmie „żywej” rozmowy miedzy dwoma lub większą
liczbą użytkowników Internetu, przy czym uczestnicy takiej rozmowy mogą
znajdować się w różnych zakątkach świata.