Poradnik dietetyczny
1 |
S t r o n a
PORADNIK KULINARNY
Niniejszy poradnik jest zbiorem podstawowych informacji dotyczących szczególnych
wymagań dietetycznych dzieci z autyzmem. Skierowany jest głównie do rodziców
zmagających się z problemem diety swoich dzieci, powoli zdobywających wiedzę na ten
temat i szukających nowych pomysłów na urozmaicenie jadłospisu. W poradniku zebrane
zostały teorie wynikające z prowadzonych w ostatnich latach badań naukowych, jak również
wiedza terapeutów pracujących z dziećmi autystycznymi oraz doświadczenia i pomysły
rodziców prowadzących od lat ścisłą dietę swoich dzieci.
W poradniku znajdziecie Państwo
ogólne informacje na temat żywienia człowieka i
spełniające wymagania diety bezglutenowej,
bezkazeinowej i bezcukrowej oraz
adresy specjalistycznych sklepów.
Poradnik dietetyczny
2 |
S t r o n a
Spis treści
1. Ogólne informacje na temat żywienia człowieka
o
o
o
Szczegółowe wymagania dietetyczne dzieci z autyzmem
o
o
Dieta i jej brak. Doświadczenia rodziców i terapeutów.
2. Przepisy
o
o
o
o
o
o
o
3. Adresy specjalistycznych sklepów
4. Bibliografia
Poradnik dietetyczny
3 |
S t r o n a
Ogólne informacje na temat żywienia człowieka
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu zależy od ilości dostarczonych wraz z pożywieniem
różnorodnych składników odżywczych. Trzy główne grupy na jakie je dzielimy w zależności
od funkcji jaką pełnią, to:
węglowodany i tłuszcze, to składniki energetyczne (główne źródło energii)
białka i niektóre składniki mineralne, to składniki budulcowe (rozwijają, budują i odbudowują
tkanki organizmu)
witaminy i niektóre składniki mineralne, to składniki regulujące (uczestniczą i regulują
wszystkie przemiany ustrojowe)
Węglowodany
Występują w niemal każdym spożywanym posiłku. Są wytwarzane przez zielone części roślin
w procesie fotosyntezy.
Bogatym źródłem węglowodanów są produkty zbożowe (mąki, kasze, makarony, pieczywo)
oraz cukier, ziemniaki i suche nasiona roślin strączkowych. Węglowodany są łatwo
przyswajane przez organizm. Ulegają całkowitemu spaleniu na dwutlenek węgla i wodę. Nie
pozostawiają na ogół żadnych produktów ubocznych, które mogłyby być trudne do usunięcia
przez organizm. Węglowodany są niezbędnym składnikiem w procesie prawidłowego
spalania tłuszczu w organizmie. Przy niedoborze węglowodanów spalanie nie jest całkowite.
Obok węglowodanów łatwo przyswajalnych (cukry proste- glukoza, fruktoza; dwucukry-
sacharoza; złożone- skrobia), istnieje także dobrze znany węglowodan złożony- błonnik,
którego organizm nie przyswaja, a pełni on bardzo istotną rolę w procesie przemiany materii.
Wypełnia bowiem przewód pokarmowy, pobudza ruch robaczkowy jelit przyczyniając się do
właściwej ich perystaltyki.
Tłuszcze
To składnik energetyczny pożywienia. Ich obecność pozwala na zmniejszenie objętości
posiłków. Niektóre z nich są cennym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są
niezbędne do prawidłowego rozwoju młodych organizmów. Są także cennym źródłem
witamin w nich rozpuszczalnych: A, D, E, K.
Tłuszcze zmniejszają również stężenie cholesterolu we krwi, którego nadmiar jest szkodliwy.
Mimo tego jest on ważnym związkiem niezbędnym w tworzeniu hormonów, kwasów
żółciowych, witaminy D3 i in. Spożywanie błonnika, który poprawia perystaltykę jelit
zmniejsza nadmierne wchłanianie cholesterolu, zachowując jego niezbędną ilość.
Białka
Budulec tkanek organizmu, źródło aminokwasów, które człowiek wykorzystuje do budowy
własnego ciała. Stanowią podstawowy składnik płynów ustrojowych: krwi i chłonki. Są
częścią składową enzymów trawiennych i ciał o dpornościowych. Ich niedobór ma wpływ na
rozwój organizmu, zmniejsza jego odporność na choroby i zakażenia, jak również przyczynia
się do gorszego rozwoju umysłowego dzieci.
Ich nadmiar może mieć również skutki uboczne: zaburzenia metabolizmu, zakwaszenie na
skutek dużej ilości związków powstałych w wyniku przemian białka, choroby nerek, wątroby.
Cenne źródła białka: jaja mięso, mleko, ryby, suche nasiona roślin strączkowych, amarantus,
ryż.
Poradnik dietetyczny
4 |
S t r o n a
Składniki mineralne
Składniki budulcowe organizmu, które biorą udział w wytwarzaniu niektórych hormonów i
enzymów. Odgrywają znaczącą rolę w utrzymaniu równowagi kwasowo- zasadowej. Sam
organizm nie wytwarza składników mineralnych, dlatego muszą być dostarczane wraz z
pożywieniem.
Składniki mineralne dzielimy na makroelementy (wapń, fosfor, magnez, żelazo, sód, potas,
chlor, siarka) oraz mikroelementy (miedź, cynk, mangan, fluor, jod, kobalt, selen)
Witaminy
Są regulatorem wielu czynności i przemian zachodzących w organizmie. To od nich w dużym
stopniu zależy wzrost, budowa kości, odporność na zakażenia, itd. Wytwarzane są głównie w
roślinach.
Witaminy dzielimy na:
rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K
rozpuszczalne w wodzie: C, B (B1, B2, B6, B12)
Ogólne zasady żywienia dzieci
Dzieci na poszczególnych etapach rozwoju potrzebują odpowiednich dawek określonych
składników odżywczych. Żywienie dzieci w każdym okresie ich życia powinno być oparte na
dziennej racji pokarmowej opracowanej na podstawie ustalonych norm żywienia dla danej
grupy wieku.
Dieta dzieci 2-6 rok życia:
Produkty powinny być lekkostrawne (układ pokarmowy nie jest jeszcze w pełni
wykształcony), bogate w białko, wapń, witaminy i inne składniki odżywcze.
Dziecko musi otrzymać odpowiednią ilość białka do budowy komórek i tkanek
ustroju, wapń i fosfor do budowy kości i zębów, żelazo do budowy czerwonych
krwinek oraz witaminy do ogólnego prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Jedzenie podajemy w małych porcjach, 5-6 razy dziennie. Jeśli dziecko jest już na to
gotowe pozwalamy mu jeść samodzielnie.
Nie wmuszamy jedzenia. Jedzenia ma być przyjemnością.
Unikamy produktów ciężkostrawnych: smażonych z dużą ilością tłuszczu, cebuli,
dużych ilości roślin strączkowych, kremowych ciast, wypieków o dużej zawartości
tłuszczu.
Unikamy produktów wysoko przetworzonych, jak: chrupki, chipsy, dania „fast food”.
Unikamy przygotowywania dań z koncentratów spożywczych, np. zup w proszku,
rosołów w kostkach, dodatków typu „vegeta”. Zawierają one duże ilości sztucznych
barwników, wzmacniaczy smaku, soli, konserwantów.
Unikamy napojów gazowanych i sztucznie barwionych.
Przerwa między posiłkami nie powinna być dłuższa niż 3,5 godziny. Jednak nie jest
polecane zbyt częste podawanie posiłków. Tylko dzięki odpowiedniej przerwie
Poradnik dietetyczny
5 |
S t r o n a
między posiłkami i uczuciu głodu, w dziecku samoistnie narośnie potrzeba spożycia
posiłku.
Bardzo ważna jest regularność posiłków. Nieregularne spożywanie prowadzić może
do szybkiego męczenia się, zwłaszcza w godzinach przedpołudniowych. W godzinach
popołudniowych i wieczornych natomiast podawanie zbyt obfitych dań prowadzi do
przeciążania układu pokarmowego.
Szczególne wymagania dietetyczne dzieci z autyzmem
Jeszcze do niedawna autyzm traktowany był jako zaburzenie mające wyłącznie
podłoże psychiczne. Liczne badania prowadzone w ostatnich latach dowodzą jednak,
że podłoża należy szukać również w splocie czynników zewnętrznych, które
oddziałują na pewne skłonności genetyczne dzieci z autyzmem. Specjaliści coraz
częściej uważają, że czynniki takie jak: infekcje wirusowe, grzyby bytujące w
organizmie człowieka, zanieczyszczenie środowiska, nadużywanie antybiotyków i
wiele innych, oddziałują na daną jednostkę (w szczególny sposób wrażliwą)
powodując zmiany w Centralnym Układzie Nerwowym i zaburzenia biochemiczne.
Konsekwencją takiego stanu organizmu mogą być nieprawidłowości rozwojowe,
deficyty psychologiczne (np. emocjonalne, poznawcze, społeczne), zaburzenia
zachowania. Obserwowane nieprawidłowości są tymi samymi, które specjaliści
uważają za charakterystyczne dla autyzmu.
W prowadzonych badaniach powtarzają się także wyniki dowodzące silnego związku
pomiędzy określonymi peptydami oddziałującymi na organizm a autyzmem. Z badań
wynika, że działanie peptydów ma charakter opioidowy, czyli taki sam jak ciężkie
narkotyki.
Zaburzenia w układzie trawiennym u osób z
autyzmem.
Wedle badań wspomniane wyżej peptydy występują w organizmie osób z autyzmem
w postaci nie rozbitej. Dzieje się tak z powodu zaburzonego, niekompletnego
trawienia białek: białka mleka- KAZEINY oraz białka roślin- GLUTENU (choć nie
wyklucza się innych źródeł pokarmowych). Niekompletne trawienie białek ma
związek z zaburzeniami systemu enzymatycznego.
Peptydy kazeiny (kazomorfina) i glutenu (gliadomorfina) oddziałują na receptory
opioidowe w mózgu powodując reakcje podobne jak po zażyciu narkotyków, takich
jak heroina czy morfina i podobnie jak narkotyki wywołują uzależnienie organizmu.
Jednym z zaburzeń, charakterystycznych w autyzmie jest także tzw. „zespół
cieknącego jelita” (spotykany też pod nazwą „zespół nieszczelnego jelita”, „zespół
dziurawego jelita”). Prawdopodobnie do jego powstania przyczyniają się krążące w
organizmie toksyny i niektóre produkty przemiany materii. Mówi się także o
niedoborach siarczanów, zaburzonej pracy metalotioneiny oraz mikroorganizmach, w
tym najczęściej Candida albicans. Konsekwencją istnienia tego zespołu czynników są
uszkodzenia kosmków jelitowych i powstawanie szczelin w warstwie ochronnej jelita,
zwiększających drastycznie ich przepuszczalność. Przez powstałe szczeliny nadmiar
szkodliwych substancji (np. duża ilość nie rozbitych peptydów) przedostaje się do
krwiobiegu, a następnie do mózgu, wywołując niepożądane skutki.
Poradnik dietetyczny
6 |
S t r o n a
U osób zdrowych wyżej opisane peptydy również dostają się do mózgu. Są to jednak
dużo mniejsze ilości (dzięki szczelnym jelitom) i w bardziej rozbitej postaci, dzięki
prawidłowemu działaniu enzymów. W związku z tym organizm radzi sobie z nimi
samodzielnie i nie prowadzi to do zmian w mózgu, zmian zachowania czy
niepożądanych reakcji.
Działanie układu metabolicznego i immunologicznego
u osób z autyzmem
Nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego u dzieci z autyzmem jest
kolejną typową dolegliwością obserwowaną w tym zaburzeniu. Nie są znane
jednoznaczne przyczyny tej przypadłości. Wymienia się m. in. niedobory
pierwiastków i witamin, nasilone reakcje alergiczne, zaburzenia trawienia,
niepokojąco duże ilości szkodliwych pierwiastków (w tym metali ciężkich). Dzieci z
autyzmem częściej zapadają na choroby, częściej przyjmują antybiotyki, co zaburza
równowagę bakteryjną jelit a w konsekwencji prowadzi np. do wystąpienia
drożdżaków (w tym Candidy), które są kolejnym powszechnie występującym
problemem u dzieci z autyzmem. Candida powoduje uszkodzenia w ściankach jelit
prowadząc do jeszcze większej ich przepuszczalności. Do rozwoju Candidy
przyczyniają się produkty spożywane przez dzieci- głównie cukry, gluten, drożdże.
Dieta w autyzmie
Sytuacja dzieci cierpiących na autyzm jest szczególna. Przyczyn ich specyficznych
dolegliwości, mających związek z układem trawiennym nie da się łatwo potwierdzić
standardowymi testami alergicznymi, badaniami z krwi bądź moczu. Niejednokrotnie z
wyników badań wynika, że dziecko jest zdrowe i nie przejawia żadnych reakcji alergicznych.
Dzieje się tak, iż u dzieci z autyzmem należy raczej mówić o problemie natury
toksykologicznej, niż alergicznej. Bardzo często dopiero wprowadzenie zmian w żywieniu,
ochronie zdrowia, suplementacji, pokazuje widoczne zmiany w funkcjonowaniu dzieci z
autyzmem. Mając wiedzę dotyczącą nieprawidłowego trawienia białek przez osoby z
autyzmem i tendencję do zachorowań na Candidę, badacze polecają dzieciom z autyzmem m.
in. dietę pozbawioną glutenu, kazeiny oraz cukru.
Dieta bezglutenowa
Gluten- białko roślinne występujące w niektórych zbożach: pszenicy, życie, jęczmieniu,
owsie. Dzięki swoim właściwościom nadaje pulchność wypiekom z mąki zawierającej ten
rodzaj białka.
Produkty zabronione: Pszenica (w tym orkisz), żyto, jęczmień, owies oraz produkty z nich
powstałe, m. in. kuskus, pęczak, kasza jęczmienna, płatki owsiane i jęczmienne, kasza manna,
mąki, makarony.
Poradnik dietetyczny
7 |
S t r o n a
Produkty dozwolone: kukurydza, ryż, gryka, sorgo, ziemniaki, proso, soja, tapioka, fasola,
groch, amarantus (szarłat), mąka z orzechów, maniok, słodkie ziemniaki, makarony
bezglutenowe
Ukryte źródła glutenu: wyroby garmażeryjne, parówki, pasztety, mielone mięso, wędliny,
nadziewana czekolada, cukierki, jogurty, śmietany, desery, leki, proteina roślinna, mięso,
skrobia modyfikowana, skrobia roślinna, mleko ryżowe z zawartością jęczmienia, opłatek
komunijny i wigilijny, proszek do pieczenia. W przypadku wędlin (w tym parówek) należy
dokładnie zapoznać się z etykietą na opakowaniu. Niektórzy producenci mają w swojej
ofercie produkty bezglutenowe.
Dieta bezkazeinowa
Kazeina- białko mleka ssaków kopytnych.
Produkty zabronione: mleko i produkty je zawierające: jogurty, kefiry, maślanki, sery
wszelkiego rodzaju, budynie, ciasta, itd.
Produkty dozwolone: ghee- sklarowane masło (nie zawierające białka)- patrz: „Dodatki do
dań” w dalszej części Poradnika; masło roślinne; masa „masło podobna”: Rama, Flora, Olivio
(patrz: ,,Dodatki do dań” w dalszej części Poradnika).
Alternatywą dla mleka zwierząt kopytnych może być: mleko ryżowe, migdałowe, kokosowe
(patrz: przepisy w dalszej części Poradnika)
Dieta bezcukrowa
Cukry, inaczej węglowodany. Najpopularniejsze wśród nich, to skrobia i celuloza
(polisacharydy), cukry proste (glukoza, fruktoza, mannoza, galaktoza), dwucukry - sacharoza
(cukier spożywczy), laktoza (cukier mlekowy) i maltoza.
Węglowodany pełnią wiele funkcji w organizmie. Są m. in. głównym, najłatwiej dostępnym
źródłem energii wykorzystywanej do pracy narządów wewnętrznych i utrzymania ciepłoty
ciała. Stanowią źródło energii dla mózgu i mięśni (glukoza).
Przy diecie dzieci z autyzmem wskazana jest rezygnacja z części cukrów, głównie
dwucukrów i cukrów prostych, ponieważ są m. in. pożywką dla Candidy. Powodują również
nadmierny wzrost aktywności i niepożądanych zachowań u dzieci z autyzmem.
Produkty zabronione: cukier spożywczy (sacharoza), miód, glukoza, fruktoza, syrop
glukozowo-fruktozowy oraz wszelkie produkty z ich zawartością (dżemy, słodycze, produkty
do smarowania pieczywa, np. Nutella, lody mleczne i owocowe, soczki, deserki owocowe i
mleczne np. danonki, kaszki bezglutenowe zawierające cukier np. Sinlac, płatki śniadaniowe
zawierające cukier, drożdżówki i wiele innych) Zawsze należy czytać informacje na
opakowaniu o składzie produktów.
