Wykład 7.1/8
Źródła finansowanie
energetyki odnawialnej -
subsydia
Grzegorz Wiśniewski,
Anna Oniszk-Popławska
EC BREC
kontakt:
Wykłady fakultatywne „Odnawialne źródła energii”
Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Wydział Ekologii, semestr X
‘2005
Potrzebne środki prywatne i
deklarowane środki publiczne na
wdrożenie Strategii
12228
2280
12813
2450
15983
3120
0
5000
10000
15000
20000
W mln PLN.
Wariant 7,5% Wariant 9% Wariant 12%
Wysokość publicznych i prywatnych nakładów
finansowych w trzech scenariuszach realizacji celu
strategicznego na rok 2010.
Prognozowana
wysokość wkładu
środków publicznych w
całkowitych nakładach
inwestycyjnych do roku
2010.
Prognozowana
wysokość wkładu
środków prywatnych w
całkowitych nakładach
inwestycyjnych do roku
2010.
Specyfika projektów OZE
Wysokie jednostkowe nakłady inwestycyjne
Przynoszą korzyści niemierzalne klasycznym
rachunkiem ekonomicznym
Technologie nowatorskie o podwyższonym
stopniu ryzyka
Stosunkowo łatwiejszy dostęp do publicznych
źródeł finansowania
Klasyfikacja narzędzi wspierania
energetyki odnawialnej
Nakierowane na
inwestycję
Zmniejszające nakłady
początkowe
•Dotacje (subwencje) z
funduszy ekologicznych
i funduszy UE
•Ulgi inwestycyjne
Nakierowane na
eksploatację
Zwiększające przychody
w okresie
funkcjonowania
instalacji
•Zielone certyfikaty
•Obowiązek zakupu
energii odnawialnej
Polski system wspierania OZE
System mieszany:
• Subwencje z krajowych funduszy
ekologicznych i funduszy
strukturalnych
• Prawo energetyczne i rozporządzenie MGiP
o obowiązku zakupu energii z OZE
Badania i
rozwój
technologii OZE
Stymulowanie
rynku poprzez
dotacje i
instrumenty
prawne
MAŁA
SKALA
PRODUKCJI
WYSOKIE
KOSZTY
„BŁĘDNE KOŁO”
TECHNOLOGII
OZE
Synergia instrumentów prawnych i
finansowych na rzecz przełamywania
barier w rozwoju energetyki odnawialnej
Prawo
energetyczne
, fundusze
ekologiczne i
fundusze
strukturalne
Ustawa o
finansowaniu
nauki
Programy
badawcze UE
Klasyfikacja funduszy i źródeł
finansowania inwestycji OZE
Środki własne
Źródła zewnętrzne
Instytucje, w tym fundusze ekologiczne
wspierające rozwój energetyki odnawialnej
Programy UE i międzynarodowe i
zobowiązania w zakresie ochrony środowiska
naturalnego
Rynki finansowe
Udział trzeciej strony
Krajowe instytucje finansujące-
subsydia
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i
gospodarki wodnej
Powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i
gospodarki wodnej
Bank Ochrony Środowiska
Bank Gospodarstwa Krajowego
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (1)
Źródła przychodów i zarządzane środki:
opłaty i kary za emisję zanieczyszczeń (ok. 65%
przychodów z energetyki), wydatkowane na
ochronę powietrza, wody i gospodarkę odpadami
od 2004/2005 kary za niewypełnienie obowiązku
zakupu
energii
ze
źródeł
odnawialnych
(nowelizacja Prawa Energetycznego 06.2004),
wydatkowane tylko na energetykę odnawialną
Fundusz Spójności UE (ISPA) i fundusze
strukturalne (ERDF) w obszarze „Ochrona
środowiska”
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (2)
Kryteria finansowe i ekonomiczne oceny projektów:
wskaźniki IRR i NPV projektu przy uwzględnieniu
subwencji (szczególnie z Funduszu Spójności) powinny
przekraczać próg opłacalności,
wykazanie
płynności
finansowej
projektu
lub
udokumentowanie możliwości zapewnienia pokrycia
