Wykład 8/8

Rynek pracy i możliwości
podjęcia pracy w sektorze
energetyki odnawialnej

Grzegorz WIŚNIEWSKI

Dyrektor

EC BREC

kontakt:

[e-mail]

Wykłady fakultatywne „Odnawialne źródła energii”

Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Wydział Ekologii, semestr X
‘2005

Cz. I

Refleksje na temat pracy i

zawodu

u progu XXI wieku

w nowoczesnej i tradycyjnej

energetyce

Zmartwienia pracodawcy

w nowopowstających sektorach gospodarki

rosnące specjalistyczne kwalifikacje= niższa

uniwersalność siły roboczej

W tradycyjnych, ugruntowanych i rozwiniętych

działach gospodarki (np. tradycyjna

energetyka) jednego pracownika bez trudu

może zająć inny.

W nowoczesnych sektorach gospodarki (np.

energetyka odnawialna) opartych na nowej

wiedzy wymagane są ściśle określone, unikalne

umiejętności; wyszukanie odpowiedniej osoby

staje się trudne i będzie coraz kosztowniejsze i

coraz trudniej mówić o możliwości

zastępowania jednych pracowników drugimi.

Frustracje pracownika

w nowych sektorach gospodarki opartych na

wiedzy

money rich= time poor

Innowacyjna gospodarka ma cechy

dynamicznej nierównowagi i kreatywnego

myślenia. To wymaga elastyczności i

kreatywnego niszczenia. Klasyczny

pełnowymiarowy etat zostanie

poszatkowany na wiele umów w niepełnym

wymiarze i niestabilnych (np. Holandia –

44% umów na niepełny etat).

Postęp techniczny będzie wynagradzał ludzi

mających coraz wyższe kwalifikacje,

forsował elastyczny czas pracy, wywierał

presje na wynagrodzenia.

Praca jako wspólna korzyść zewnętrzna

w sektorze energetyki odnawialnej

utopia czy antyutopia ?

Utopia (?) Trond’a Andersena: 90% zatrudnionych w

usługach, korzystając z odnawialnych źródeł energii i

postępu technicznego cieszy się pełnym zatrudnieniem

uważa, że słowa „praca” i „zabawa” mają to samo

znaczenie;

Prowokacja (?) Alvin’a Toflera: niezadowolonego

robotnika fizycznego można ciągle uznawać za

„produktywnego”, ale przygnębionego pracownika

wiedzy, twórczym i użytecznym nie można nazwać.

Statystyka (!): liczba zatrudnionych w nowoczesnym

sektorze energetyki odnawialnej w Niemczech (6%

wytwarzanej energii) = licznie zatrudnionych w

tradycyjnym sektorze energetyki węglowej w Polsce

(60% wytwarzanej energii) = 150 000 osób.

Cz. II

Informacje na temat

tworzenia miejsc pracy

w sektorze OZE

Trendy światowe w rozwoju sektora

OZE

a tworzenie miejsc pracy

• Według Komisji Europejskiej do 2020 w UE

powstanie 900,000 nowych miejsc pracy w
sektorze OZE (60% w rolnictwie)

• Według EWEA przy zachowaniu aktualnych

trendów w energetyce wiatrowej do 2020 roku
zatrudnienie w tym sektorze na świecie wyniesie
1,7 mln osób

• Według prognoz Solar Energy Industries

Association do 2010 w USA łącznie w sektorze
OZE powstanie 350,000 nowych miejsc pracy

Tworzenie miejsc pracy w sektorze OZE

podejście mikro

• Zatrudnienie bezpośrednie

– instalowanie i użytkowanie urządzeń

• Zatrudnienie pośrednie

– w produkcji i montażu urządzeń i technologii OZE;
– w sprzedaży produkowanych i importowanych urządzeń i

technologii, oraz – ewentualnie – przy ich eksporcie; w produkcji

oraz imporcie (eksporcie) urządzeń pomiarowych i elektronicznych

wykorzystywanych w sektorze;

– w transporcie i obsłudze celnej importowanych/eksportowanych

produktów;

– w produkcji, transporcie, przygotowaniu i sprzedaży biopaliw;
– w nauce (prace badawcze, rozwojowe, pilotażowe przy

opracowywaniu nowych urządzeń i technologii, nowych metod

produkcji i zbioru biopaliw itp)

– w rozbudowie istniejących sieci elektroenergetycznych, budowie

nowych przyłączy, oraz produkcji materiałów i urządzeń do tego

potrzebnych

(np.

kabli

i

transformatorów

dla

sieci

elektroenergetycznych);

– w usługach dla przedsiębiorstw w sektorze OZE, np. usługi

konsultingowe na etapie przygotowania inwestycji, przyłączenia do

sieci ciepłowniczej i elektroenergetycznej, konserwacja urządzeń,

obsługa księgowa i bankowa nowych podmiotów gospodarczych;

– generowane w wyniku konsumpcji dochodów przez nowe firmy

i ich pracowników.

Tworzenie miejsc pracy w sektorze OZE

podejście makro

• Z prognoz EC BREC z wykorzystaniem modelu SAFIRE w

Polsce przy zrealizowaniu celu krajowej Strategii Rozwoju

Energetyki Odnawialnej do 2010 może powstać od 23,700

nowych miejsc pracy (przy umiarkowanym imporcie urządzeń)

do 32,400 (przy krajowej produkcji urządzeń)

• W przypadku eksportu urządzeń i technologii ta liczba może

zostać znacznie zwiększona

• Rynek pracy w sektorze OZE rozwija się szczególnie szybko w

początkowym etapie

– Według EWEA w 2000 r. 1MW w energetyce wiatrowej powoduje

wzrost o 22 miejsca pracy, w 2010 r. o 15,5 etatu, w 2020 o 12,3

etatu

– W Polsce zakładane w Strategii potrojenie udziału OZE do 2010 (z

2,5 do 7,5%) może skutkować 5-krotnym liczby nowych stanowisk

pracy, a kolejne podwojenie do 2020 (do 14%) pozwoli zwiększyć

liczbę nowych miejsc pracy 1,5 razy w stosunku do 2010 r.

