WM
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
1
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
Z5/24.1. Zadanie 24
Narysować metodą punktów szczególnych wykresy sił przekrojowych dla belki przedstawionej na
rysunku Z5/24.1. Wymiary belki podane są w metrach.
A
B
C
D
24,0 kN
16,0 kN/m
3,0
2,0
2,0
[m]
Rys. Z5/24.1. Belka prosta
Analiza kinematyczna belki przedstawionej na rysunku Z5/24.1 znajduje się w zadaniu 23. Zgodnie
z tamtym zadaniem rysunek Z5/24.2 przedstawia wartości i zwroty reakcji podporowych.
A
B
C
D
24,0 kN
16,0 kN/m
3,0
2,0
2,0
[m]
4,8 kN
43,2 kN
Rys. Z5/24.2. Prawidłowe wartości i zwroty reakcji w belce prostej
Z5/24.2. Wykres siły poprzecznej
Zgodnie z rozdziałem 5 w przedziale AB siła poprzeczna będzie funkcją kwadratową natomiast
w pozostałych przedziałach będzie miała wartość stałą. Pionowe reakcje na podporach A i C będą powodo-
wały skok siły poprzecznej o wartości bezwzględnej równej danej reakcji.
Rysowanie wykresu siły poprzecznej zaczniemy od punktu A. W punkcie tym działa reakcja o war-
tości 4,8 kN do góry. Siła poprzeczna w tym punkcie wynosi więc
T
A
=
4,8 kN
.
(Z5/24.1)
W przedziale AB działa obciążenie ciągłe trójkątne o wartości z prawej strony 16,0 kN/m w dół więc
siła poprzeczna w tym przedziale będzie parabolicznie opadać a w punkcie B tego przedziału wynosi
T
B
L
=
4,8−
1
2
⋅
16,0⋅3,0=−19,2kN
.
(Z5/24.2)
Jak widać siła poprzeczna na obu końcach przedziału AB ma wartości przeciwnych znaków. W przedziale
tym będzie ona miała więc miejsce zerowe. Zgodnie ze wzorem (5.131) jego odległość od punktu A wynosi
Dr inż. Janusz Dębiński
WM
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
2
x
L
=
2⋅4,8⋅3,0
16,0
=
1,342 m
.
(Z5/24.3)
Ekstremum parabolicznego wykresu siły poprzecznej znajduje się w punkcie A, w którym to obciąże-
nie ciągłe trójkątne ma miejsce zerowe.
W punkcie B nie działa żadna siła. Wartość siły poprzecznej z prawej strony punktu B wynosić będzie
więc
T
B
P
=−
19,2 kN
.
(Z5/24.4)
W przedziale BC nie działa żadne obciążenie ciągłe więc siła poprzeczna ma w całym przedziale oraz
z lewej strony punktu C wartość stałą równą
T
BC
=
T
C
L
=−
19,2 kN
.
(Z5/24.5)
W punkcie C działa reakcja o wartości 43,2 kN w górę. Wartość siły poprzecznej z prawej strony
punktu C wynosi więc
T
C
P
=−
19,243,2=24,0 kN
.
(Z5/24.6)
W przedziale CD nie działa żadne obciążenie ciągłe więc siła poprzeczna ma w całym przedziale
wartość stałą równą
T
CD
=
24,0 kN
.
(Z5/24.7)
Rysunek Z5/24.3 przedstawia ostateczną postać wykresu siły poprzecznej w całej belce prostej wyz-
naczonego metodą punktów charakterystycznych.
A
B
C
D
24,0 kN
16,0 kN/m
3,0
2,0
2,0
[m]
4,8 kN
43,2 kN
T(x) [kN]
4,8
19,2
24,0
1,342
1,658
Rys. Z5/24.3. Wykres siły poprzecznej w belce prostej
Dr inż. Janusz Dębiński
WM
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
3
Z5/24.3. Wykres momentu zginającego
Zgodnie z rozdziałem 5 w przedziale AB moment zginający będzie wielomianem trzeciego stopnia
natomiast w pozostałych przedziałach będzie funkcją liniową. Wykres momentu będzie w całej belce ciągły.
W dalszej części, przy obliczaniu wartości momentu zginającego w punktach charakterystycznych, siły,
które kręcą zgodnie z założonym momentem zginającym będziemy zapisywać z minusem, siły które kręcą
przeciwnie z plusem.
A
4,8 kN
M
A
A
3,0
4,8 kN
16,0 kN/m
M
B
(L)
[m]
a)
b)
Rys. Z5/24.4. Momenty zginające na obu końcach przedziału AB
Rysunek Z5/24.4 a) przedstawia moment zginający w punkcie A. Zgodnie z tym rysunkiem moment
ten ma wartość
M
A
=
0,0kNm
.