Ponadto należy unikać:
drożdży i grzybów (ze względu na Candidę)
produktów z puszek
Poradnik dietetyczny
8 |
S t r o n a
produktów z dodatkiem sztucznych barwników, konserwantów, wzmacniaczy smaku
„leków pułapek” do produkcji, których dodaje się drożdży, mleka lub cukru (np. Trilac) i past
do zębów
Produkty dozwolone przy diecie bezglutenowej, bez kazeinowej, bez cukrowej
ryż (najlepiej brązowy), tapioka, kukurydza, proso, amarantus (szarłat), gryka oraz produkty z
nich powstałe (mąki, kasze, płatki, makarony, mleka, chlebki, chrupki)
jaja (chod nie wszystkie dzieci je tolerują lub tolerują jedynie te pochodzące z hodowli
ekologicznych, domowych) kurze, przepiórcze, strusie
orzechy włoskie, laskowe, migdały, nerkowce (ostrożnie w przypadku ich podawania,
ponieważ mogą zawierad toksyny), kokos, pistacje i produkty z nich powstałe (np. mleka,
masła). Należy jednak obserwowad czy nie występują reakcje alergiczne.
rośliny strączkowe: cieciorka (ciecierzyca), fasola (np. mung, adzuki, kolorowa, kidney, biała, i
wiele innych), bób, soczewica, groch
warzywa (poza ziemniakiem lub podawad go w małych ilościach)
mięso: indyk, kaczka, gęś, kurczak, dziczyzna, boczek, chuda surowa szynka (zaleca się
kupowanie produktów ze zdrowej żywności, szczególnie kurczaka)
ryby: makrela, sola, barwena, sardynka, pstrąg, okoo, tilapia
zamiast cukru- ksylitol, czyli cukier brzozowy i naturalny słodzik uzyskany z liści Stevii.
Produkty te należy wprowadzad stopniowo po konsultacji ze specjalistą. Uwaga: Stevia
dodana w zbyt dużej ilości może spowodowad gorycz potrawy. Nie zaleca się stosowania
ksylitolu dla dzieci poniżej 3 roku życia z powodu możliwości wpływu na zaburzenia w
budowie oka.
niektóre owoce, np. gruszki, cytrusy, jagody, borówki amerykaoskie, maliny, żurawiny.
Obserwujemy czy nie występują reakcje alergiczne.
woda
oliwa z oliwek, pestek winogron, pestek dyni, olej lniany
siemię lniane (w ziarenkach lub mielone; dodane do potraw wspomaga trawienie)
herbatki owocowe, ziołowe
Każda dieta powinna być wprowadzana pod okiem lekarza, bądź specjalisty w dziedzinie
żywienia. Wszelkie zmiany wprowadza się stopniowo, a decyzję o nich podejmuje specjalista
(np. najpierw eliminacja mleka, po miesiącu glutenu). Początkowo efekty wyeliminowania
określonych produktów mogą być negatywne. Dziecko może czuć się zaniepokojone, ospałe,
mieć zawroty głowy (zataczać się), cierpieć na bóle brzucha, mieć kłopoty z zasypianiem lub
zbyt wcześnie wstawać. Może także przejawiać nagłe ataki śmiechu, płaczu, nad aktywności
ruchowej lub zachowania, jak po odstawieniu narkotyków. Objawy te nie powinny jednak
nadmiernie niepokoić. Należy bacznie obserwować dziecko. Okres próbny, po jakim
powinniśmy zauważyć korzyści płynące ze zmiany diety to ok. 3 miesiące.
Dieta i jej brak. Doświadczenia rodziców i terapeutów.
Lista objawów obserwowanych przez rodziców PRZED wprowadzeniem diety i leczenia
przeciwgrzybicznego
hiperaktywnośd
zwiększony niepokój
Poradnik dietetyczny
9 |
S t r o n a
ataki euforii, nieadekwatny śmiech
chwiejnośd przy chodzeniu
agresja i autoagresja
brak kontaktu z otoczeniem
wysypki
moczenie
zatwardzenia, bądź biegunki
wzdęcia
obrzęki kooczyn i twarzy, ciemne obwódki wokół oczu
zwiększony apetyt na węglowodany (produkty zawierające mąkę, kasze, cukry)
charakterystyczny zapach z ust (porównywany do zapachu acetonu, bądź pleśni)- przy
Candidzie
skłonności do opryszczki
pogorszenie zachowania przy „wilgotnej” pogodzie
wkładanie do ust lub lizanie „dziwnych” przedmiotów i swojego ciała.
Lista obserwowanych przez rodziców pozytywnych zmian w zachowaniu PO
wprowadzeniu diety i leczenia przeciwgrzybicznego
wyregulowanie pracy układu pokarmowego
postępy w sferze rozumienia mowy
lepszy kontakt wzrokowy
poprawa koncentracji uwagi
wyciszenie
znaczne zmniejszenie zachowao agresywnych i autoagresyjnych
zwiększenie kontaktów społecznych i próby nawiązania kontaktu z rówieśnikami
zmniejszenie stereotypowych zachowao i sztywności.
Przepisy
Ta część poradnika zawiera pomysły kulinarne spełniające wymagania dietetyczne dzieci z
autyzmem. Są to jednocześnie przepisy bezglutenowe, bezkazeinowe i bezcukrowe. Źródłem
przepisów są istniejące już opracowania kulinarne, jak również pomysły rodziców, którzy
zechcieli podzielić się nimi ze specjalistami oraz na forach internetowych. Serdecznie im za
to dziękujemy.
Przepisy:
Poradnik dietetyczny
10 |
S t r o n a
Śniadania
Kleik ryżowy na mleku kokosowym lub migdałowym.
Płatki kukurydziane z mlekiem kokosowym lub migdałowym
Kleik ryżowy na mleku kokosowym lub migdałowym.
ryż lub płatki ryżowe
mleko migdałowe lub kokosowe (patrz:
1 łyżeczka dowolnych posiekanych orzechów
szczypta cynamonu
1 łyżeczka mielonego siemienia lnianego
Ryż lub płatki ryżowe ugotować na kleik w mleku kokosowym lub migdałowym z
dodatkiem wody.
Po ugotowaniu wymieszać z posiekanymi orzechami, cynamonem i siemieniem
lnianym.
Kanapka angielska
100 g migdałów
2 strąki zielonej papryki
2 pomidory
oliwa
pieprz
Utrzeć w moździerzu 100 g migdałów, dodać strąki zielonej papryki uprzednio
wydrążone, ugotowane i drobno pokrojone oraz pomidory obrane ze skórki i przetarte
przez sito.
Poradnik dietetyczny
11 |
S t r o n a
Kanapki z masłem orzechowym
Pieczywo bezglutenowe
1 szklanka nie solonych orzechów ziemnych.
1 łyżka miodu lub łyżka ksylitolu z wodą (należy pamiętać, że miód jest w większości
przypadków zabroniony)
1 łyżka oliwy z oliwek
szczypta cynamonu
szczypta soli
Orzechy zmielić w młynku do kawy. Wymieszać z miodem i oliwą, cynamonem i
szczyptą soli. Wszystko utrzeć na masę. Ucierając dodać trochę oliwy. Przyprawiać
pieprzem. Otrzymaną masą posmarować plasterki pieczywa bezglutenowego.
Kasza jaglana z bakaliami
½ szklanki kaszy jaglanej
2 łyżeczki nasion słonecznika
1 łyżeczka zmielonego siemienia lnianego
2 łyżeczki dozwolonych owoców suszonych (rodzynki, figi, daktyle, itp.)
½ świeżej gruszki, jabłka lub brzoskwini
Kaszę wypłukać, zalać wrzątkiem i gotować ok. 20 min. (Przepłukanie kaszy jaglanej
przed gotowaniem zmniejsza gorycz smaku). Świeży owoc pokroić w kostkę i
wymieszać z kaszą oraz pozostałymi składnikami.
Podawać na ciepło.
Ważne: Ze względu na obecność suszonych owoców, przepis nie jest polecany dla
dzieci będących na ścisłej diecie candidiazowej.
Omlet bez jajka
75 g mąki gryczanej
150 g płatków jaglanych
250 ml mleka ryżowego (lub innego dozwolonego)
25 g amarantusa
szczypta gałki muszkatołowej
sól
250 ml wody
Wszystkie składniki wymieszać razem i pozostawić na godzinę do spęcznienia
płatków. Smażyć na niewielkiej ilości tłuszczu. Podawać z warzywami, ziołami lub na
słodko ze świeżymi przecierami z owoców.
Omlet z jajek przepiórczych
6 jajek (ewentualnie 2 kurze)
sól do smaku
margaryna roślinna
Z jajek oddzielić żółtka. Białka ubić na sztywna pianę mikserem lub ubijaczką. Dodać
żółtka i sól do smaku, dobrze wymieszać. Na patelni rozgrzać margarynę. Wlać masę.
Poradnik dietetyczny
12 |
S t r o n a
Patelnie przykryć pokrywką. Po ok. 1 min. Przewrócić omlet na drugą stronę,
przykryć i piec ok. 1 min, aż do uzyskania złotego koloru.
Omlet można podawać z duszonymi jabłkami, sezonowymi owocami, lub na słono z
warzywami lub pastami.
Placki z jabłkami
3 łyżki mąki kukurydzianej
1 jajko (1 łyżka mąki tapioki albo mielone siemię lniane)
ksylitol lub stevia dla nadania słodkości
wody
1 jabłko
olej z pestek winogron
Mąkę, jajko, ksylitol mieszamy w naczyniu. Dodajemy wodę, tyle żeby ciasto było
lejące. Dodajemy pokrojone jabłko.
Smażymy na patelni z odrobiną tłuszczu lub teflonowej bez tłuszczu aż placki się
zarumienią
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy nie należy nadużywać tapioki.
Placuszki kukurydziane
1 szklanka wody
1 szklanka kaszki kukurydzianej
2 łyżki stołowe mąki kukurydzianej
2 łyżki stołowe mąki ziemniaczanej
sól
łyżka oliwy z oliwek lub oleju
ewentualnie 2 łyżki ksylitolu lub stevii
Wszystkie składniki wymieszać w naczyniu. Rozgrzać teflonową patelnię. Łyżką
nakładać masę i smażyć placuszki.
Placuszki można podawać w wersji słodkiej (wtedy do ciasta dodajemy ksylitol lub
stewię) lub w wersji słonej, jako dodatek do past lub warzyw.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy nie należy stosować mąki
ziemniaczanej.
Placuszki z owoców
3 dowolne owoce (np. jabłka lub gruszki)
mąka ryżowa
ksylitol
Owoce przetrzeć na gęsta papkę. Dodać taka ilość mąki ryżowej, aby masa miała
konsystencję jak na racuchy. Dodać ksylitol dla osłody i szczyptę soli.
Masę nakładamy łyżką na patelnię teflonową i smażymy bez lub na odrobinie
tłuszczu.
Płatki kukurydziane z mlekiem kokosowym lub migdałowym
Mleko kokosowe lub migdałowe (patrz:
Płatki kukurydziane bez cukru
Poradnik dietetyczny
13 |
S t r o n a
Mleko przyrządzić według przepisu. Lekko podgrzać. Dodać płatki kukurydziane bez
cukru.
Pasta z kaszy jaglanej
1 szklanka ciepłej ugotowanej kaszy jaglanej
3 szklanki wiórków kokosowych
szczypta mielonego kardamonu
sól
kilka kropli soku z cytryny
1 szklanka ciepłej wody
3 szklanki ugotowanej marchwi
Wszystkie składniki miksujemy na jednolitą masę. Doskonała na chlebie lub jako
dodatek obiadowy.
Ważne: W początkowej fazie leczenia nie należy nadużywać podawania
gotowanej marchwi.
Puree z bakłażanów z sezamem
Puree z bakłażanów z sezamem
½ bakłażana
1 ząbek czosnku
1 łyżka ziarenek sezamu
2 łyżki oliwy
2 łyżki szklanki soku z cytryny
sól
2 łyżki posiekanej natki pietruszki
Umytego i osuszonego bakłażana przekroić wzdłuż na pół, ułożyć w żaroodpornym
naczyniu i zapiekać do zbrązowienia w nagrzanym piekarniku. Przestudzić, obrać ze
skórki, usunąć pestki. Sezam uprażyć na gorącej patelni. Posiekać drobno czosnek i
utrzeć z solą, wymieszać z łyżką soku z cytryny, dodać sezam i miąższ z bakłażana.
Zmiksować dodając stopniowo resztę soku z cytryny i oliwę. Doprawić do smaku
solą, lekko schłodzić. Posypać posiekaną natką pietruszki. Podawać do pieczywa.
Doskonałe także jako dodatek do mięs.
Tatar z awokado
2 małe cebule
1 ząbek czosnku
½ papryki
½ pęczka natki pietruszki
2 małe twarde pomidory
2 dojrzałe awokado
3 łyżki soku z cytryny (jeżeli dziecko nie ma uczulenia na cytrusy)
sól
świeżo zmielony czarny pieprz
Cebulę i czosnek obrać i pokroić w drobniutką kostkę. Paprykę wyparzyć, usunąć
pestki i również drobniutko posiekać. Drobno posiekać natkę. Pomidory wyparzyć,
usunąć skórkę i pestki, miąższ pokroić w kostkę. Awokado wyparzyć, przepołowić i
wyjąć pestki. Miąższ wyjąć z łupiny łyżką, pokroić w małą kostkę, natychmiast
Poradnik dietetyczny
14 |
S t r o n a
skropić sokiem z cytryny. Wszystkie przygotowane składniki wymieszać, doprawić
solą i pieprzem. Podawać z pieczywem bezglutenowym.
Puree z soczewicy
120 g brązowej soczewicy
1 mała cebulka
1 ząbek czosnku
mielone nasiona gorczycy i mielony pieprz do smaku
1 listek laurowy
1 łyżka oliwy
1 szklanka wywaru z jarzyn lub mięsa
Umytą soczewicę wrzucić do garnka i zalać gorącym wywarem, doprowadzić do
wrzenia i gotować ok. 20 min. Dodać listek laurowy, rozgnieciony czosnek, gorczycę,
pieprz, wymieszać, przykryć i gotować kolejne 20 min. Wyjąć listek, zmiksować.
Zeszklić na oleju drobno posiekaną cebulkę, dodać soczewicę, wymieszać i podgrzać.
Podawać np. z warzywami.
Pasta z szynki
porcja szynki (bezglutenowej)
masło ghee lub inny tłuszcz lub domowy majonez
parę ziaren gorczycy
kilka kropel soku z cytryny
natka pietruszki lub koperek
przyprawy
Szynkę posiekać i zemleć w maszynce lub zmiksować. Masło lub majonez rozetrzeć z
ziarnami gorczycy i sokiem z cytryny. Wymieszać z szynką i posiekaną zieleniną.
Przyprawić.
Ważne: W trakcie leczenia candidiazy nie należy podawać wędzonej szynki.
Pasta zielona
2 dojrzałe awokado
1 cebula
1 ząbek czosnku
sok z cytryny
3 łyżki posiekanej natki pietruszki
sól, pieprz
Cebulę drobno posiekać, czosnek przecisnąć przez prasę, miąższ awokado rozgnieść
widelcem. Dodać posiekaną cebulę i rozgnieciony czosnek, zioła , doprawić do smaku
solą, pieprzem i sokiem cytrynowym. Podawać do pieczywa bezglutenowego.
Pasta różowa
50 dag wędzonej makreli
1 cebula
1/2 szklanki oleju słonecznikowego
2 łyżki przecieru pomidorowego
garść drobno posiekanej zieleniny (natka
Poradnik dietetyczny
15 |
S t r o n a
pietruszki, szczypiorek, bazylia,
rzeżucha)
sól, pieprz, mielona papryka
Makrele obrać ze skóry i usunąć ości. Przepuścić przez maszynkę lub zmiksować
razem z pokrojoną na ćwiartki cebulą, wymieszać z oliwą, przecierem i zieleniną,
doprawić do smaku.
Ważne: Nie należy podawać wędzonej makreli dzieciom będącym na ścisłej diecie
candidiazowej.
Pasta ze słonecznika
1 ¼ szklanki wody
½ szklanki słonecznika
1/3 szklanki ugotowanego ryżu
¼ szklanki pasty pomidorowej
1 łyżeczka soli
1 ząbek czosnku
Słonecznik wrzucić na wrzątek i gotować pod przykryciem ok. 10 min. Gorący
słonecznik zmiksować. Dodać ryż i pozostałe składniki. Podawać z pieczywem
bezglutenowym.
Puree z papryki
250 g papryki
1 łyżka oleju
łyżeczka soku z cytryny
sól
Pozbawioną gniazd nasiennych, umytą paprykę, wrzucić na lekko osolony wrzątek,
dodać sok z cytryny i odrobinę oleju. Gotować ok. 20 min. Odcedzić, zmiksować, a
następnie przetrzeć przez sito. Doprawić solą. Podawać do pieczywa bezglutenowego.
Puree z cukinii
1 cukinia (można też użyć patisona bądź kabaczka)
4 łyżki tłuszczu
2 ząbki czosnku
sok z cytryny
sól, przyprawy
Cukinię obrać ze skórki i pokroić w drobną kostkę. Poddusić na wodzie. Dodać
wyciśnięty czosnek, sól, sok z cytryny i dowolne zioła. Odcedzić z nadmiaru wody i
rozgnieść widelcem lub zmiksować.
