Wykład 7.1/8

Źródła finansowanie
energetyki odnawialnej -
subsydia

Grzegorz Wiśniewski,

Anna Oniszk-Popławska

EC BREC

kontakt:

[e-mail]

Wykłady fakultatywne „Odnawialne źródła energii”

Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Wydział Ekologii, semestr X
‘2005

Potrzebne środki prywatne i

deklarowane środki publiczne na

wdrożenie Strategii

12228

2280

12813

2450

15983

3120

0

5000

10000

15000

20000

W mln PLN.

Wariant 7,5% Wariant 9% Wariant 12%

Wysokość publicznych i prywatnych nakładów

finansowych w trzech scenariuszach realizacji celu

strategicznego na rok 2010.

Prognozowana
wysokość wkładu
środków publicznych w
całkowitych nakładach
inwestycyjnych do roku
2010.
Prognozowana
wysokość wkładu
środków prywatnych w
całkowitych nakładach
inwestycyjnych do roku
2010.

Specyfika projektów OZE



Wysokie jednostkowe nakłady inwestycyjne



Przynoszą korzyści niemierzalne klasycznym
rachunkiem ekonomicznym



Technologie nowatorskie o podwyższonym
stopniu ryzyka



Stosunkowo łatwiejszy dostęp do publicznych
źródeł finansowania

Klasyfikacja narzędzi wspierania

energetyki odnawialnej

Nakierowane na
inwestycję

Zmniejszające nakłady
początkowe

•Dotacje (subwencje) z
funduszy ekologicznych
i funduszy UE

•Ulgi inwestycyjne

Nakierowane na
eksploatację

Zwiększające przychody
w okresie
funkcjonowania
instalacji

•Zielone certyfikaty

•Obowiązek zakupu
energii odnawialnej

Polski system wspierania OZE

System mieszany:

• Subwencje z krajowych funduszy

ekologicznych i funduszy
strukturalnych

• Prawo energetyczne i rozporządzenie MGiP

o obowiązku zakupu energii z OZE

Badania i
rozwój
technologii OZE

Stymulowanie
rynku poprzez
dotacje i

instrumenty
prawne

MAŁA

SKALA

PRODUKCJI

WYSOKIE

KOSZTY

„BŁĘDNE KOŁO”

TECHNOLOGII

OZE

Synergia instrumentów prawnych i

finansowych na rzecz przełamywania

barier w rozwoju energetyki odnawialnej

Prawo
energetyczne
, fundusze
ekologiczne i
fundusze
strukturalne

Ustawa o

finansowaniu

nauki

Programy

badawcze UE

Klasyfikacja funduszy i źródeł

finansowania inwestycji OZE



Środki własne



Źródła zewnętrzne



Instytucje, w tym fundusze ekologiczne

wspierające rozwój energetyki odnawialnej



Programy UE i międzynarodowe i

zobowiązania w zakresie ochrony środowiska
naturalnego



Rynki finansowe



Udział trzeciej strony

Krajowe instytucje finansujące-

subsydia



Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej



Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i
gospodarki wodnej



Powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i
gospodarki wodnej



Bank Ochrony Środowiska



Bank Gospodarstwa Krajowego

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

Gospodarki Wodnej (1)

Źródła przychodów i zarządzane środki:



opłaty i kary za emisję zanieczyszczeń (ok. 65%
przychodów z energetyki), wydatkowane na
ochronę powietrza, wody i gospodarkę odpadami



od 2004/2005 kary za niewypełnienie obowiązku
zakupu

energii

ze

źródeł

odnawialnych

(nowelizacja Prawa Energetycznego 06.2004),
wydatkowane tylko na energetykę odnawialną



Fundusz Spójności UE (ISPA) i fundusze
strukturalne (ERDF) w obszarze „Ochrona
środowiska”

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

Gospodarki Wodnej (2)