– W UE zmniejszenie zatrudnienia w sektorze energetyki

konwencjonalnej o 2% rocznie

Zatrudnienie bezpośrednie w UE

w etatach na 1 GWh

Biopaliwa płynne

0,86

Biopaliwa stałe

0,27

Biogaz

0,19

Słoneczna (ciepło)

0,26

Słoneczna (elektryczna)

0,22

Wiatrowa (na morzu)

0,22

Wiatrowa (na lądzie)

0,15

Wodna mała

0,08

Dodatkowo w pozyskaniu biopaliw stałych – 0,88
Konwencjonalna elektryczna

Od 0,01 do 0,1

Konwencjonalna cieplna

Od 0,01 do 0,06

Konwencjonalna skojarzona

Od o,02 do 0,06

Zapotrzebowanie na nowe miejsca pracy

w sektorze OZE w warunkach

europejskich w etatach na 1 MW

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

E

ne

rg

ia

w

ia

tr

u

G

az

w

ys

yp

is

ko

w

y

E

ne

rg

ia

w

od

na

B

io

pa

li

w

a

pł

yn

ne

B

io

pa

li

w

a

st

ał

e

Zapotrzebowanie na nowe miejsca pracy

Cz. III

Gdzie szukać pracy w

sektorze energetyki

odnawialnej

Struktura instytucjonalna

sektora energetyki

odnawialnej

• Samorządy terytorialne, administracja szczebla

regionalnego i lokalnego (zadania ustawowe Pe, PoŚ, Prawo
budowlane, planowanie i prognozowanie rozwoju)

• Przedsiębiorstwa energetyczne
• Sektor rolniczy, izby rolnicze i związki zawodowe
• Niezależni inwestorzy i dostawcy energii
• Przemysł / producenci urządzeń
• Środowiska naukowe i uczelnie oraz szkoły średnie i

zawodowe

• Stowarzyszenia, izby branżowe, NGO
• Rząd RP (MGiP, MS, MRiRW, MI) urzędy (URE, GUS),
• Komisja Europejska
• Sejm RP (komisje gospodarki, środowiska, rolnictwa)
• Media, dziennikarze
• Instytucje finansujące
• Kancelarie prawnicze, konsultanci

WÓJT (BURMISTRZ,

PREZYDENT MIASTA)

GMINA

SAMORZĄD

WOJEWÓDZTWA

WOJEWODA

uczestnictwo w

planowaniu zaopatrzenia

w energię i paliwa na

obszarze województwa

badanie zgodności planów

zaopatrzenia w energię i paliwa z

polityką energetyczną państwa oraz

obowiązującymi przepisami

planowanie i organizacja

zaopatrzenia w ciepło, energię

elektryczną i paliwa gazowe na

obszarze gminy

projekt założeń do planu

zaopatrzenia w ciepło, energię

elektryczną i paliwa gazowe

Instytucje administracji publicznej szczebla

regionalnego i lokalnego posiadające wpływ na

kształtowanie polityki energetycznej i OZE (zgodnie

z Ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r.: Prawo

energetyczne)

W jakich obszarach działalności szukać miejsc pracy w systemie

energetyki odnawialnej?

od nauki i polityki do produkcji i eksploatacji urządzeń

Obszary aktywności:



Badania i wdrożenia

demonstracyjne



Polityka i strategie

regionalne



Promocja i

informacja

Inwestor

PARLAMENT

POLITYKA

I PROGRAMY ROZWOJOWE

RZĄD

KONSULTANCI

Prawo

Polityka

Programy rozwoju

Plany energetyczne

Lokalne uwarunkowania inwestycyjne

Informacje ogólne

Informacje szczegółowe

Studia wykonalności

Projekt techniczny

Inwestycje

BADANIA I ROZWÓJ

PROMOCJA

I INFORMACJA

LIDERZY LOKALNI

KONSULTANCI

SZKOŁY,

MEDIA

PUNKTY

INFORMACYJNE

PROJEKTANCI

Servis

Produkt

Prototyp rynkowy

Model techniczny

Model matematyczny

Pomysł techniczny

BADANIA PODSTAWOWE

BADANIA STOSOWANE

INNOWCYJNE FIRMY

INSTALATORZY

SAMORZĄD TERYTORIALNY

PRODUCENCI

Podsumowanie

• wykorzystanie odnawialnych źródeł energii tworzy

więcej stanowisk pracy niż paliw kopalnych (od 2- do 5-

krotnie) i jądrowych (kilkunastokrotnie) w przeliczeniu

na jednostkę produkcji czy mocy zainstalowanej;

• rozwój

energetyki

odnawialnej

jest

szczególnie

korzystny dla rynku pracy w rolnictwie i na obszarach

wiejskich, gdzie dostępność odnawialnych zasobów jest

większa i gdzie w Polsce obserwujemy znaczący

nadmiar rąk do pracy;

• produkcja energii ze źródeł odnawialnych tworzy nowe

stanowiska pracy głównie w innowacyjnych, małych

i średnich przedsiębiorstwach;

• miejsc pracy i specjalności w energetyce odnawialnej

można szukać we wszystkich sektorach: państwowym i

samorządowym, prywatnym i pozarządowym, na

różnych etapach wdrażania idei energetyki odnawialnej.

• A może zacząć od stażu w EC BREC?