Podawać do pieczywa bezglutenowego
Poradnik dietetyczny
16 |
S t r o n a
Zupy
Zupa fasolowa z suszonymi śliwkami
Chłodnik grejpfrutowo- malinowy
Gazpacho (chłodnik z pomidorów)
Zupa jarzynowa na rosole z kury
Zupa fasolowa z suszonymi śliwkami
4 porcje:
300 g fasoli
włoszczyzna
200 g suszonych śliwek bez pestek
sól, pieprz, szczypta gałki muszkatołowej i ksylitolu lub stevii
łyżka dowolnego oleju
Fasolę umyć, namoczyć na noc, następnie ugotować w tej samej wodzie. Ugotować
wywar z włoszczyzny i śliwek, przecedzić. Miękkie śliwki pokroić w paseczki,
włożyć do wywaru, dodać sól, pieprz, gałkę muszkatołową i ksylitol. Gdy fasola
będzie miękka, lekko posolić, połączyć z wywarem, dokładnie wymieszać, doprawić
do smaku.
Ważne: W przypadku dzieci będących na ścisłej diecie candidiazowej nie należy
pododawać suszonych śliwek.
Zupa z dyni
1 dynia
1 marchew
1 pietruszka
1 seler (niekoniecznie)
1 mały por lub cebula
sól, dowolne przyprawy
Dynię obrać ze skóry i pokroić w kostkę. Gotować w lekko osolonym wrzątku wraz z
resztą pokrojonych warzyw. Gdy składniki są miękkie odstawiamy aż lekko ostygną, a
następnie miksujemy na jednolitą masę. Doprawiamy do smaku.
Ważne: W trakcie stosowania diety candidiazowej nie należy nadużywać
podawania dyni.
Poradnik dietetyczny
17 |
S t r o n a
Zupa cytrynowa
4 porcje:
4 szklanki bulionu z kurczaka (własnoręcznie przygotowanego)
otarta skórka z cytryny
sok z 1 cytryny
ksylitol lub stevia do smaku
pół łyżeczki białego mielonego pieprzu
4 cienkie plasterki cytryny bez pestek
ewentualnie 4 ugotowane na twardo jaja przepiórcze
Zagotować bulion z otartą skórką z cytryny, pieprzem i ksylitolem, dodać sok z
cytryny, wymieszać, doprawić do smaku solą. Podawać z plasterkami cytryny i
ewentualnie jajeczkiem przepiórczym.
Chłodnik grejpfrutowo- malinowy
4 porcje:
1 duży grejpfrut
1 szklanka malin
2 szklanki wody
4-5 goździków
laska cynamonu
ksylitol (ilość wedle gustu)
Doprowadzić do wrzenia wodę z cynamonem, goździkami i łyżeczką ksylitolu.
Gotować pod przykryciem na małym ogniu ok. 15 min, zostawić do ostygnięcia,
przecedzić, wymieszać z resztą ksylitolu (wedle gustu), wstawić do lodówki.
Obranego, pozbawionego pestek i błon grejpfruta i maliny zmiksować, przetrzeć przez
sito, szczelnie przykryć i wstawić na 10-15 min. do zamrażalnika. Wyjąć i wymieszać
ze schłodzonym syropem. Do dekoracji można użyć liści melisy.
Zupa pomidorowa
½ kg mięsa i/lub pęczek włoszczyzny
½ kg pomidorów
1 łyżka oleju lub oliwy
sól, przyprawy
Ugotować wywar z mięsa i/lub włoszczyzny. Pomidory pokroić na kawałki i dusić z
dodatkiem oleju. Gdy pomidory się rozgotują przetrzeć je przez sito i dodać do
wywaru. Przyprawić zupę i podawać z makaronem bezglutenowym lub ryżem.
Gazpacho (chłodnik z pomidorów)
1 zielony ogórek
2-3 dojrzałe pomidory
po ½ strąka zielonej i żółtej papryki
1 mała cebula
2 łyżeczki koncentratu pomidorowego
kromka bezglutenowego chleba
łyżka oliwy z oliwek
Poradnik dietetyczny
18 |
S t r o n a
sól, pieprz
ząbek czosnku
Ogórek obrać. Pomidory sparzyć wrzątkiem, obrać ze skórki, pokroić w ósemki i
usunąć pestki. Paprykę umyć. Warzywa pokroić w małą kostkę, część odłożyć.
Kromkę chleba namoczyć, cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Zmiksować
dokładnie pokrojone warzywa z odciśniętym chlebem, cebulą i obranym ząbkiem
czosnku. Dodać koncentrat pomidorowy i olej. Przyprawić. Dodać odłożone warzywa
pokrojone w kostkę, wymieszać. Gazpacho podawać dobrze schłodzone.
Rosół z wołowiny
¾ kg mięsa wołowego
1 marchew,
1 pietruszka
1 łyżeczka naci z pietruszki
kawałek selera , pora, kapusty włoskiej,
cebula
listek laurowy, kilka ziaren pieprzu czarnego i angielskiego ziela
sól
Mięso opłukać, zalać 2,5 l wody i gotować na bardzo wolnym ogniu. Po godzinie
gotowania włożyć oczyszczoną włoszczyznę, przypieczoną na płycie cebulę, pieprz,
listek laurowy, posolić. Gdy mięso będzie prawie miękkie włożyć kapustę. Po
ugotowaniu odcedzić, zdjąć nadmiar tłuszczu, sklarować. Podając na talerzach
posypać siekaną zieloną pietruszką. Rosół powinien wygotować się do 1,5 l. Jeżeli
wygotuje się zanadto, dolać zimnej wody ( gorąca woda zepsuje zapach). Do rosołu
podaje się: makaron, ryż, kaszkę. Rosół można podawać w filiżankach.
Mięso można podać jako sztukę mięsa z jarzynami, które gotowały się w rosole.
Rosół z drobiu lub cielęciny
1 kura lub 1 kg cielęciny
1 marchewka
1 pietruszka
kawałek pora, kapusty włoskiej
pieprz czarny i biały
1 łyżka zielonej pietruszki
sól
2 l wody
Oczyszczoną i wymoczoną w zimnej wodzie w ciągu godziny kurę (lub cielęcinę)
pokroić na cztery części, zalać gorąca wodą. Gotować około godziny. Po upływie pół
godziny włożyć włoszczyznę i posolić. Podając wsypać zieloną pietruszkę.
Do rosołu podaje się: makaron, ryż, kaszkę.
Mięso można podać jako sztukę mięsa z jarzynami, które gotowały się w rosole.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy należy unikać podawania
ziemniaków.
Barszcz małorosyjski
½ kg wieprzowiny
włoszczyzna
Poradnik dietetyczny
19 |
S t r o n a
½ główki kapusty
6 ziemniaków
¾ szklanki soku pomidorowego
sól, pieprz,
listek laurowy
zielenina
Ugotować poprzedniego dnia mięso, obrać z kości, pokroić w kostkę. Do wywaru
włożyć poszatkowaną włoszczyznę i kapustę, gotować 15 min. Następnie dodać
pokrojone w kostkę ziemniaki, pieprz, listek laurowy i gotować dalsze 15 min. Gdy
jarzyny dostatecznie zmiękną, należy wlać sok pomidorowy, dodać pokrojone mięso i
utrzymywać zupę jeszcze przez chwilę na ogniu już nie gotując. Przed podaniem
doprawić do smaku, wsypać zieleninę.
Zupa krem z brokuł
4 porcje:
500 g brokuł
1 średnia cebula
1 ząbek czosnku
łyżka masła roślinnego
4 szklanki wywaru warzywnego lub z kurczaka
ćwierć łyżeczki startej skórki z cytryny
listek laurowy
sól, pieprz
4 łyżki soku z cytryny
ćwierć szklanki gęstego mleczka kokosowego
Brokuły umyć i pokroić w kostkę. W rondlu stopić masło (lub inny tłuszcz) zeszklić
na nim pokrojona cebulkę, dodać listek laurowy, wyciśnięty czosnek. Chwilę smażyć
mieszając. Wrzucić brokuły, wlać bulion, doprowadzić do wrzenia.
Gotować na małym ogniu ok. 15 minut, wyjąć listek laurowy. Zupę lekko ostudzić, po
czym zmiksować . Doprawić do smaku solą, pieprzem, sokiem i skórką z cytryny.
Wymieszać z mleczkiem kokosowym.
Krem ze szparagów
4 porcje:
1 litr wywaru z jarzyn lub mięsa
500 g szparagów
łyżeczka ksylitolu lub stevii
pół szklanki mleczka kokosowego
łyżka posiekanej natki pietruszki
sól
Wywar w jarzyn lub mięsa podgrzać. Osobno ugotować szparagi z dodatkiem
ksylitolu (lub stevii). Gdy będą miękkie, wyjąć, zmiksować, a następnie przetrzeć
przez sito. Połączyć z wywarem z jarzyn lub mięsa, doprawić solą, pieprzem,
mleczkiem kokosowym. Podawać z posiekaną natką pietruszki.
Poradnik dietetyczny
20 |
S t r o n a
Zupa Julianne
0,5 kg mięsa wołowego
2 l. wody
1 marchew
1 pietruszka
kawałek selera
mały kalafior
10 dag zielonego groszku
0,25 szparagów
mały kawałek kapusty włoskiej
2 łyżki tłuszczu
Mięso zalać zimna wodą, posolić, ugotować. Marchew, pietruszkę, seler, kapustę,
szparagi drobno pokroić, kalafior podzielić na małe cząstki, dodać zielony groszek i
wszystko to udusić z dwiema łyżkami tłuszczu, dodać 2-3 łyżki wywaru. Gdy jarzyny
będą miękkie połączyć z wywarem. Do zupki dodać grzanki z chleba bezglutenowego.
Zupa dyniowo- fasolowa
½ kubka białej fasoli (namoczonej na noc w wodzie)
½ małej pomarańczowej dyni
½ łyżeczki imbiru
szczypta soli morskiej
szczypiorek
Namoczoną poprzedniego dnia fasolę ugotować do miękkości. Sól dodać pod koniec
gotowania. Dynię obrać i pokroić w kostki. Ugotować w osolonej wodzie, a następnie
zmiksować. Powstałe puree połączyć z fasolą, dodać imbir, przyprawić solą i gotować
razem jeszcze kilka minut. Przed podaniem posypać posiekanym szczypiorkiem.
Włoska zupa ryżowa
200 g tłuszczu roślinnego
1 mała marchewka
mała cebula
1 ząbek czosnku
½ niewielkiego selera korzennego
500 g posiekanego szpinaku
150 g ryżu brązowego niepolerowanego
2 litry wody
1 łyżeczka margaryny roślinnej
W dużym garnku rozgrzać tłuszcz. Dodać drobno posiekany czosnek, i następnie
drobno posiekane warzywa, podsmażyć. Dodać rozdrobniony szpinak i dusić kilka
minut. Dodać ryż, wodę, posolić i gotować 30 – 40 minut. Do talerzy włożyć po
kawałeczku margaryny i nalewać zupę. Zupę można podawać z grzankami z chleba
bezglutenowego
Poradnik dietetyczny
21 |
S t r o n a
Zupa jarzynowa na rosole z kury
500 g kury (piersi lub udka)
1 cebula
2 pęczki włoszczyzny (można również wykorzystać dostępne na rynku mrożonki)
1 łyżeczka ziaren czarnego pieprzu
sól
świeżo zmielony czarny pieprz
1 łodyga selera naciowego
100 g mrożonego zielonego groszku
½ pęczka pietruszki
Kurę umyć, zalać zimną wodą w dużym garnku. Cebulę obrać i pokroić w cząstki. 1
pęczek włoszczyzny oczyścić, umyć i rozdrobnić. Wszystko włożyć do garnka, razem
z ziarnami pieprzu. Powoli doprowadzić do wrzenia, odszumować. Gotować na
wolnym ogniu ok. 1 godz. Rosół przecedzić i jeszcze raz zagotować. Przyprawić solą i
pieprzem. Drugi pęczek włoszczyzny oczyścić, umyć i pokroić w paseczki. Łodygę
selera naciowego dość drobno posiekać. Wszystko włożyć do rosołu razem z
groszkiem i gotować 5 min. Na sam koniec gotowania dodać posiekaną pietruszkę. Do
zupy można dodać mięso z kury. Należy je wówczas dokładnie obrać ze skóry i kości,
po czym pokroić w cienkie paski. Mięso można wykorzystać jako podstawę drugiego
dania.
Barszcz czerwony z fasolą
½ kg mięsa i/lub pęczek włoszczyzny
½ kg buraków ćwikłowych
½ szklanki dowolnej fasoli (białej, adzuki, kidney,itp.) namoczonej na noc z wodzie
sok z cytryny
sól, dowolne przyprawy (np. majeranek)
ewentualnie ksylitom
Namoczoną poprzedniego dnia fasolę ugotować do miękkości. Ugotować wywar z
mięsa i/lub włoszczyzny. Osobno ugotować buraki, następnie obrać je ze skórki,
zetrzeć na grubej tarce i wrzucić do wywaru. Przyprawić do smaku sokiem z cytryny,
ksylitolem, solą i innymi dowolnymi przyprawami. Dodać wcześniej ugotowaną
fasolę, chwilę razem gotować.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy nie należy nadużywać
podawania buraków ćwikłowych.
Zupa z wiśni
½ kg wiśni (wydrylowanych)
1 ½ l wody
laska cynamonu
2 goździki
ksylitol
1 łyżka mąki ziemniaczanej
Wiśnie zalać wodą, dodać cynamon, goździki i rozgotować. Przetrzeć przez cedzak,
dodać ksylitol do smaku i zaprawić mąką ziemniaczaną rozmieszaną z zimną wodą.
Zagotować. Podawać z makaronem bezglutenowym.
Poradnik dietetyczny
22 |
S t r o n a
Ważne: W początkowej fazie leczenia należy unikać stosowania mąki
ziemniaczanej.
Dania z mięsa i drobiu
Kurczak w curry z mlekiem kokosowym
Udziec barani pieczony w folii
Gulasz wołowy z papryką i fasolą
Ryż zapiekany z warzywami i drobiem
Kotleciki
1/2 kg mięsa mielonego z indyka
4 łyżki kaszy kukurydzianej
1 mała cebula
mały pęczek włoszczyzny
sól, pieprz
ewentualnie świeże zioła
Włoszczyznę ścieramy na tarce o grubych oczkach, a cebulkę drobno siekamy,
wszystko mieszamy z mielonym mięsem i kaszką kukurydzianą. Dodajemy sól i
pieprz oraz dowolne świeże zioła (np. pietruszka, koperek). W ganku zagotowujemy
wodę, solimy i wrzucamy kotleciki. Gotujemy kilka minut.
Kotleciki można także ugotować w wywarze jarzynowym, a po uduszeniu zagęścić go
mąką ziemniaczaną lub kleikiem ryżowym i podawać jako sos.
Kurczak w curry z mlekiem kokosowym
1.5 kg kawałków kurczaka
3 łyżki margaryny lub oleju
2 łyżeczki mielonego curry
2 duże posiekane cebule
4-5 posiekanych ząbków czosnku
2 łyżeczki drobno startego imbiru
1 łyżeczka mielonej kurkumy
Poradnik dietetyczny
23 |
S t r o n a
1 łyżka mielonych nasion kolendry
1/2 łyżeczki mielonych nasion kopru włoskiego
2 łyżeczki mielonej słodkiej papryki
2 łyżeczki soli
2 obrane i posiekane pomidory
6 rozgniecionych całych kapsułek kardamonu
1 nieduży kawałek cynamonu (2-3 cm)
1 łodyga trawy cytrynowej lub 2 kawałki skórki cytrynowej nie startej)
1 szklanka gęstego mleka kokosowego
Margarynę rozgrzać na patelni. Dodać posiekaną cebulkę, czosnek, imbir, curry.
Następnie dodajemy kurkumę, kolendrę, koper, paprykę, sól i mieszamy. Dodajemy
kurczaka i obsmażamy przewracając od czasu do czasu na drugą stronę. Dodajemy
pomidory oraz w całości kardamon, cynamon i trawę cytrynową (lub skórkę
cytrynowa w kawałku). Przykrywamy i gotujemy ok. 45 min. Następnie wlewamy
mleko kokosowe i w odkrytym naczyniu gotujemy aż potrwa zgęstnieje. Podajemy z
ryżem.
Pulpety
70 dag mięsa mielonego
1 jajko (lub mielone siemię lniane rozpuszczone we wrzątku)
4-5 łyżek mąki bezglutenowej
sól, curry
inne dowolne przyprawy
woda lub wywar z jarzyn
Mięso, jajko, mąkę wymieszać w naczyniu. Uformować pulpeciki. Lekko przysmażyć
na oleju lub od razu wrzucić na niewielką ilość wody lub wywaru z jarzyn. Chwilę
gotujemy aż pulpeciki się zetną. Dolewamy resztę wody lub wywaru tak, aby
pulpeciki były przykryte. Dusimy ok. 30 min. Następnie zasypujemy łyżeczką
zmielonego siemienia lnianego, dodajemy curry, sól i inne dowolne przyprawy. Dla
większego zagęszczenia sosu dodajemy jeszcze trochę maki bezglutenowej
rozmieszanej z odrobiną wody.
Pulpety w sosie pomidorowym
70 dag mięsa mielonego
1 jajko (lub mielone siemię lniane rozpuszczone we wrzątku)
4-5 łyżek mąki bezglutenowej
sól, curry
inne dowolne przyprawy
woda lub wywar z jarzyn
przecier pomidorowy
Mięso, jajko, mąkę wymieszać w naczyniu. Uformować pulpeciki. Lekko przysmażyć
na oleju aż się zetną lub od razu wrzucić na niewielką ilość wody, lub wywaru z
jarzyn. Chwilę gotujemy aż pulpeciki się zetną, jeśli wcześniej nie były podsmażone.