Kryteria finansowe i ekonomiczne oceny projektów:



wskaźniki IRR i NPV projektu przy uwzględnieniu

subwencji (szczególnie z Funduszu Spójności) powinny

przekraczać próg opłacalności,



wykazanie

płynności

finansowej

projektu

lub

udokumentowanie możliwości zapewnienia pokrycia

deficytów pieniężnych przez inwestora w przypadku ich

wystąpienia



zbyt wysoka rentowność może spowodować odmowę

dofinansowania lub zmniejszenie subwencji z Funduszu

Spójności (oznaka możliwości sfinansowania ze

środków komercyjnych)



dodatkowe finansowanie projektów z Funduszu

Spójności możliwe w formie dotacji i pożyczek

NFOŚiGW oraz WFOŚiGW

Zagraniczne instytucje finansujące

inwestycje OZE w Polsce



Fundacja Ekofundusz



Fundusze UE

Ekofundusz

Zasady działania w roku 2004:



dofinansowanie poprzez dotacje w wysokości do 30% kosztów

przedsięwzięcia (do 50% na projekty innowacyjne)



wsparcie głównie dla projektów niekomercyjnych, których wartością

jest ochrona środowiska i w których dotacja decyduje o powodzeniu
przedsięwzięcia



projekty o wysokiej efektywności – korzystny stosunek osiągniętych

korzyści ekologicznych w stosunku do poniesionych kosztów



wsparcie dla transferu technologii (z krajów ekokonwersji lub

technologii polskich z obszaru nauki do przemysłu)

Przedsięwzięcia związane z OZE dotowane w ramach
priorytetów ochrony powietrza i ochrony klimatu:



energetyczne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (w

szczególności biomasy, energii słonecznej oraz efektywne
ekonomicznie zastosowania pomp ciepła);



oszczędności energii w systemach zaopatrzenia w ciepło na cele

komunalno - bytowe;



eliminacja emisji metanu ze starych wyrobisk węgla, kopalń węgla

kamiennego oraz eliminacja biogazu powstającego w oczyszczalniach
ścieków;

Programy UE dostępne w Polsce -

dotacje



Programy ramowe badawcze (6 Program

Ramowy)



Programy energetyczne (Program IEE)



PHARE



SAPARD (linia 3.5)



ISPA (Fundusz Spójności)



INTERREG



Fundusze strukturalne

Programy UE – program

badawczy

6 RAMOWY PROGRAM W ZAKRESIE

BADAŃ ROZWOJU, DEMONSTRACJI I PROMOCJI

na lata 2002-2006

Budżet na lata 2002-2006 -16 270 mln Euro
Budżet na energię odnawialną ok. - 802 mln Euro



Biomasa



Energetyka wiatrowa



Biopaliwa dla transportu



Fotowoltaika



Wodór



Oszczędność energii

Programy UE – program

energetyczny

RAMOWY PROGRAM W ZAKRESIE

ENERGII

na lata 2003-2006

„Inteligent Energy for Europe”



Odnawialne źródła energii (ALTENER) -86 mln Euro



Energia, w tym biopaliwa w transporcie - 35 mln Euro



Energie odnawialne i poszanowanie energii w krajach

rozwijających się

- 19 mln Euro



Racjonalne wykorzystanie energii

- 75 mln Euro



RAZEM - 215 mln Euro

Programy UE – PAHRE, SAPARD,

ISPA – pierwsze doświadczenia

2.

SAPARD

(Scheme 3.5)

– renewable energy-related projects, local

communities, up to 50% of eligible costs (max. 420 000 PLN=app. 100
000 EUR).
Total aid granted 4,8 Mio PLN=app. 1,15Mio EUR

3. ISPA

(Environmental Protection)

–

alternative energy-related

projects (above 50 MW, above 50 Mio EUR), up to 75% of eligible
costs.

Neither RES project supported.

1. PHARE

(Infrastructure)

–

energy infrastructure, up to 75% of

investment value. Examples:

geothermal heating plants in Pyrzyce

municipality and Podhale region

Geothermal

7%

Geotherm&

Solar

7%

Solar

28%

Biomass

58%

3

4

%

1

9

%

1

5

%

1

4

%

9

%

7

%

2

%

Fundusze Strukturalne 2004-2006

National strategic documents

National Development Plan

(NDP)

Community Support

Framework (CSF)

H

u

m

a

n

R

e

so

u

rc

e

s

C

o

m

p

e

ti

ti

ve

n

e

ss

2

R

e

g

io

n

a

l

D

e

ve

lo

p

m

e

n

t

3

T

e

ch

n

ic

a

l

su

p

p

o

rt

A

g

ri

c

u

lt

u

re

1

F

is

h

e

rie

s

T

ra

n

sp

o

rt

OP Supplements

Commun

ity

Iniciativ

es

E

q

u

a

lI

n

te

rr

e

g

EAGGF

ERDF

Cohesion

Fund

E

n

vi

ro

n

m

e

n

t

T

ra

n

sp

o

rt

Strateg

y for

Cohesi

on

Fund

!) SPO-ROL- SOP Restructuring and modernisation of food sector and development of rural areas