(Z5/24.8)
Rysunek Z5/24.4 b) przedstawia moment zginający w punkcie B z lewej strony podpory. Zgodnie
z tym rysunkiem moment ten ma wartość
M
B
L
=
4,8⋅3,0−
1
2
⋅
16,0⋅3,0⋅
1
3
⋅
3,0=−9,6 kNm
.
(Z5/24.9)
Znak minus oznacza, że rozciąga on górną część belki.
[m]
3,0
16,0 kN/m
q
1
1,342
Rys. Z5/24.5. Wartość obciążenia ciągłego w miejscu zerowym siły poprzecznej
Miejsce zerowe siły poprzecznej znajduje się w odległości 1,342 m od punktu A. Rysunek Z5/24.5
przedstawia wartość obciążenia ciągłego w tym punkcie, które możemy wyznaczyć z proporcji
q
1
1,342
=
16,0
3,0
.
(Z5/24.10)
Dr inż. Janusz Dębiński
WM
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
4
Ostatecznie wartość obciążenia ciągłego w miejscu zerowym siły poprzecznej wynosi
q
1
=
7,157
kN
m
.
(Z5/24.11)
A
1,342
4,8 kN
7,157 kN/m
M
1
[m]
Rys. Z5/24.6. Ekstremalny moment zginający w przedziale AB
Rysunek Z5/24.6 przedstawia ekstremalny moment zginający w przedziale AB. Zgodnie z tym rysun-
kiem wynosi on
M
1
=
4,8⋅1,342−
1
2
⋅
7,157⋅1,342⋅
1
3
⋅
1,342=4,293 kNm
(Z5/24.12)
Znak plus oznacza, że rozciąga on dolną część belki.
C
D
24,0 kN
2,0
[m]
43,2 kN
M
B
(P)
2,0
C
D
24,0 kN
2,0
[m]
43,2 kN
M
C
(L)
a)
b)
Rys. Z5/24.7. Momenty zginające na na obu końcach przedziału BC
Rysunek Z5/24.7 a) przedstawia moment zginający w punkcie B z prawej strony tego punktu. Zgodnie
z tym rysunkiem moment ten ma wartość
M
B
P
=
43,2⋅2,0−24,0⋅4,0=−9,6 kNm
.
(Z5/24.13)
Moment ten jest równy momentowi wyznaczonemu ze wzoru (Z5/24.9). Znak minus oznacza, że rozciąga on
górną część belki.
Rysunek Z5/24.7 b) przedstawia moment zginający w punkcie C lewej strony tego punktu. Zgodnie
z tym rysunkiem moment ten ma wartość
M
C
L
=−
24,0⋅2,0=−48,0 kNm
.
(Z5/24.14)
Znak minus oznacza, że rozciąga on górną część belki.
Dr inż. Janusz Dębiński
WM
Z5/24. SIŁY PRZEKROJOWE W BELKACH I RAMACH PŁASKICH –
ZADANIE 24
5
D
24,0 kN
[m]
2,0
M
C
(P)
D
24,0 kN
M
D
a)
b)
Rys. Z5/24.8. Momenty zginające na na obu końcach przedziału CD
Rysunek Z5/24.8 a) przedstawia moment zginający w punkcie C z prawej strony tego punktu. Zgodnie
z tym rysunkiem moment ten ma wartość
M
B
P
=−
24,0⋅2,0=−48,0 kNm
.
(Z5/24.15)
Moment ten jest równy momentowi wyznaczonemu ze wzoru (Z5/24.14). Znak minus oznacza, że rozciąga
on górną część belki.
Rysunek Z5/24.8 b) przedstawia moment zginający w punkcie D. Zgodnie z tym rysunkiem moment
ten ma wartość
M
D
=
0,0 kNm
.
(Z5/24.16)
Rysunek Z5/24.9 przedstawia ostateczne wykresy siły poprzecznej i momentu zginającego w belce prostej
wyznaczone metodą punktów charakterystycznych.
A
B
C
D
24,0 kN
16,0 kN/m
3,0
2,0
2,0
[m]
4,8 kN
43,2 kN
T(x) [kN]
M(x) [kNm]
4,8
19,2
24,0
0,0
9,
6
48
,0
0,0
1,342
1,658
1,342
1,658
4,2
93
Rys. Z5/24.9. Ostateczne wykresy siły poprzecznej i momentu zginającego wyznaczone metodą punktów
charakterystycznych
Dr inż. Janusz Dębiński