Dolewamy jeszcze odrobinę wody. Dusimy ok. 15 min. Następnie zasypujemy
łyżeczką zmielonego siemienia lnianego, dodajemy przecier pomidorowy, sól i inne
dowolne przyprawy.
Poradnik dietetyczny
24 |
S t r o n a
Pasztet z królika
1/3 uduszonej i zmielonej wątróbki z królika (ewentualnie także mięso)
1/3 mleka kokosowego
1/3 lub "ile zabierze" oleju
Sól, dowolne przyprawy (np. lubczyk, majeranek)
Wszystkie składniki wymieszać, przyprawić. Włożyć do formy. Piec ok. 25 min w
temperaturze do 200 stopni C.
Schab pieczony
75 dag schabu
1 cebula
sól, pieprz
kminek
ząbek czosnku
Schab natrzeć solą, pieprzem, posiekanym czosnkiem. Po 2-3 godzinach ułożyć w
brytfannie, podlać 3 łyżkami gorącej wody, wstawić do średnio nagrzanego piekarnika
i piec ok. 1 godziny od czasu do czasu obracając schab na drugą stronę i podlewając
do gorącą wodą. W połowie pieczenia ułożyć na schabie plasterki cebuli, posypać
kminkiem. Gdy mięso jest upieczone przy nakłuciu pojawi się różowa kropla.
Podawać z gotowanymi warzywami i/lub ryżem.
Risotto z baraniną
500 g baraniny (np. łopatka bez kości)
250 g ryżu
80 g oleju
1 cebula
sól, pieprz, majeranek, papryka
natka pietruszki
Mięso pokroić w kostkę, zalać w garnku wodą tak, aby mięso było przykryte, osolić i
gotować. Zebrać szumowiny, dodać majeranek, pieprz i dalej gotować. Cebulkę
posiekać i podsmażyć wraz z suchym ryżem. Dodać paprykę. Gdy mięso jest dobrze
podgotowane dodać ryż z cebulą zagotować,(jeśli w garnku z mięsem jest mniej niż 2
szklanki wody- uzupełnić), przykryć i wstawić do piekarnika. Zapiekać do miękkości.
Podawać posypane posiekaną natką pietruszki.
Potrawka barania po grecku
500 g mostka baraniego bez kości
100 g ryżu
200 g pomidorów
2 łyżki oleju
1 cebula
sól, pieprz, papryka
liść laurowy cytryna
Mięso pokroić w kostki. W rondlu zarumienić na dość silnym ogniu całą cebulkę i
mięso. Dodać ½ szklanki wody i dusić kilka minut. Dodać pomidory, liść laurowy,
Poradnik dietetyczny
25 |
S t r o n a
sól, pieprz, paprykę i dalej dusić ok. 10 min. Dolać wrzątek tak, aby przykrył składniki
i gotować 15 min. Wyjąć cebulę i liść laurowy, wsypać ryż i zagotować, przykryć i
pozostawić na słabym ogniu na 20 min. Podawać skropione sokiem z cytryny.
Ragout cielęce z migdałami
4 porcje:
1 kg cielęciny bez kości (lub innego mięsa)
1 łyżka soku z cytryny
150 g płatków migdałów bez skórki
½ kg cebuli
4 łyżki oliwy
sól, pieprz
¼ łyżki szafranu
1 łyżka wrzątku
1 ½ szklanki wywaru z warzyw lub mięsa
4 łyżki posiekanej natki pietruszki
Umyte, osuszone mięso pokroić w paski, skropić sokiem z cytryny, posypać pieprzem,
zostawić na pół godziny. Obraną cebulę pokroić w cienkie pół plasterki i zeszklić na
oleju. Dodać mięso, podsmażyć, dodać sól, pieprz, namoczony w łyżce wrzątku
szafran, wymieszać i smażyć razem parę minut. Wlać bulion i dusić jeszcze chwilę
pod przykryciem. Następnie dodać płatki migdałów i całość dusić 30 minut. Gdy
mięso zmięknie dodać posiekaną pietruszkę, wymieszać.
Podawać z ugotowanym ryżem lub makaronem bezglutenowym.
Udziec barani pieczony w folii
4 porcje:
½ kg udźca baraniego bez kości
4-5 ząbków czosnku
1 łyżka roztartego rozmarynu
¼ łyżki mielonego jałowca
1 łyżka soku z cytryny
3 łyżki oleju
½ łyżeczki mielonego ziela angielskiego
½ łyżeczki pieprzu
1 łyżeczka soli
Z mięsa usunąć nadmiar tłuszczu, umyć je, osuszyć, mocno wygnieść ręką.
Naszpikować pokrojonymi 2-3 ząbkami czosnku, skropić sokiem z cytryny. Korzenie
i zioła utrzeć na pastę z pozostałym roztartym czosnkiem, solą i olejem. Mięso natrzeć
pastą, włożyć do szklanego naczynia i wstawić na noc do lodówki. Następnego dnia
zawinąć w folię aluminiową i piec w nagrzanym piekarniku ok. 90 min. Do spożycia
na gorąco lub na zimno.
Filety z kurczaka w cebuli
4 piersi z kurczaka (ok. 700 g)
4 cebule
kawałek laski cynamonu
pół szklanki wywaru z warzyw
Poradnik dietetyczny
26 |
S t r o n a
2 łyżki tymianku
3 łyżki oliwy (oleju)
sól, pieprz
Piersi kurczaka umyć, posypać solą, pieprzem, obsmażyć na 2 łyżkach oliwy.
Oddzielnie zeszklić cebulkę pokrojoną w talarki i dodać do kurczaka. Włożyć
cynamon, posypać tymiankiem, podlać wywarem, dusić pod przykryciem na małym
ogniu ok. 40 min. Podawać z warzywami i kaszą bezglutenową.
Kotleciki z indyka
1 szklanka mielonego mięsa z indyka
1 szklanka ugotowanej kaszki kukurydzianej
pół szklanki posiekanej natki z pietruszki
1 ząbek czosnku
sól, pieprz, oregano
mielone siemię lniane lub sezam
olej
Ugotowaną kaszkę kukurydzianą połączyć z mięsem i natką pietruszki. Dodać
wyciśnięty czosnek i przyprawy. Uformować kotleciki, obtoczyć w siemieniu lnianym
lub sezamie i smażyć na niewielkiej ilości tłuszczu.
Kluseczki rybne
500 g ugotowanej ryby
2-3 łyżki mielonego siemienia lnianego
2-3 łyżki posiekanych orzechów włoskich
3 jajka kurze (lub 6 przepiórczych)
2 łyżki posiekanej zielonej pietruszki
1 cebula
1 łyżka oleju
sól, pieprz
¼ łyżeczki gałki muszkatołowej
¼ łyżki startej skórki z cytryny
Posiekaną cebulkę zeszklić na oleju. Ugotowaną rybę posiekać lub przepuścić przez
maszynkę. Połączyć z cebulką, siemieniem lnianym, orzechami, natką, solą, pieprzem,
gałką, jajkami. Dokładnie wymieszać i pozostawić na kilkanaście minut. Nabierać
łyżką i kłaść na osolony wrzątek, gotować ok. 5-8 minut.
Podać z gotowanymi warzywami lub jako dodatek do zupy rybnej.
Filet wołowy (polędwica)
500 g młodej polędwicy wołowej
½ selera naciowego
4 marchewki
1 pęczek młodej cebulki
4 małe cukinie
250 g brokuł
100 g fasolki szparagowej
1 litr łagodnego rosołu wołowego
Poradnik dietetyczny
27 |
S t r o n a
świeżo zmielony czarny pieprz
sól
Wszystkie warzywa oczyścić i umyć. Seler, marchewkę, cebulę i cukinię drobno
pokroić. Polędwicę pokroić w cienkie plastry (grubości ok. 4 mm). Zagotować rosół,
włożyć wszystkie warzywa i gotować ok. 4 minut. Filety rozłożyć na wkładce do
garnka (sitku), oprószyć pieprzem i solą, zanurzyć w rosole. Zmniejszyć płomień i nie
dopuszczając do wrzenia dusić 2 – 4 minuty w zależności od grubości mięsa i od tego,
jak różowe ma być. Mięso odcedzić, kiedy jest miękkie i ma odpowiedni kolor.
Warzywa odsączyć, podawać z mięsem i ryżem brązowym lub kaszą.
Gulasz wołowy z papryką i fasolą.
600 g wołowiny na gulasz
300 g suchej czerwonej fasoli
1 litr łagodnego wywaru z warzyw
sól
5 ziaren czarnego pieprzu
5 ziaren kolendry
1 duża cebula
½ strąka papryki zielonej
½ strąka papryki czerwonej
1 strąk papryki żółtej
2 pory
1 łyżka oliwy
czerwona słodka papryka w proszku
świeżo zmielony czarny pieprz
Fasolę opłukać zimną wodą i namoczyć na noc w ¾ litra wody. Następnego dnia
zagotować w wodzie, w której się moczyła i dodać ¾ litra wywaru z warzyw. Po 30
min. dodać 1 łyżeczkę soli, rozgniecione ziarna pieprzu i kolendry. Gotować na
wolnym ogniu prawie do miękkości.
W tym czasie obrać cebulę i pokroić w drobną kostkę, zieloną i czerwona paprykę
sparzyć, oczyścić i drobno posiekać.
Wołowinę pokroić w kostkę i obsmażyć w garnku na rozgrzanej oliwie. Dodać cebulę
i posiekaną paprykę, wlać ¼ litra wywaru z warzyw i dusić pod przykryciem na
wolnym ogniu 1,5 godziny, aż mięso stanie się kruche. Dodać do mięsa fasolę i
wymieszać.
Żółty strąk papryki oczyścić i pokroić w kwadraty. Pory oczyścić, umyć i pokroić w
duże kawałki. Obie jarzyny dodać do gotowej potrawy i dusić na najmniejszym ogniu
pod przykryciem 10 minut. Następnie przyprawić do smaku pieprzem i papryką,
ewentualnie dosolić. Zestawić z ognia i zostawić potrawę pod przykryciem jeszcze 5
minut, żeby naciągnęła.
Podawać z ryżem brązowym lub kaszą bezglutenową, np. gryczaną.
Ryż zapiekany z warzywami i drobiem
250 g ryżu brązowego
350 g kurczaka
150 g cebuli
½ szklanki oleju
100 g zielonej papryki
Poradnik dietetyczny
28 |
S t r o n a
150 g pomidorów
250 g fasoli szparagowej
1 niewielka cukinia lub kabaczek
1 łyżeczka słodkiej mielonej papryki
sól i pieprz
Cebulę pokroić w plastry i usmażyć na oleju. Oczyszczone mięso (pokrojone w
drobne kawałki), zieloną paprykę i ziemniaki, fasolę szparagową i cukinię pokroić w
sporą kostkę i poddusić razem z cebulą na szerokiej patelni. Dodać ryż, mieloną
paprykę, pieprz, sól i zalać niewielką ilością wody tak, aby woda przykryła wszystko.
Zagotować.
Przełożyć wszystko do naczynia żaroodpornego. Na powierzchni poukładać pomidory
i zapiekać w piekarniku jeszcze około pół godziny w temperaturze 200 st. C. Podawać
na gorąco w tym samym naczyniu.
Minestrone z ryżem
1 duża cebula
2 ząbki czosnku
150 g białej kapusty
2 cukinie
2 marchewki
1 pietruszka
3 łodygi selera naciowego
2 małe pory
2 pomidory
100 g mrożonego groszku
100 g ugotowanej dowolnej fasoli
100 g piersi z kurczaka
2 łyżki oliwy
½ litra lekkiego rosołu mięsnego, wywaru z warzyw
bukiet ziół (1 listek laurowy, natka pietruszki, bazylia, tymianek, rozmaryn)
150 g brązowego ryżu
świeżo zmielony czarny pieprz
posiekana natka pietruszki do posypania
Cebulę i czosnek obrać, pokroić w drobną kostkę. Wszystkie warzywa umyć, oczyścić
i rozdrobnić. Pierś z kurczaka umyć, pokroić w paseczki, obsmażyć w garnku na
oliwie, dodać cebulę i czosnek, zeszklić. Dodać wszystkie twarde warzywa i poddusić
5 min., a następnie pozostałe i krótko dusić razem. W garnku przygotować lekki rosół
mięsny lub wywar z warzyw. Dodać ryż i związany bukiet ziół (w taki sposób, by
można go było później wyjąć). Gotować 20 min. Wyjąć zioła, dodać mięso i
pozostałe, uprzednio podduszone warzywa. Gotować jeszcze 20 min. Doprawić solą i
pieprzem i posypać natką pietruszki.
Poradnik dietetyczny
29 |
S t r o n a
Dania jarskie
Krem z czerwonej soczewicy z mlekiem kokosowym
Pasztet fasolowo- jabłkowy na zimno
Sałatka z soczewicy w ziołowym sosie
Placki z cukinii
1 cukinia lub kabaczek
2-3 ząbki czosnku
zielony koperek
1 jajko
3-4 łyżki mąki bezglutenowej lub mix
sól, pieprz
olej do smażenia
Ucieramy na tarce cukinię lub kabaczek. Mieszamy z pozostałymi składnikami(poza
olejem). Rozgrzewamy tłuszcz na patelni, łyżką nakładamy porcję masy i smażymy w
formie placków, aż się zarumienią.
Kluski śląskie
4 porcje:
1 kg ugotowanych ziemniaków
250 g mąki ziemniaczanej
2-3 jajka
sól
Ugotowane ziemniaki przepuścić przez maszynkę, dokładnie wymieszać z mąką,
jajkami i solą. Wyrobić ciasto. Omączonymi rękami toczyć niewielkie kulki, każdą
nacisnąć palcem, zrobić wgłębienie, wrzucać na osolony wrzątek, gotować 15-20 min.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy należy unikać podawania
ziemniaków, jak i stosowania mąki ziemniaczanej.
Kluski gumowe
4 porcje: 1 kg ugotowanych ziemniaków 250 g gotowanego mięsa (np. z rosołu) 250 g
mąki ziemniaczanej 2 surowe żółtka sól, pieprz
Poradnik dietetyczny
30 |
S t r o n a
Ziemniaki i mięso przepuścić przez maszynkę, doprawić solą i pieprzem, dodać
surowe żółtka i mąkę. Dokładnie wyrobić ciasto. Omączonymi rękami formować
niewielkie kluseczki, wrzucać na osolony wrzątek, gotować ok. 5 min. Uwaga na
ziemniaki i mąkę ziemniaczaną.
Krem z czerwonej soczewicy z mlekiem kokosowym
100-150 g czerwonej soczewicy (1/2 szklanki)
2 łyżki oleju
1 duża cebula
1/2 łyżeczki ostrej mielonej papryki
1/4 łyżeczki sproszkowanej gałki muszkatołowej
1/2 łyżeczki mielonego imbiru
1 czerwona papryka
1 zielona papryka
2 szklanki wywaru z warzyw lub wody
2 szklanki mleka kokosowego
sól i pieprz
Soczewicę zalewamy wrzątkiem. W dużym garnku rozgrzewamy olej, szklimy na nim
drobno posiekaną cebulę, dodajemy przyprawy. Po upływie 3-4 minut dodajemy
oczyszczone i pokrojone papryki oraz odcedzoną soczewicę. Ciągle mieszając,
smażymy jeszcze 5 minut, po czym wlewamy do garnka wywar lub wodę.
Doprowadzamy do wrzenia, przykrywamy i gotujemy na małym ogniu 10 minut.
Dodajemy mleko kokosowe i gotujemy pod przykryciem 35-40 minut. Po lekkim
przestudzeniu miksujemy i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Przed podaniem
podgrzewamy. Podawać z warzywami.
Puree z bobu
150 g ugotowanego, wyłuskanego bobu
1 ząbek czosnku
1 mała cebulka dymka
1 łyżeczka posiekanej zielonej pietruszki
1 łyżka oliwy
1 łyżeczka soku z cytryny
sól
Świeżo ugotowany, wyłuskany z łupinek, ciepły bób rozgnieść widelcem i ustawić w
naczyniu nad gotującą się wodą. Dodać sok z cytryny, rozgnieciony czosnek i stale
mieszając dodać oliwę. Dokładnie utrzeć. Wyłożyć na talerz i posypać zielona
pietruszką i posiekaną dymką. Podawać z warzywami.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy należy unikać podawania bobu.
Selerowe frytki
4 porcje:
1 kg bulw selera
2 łyżki soku z cytryny
½ łyżeczki soli, curry i mielonej papryki
olej do smażenia
Poradnik dietetyczny
31 |
S t r o n a
Dokładnie umyte selery wrzucić na lekko osolony wrzątek. Gotować 4-6 minut.
Odcedzić, przelać zimna wodą, obrać ze skórki, pokroić w słupki. Wrzucać na silnie
rozgrzany tłuszcz, smażyć do zrumienienia. Odsączyć z nadmiaru tłuszczu.
Przygotować sos: wymieszać sok z cytryny z solą, papryką i curry. Frytki układać na
rozgrzanym półmisku, polać sosem, od razu podać. Doskonałe jako dodatek do mięs.