2) SPO-WKP - SOP Economy Competitiveness Growth

3) ZPORR - Integrated Regional Operational Programme

Instytucje wdrażające NDP (właściwe dla

OZE)

Operational
Program

Institution

Managing
authority

Intermediate body

Implementing authority

Agriculture

Ministry of
Agriculture and
Rural
Development

X

Agency for Restructuring and

Modernization of Agriculture

Competitive
ness

Ministry of
Economy and
Labour

Ministry of Scientific
Research and
Information Technology
(I.1.4)

National Fund for
Environment Protection and
Water Management (II.2.4),
Ministry of Scientific
Research and Information
Technology (I.1.4),
Polish Agency for Enterprise
Development (I.1.2)

Regional
Developmen
t

Ministry of
Economy and
Labour

Voivodship offices

Voivodship offices

Cohesion
Fund

Ministry of
Economy and
Labour

Ministry of the
Environment,
National Fund for
Environment Protection
and
Water Management,
Voivode Fund for
Environment Protection
and
Water Management

Local authorities

Source: ECBREC/IBMER

OZE w Programach Operacyjnych

w ramach NDP

Operational
Program

(Priority,
Activity)

Installations

Distributio
n

R&
D

B

io

g

a

s

B

io

m

a

s

s

G

e

o

th

e

rm

a

l

S

u

n

W

in

d

W

a

te

r

Infrastruct
ure (e.g.
Grid
connection
)

Agriculture

1)

(II.2.4; II.2.6)

x

x

x

Competitivene
ss

2)

(II.2.4)

x

water

managem

ent

x

x

x

x

x

x

x

Regional
Development

3)

(I.1.2;

III.3.1)

x

water

managem

ent

x

x

x

x

x

x

Cohesion Fund

x

water

managem

ent

x

x

x

x

1)

SOP Restructuring and Modernisation of Food Sector and Development of Rural Areas

2)

SOP Economy Competitiveness Growth

3)

Integrated Regional Operational Program

Source: ECBREC/IBMER

Technologie OZE i beneficjanci bezpośredni funduszy
strukturalnych

- enterprises operating in agriculture sector are excluded
from group of beneficiaries

OP
Competitiveness

- beneficiaries limited to farmers and companies
operating in agriculture sector
-max. aid: 80000–100000 PLN (app. 20000-30000 EUR)

OP Agriculture

- projects above 10 Mio EUR

Cohesion Fund
Strategy

- projects below 10 Mio EUR

OP Regional
Development

* One beneficiary may be supported within one Operating Program

Other private
entities

Source: ECBREC/IBMER

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

SMEs

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

NGOs

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Other public
entities

Municipal
companies

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Governmental
institutions

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Local
municipalities

30-50

30-50

Farmers

Grid

Water

Wind

Sun

Geothermal

Biomass

Biogas

Distribution

Renewable Energy Technologies, aid- % of eligible costs

Beneficiaries*

- enterprises operating in agriculture sector are excluded
from group of beneficiaries

OP
Competitiveness

- beneficiaries limited to farmers and companies
operating in agriculture sector
-max. aid: 80000–100000 PLN (app. 20000-30000 EUR)

OP Agriculture

- projects above 10 Mio EUR

Cohesion Fund
Strategy

- projects below 10 Mio EUR

OP Regional
Development

* One beneficiary may be supported within one Operating Program

Other private
entities

Source: ECBREC/IBMER

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

30-65

SMEs

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

NGOs

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Other public
entities

Municipal
companies

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Governmental
institutions

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

30-50

Local
municipalities

30-50

30-50

Farmers

Grid

Water

Wind

Sun

Geothermal

Biomass

Biogas

Distribution

Renewable Energy Technologies, aid- % of eligible costs

Beneficiaries*

Podsumowanie



Istnieją różnorodne możliwości finansowania
projektów OZE



Dotacje/subsydia są w dalszym ciągu
zasadniczym instrumentem finansowym
wspierania inwestycji w energetyce odnawialnej



Występuje specyfika finansowania ze względu
na wielkość projektu i rodzaj źródła
odnawialnego oraz rodzaj podmiotu/benefcjenta



Rośnie znaczenie funduszy zagranicznych (UE),
a w szczególności funduszy strukturalnych