Łazanki z kapustą
1 główka małej słodkiej kapusty
włoszczyzna
2 pomidory
1 liść laurowy
4 kulki ziela angielskiego
sól, pieprz
W wodzie ugotować włoszczyznę. Odcedzić. W powstałym wywarze ugotować do
miękkości posiekaną kapustę. Pod koniec gotowania dodać obrane ze skóry i
pokrojone pomidory. Przyprawić do smaku.
Gotujemy łazanki bezglutenowe (patrz: Dodatki do dań) i mieszamy z kapustą.
Można także oddzielnie ugotować mięso i dodać do dania.
Pasta z czerwonej fasoli
4 porcje:
100 g czerwonej fasoli (suchej)
1 duża cebula
3-4 łyżki usiekanych orzechów włoskich
sól, pieprz
po 2 łyżki usiekanej zielonej kolendry i zielonej pietruszki (lub innych dowolnych
świeżych ziół)
łyżka oleju lub dowolnej oliwy
Namoczoną na noc fasolę ugotować. Zmiksować z pokrojoną cebulą, kolendrą,
pietruszką, olejem, solą i pieprzem. Wymieszać z usiekanymi orzechami. Podawać z
duszonymi warzywami.
Pasztet fasolowo- jabłkowy na zimno
4 porcje:
100 g małej białej fasolki
1 winne jabłko
łyżka ziarna sezamowego
2 łyżki usiekanej zielonej pietruszki
sok z połowy cytryny
szczypta startej skórki z cytryny
sól, pieprz
Umytą fasolę namoczyć na noc w wodzie. Następnego dnia ugotować, przestudzić i
osączyć. Sezamowe ziarno uprażyć na gorącej patelni. Obrane jabłko zetrzeć na
drobnej tarce. Wszystkie składniki dokładnie zmiksować, ciasno ułożyć w pasztetowej
formie, wygładzić powierzchnię, przykryć folią, wstawić na noc do lodówki. Podawać
z gotowanymi warzywami.
Poradnik dietetyczny
32 |
S t r o n a
Sałatka z soczewicy w ziołowym sosie
400 g brązowej lub zielonej soczewicy
3-4 ząbki czosnku
2 cebule
4 łyżki oliwy
2 łyżki soku z cytryny
sól
1 łyżeczka mielonych nasion kolendry
½ łyżeczki mielonego kminku
¼ łyżeczki pieprzu
1 łyżeczka posiekanej świeżej kolendry
1 łyżka posiekanej natki pietruszki
2 łyżki posiekanej świeżej mięty
Umytą soczewicę wrzucić na osolony wrzątek, gotować 10 min. Odcedzić. Wrzucić
do rondla, dodać obrane ząbki czosnku, zalać przegotowaną wodą tak, aby przykryła
ziarna, gotować pod przykryciem ok. 30 min uważając, aby woda nie wygotowała się,
a soczewica nie przypaliła. Na patelni rozgrzać 2 łyżki oliwy, zeszklić pokrojoną
cebulkę, dodać pieprz, mielony kminek, kolendrę, pieprz. Mieszając smażyć 2-3
minuty, posolić. Ugotowaną soczewicę odcedzić, połączyć z cebulą, dodać sok z
cytryny i pozostałą oliwę. Dokładnie wymieszać, pozostawić do ostygnięcia, schłodzić
w lodówce. Przed podaniem posypać posiekaną zieleniną.
Pizza
Ciasto:
1 szklanka mąki sojowej (lub innej maki z roślin strączkowych)
1/2 szklanki kleiku ryżowego lub mąki ryżowej
2 łyżki oleju
2 łyżeczki proszku do pieczenia bezglutenowego
1/2 łyżeczki czosnku w proszku
1/2 szklanki wody
sól do smaku
Na wierzch: sos pomidorowy oraz dowolne składniki.
Do dużego naczynia przesiać mąkę i połączyć z resztą suchych składników. Dodać
olej, wodę i dobrze wymieszać na jednolitą masę. Ciasto rozprowadzić palcami na
wysmarowanej olejem blasze i uformować jak najcieńszy placek. Na wierzchu
posmarować sosem pomidorowym i ułożyć dowolne składniki. Piec w mocno
rozgrzanym piekarniku ok. 15 min.
Kotlety z kaszy jaglanej
1 szklanka kaszy jaglanej
1 szklanka orzechów lub migdałów
1 cebula
1 ząbek czosnku
1 łyżka mielonego siemienia lnianego
pieprz, szczypta tymianku
sól lub algi morskie
Poradnik dietetyczny
33 |
S t r o n a
natka pietruszki
olej do smażenia
Kaszę jaglaną gotujemy w 2 szklankach wody. Orzechy i natkę drobno siekamy.
Cebulę drobno kroimy i dusimy, dodajemy wyciśnięty czosnek. Wszystkie składniki
mieszamy wraz z przyprawami i siemieniem lnianym Formujemy kotleciki i smażymy
na niewielkiej ilości oleju.
Sałatka z marchwi z miętą
4 marchewki
2-3 łyżki oleju
sól, pieprz
łyżka soku z cytryny
2 łyżki posiekanej świeżej mięty
1-2 łyżki ziaren sezamu
Obrane i umyte marchewki zetrzeć na grubej tarce, skropić olejem i sokiem z cytryny.
Posypać solą i pieprzem, wymieszać i wstawić na godzinę do lodówki. Ziarna sezamu
uprażyć na patelni. Wymieszać delikatnie marchew z sezamem i posiekanymi listkami
mięty.
Surówka z selera z jabłkiem
1 seler
1 jabłko
sól, pieprz
sok z cytryny
Seler i jabłko umyć, oczyścić, obrać ze skórki i zetrzeć na grubej tarce. Wymieszać,
doprawić do smaku solą, pieprzem, sokiem z cytryny.
Surówka z cykorii i jabłka
50 dkg cykorii
1 jabłko
1 cebula
sól, pieprz
sok z cytryny
dowolny olej (oliwa)
Cykorię oczyścić, opłukać i drobno pokroić. Cebulę obrać i pokroić w cienkie
plasterki. Wymieszać z cykorią, posolić i odstawić na pół godziny. Dodać grubo starte
jabłko. Doprawić solą, pieprzem, sokiem z cytryny i olejem. Wymieszać.
Poradnik dietetyczny
34 |
S t r o n a
Kolacje
Fasolka szparagowa z warzywami
Ryżowe naleśniki ze szpinakiem
Zapiekany ryż z warzywami i mięsem
Ryżowa sałatka z groszkiem i szynką
Sałatka z piersi kaczki z roszponką
Ziołowa zapiekanka z kalafiora
Sałatka z kiełbasy z soczewicą
Sałatka z ryżu i zielonego groszku
Kalarepki nadziewane cielęciną
Fasolka szparagowa z warzywami
¾ kg fasolki szparagowej
¾ szklanki ryżu brązowego
½ kg pomidorów
2 szklanki wywaru z warzyw
2 cebule
2 ząbki czosnku
szklanka siekanej zieleniny
olej, olej
sól, pieprz
Fasolkę ugotować w osolonym wrzątku, odcedzić. Przełożyć do rondla, dodać łyżkę
oleju. W głębokiej patelni rozgrzać olej, przysmażyć cebulę, wsypać suchy ryż i
smażyć, ale nie zarumieniać. Zagotować wywar, przełożyć ryż i pod przykryciem na
małym ogniu gotować, aż wchłonie cały płyn. Wymieszać z fasolką. Na patelni
Poradnik dietetyczny
35 |
S t r o n a
ponownie rozgrzać olej, wrzucić roztarty z solą czosnek i pokrojone w ćwiartki
pomidory, przysmażyć i przyprawić. Posypać zieleniną.
Racuchy z pietruszką
100g mąki z ciecierzycy
1/2 łyżeczka soli
1 łyżeczka słodkiej papryki
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1 średnia cebula drobno posiekana
zielona pietruszka (lub świeża kolendra)
100 ml wody
olej do smażenia
Wszystkie składniki wymieszać dokładnie w misce. Na patelni rozgrzać olej. Łyżką
formować placuszki i smażyć na średnim ogniu kilka minut z obu stron do
zrumienienia.
Racuchy z marchewką
100g mąki z ciecierzycy
1/2 łyżeczka soli
1 łyżeczka słodkiej papryki
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1 średnia cebula drobno posiekana
starta marchewka
100 ml wody
olej do smażenia
Wszystkie składniki wymieszać dokładnie w misce. Na patelni rozgrzać olej. Łyżką
formować placuszki i smażyć na średnim ogniu kilka minut z obu stron do
zrumienienia.
Placki z cukinią
1 cukinia
2 marchewki
1 jajko (lub 3 przepiórcze)
mąka kukurydziana do zagęszczenia masy
sól, pieprz, ewentualnie zioła (bazylia, oregano, itp.)
olej do smażenia
Cukinie i marchewki ścieramy na tarce, dodajemy jajko i mąkę, doprawiamy do
smaku. Na patelni rozgrzewamy olej i łyżką kładziemy formujemy placuszki.
Smażymy z obydwu stron na złoty kolor.
Papryka faszerowana
1 czerwona papryka
ok. 70 dkg mięsa mielonego
1 szklanka ryżu
przecier pomidorowy
Poradnik dietetyczny
36 |
S t r o n a
mielone siemię lniane
sól, pieprz
oliwa
dowolne zioła
Posolić i przyprawić dowolnie mięso. Wymieszać z ugotowanym ryżem. Paprykę
umyć odciąć część z ogonkiem, usunąć gniazdo nasienne. Napełnić farszem i zalać
częścią przecieru pomidorowym wymieszanym z olejem, siemieniem lnianym i
ziołami. Papryki układamy w żaroodpornym naczyniu, zalewamy resztą przecieru
pomidorowego i pieczemy w nagrzanym piekarniku ok. 40-50 min.
Faszerowane pomidory
4 pomidory
ok. 70 dkg mięsa mielonego
przecier pomidorowy
mielone siemię lniane
sól, pieprz
oliwa
zioła
Posolić i przyprawić dowolnie mięso. Wymieszać z ugotowanym ryżem. Pomidory
umyć, odciąć wierzch, wydrążyć gniazda nasienne. Napełnić farszem, zalać odrobiną
przecieru pomidorowego wymieszanego z siemieniem, olejem i przyprawami.
Pomidory ułożyć w żaroodpornym naczyniu, zalać resztą przecieru pomidorowego i
piec w nagrzanym piekarniku ok. 30 min.
Placki z cukinią i indykiem
2 łyżki mąki gryczanej
½ cukini
2 łyżki dowolnego mięsa mielonego
sól, przyprawy
oliwa
Ugotować obraną ze skórki cukinię i osobno mięso. Następnie zmiksować razem
dodając ok. ½ szklanki wywaru po cukini. Przyprawić i wymieszać z mąką. Na patelni
rozgrzać niewielką ilość tłuszczu, łyżką nakładać masę formując placuszki i smażyć z
obu stron.
Warzywne placuszki
4 łyżki mąki gryczanej
½ marchewki
¼ cukini
¼ cebulki
¼ papryki
sól, przyprawy
tłuszcz do smażenia
Warzywa lekko podgotować. Następnie drobno posiekać, zetrzeć na grubej tarce lub
lekko zmiksować. Wymieszać z mąką i częścią wywaru z jarzyn. Na patelni rozgrzać
tłuszcz, formować łyżką placuszki i smażyć z obu stron do zrumienienia.
Poradnik dietetyczny
37 |
S t r o n a
Ryżowe naleśniki ze szpinakiem
świeże liście szpinaku
½ szklanki dowolnego mięsa mielonego
1 cebula
sól, przyprawy
tłuszcz do smażenia
papier ryżowy
Ugotować mięso. Cebulę drobno posiekać, poddusić na łyżeczce oliwy, dodać mięso,
szpinak, sól i dusić razem do miękkości. Papier ryżowy namoczyć, nałożyć nadzienie,
złożyć na cztery i podsmażyć na oliwie.
Zapiekany ryż z warzywami i mięsem
2 piersi z kurczaka lub kawałeczki dozwolonego innego mięsa
1 szklanka ciemnego ryżu
1 cebula
1 ząbek czosnku
2 marchewki
½ selera
1 por
1 pietruszka
1,5 szklanki wywaru z jarzyn
oliwa z oliwek
sól, pieprz
Ugotować ryż. Mięso pokroić, zbić lekko tłuczkiem i obsmażyć na patelni bez lub z
odrobiną tłuszczu. Dodać pokrojone lub starte warzywa. Przyprawić. Zalać wywarem
z jarzyn i dusić ok. 20 min.
Ryż układamy w żaroodpornym naczyniu, na wierzch układamy mięso z warzywami i
zalewamy sosem pozostałym na patelni po duszeniu. Polewamy odrobiną oliwy.
Zapiekamy w rozgrzanym piekarniku ok. 15 min.
Wafle
200g mixu mąki ( mix to 4 części mąki ryżowej ,1 cześć ziemniaczanej i 1 cześć
tapioki)
1 ¾ łyżeczki gumy ksantanowej
1 łyżeczka proszku do pieczenia
1/2 łyżeczki soli
2 jajka
425 ml mleka sojowego lub ryżowego
125 ml oleju roślinnego
W naczyniu mieszamy suche składniki. W drugim naczyniu ubijamy białka na pianę.
W kolejnym mieszamy żółtka, olej i mleko, a po wymieszaniu dodajemy do nich pianę
z białek cały czas mieszając. Miksujemy suche i mokre składniki. Smażymy w
gofrownicy lub grillu elektrycznym. Podajemy dowolnymi pastami.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy nie należy nadużywać tapioki
oraz mąki ziemniaczanej.
Poradnik dietetyczny
38 |
S t r o n a
Pudding ziemniaczany z szynką
750g ziemniaków ugotowanych w mundurkach
200g szynki (ale nie wędzonej)
2 cebule
1 pęczek szczypiorku
3 jajka
125g kaszki kukurydzianej (nie błyskawicznej)
50g mąki ziemniaczanej
80g masła (klarownego) lub margaryny bezmlecznej
sól, pieprz i tarta gałka muszkatołowa
bułka tarta bezglutenowa lub kaszka kukurydziana
Obrane ziemniaki zmielić w maszynce lub dokładnie rozgnieść na puree. Szynkę
pokroić w kostkę. Cebulę obrać, posiekać a opłukany szczypiorek drobno pokroić i
włożyć do miski. Dodać jajka, kaszkę, mąkę ziemniaczaną, masło i przyprawy.
Wyrobić gładkie ciasto i doprawić do smaku.
Ciastem wypełnić wysmarowaną i posypaną formę na babkę. Formę zamknąć i
włożyć do kąpieli wodnej. Gotować 60 min. Można też upiec 40min. w temp. 180 st.
Formę przepłukać zimną wodą a pudding przełożyć na talerz.
Uwaga na mąkę ziemniaczaną.
Bitki cielęce gotowane
30 dag cielęciny bez kości (lub inne mięso)
20 dag warzyw (marchewka, pietruszka, seler)
10 dag cebuli
ziele angielskie
l listek laurowy
natka pietruszki
sól i pieprz
Mięso umyć, osuszyć i pokroić w poprzek włókien na plastry o grubości około
centymetra. Następnie zbić tłuczkiem. Warzywa umyć, pokroić i włożyć do garnka
razem z mięsem. Dodać pokrojoną cebulę i pieprz do smaku. Posolić i dolać
przegotowaną wodę, aby mięso było niezupełnie zanurzone. Dusić pod przykryciem
na małym ogniu. Pod koniec dodać ziele angielskie, listek laurowy i natkę pietruszki.
Miękkie mięso wyjąć z garnka i obłożyć uduszonymi, pokrojonymi w plasterki
warzywami.
Pasta z cieciorki
250 g suchej cieciorki (ciecierzycy)
¼ pęczka natki pietruszki
¼ szklanki oliwy z oliwek
1 ząbek czosnku
sól, pieprz, mielona gałka muszkatołowa
Cieciorkę moczymy na noc. Następnego dnia gotujemy do miękkości. Odcedzamy
pozostawiając wywar. Cieciorkę miksujemy z częścią wywaru, oliwą, czosnkiem i
przyprawami. Posiekaną natkę pietruszki, dodajemy do masy i jeszcze chwilę
miksujemy.
Poradnik dietetyczny
39 |
S t r o n a
Risotto z czosnkiem
400 g brązowego ryżu
2 duże główki czosnku
2 średnie cebulki
½ selera
kilka kropel soku z cytryny
świeży tymianek (lub natka pietruszki)
płatki migdałów
woda lub wywar z jarzyn
sól, pieprz
oliwa z oliwek
Ugotować ryż. Główki czosnku w łupinkach upiec w nagrzanym piekarniku ok. 15
min. Płatki migdałów uprażyć na patelni. Tymianek posiekać. Na patelni poddusić
pokrojony seler i cebulkę. Ugotowany ryż dodać do warzyw razem ze zmiażdżonymi
ząbkami upieczonego czosnku i migdałami. Chwilę dusić z odrobiną wody lub
wywaru z jarzyn. Przyprawić. Gdy płyn odparuje posypać tymiankiem (lub
pietruszką), zalać oliwą i sokiem z cytryny.
Duszona pokrzywa
30 dag pokrzywy
3 łyżki oliwy z oliwek
½ szklanki mleka sojowego
1 mała cebulka
2 ząbki czosnku
2 szczypty gałki muszkatołowej
sól
Liście pokrzywy siekamy, zalewamy wrzącą wodą, odcedzamy. Na patelni
rozgrzewamy oliwę, dodajemy pokrzywę, wyciśnięty czosnek, pokrojoną cebulkę,
przyprawy, zalewamy mleczkiem i dusimy do miękkości.
Podajemy jako dodatek do mięs, jarzyn lub nadzienie do naleśników.
Pulpety z jarzynami
½ kg mielonego mięsa z indyka
świeża bazylia
4 łyżki kaszy kukurydzianej
1 mała marchewka
1 mały seler i pietruszka
1 mała cebula
sól, pieprz
Wszystkie składniki wymieszać. Uformować kuleczki. Gotować na osolonej wodzie
lub wywarze z jarzyn.
Leczo
3-5 kolorowych papryk
1 cukinia
Poradnik dietetyczny
40 |
S t r o n a
3 cebule
4 ząbki czosnku
1 kg pomidorów lub przecier pomidorowy
sól, pieprz, tymianek, bazylia
oliwa z oliwek
Warzywa pokroić. Czosnek wycisnąć. Dusić razem na patelni z dodatkiem wody i
oliwy przez kilka minut. Dodać pokrojone pomidory lub przecier, przyprawić i dusić
do miękkości.
Podawać jako samodzielne danie lub jako dodatek do mięs i kasz.
Pasta z grochu z majerankiem
4 porcje:
1 szklanka suchego grochu
3 szklanki wody
ćwierć łyżeczki ksylitolu lub stevii
ćwierć łyżeczki suszonego cząbru
sól
1 ząbek czosnku
2 łyżki soku z cytryny
2 łyżki mielonego siemienia lnianego
2 łyżki startej na tarce cebuli
2 łyżki oleju
ćwierć łyżeczki majeranku
Umyty groch zalać 3 szklankami wody, zostawić na noc. Następnego dnia dodać
ksylitol ( lub stevię) oraz cząber, gotować na bardzo małym ogniu. Gdy groch będzie
miękki dodać sól, lekko odparować. Zmiksować z czosnkiem, sokiem z cytryny,
majerankiem i startą wcześniej cebulą. Do powstałej pasty dodać siemię lniane,
doprawić solą i pieprzem, wymieszać. Opcjonalnie do gotowej pasty można dodać
świeżą pietruszkę, koperek lub kiszonego ogórka. Podawać do kanapek lub z
gotowanymi warzywami.
Pasta z czerwonej fasoli
4 porcje:
100 g suchej czerwonej fasoli
1 duża cebula
3-4 łyżki siekanych włoskich orzechów
sól
pieprz
2 łyżki siekanej świeżej kolendry
2 łyżki siekanej natki pietruszki
łyżka masła roślinnego (lub dowolnego innego tłuszczu)
Fasolę namoczyć na noc. Następnego dnia ugotować, lekko odparować i zmiksować z
pokrojona cebulą, kolendrą, pietruszką, masłem, solą, pieprzem. Gotową pastę
wymieszać z posiekanymi orzechami włoskimi.
Podawać do kanapek lub jako dodatek do dań z warzywami i ryżem.
Poradnik dietetyczny
41 |
S t r o n a
Ryżowa sałatka z groszkiem i szynką
4 porcje:
1,5 szklanki ugotowanego ryżu
1 szklanka ugotowanego grochu
250 g chudej szynki (ale nie wędzonej)
1 czerwona papryka
3 łyżki posiekanych orzechów włoskich
1 łyżka posiekanych świeżych listków majeranku
1 łyżka posiekanej natki pietruszki
1 łyżka posikanego koperku
3 łyżki soku z cytryny
6 łyżek dowolnego oleju
sól, pieprz
2-3 małe pomidory
Namoczony poprzedniego dnia groszek, ugotować do miękkości bez soli. Odcedzić i
ostudzić. Ugotowany wcześniej ryż skropić sokiem z cytryny i odstawić na 15 min.
Paprykę i szynkę pokroić w cienkie paski. Wszystkie składniki z groszkiem, doprawić
solą, pieprzem, polać olejem i schłodzić. Przed podaniem udekorować pokrojonymi
pomidorkami i gałązkami majeranku.
Risotto drobiowe
4 porcje:
1 szklanka ryżu
600 g ugotowanego lub pieczonego kurczaka bez skóry
300 g kopru włoskiego (fenkułu)
300 g ugotowanego groszku
3 łyżki posiekanego koperku
2 łyżki oleju
sól, pieprz
½ szklanki wywaru z jarzyn lub mięsa
Namoczony poprzedniego dnia groszek, ugotować do miękkości bez soli. Odcedzić i
ostudzić. Ryż gotować 10-15 min w 2 litrach osolonego wrzątku. Następnie przelać
zimną wodą i osączyć na sicie. W rondlu rozgrzać olej, włożyć pokrojony w kostkę
koper włoski i mięso z kurczaka, chwilę smażyć, mieszając, doprawić solą, pieprzem,
wlać bulion i gotować na małym ogniu 2 min. Dodać ryż i ugotowany wcześniej
groszek. Przykryć i podgrzewać na niewielkim ogniu ok. 7-10 min. Przed podaniem
posypać koperkiem.
Sałatka z piersi kaczki z roszponką
150 g roszponki
400 g upieczonych piersi kaczki (bez skóry)
100 g makaronu bezglutenowego
6 pomidorków koktajlowych
6 jajek przepiórczych ugotowanych na twardo
Sos:
4-5 łyżek oliwy
Poradnik dietetyczny
42 |
S t r o n a
2 łyżki soku z cytryny
½ łyżki oregano
sól, pieprz, szczypta ksylitolu (lub stevii)
Składniki sosu dokładnie wymieszać i wstawić do lodówki. Makaron ugotować w
osolonej wodzie, odcedzić, ostudzić. Piersi kaczki pokroić w cienkie paski. Roszponkę
opłukać i osuszyć. Połączyć makaron, roszponkę i mięso. Dodać pokrojone na
połówki jajka i pomidorki koktajlowe. Polać sosem.
Łódeczki z cykorii
4 jędrne kolby cykorii
otarta skórka z ½ cytryny
sok z ½ cytryny
2 duże mięsiste pomidory
2 mandarynki
1 łyżka zielonych oliwek (mogą być nadziewane papryką)
sól, pieprz
1 łyżeczka ksylitolu
4 łyżki oliwy z pestek winogron
Pomidory sparzyć, obrać ze skórki i pokroić w kostkę usuwając pestki. Obrane
mandarynki podzielić na ćwiartki, pokroić w kostkę. Oliwki pokroić w plasterki. Sok i
skórkę z cytryny dokładnie wymieszać z oliwą, ksylitolem, solą i pieprzem. Pomidory,
mandarynki i oliwki wymieszać z sosem, przykryć i chłodzić w lodówce ok. 30 min.
Umytą cykorię osuszyć, wyciąć gorzki kłąb, przeciąć wzdłuż na pół, skropić sokiem z
cytryny. Połówki cykorii nadziać schłodzona sałatką.
Ważne: W trakcie stosowania diety candidiazowej należy unikać podawania
produktów marynowanych. Zaleca się ostrożność w podawaniu mandarynek.
Ziołowa zapiekanka z kalafiora
1 duży kalafior
1 duża cebula
4 surowe jajka kurze (lub 10 przepiórczych)
4-5 łyżek posiekanego koperku
1 łyżka posiekanej kolendry
1 łyżka posiekanej mięty
1 łyżka posiekanej zielonej pietruszki
sól, pieprz
1 łyżka oleju lub oliwy
1 łyżka soku z cytryny
1 łyżka ksylitolu (lub stevii)
Kalafior ugotować w osolonej wodzie z dodatkiem ksylitolu i soku z cytryny.
Odcedzić, przelać zimną wodą, podzielić na różyczki. Pokrojoną cebulkę zeszklić na
oliwie. Żaroodporny półmisek wysmarować oliwą, ułożyć kalafiora, posypać cebulką i
posiekanym koperkiem. Jajka wymieszać z solą, pieprzem i resztą posiekanych ziół,
polać kalafiora. Zapiekać w nagrzanym piekarniku ok. 15-20 min.
Poradnik dietetyczny
43 |
S t r o n a
Sałatka z kalafiora
2 małe kalafiory
6 rzodkiewek
1 cykoria
1 główka sałaty
2 łyżki soku z cytryny
Sos winegret (oliwa, sok z cytryny, sól, pieprz, zioła)
Surowe kalafiory oczyścić i podzielić na małe różyczki, wypłukać w wodzie.
Ugotować, odcedzić, ostudzić. Pokrajać cienko rzodkiewki, cykorię, główkę sałaty.
Wszystko wymieszać i polać sosem winegret lub majonezem.
Ważne: W trakcie diety candidiazowej zabronione jest dodawanie octu. Należy
zastępować go sokiem z cytryny.
Sałatka z kiełbasy z soczewicą
50 g parówek bezglutenowych
120 g soczewicy
1 cebula
0,5 selera
2 jabłka
6 łyżek oleju
4 łyżki soku z cytryny
ksylitol
przyprawy
Wymieszać olej z sokiem z cytryny, przyprawić solą, ksylitolem i pieprzem, dodać
cebulę pokrojoną w kostkę. Soczewicę ugotować i na gorąco wymieszać z
przygotowanym sosem. Seler pokroić w kostkę i krótko zagotować w osolonej
wodzie. Parówki i obrane jabłka pokroić w kostkę. Kostki selera, parówek i jabłka
wymieszać z soczewicą.
Sałatka z ryżu i zielonego groszku
100 g ryżu brązowego
100 g zielonego groszku
1 strąk zielonej papryki
2 pomidory
sól, pieprz, oliwa, sok z cytryny
Ugotować ryż (na sypko) i zielony groszek. Strąk zielonej papryki przekroić, usunąć
nasiona i gniazdo nasienne, pokrajać na małe kawałki. Pomidory obmyć i pokroić na
kawałki. Pokrojoną paprykę i pomidory poddusić w oleju na patelni, ostudzić i
wymieszać z ryżem i zielonym groszkiem. Przygotowaną sałatkę przyprawić solą,
pieprzem, oliwą i sokiem z cytryny. Podać na zimno.
Kalarepki nadziewane cielęciną
8 młodych kalarepek
4 ziarenka pieprzu
sól
Poradnik dietetyczny
44 |
S t r o n a
1 łyżka soku z cytryny
szczypta ksylitolu
300 g mielonej cielęciny
3-4 ząbki czosnku
3-4 łyżki mielonego siemienia lnianego
1 cebula
3-4 łyżki posiekanej natki pietruszki
1 jajko (niekoniecznie)
sól, pieprz
8 plastrów chudego wędzonego boczku
½ szklanki wywaru z jarzyn
łyżka oleju
Zagotować osoloną wodę z pieprzem, ksylitolem i sokiem z cytryny. Wrzucić obrane
kalarepki, gotować ok. 10 min. Wyjąć, przelać zimną wodą, osączyć. Ściąć wierzch,
delikatnie wydrążyć miąższ i drobno go pokroić. Posiekaną cebulę zeszklić na oleju,
dodać wyciśnięty czosnek i mięso. Chwilę smażyć. Przestudzić, wymieszać z
siemieniem lnianym, natką pietruszki, jajkiem, solą, pieprzem. Wyrobić masę.
Nadziać kalarepki i przykryć odciętym wierzchem. Owinąć boczkiem, ułożyć w
wysmarowanym olejem żaroodpornym naczyniu, zalać wywarem z jarzyn. Wstawić
do nagrzanego piekarnika na ok. 20-25 min. Podawać z ryżem i zieloną sałatą.
Ważne: W trakcie diety candidiazowej należy unikać podawania wędzonych
wędlin (w tym boczku).
Makaron z sosem bazyliowym
1 pęczek świeżej bazylii
5 łyżek oliwy z oliwek
1 ząbek czosnku
sól, pieprz
pół garści orzeszków piniowych lub nasion słonecznika
ewentualnie ½ ugotowanego ziemniaka
Bazylię posiekać i zmiksować z czosnkiem i oliwą. Orzeszki lub ziarna słonecznika
uprażyć na suchej patelni. Dodać do sosu ( ewentualnie z ugotowanym ziemniakiem) i
jeszcze chwilę miksować. Przyprawić. Podawać z makaronem bezglutenowym.
Ważne: W początkowej fazie leczenia należy unikać podawania ziemniaków.
Makaron z brokułami
1 duży brokuł
1 cebula
2 ząbki czosnku
4 łyżki oliwy z oliwek lub innego dowolnego tłuszczu
sól, pieprz
bazylia, zioła prowansalskie
Brokuły ugotować. Lekko przestudzić i pokroić na drobne różyczki. Posiekaną cebulę
i czosnek zeszklić na połowie oliwy. Dodać brokuły, sól, pieprz, zioła. Zestawić z
ognia. Wymieszać z ugotowanym makaronem bezglutenowym i pozostałą częścią
oliwy.
Poradnik dietetyczny
45 |
S t r o n a
Desery
Ryż pomarańczowy
4 porcje:
1 szklanka ryżu
olej
2 pomarańcze
2 łyżki rodzynek
2 łyżki ksylitolu lub stevii
2 łyżki posiekanych migdałów sól
Umyty ryż zalać zimną wodą i zostawić na godzinę. Pomarańcze umyć, sparzyć i
cienko obrać. Skórkę włożyć do rondla, zalać 2 szklankami wody i gotować na małym
ogniu ok. 10 min. Następnie osaczyć je na sicie i pokroić w drobne paseczki. W
garnku podgrzać olej, wrzucić odsączony ryż i smażyć ok. 4-5 min., dodać umyte
rodzynki, doprawić szczypta soli i wlać 2 szklanki wrzątku. Gotować pod przykryciem
ok. 20 min. Jedną pomarańczę pokroić w drobną kostkę, usunąć pestki i dodać do
ryżu. Do całości dodać migdały, skórkę pomarańczową, ksylitol (lub stevię). Wstawić
do nagrzanego piekarnika na 5-7 min. Wyłożyć na półmisek i ozdobić plastrami
drugiej pomarańczy.
Poradnik dietetyczny
46 |
S t r o n a
Ważne: W trakcie stosowania diety candidiazowej należy unikać podawania
rodzynek, w początkowej fazie leczenia również pomarańczy.
Ciasteczka kokosowe
1 filiżanka maki mix bezglutenowej
1 filiżanka wiórków kokosowych
12, 5 dkg (1/2 kostki) margaryny bezmlecznej
2 jaja
ewentualnie orzechy lub ziarno sezamu
Margarynę utrzeć na puch, dodać ż ółtka, mąkę i wiórki kokosowe oraz ubitą z białek
pianę. Delikatnie wymieszać. Formować placuszki. Na wierzchu można posypać
orzechami lub ziarnem sezamowym. Ułożyć na wysmarowanej olejem i posypanej
mąką kukurydzianą blasze. Piec w nagrzanym piekarniku kilkanaście minut.
Ciasteczka
250 g mąki kukurydzianej
200 g mąki ziemniaczanej !
50 g kleiku ryżowego
ksylitol lub stevia do nadania słodkości
3 żółtka
250 g margaryny
1 łyżeczka proszku do pieczenia bezglutenowego (np. Celiko)
Składniki połączyć i zagnieść jak na kruche ciasteczka. Przygotowaną masę włożyć na
1 godzinę do lodówki. Następnie rozwałkować i foremkami wykroić ciasteczka. Po
wierzchu posmarować białkiem jajek. Piec w nagrzanym piekarniku kilkanaście
minut.
Ciasteczka z dmuchanego ryżu
1 szklanka mąki bezglutenowej
2/3 szklanki ksylitolu lub stevii
1 łyżeczka gumy ksantanowej
1 jajko
1/2 łyżeczki sody do pieczenia
1/2 szklanki margaryny
2 szklanki dmuchanego ryżu
ewentualnie orzechy
Połączyć suche składniki, poza dmuchanym ryżem. Margarynę utrzeć z ksylitolem,
dodać jajko i dalej ucierać. Dodać suche składniki i dmuchany ryż (ewentualnie
orzechy). Nakładać łyżką na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Piec w
temperaturze 175 stopni ok. 10-12 min aż lekko zbrązowieją.
Ciastka z gruszką
1/2 szklanki margaryny
ksylitol lub stevia do nadania słodkości
1/2 szklanka startych gruszek (lub jabłek)
2 szklanki mąki (bezglutenowej)
Poradnik dietetyczny
47 |
S t r o n a
2 łyżeczki gumy ksantanowej
1 łyżeczka sody do pieczenia
1/2 łyżeczka cynamonu
1/4 łyżeczka mielonych goździków
1 jajko
1/2 łyżeczka soli (jeżeli margaryna nie jest solona)
1 szklanka rodzynek
Margarynę wymieszać z ksylitolem lub stevią. Dodać jajko i ucierać. Dodać gruszki.
Połączyć z suchymi składnikami i rodzynkami dokładnie mieszając. Nakładać łyżką
na wysmarowaną tłuszczem blachę. Piec 10 min w dobrze rozgrzanym piekarniku. Po
upieczeniu chłodzić na blasze 2 min, potem wyjąć, aby wystygły do końca i
stwardniały.
Ważne: W trakcie stosowania diety candidiazowej należy unikać podawania
rodzynek.
Ciasteczka orzechowe
1/2 szklanki margaryny
3/4 szklanki masła orzechowego
porcja ksylitolu lub stevii do nadania słodkości (wedle gustu)
2 jajka
1 1/2 mąk bezglutenowej
1 łyżka sody do pieczenia
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1 łyżeczka gumy ksantanowej
Margarynę ubić z masłem orzechowym. Dodać ksylitol, jajka i ucierać. Połączyć
suche składniki i dodać do utartej masy. Wymieszać. Nakładać łyżką na
wysmarowaną tłuszczem blachę (lub na papier do pieczenia) i piec ok. 12-15 min w
temp ok. 175 stopni C.
Chlebowy placek bananowy
1/2 szklanki margaryny
ksylitol lub stevia do osłodzenia (wedle gustu)
2 jajka , ubite
1 szklanka rozgniecionych bananów (ok. 3 średnie, bardzo dojrzałe banany
rozgniecione widelcem)
1/3 szklanki mleka (ryżowego, sojowego lub innego bez kazeiny)
2 szklanki mąki bezglutenowej
1 łyżeczka sody do pieczenia
1/2 łyżeczki soli
cynamon do smaku
W jednym naczyniu połączyć wszystkie suche składniki. W drugim naczyniu
wymieszać margarynę z ksylitolem, następnie dodać rozmieszane jajka. Połączyć
składniki. Dodać rozgniecione banany, mleko ryżowe (lub inne) i wymieszać. Dodać
wymieszane wcześniej suche składniki do mokrej masy i wymieszać, aby wszystko się
dobrze połączyło.
Masę wlać do podłużnej foremki wysmarowanej tłuszczem. Napełnić do 2/3
pojemności. Piec w piekarniku nagrzanym do ok. 175 stopni C, przez ok. godzinę.
Poradnik dietetyczny
48 |
S t r o n a
Będzie gotowe, gdy zanurzony patyczek wyjmiemy suchy. Po upieczeniu schłodzić w
formie, aż będzie letnie.
Placek Julka
Po 1 łyżce mąki na ciasto makaronowe Celiko, mąki na ciasto makaronowe
bezglutenowe Glutenex i tapioki
2 łyżki mąki z ryżu brązowego
2 łyżki mąki z nasion amarantusa
1 łyżeczka proszku do pieczenia bezglutenowego
1 jajko (np. przepiórcze), ale może być bez jajka
3 łyżki oliwy z oliwek lub pestek winogron
mleko ryżowe lub ryżowo- migdałowe (w ostateczności woda)
ksylitol (niekoniecznie)
Wymieszać suche składniki. Dodać pozostałe. Powinno powstać gęste ciasto. Przelać
do formy lub naczynia żaroodpornego o średnicy ok. 20 cm. Piec ok. 40 min. Powstaje
placek o grubości ok.2 cm.
Babeczki z mąki ryżowej
3 jajka
łyżka ksylitolu
5 łyżek mąki ryżowej
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia bezglutenowego
Ubijamy białka, dodajemy ksylitoil, mąkę i proszek do pieczenia. Masę wylewamy do
małych foremek do babeczek i pieczemy ok. 30 min, w temp ok. 160 stopni C.
Bakaliowy mazurek
3 jaja
100g mąki ryżowej
2 łyżki ksylitolu
100g rodzynek
100g zmielonych orzechów laskowych
kilka daktyli pokrojonych w cienkie paski
pół laski wanilii
pół łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia
Mąkę mieszamy z bakaliami i proszkiem do pieczenia. Z białek ubijamy pianę. Żółtka
ucieramy z ksylitolem. Następnie łączymy delikatnie białkową pianę i żółtka.
Dodajemy pozostałe składniki. Masę wykładamy na blachę i pieczmy w temp ok. 180
stopni C przez ok. 25 min. Uwaga na rodzynki i daktyle.
Babka kokosowa
4 jajka
4 łyżki mąki ryżowej
4 łyżki wiórek kokosowych
łyżeczka proszku do pieczenia
3 łyżki ksylitolu
ok. 3 łyżki oleju
Poradnik dietetyczny
49 |
S t r o n a
Z białek ubić pianę. Dodać żółtka i ksylitol. Dosypywać na zmianę po łyżce mąkę
ryżową, wiórki i olej. Piec w temperaturze ok. 170 ˚C przez ok. 30 min, do
zrumienienia.
Budyń z kaszy jaglanej
1 szklanka ugotowanej kaszy jaglanej
2 łyżki mielonego siemienia lnianego
ksylitol lub stevia do smaku
Kaszę jaglaną ubić w blenderze na puch. Dodać siemię i doprawić ksylitolem. Chwilę
razem miksować. Można dodać także tahinę (pastę z sezamu) i podawać z przecierami
owocowymi.
Ciasto z jabłkami
3 jajka
½ szklanki ksylitolu
½ łyżeczki sody
½ łyżeczki cynamonu
½ łyżki kakao lub karobu (jeśli wolno)
1 ½ szklanki mąki ziemniaczanej (!)
½ szklanki oleju
½ kg jabłek pokrojonych w kostkę
Mąkę, sodę, cynamon, kakao wymieszać. Jajka w całości ubić z ksylitolem. Do jajek
dodawać porcjami mąkę, ubijać, dodać oliwę. Dodać jabłka i wymieszać. Przelać do
formy i piec ok. 40 min w temp do 220 stopni C.
Ciasto kokosowe
1 szklanka mąki ziemniaczanej
1 szklanka wiórek kokosowych
½ szklanki ksylitolu
4 jajka albo szklanka białek
1 szklanka oleju
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia bezglutenowego
Jajka ubić z cukrem. Mąkę, wiórki i proszek do pieczenia wymieszać. Ubijając jajka
dodawać na przemian trochę mąki z wiórkami i trochę oleju. Masę przelać do formy
do pieczenia i wstawić do nagrzanego piekarnika na ok. 50 min.
Uwaga na mąkę ziemniaczaną.
Babka na oleju
4 jajka
2,5 szklanki mąki ziemniaczanej
1,5 szklanki ksylitolu
2 łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia
3/4 szklanki oleju
3/4 szklanki wody
Oddzielić białko i ubić z niego pianę. Pozostałe produkty połączyć ze sobą, na końcu
wymieszać delikatnie pianę. Włożyć do piekarnika rozgrzanego do 180 st. piec 50-60
Poradnik dietetyczny
50 |
S t r o n a
min
Do ciasta można dodać różne dodatki kakao, karob, owoce. Na końcu do ciasta
dodajemy jeszcze jedną łyżeczkę proszku do pieczenia (w sumie 3) piec 180st. 60
min.
Uwaga na mąkę ziemniaczaną.
Kruche ciasteczka
5 jajeczek przepiórczych
¼ szklanki oliwy z pestek winogron
¼ szklanki ksylitolu
1 szklanka mąki tapioki
Jaja zmiksować z oliwą i ksylitolem. Dodać mąkę. Wyrobić masę. Dłonią
ukształtować placuszki. Piec w nagrzanym piekarniku ok. 15 minut.
Ważne: W początkowej fazie leczenia candidiazy nie należy nadużywać tapioki.
Ciasteczka ryżowo - kokosowe
1 kostka masła roślinnego
2 jajka
½ szklanki ksylitolu
1 paczka kleiku ryżowego
4 łyżki wiórek kokosowych
1 łyżeczka proszku do pieczenia (bezglutenowego)
Wszystkie składniki wymieszać dokładnie, ugnieść. Łyżką formować ciasteczka i piec
do zrumienienia.
Paluszki
1 jajko
4- 5 łyżek margaryny
po 2 łyżki mąki ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej
skrobia kukurydziana
kleik ryżowy
½ łyżeczki proszku do pieczenia
gruba sól
Całe jajko wbić do miski, wymieszać z margaryną, kolejno wsypywać różne rodzaje
mąki, proszek do pieczenia oraz kleik ryżowy aż ciasto będzie miało gęstą
konsystencję. Masa ma być na tyle gęsta, aby można z niej uformować walce-
paluszki. Uformowane paluszki posypujemy solą i pieczemy ok. 20 minut w temp ok.
200 stopni C.
Ryżowe ciasteczka
1 paczka kleiku ryżowego
1 kostka margaryny
3 jajka
½ szklanki ksylitolu
5 łyżek wiórków kokosowych
Poradnik dietetyczny
51 |
S t r o n a
starta laska wanilii
1 łyżeczka proszku do pieczenia
świeży przecier owocowy
Wszystkie składniki (poza przecierem) wymieszać dokładnie. Uformować małe kulki,
ułożyć na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, zrobić w każdej małe wgłębienie.
Piec do kilkanaście minut. Po upieczeniu do każdego wgłębienia nałożyć porcję
przecieru.
Kokosanki
20 dag wiórków kokosowych
4 białka
1 szklanka ksylitolu
1 łyżka mąki ziemniaczanej
Białka ubijać w naczyniu dodając na przemian, powoli ksylitol i wiórki. Pod koniec
ubijania dodać mąkę. Nakładać łyżką na blachę do pieczenia. Piec w temperaturze ok.
220 stopni C ok. 15 min, do uzyskania złotego koloru.
Biszkopt
4 jajka
1 szklanka ksylitolu
1 ½ szklanki mąki ziemniaczanej
2 łyżeczki proszku do pieczenia bezglutenowego
4 białka zmiksować na sztywno, w międzyczasie dodać 1 szklankę ksylitolu Dodać
żółtka, dalej miksować. Dodać mąkę ziemniaczaną i proszek do pieczenia. Przelać do
formy biszkoptowej i piec w temperaturze ok. 180- 200 stopni C przez 30-40 min.
Uwaga na mąkę ziemniaczaną.
Placek/chleb marchewkowy
2 szklanki utartej marchewki
1 szklanka rodzynek
1/2 szklanki miodu lub ksylitol
cynamon i przyprawa piernikowa do smaku
2 łyżki margaryny
1 i 1/2 szklanki koncentratu soku jabłkowego
2 szklanki skrobi kukurydzianej
1 łyżeczka sody do pieczenia
1 szklanka dowolnych posiekanych orzechów
Marchewkę, miód, przyprawy, margarynę oraz koncentrat zagotować i dusić na
bardzo wolnym ogniu przez 10 min. Ostudzić tak, aby masa była letnia. W
oddzielnym naczyniu połączyć suche składniki i wymieszać je z letnią masą. Przelać
do formy (wysmarowanej tłuszczem lub wyłożonej papierem do pieczenia), aby
warstwa nie była zbyt gruba. Piec w temp ok. 150 stopni C. Placek będzie gotowy,
gdy zanurzony z nim patyczek nie będzie się kleił.
Ważne: W trakcie stosowania diety candidiazowej należy unikać podawania
rodzynek i miodu oraz nie należy nadużywać podawania gotowanej marchwi.
Poradnik dietetyczny
52 |
S t r o n a
Mleczko sezamowe
2 łyżki tahiny (pasty sezamowej)
1 łyżeczka ksylitolu
1 filiżanka wody
Tahinę i ksylitol zmiksować z małą ilością wody. Uzupełnić wodą o dowolnej
temperaturze do pojemności jednej filiżanki.
Chałwa naturalna
2-3 łyżki tahiny (pasty sezamowej)
1-2 łyżeczki ksylitolu
1-2 łyżki przegotowanej wody
ewentualnie kilka kropel cytryny
1 łyżeczka dowolnych bakalii
Ksylitol rozpuścić w wodzie. Roztwór dodawać małymi porcjami do tahiny, ucierać
masę do zgęstnienia. Pozostałe składniki smakowe dodawać wg własnych upodobań
Tort
Ciasto:
½ szklanki mąki bezglutenowej lub mixu
1 łyżeczka proszku do pieczenia bezglutenowego
1 łyżeczka gumy guar
2 jaja (lub 4-5 przepiórczych)
2 łyżki zimnej wody
¾ szklanki masła roślinnego
Mikserem utrzeć masło z jajkami. Stopniowo dodać resztę składników. Masę przelać
do małej tortownicy (lub dwóch, jeśli chcemy zrobić dwie warstwy) i piec w dobrze
nagrzanym piekarniku przez ok. 30-40 min. (do złotego koloru).
Krem:
200 ml przegotowanej lub niegazowanej mineralnej wody
200 ml kleiku kukurydzianego lub kaszki
łyżka masła roślinnego
130-160 g przecieru owocowego (np. przetarta gruszka)
0,5 szklanki ksylitolu
Do naczynia wlać wodę, dodać tyle kleiku, aby masa była bardzo gęsta. Mikserem
utrzeć masło i ksylitol, stopniowo dodawać kleik na przemian z przecierem stale
miksując. Kremem przekładać ostudzone ciasto. Na wierzchu udekorować gruszkami i
dowolnymi orzechami. Przechowywać w lodówce.
Wafle
½ szklanki mąki ryżowej
¼ szklanki mąki tapioki
¼ szklanki mąki słodkiej ryżowej
1 łyżeczka proszku do pieczenia
½ łyżeczki sody do pieczenia
½ łyżeczki soli
2 łyżki ksylitolu lub stevii
Poradnik dietetyczny
53 |
S t r o n a
¼ szklanki roztartego ugotowanego jabłka (lub gruszki)
1 ½ szklanki mleka kokosowego
2 łyżeczki oleju
W jednym naczyniu zmieszać suche składniki, w drugim mokre składniki. Następnie
wymieszać wszystko razem. Piec w gofrownicy.
Uwaga na tapiokę w początkowej fazie leczenia.
Ciasto marchewkowe
1/2 szklanki oliwy z oliwek
4 jajka
2 szklanki drobno utartej marchewki
2 szklanki mąki bezglutenowej (kukurydzianej, tapioki, ryżowej)
2 łyżeczki stevii
2 płaskie łyżeczki cynamonu
2 płaskie łyżeczki sody
Wszystkie składniki dokładnie wymieszać. Masę przelać do formy i piec ok. 40-50
min w temp 180 stopni C.
Masa kremowa
1 szklanka kaszy jaglanej szczypta kardamonu 3 szklanki wody kilka kropel cytryny
kilka kropel wrzątku 3 łyżki masła orzechowego (lub zmielonych orzechów) 5 łyżek
ksylitolu
Kaszę jaglaną ugotować na wodzie, zmiksować. Dodać pozostałe składniki i dalej
miksować. Podawać do wafli lub jako krem do ciasta.
Poradnik dietetyczny
54 |
S t r o n a
Dodatki do dań
Słodki chleb dyniowo -orzechowy
„Jajko bez jajka”
1 jajko można zastąpić:
2 łyżeczkami wody+ 1 łyżeczką oleju roślinnego + 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia.
Bułki
3/4 szklanka mąki ryżowej
1/4 szklanka mąki ziemniaczanej
1/2 szklanka mąki z tapioki
2 łyżeczki proszku do pieczenia bezglutenowego
1/2 łyżeczki soli
1 łyżka ksylitolu
2 jaja
1/3 szklanki oleju
1/2 szklanki mleka ryżowego
Osobno mieszamy składniki mokre i suche. Następnie dodajemy mokre składniki do
suchych i delikatnie miksujemy. Ciasto będzie miało klejącą się konsystencję. Masę
przelewamy do małych foremek do babeczek. Można posypać ziarnami sezamu.
Piec w temp ok. 200 stopni C ok. 13-15 min.
Uwaga na tapiokę i mąkę ziemniaczaną.
Poradnik dietetyczny
55 |
S t r o n a
Chleb ryżowy
1 szklanka mąki ryżowej
1/2 szklanki ryżu (surowego)
1/2 szklanki mąki ziemniaczanej
2 łyżki mąki gryczanej
2 łyżki mąki z nasion amarantusa
1 łyżeczka soli
3 łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia
4 jajka (lub 4 łyżki zmielonego siemienia lnianego wymieszanego z 1 szklanką
gorącej wody)
1/2 szklanki dozwolonego oleju
pestki dyni, słonecznika
Osobno mieszamy suche i mokre składniki. Dodajemy suche do mokrych i mieszamy
na jednolitą masę. Masa powinna mieć konsystencję klejącą się do rąk. Przelewamy
na blaszkę wyłożoną papierem do wypieków. Wstawiamy do rozgrzanego piekarnika i
pieczemy w temp. 230 stopni C ok. 50-55 min. Jeśli zamiast jajek użyto mieszanki
siemienia lnianego, dodać jeszcze 1/3 szklanki wody do mokrych składników.
Uwaga na mąkę ziemniaczaną.
Słodki chleb dyniowo -orzechowy
2 duże jajka
1/3 szklanki tłuszczu
1/4 szklanki 100% Pure Vegetable Glycerine
2 szklanki upieczonej dyni
1 1/4 szklanki brązowej ryżowej mąki
szczypta soli
2 łyżeczki proszku do pieczenia
1/4 łyżeczki goździków
1/2 łyżeczki cynamonu, gałki muszkatołowej i imbiru
1/2 szklanki posiekanych orzechów
Wszystkie składniki mieszamy ze sobą. Dodajemy orzechy. Przekładamy do formy
wyłożonej papierem do pieczenia. Pieczemy w nagrzanym piekarniku ok. 50-60 min.
Chleb z cukinii i orzechów
1 1/2 + 2 łyżki mąki z brązowego ryżu
1 łyżeczka proszku do pieczenia
1/2 łyżeczka sody do pieczenia
szczypta soli
2 jaja
1/4 szklanki tłuszczu
1/4 szklanki 100% Pure Vegetable Glycerin
2 łyżeczki cynamonu
1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej
1/2 kg cukini
1 szklanka orzechów
Wymieszać składniki (poza cukinią i orzechami). Cukinię zetrzeć na tarce o dużych
oczkach, orzechy posiekać i dodać do reszty składników. Delikatnie wymieszać. Masę
Poradnik dietetyczny
56 |
S t r o n a
przełożyć do formy wyłożonej papierem do pieczenia i piec w nagrzanym piekarniku
ok. 45-50 min.
Chleb
9 łyżek mąki gryczanej
9 łyżek mąki sojowej lub innej przy nietolerancji soi
9 łyżek mąki ryżowej
15 łyżek mąki kukurydzianej
6 jajek
3/4 masła roślinnego lub margaryny
9 łyżeczek proszku do pieczenia Celiko
łyżeczka soli
Składniki wymieszać dokładnie ręką. Przełożyć do małej foremki posmarowanej
oliwą z oliwek. Piec w temp 220˚C przez 40 minut.
Kluski gryczane
250 g kaszy gryczanej
½ litra wywaru z warzyw
300 g liści szpinaku (mogą być mrożone)
1 duża cebula
2 ząbki czosnku
2 łyżki oliwy lub margaryny roślinnej
sól
świeżo zmielony czarny pieprz
szczypta świeżo startej gałki muszkatołowej
2 żółtka
Kaszę zarumienić na suchej patelni. Jednocześnie zagotować w garnku wywar z
warzyw. Uprażoną kaszę wrzucić do wrzącego wywaru i zdjąć z ognia, dobrze
wymieszać i gotować na bardzo wolnym ogniu aż do wygotowania płynu. Szpinak
dokładnie umyć, przebrać, odsączyć i posiekać. Cebulę i czosnek pokroić w drobna
kostkę, zeszklić. Dodać szpinak i poddusić do odparowania, wymieszać z kaszą.
Przyprawić solą, pieprzem i gałką muszkatołową, dodać żółtko, wymieszać i
pozostawić na 30 min. Wysmarować 6 foremek żaroodpornych lub dużą formę
tłuszczem. Dwiema łyżkami formować jednakowe kluski i układać w foremkach (lub
w formie). Zapiekać ok. 15 min. Podawać z gulaszem i surówkami.
Łazanki
2 szklanki mąki bezglutenowej (lub mixu)
1 szklanka mąki kukurydzianej
2 łyżki oliwy z oliwek
sól, woda ( ilość taka by było ciasto jak plastelina)
Wszystkie składniki mieszamy i zagniatamy z taką ilością wody, aby ciasto miało
konsystencję plasteliny. Wałkujemy, wycinamy kwadraty, gotujemy w wodzie z
dodatkiem oliwy i soli.
Poradnik dietetyczny
57 |
S t r o n a
Makaron gryczany
1 szklanka mąka gryczanej
oliwa z oliwek
szczypta cynamonu lub szczypta pieprzu (w zależności czy do dania wytrawnego czy
słodkiego)
sól, woda ( tyle by ciasto było dość twarde)
Składniki wymieszać, ugnieść i rozwałkować. Pokroić. Gotować w osolonej wodzie z
oliwą.
Ghee- sklarowane masło
Przepis na 1 litr:
6 kostek masła z mleka krowiego
Masło pokroić na kawałki, włożyć do garnka o grubym dnie. Podgrzewać tak by na
powierzchni tworzyła się piana. Zmniejszyć ogień i gotować ok. 30 min, stopniowo
zbierając z wierzchu szumowiny. Nie dopuścić do przypalenia się masła (ghee będzie
wtedy ciemnobrązowe i gorzkie).
Gotowe Ghee powinno być niemal przezroczyste. Wyłączyć ogień i po lekkim
przestygnięciu przecedzić ghee przez gazę lub filtry do kawy. Pozostawić do stężenia.
Przechowywać w chłodnym miejscu.
Masło bez masła
2 łyżeczki tłuszczu kokosowego
2 łyżeczki oleju z siemienia lnianego
2 łyżeczki oleju słonecznikowego lub z pestek winogron
Tłuszcze zmiksować. Przechowywać w lodówce w ciemnym naczyniu.
Mleko kokosowe
1 szklanka wiórków kokosowych
wrzątek
Wiórki kokosowe zaleć wrzątkiem i zostawić na 20 minut. Następnie bardzo
dokładnie zmiksować blenderem. Odcedzić lub odcisnąć na sitku. Podawać z płatkami
kukurydzianymi, jako zabielacz do dań obiadowych lub dodatek do deserów.
Mleko migdałowe
Migdały bez skórki lub płatki migdałowe Gorąca woda
Dowolną ilość migdałów zalać wodą, odstawić do napęcznienia. Dokładnie
zmiksować. Odsączyć przez gazę lub drobne sitko. Podawać do deserów lub z
płatkami śniadaniowymi.
Domowy majonez
1 żółtko
1 łyżeczka musztardy (bez cukru) lub pieprz ze szczyptą curry
sól
1 łyżeczka cytryny
Poradnik dietetyczny
58 |
S t r o n a
szczypta startego imbiru świeżego
1 szklanka oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia lub oliwy z pestek winogron
Wszystko ucieramy lub delikatnie miksujemy
Domowy keczup
1 kg pomidorów
1 marchewka
1 pietruszka
1 mała cebulka
1 mały seler
2 winne jabłka
2 listki świeżej bazylii
sól, pieprz, szczypta cynamonu
oliwa z oliwek
Warzywa i jabłka kroimy, a następnie gotujemy do miękkości w osolonej wodzie.
Doprawiamy do smaku. Odcedzamy i dokładnie miksujemy. Dodajemy łyżeczkę
oliwy z oliwek. Przekładamy do słoiczków i pasteryzujemy 20 minut.
Ryż cytrynowy
4 porcje:
1 szklanka ryżu
3 szklanki soku z cytryny
skórka otarta z 1 cytryny
2 łyżki masła roślinnego lub innego tłuszczu
łyżeczka mielonego pieprzu
sól
Ryż gotować bez przykrycia w 2 litrach wody przez ok. 10 minut. Osączyć na sicie.
Doprawić pieprzem, skórką z cytryny, sokiem z cytryny, solą. Wymieszać z tłuszczem
i przełożyć do żaroodpornego naczynia. Przykryć folią, piec 10-15 min w nagrzanym
piekarniku.
Doskonały do pieczonych mięs.
Ryż czerwony
4 porcje:
1 szklanka ryżu
1 mała cebula
1 ząbek czosnku
1 łyżka posiekanych świeżych liści szałwii
4-5 mięsistych pomidorów
2 łyżki oleju
2 szklanki wywaru z jarzyn
sól
W rondlu rozgrzać olej i zeszklić na nim cebulkę. Dodać szałwię i rozgnieciony
czosnek. Mieszając smażyć 2-3 minuty. Wrzucić umyty ryż i trzymać na ogniu jeszcze
3-4 minuty. Dodać sparzone, obrane ze skóry i pokrojone w kostkę pomidory, wlać
wywar, wymieszać i gotować pod przykryciem ok. 20 min.
Podawać np. do cielęciny lub drobiu.
Poradnik dietetyczny
59 |
S t r o n a
Ryż migdałowy
4 porcje
1 szklanka ryżu
2 szklanki wywaru z jarzyn
1 łyżka oleju
150 g płatków migdałowych
sól
Ryż zalać w rondlu wywarem i gotować pod przykryciem ok. 20 min. Na patelni
rozgrzać olej i smażyć na nim chwilę płatki migdałowe. Dodać ugotowany ryż,
przyprawić solą. Wstawić do nagrzanego piekarnika na ok. 5-7 min.
Ryż z szałwią i poomidorami
1 mała cebula
1 ząbek czosnku
8 listków szałwi
2 łyżki margaryny roślinnej
4 łyżki oliwy z oliwek
200 g ryżu brązowego
¼ litra lekkiego rosołu z mięsa
800 gram dojrzałych pomidorów
świeżo zmielony czarny pieprz
sól
Cebulę i czosnek obrać, pokroić w kostkę i przeciągnąć przez prasę. Liście szałwi
oskubać, pokroić w paski. Stopić w garnku margarynę i 2 łyżki oliwy, krótko poddusić
szałwię. Dodać cebule i czosnek, poddusić. Wsypać ryż i wymieszać z tłuszczem.
Zalać rosołem. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, drobno rozgnieść, dodać do ryżu
wraz z sosem własnym. Przyprawić pieprzem, przykryć i gotować na wolnym ogniu
aż ryż będzie miękki. Ewentualnie dodać trochę wody.
Podawać z mięsem.
Sos kolendrowy
½ szklanki posiekanych świeżych listków kolendry
3 ząbki czosnku
3 łyżki posiekanych orzechów włoskich
3 łyżki soku z cytryny
sól, pieprz
łyżeczka miodu (bądź ksylitolu lub stevii)
szczypta mielonego imbiru
pół szklanki wywaru z jarzyn, bądź mięsa
Wszystkie składniki dokładnie zmiksować, następnie przetrzeć przez sito i lekko
schłodzić. Podawać jako dodatek do ryb, mięs, warzyw
Sos pomidorowy do makaronów
2 duże cebule
2 ząbki czosnku
1 pęczek włoszczyzny
Poradnik dietetyczny
60 |
S t r o n a
200 g cukini
3 łyżki oliwy
750 g dojrzałych pomidorów
¼ litra łagodnego wywaru z warzyw
4 – 5 gałązek świeżego majeranku
świeżo zmielony czarny pieprz
sól
Cebulę, czosnek, włoszczyznę i cukinię obrać albo oczyścić, umyć i pokroić w
drobniutką kostkę. W garnku rozgrzać oliwę i dusić wszystko kilka minut na średnim
ogniu. Pomidory umyć, sparzyć, obrać, pokroić i dodać do uduszonych jarzyn i
dokładnie wymieszać. Dodać wywar, majeranek, sól i pieprz. Pół przykryte gotować
na wolnym ogniu 1 – 2 godziny. Sos zmiksować lub przetrzeć przez sito,
przyprawiając do smaku.
Słodki napój warzywny
1 kubek pokrojonej marchewki
½ kubka pokrojonej cebuli
½ kubka poszatkowanej kapusty
1 litr wody
Warzywa zalać wodą i doprowadzić do wrzenia. Gotować 15 min. Przecedzić i
podawać do na ciepło.
Szpinak zasmażany
2 ząbki czosnku
1 mała cebula
500 g liści szpinaku
sól
świeżo zmielony pieprz
margaryna roślinna lub oliwa
Na patelni rozpuścić tłuszcz, dodać posiekaną cebulę i przeciśnięty przez wyciskarkę
czosnek, przesmażyć. Szpinak przebrać, dokładnie umyć, poszatkować, dodać do
czosnku. Dusić pod przykryciem na małym ogniu. Przyprawić do smaku.
Szpinak można podawać z jajkiem na twardo, pomidorami, lub bezglutenowym
makaronem
Marchewka duszona
1 ½ łyżki tłuszczu roślinnego
½ posiekanej cebuli
¾ kg marchwi
szklanka wywaru z warzyw lub wody
rozmaryn
Rozgrzać tłuszcz i obsmażyć w nim cebulę. Marchew pokroić w kostkę i połączyć z
cebulą. Dolać wywar z warzyw przyprawić szczyptą rozmarynu i gotować pod
przykryciem ok. 45 min.
Ważne: W początkowej fazie leczenia nie należy nadużywać podawania
gotowanej marchwi.
Poradnik dietetyczny
61 |
S t r o n a
Zielony groszek duszony
1 ½ łyżki tłuszczu roślinnego
½ posiekanej cebuli
¾ kg groszku
szklanka wywaru z warzyw
sól
margaryna roślinna
Rozgrzać tłuszcz i obsmażyć w nim cebulę. Dodać groszek, wlać wywar z warzyw,
przyprawić i gotować do miękkości pod przykryciem. Gotowe danie podawać polane
roztopiona margaryną.
Poradnik dietetyczny
62 |
S t r o n a
Adresy specjalistycznych sklepów
BioEra Żywność Ekologiczna
Warszawa, al. Niepodległości 150 (okolice metra Pole Mokotowskie)
Batom Zdrowa Żywność
Kraków, ul. Fieldorfa Nila 17, tel.(012) 626 00 70
CELIKO
ul. Św. Antoniego 71, 61-359 Poznań. tel. ( 61) 871 27 00, fax (61) 879 35 95, e-mail:
Do zamówienia m. in. mieszanki mąk i ciast bezglutenowych oraz dla diet eliminacyjnych
Eco-poly Żywność ekologiczna
Ursynów- Pasaż ursynowski
EKOSFERA
Delikatesy ekologiczne
GLUTENEX
Żywność bezglutenowa, niskobiałkowa, dla diabetyków. Sady k/Poznania, ul. Ludna 6, tel
(61) 814 65 37,
KONSPOL
Producent serii wyrobów garmażeryjnych bezglutenowych
Leclerc
Warszawa- Bielany
W alejce dietetycznej makarony bezglutenowej
Organic Farma Zdrowia. Warszawa
C.H. Targówek, ul. Głębocka 15, tel. (22)743 31 09
C.H. Reduta, al. Jerozolimskie 148, tel. (22) 882 02 43
C.H. Wola Park, ul. Górczewska 124, tel. (22) 533 44 32
Galeria Mokotów, ul. Wołoska 12, tel. (22) 541 38 57
Złote Tarasy, ul. Złota 59, tel. (22) 222 01 07
Piekarnia bezglutenowa (pieczywo bezglutenowe i bezmleczne. Niestety z zawartością cukru)
Provita. Hurtownia wegetariańska
Żółwin, ul.Nadarzyńska 64, tel. (022) 729 18 41
Pyszne i Zdrowe. Żywność ekologiczna prosto do domu.
sklep internetowy
Poradnik dietetyczny
63 |
S t r o n a
Rajski Ogród Centrum Ekologiczne
CH Sadyba, Warszawa, ul. Powsińska 31 lok. 114, tel. (022) 370 39 53
Rolnik Ekologiczny
Atestowana żywność ekologiczna. Produkty bezglutenowa. Produkty dla diabetyków
Warszawa, ul. Turecka 1. tel (022) 840 11 47
Samira
Orientalna i wegetariańska Restauracja i sklep.
al. Niepodległości 213 (na terenie MPO) z tyłu Biblioteki Narodowej
tel. (022) 825 09 61
W sklepie do kupienia m. in. masło GHEE
Smak Natury. Zdrowa żywność.
Warszawa, al. KEN 19, tel. (022) 446 09 51
SKLEP INTERNETOWY
SPECJALISTYCZNY SKLEP Z ARTYKUŁAMI DLA ALERGIKÓW
Sklep Zdrowa Żywność.
Warszawa, ul. Złota 11
Strona internetowa i sklep:
Produkty ze stevii. Na stronie dostępne również przepisy kulinarne z wykorzystaniem stevii.
Poznań, os. Pod Lipami 16. tel 820-44-53. Możliwość zamówienia przez internet. W sklepie
dostępne są specjalnie przygotowane zestawy produktów zastępczych przy różnego rodzaju
alergiach.
WEGETARIANIN. Internetowy sklep ze zdrową żywnością
Zdrowy Kąsek. Żywność ekologiczna
ul. Bolkowska 1B
01-466 Warszawa
(wejście od strony pasażu)
Dostępne produkty bezcukrowe i bezglutenowe
Bydgoszcz, ul. Rataja 10a, zamówienia telefoniczne: tel (52) 329 04 25,
Poradnik dietetyczny
64 |
S t r o n a
Bibliografia
Dominguez L. „Dieta bezglutenowa i bezmleczna”. Materiały z Pierwszego
Seminarium Na Temat Autyzmu, Zaburzeń Uwagi i Nauki. Warszawa, kwiecień 2007
Lange E. „ Dieta bezglutenowa”. Prószyński i S-ka, Warszawa 2006.
Praca zbiorowa „Kuchnia warszawska”. Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i
Spożywczego, Warszawa 1963.
Rujner J., Cichańska B. “ Dieta bezglutenowa i bezmleczna dla dzieci i dorosłych”.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2002.
Shattock P., Savery D. “Autyzm jako zaburzenie metaboliczne”. Fundacja Synapsis,
Warszawa 2000.
Shaw W. „Leczenie biomedyczne autyzmu”. Materiały z Pierwszego Seminarium Na
Temat Autyzmu, Zaburzeń Uwagi i Nauki. Warszawa, kwiecień 2007
Szczepańska A., Ners A., Zawistowska Z. „Kuchnia i zdrowie”. Państwowy Zakład
Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1991.
Szymanderska H. „Encyklopedia Polskiej Sztuki Kulinarnej”. Wydawnictwo Rea,
Warszawa 2003.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Porady w kuchni poradnik kulinarny
Poradnik Kulinarny Co i jak jeść na biwaku
Poradnik kulinarny
podreczny poradnik kulinarny kulturysty
Świąteczny poradnik kulinarny Jaśka Kuronia
KULINARNY PORADNIK ŻEGLARSKI
poradniki kulisy kulinarnej akademii marek brzezinski ebook
9 Poradnictwo a pary
Poradnictwo rodzinne i psych pedag
8 Poradnictwo a pary b
caraudio poradnik4 2
Informatyka Europejczyka Poradn Nieznany
mini słowniczek kulinarny włoski Ł
budujemy dom poradnik FIHDKP7AHWUJQT2P245F7GPT6ST3VMXRSU2MDZQ
więcej podobnych podstron