deficytów pieniężnych przez inwestora w przypadku ich
wystąpienia
zbyt wysoka rentowność może spowodować odmowę
dofinansowania lub zmniejszenie subwencji z Funduszu
Spójności (oznaka możliwości sfinansowania ze
środków komercyjnych)
dodatkowe finansowanie projektów z Funduszu
Spójności możliwe w formie dotacji i pożyczek
NFOŚiGW oraz WFOŚiGW
Zagraniczne instytucje finansujące
inwestycje OZE w Polsce
Fundacja Ekofundusz
Fundusze UE
Ekofundusz
Zasady działania w roku 2004:
dofinansowanie poprzez dotacje w wysokości do 30% kosztów
przedsięwzięcia (do 50% na projekty innowacyjne)
wsparcie głównie dla projektów niekomercyjnych, których wartością
jest ochrona środowiska i w których dotacja decyduje o powodzeniu
przedsięwzięcia
projekty o wysokiej efektywności – korzystny stosunek osiągniętych
korzyści ekologicznych w stosunku do poniesionych kosztów
wsparcie dla transferu technologii (z krajów ekokonwersji lub
technologii polskich z obszaru nauki do przemysłu)
Przedsięwzięcia związane z OZE dotowane w ramach
priorytetów ochrony powietrza i ochrony klimatu:
energetyczne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (w
szczególności biomasy, energii słonecznej oraz efektywne
ekonomicznie zastosowania pomp ciepła);
oszczędności energii w systemach zaopatrzenia w ciepło na cele
komunalno - bytowe;
eliminacja emisji metanu ze starych wyrobisk węgla, kopalń węgla
kamiennego oraz eliminacja biogazu powstającego w oczyszczalniach
ścieków;
Programy UE dostępne w Polsce -
dotacje
Programy ramowe badawcze (6 Program
Ramowy)
Programy energetyczne (Program IEE)
PHARE
SAPARD (linia 3.5)
ISPA (Fundusz Spójności)
INTERREG
Fundusze strukturalne
Programy UE – program
badawczy
6 RAMOWY PROGRAM W ZAKRESIE
BADAŃ ROZWOJU, DEMONSTRACJI I PROMOCJI
na lata 2002-2006
Budżet na lata 2002-2006 -16 270 mln Euro
Budżet na energię odnawialną ok. - 802 mln Euro
Biomasa
Energetyka wiatrowa
Biopaliwa dla transportu
Fotowoltaika
Wodór
Oszczędność energii
Programy UE – program
energetyczny
RAMOWY PROGRAM W ZAKRESIE
ENERGII
na lata 2003-2006
„Inteligent Energy for Europe”
Odnawialne źródła energii (ALTENER) -86 mln Euro
Energia, w tym biopaliwa w transporcie - 35 mln Euro
Energie odnawialne i poszanowanie energii w krajach
rozwijających się
- 19 mln Euro
Racjonalne wykorzystanie energii
- 75 mln Euro
RAZEM - 215 mln Euro
Programy UE – PAHRE, SAPARD,
ISPA – pierwsze doświadczenia
2.
SAPARD
(Scheme 3.5)
– renewable energy-related projects, local
communities, up to 50% of eligible costs (max. 420 000 PLN=app. 100
000 EUR).
Total aid granted 4,8 Mio PLN=app. 1,15Mio EUR
3. ISPA
(Environmental Protection)
–
alternative energy-related
projects (above 50 MW, above 50 Mio EUR), up to 75% of eligible
costs.
Neither RES project supported.
1. PHARE
(Infrastructure)
–
energy infrastructure, up to 75% of
investment value. Examples:
geothermal heating plants in Pyrzyce
municipality and Podhale region
Geothermal
7%
Geotherm&
Solar
7%
Solar
28%
Biomass
58%
3
4
%
1
9
%
1
5
%
1
4
%
9
%
7
%
2
%
Fundusze Strukturalne 2004-2006
National strategic documents
National Development Plan
(NDP)
Community Support
Framework (CSF)
H
u
m
a
n
R
e
so
u
rc
e
s
C
o
m
p
e
ti
ti
ve
n
e
ss
2
R
e
g
io
n
a
l
D
e
ve
lo
p
m
e
n
t
3
T
e
ch
n
ic
a
l
su
p
p
o
rt
A
g
ri
c
u
lt
u
re
1
F
is
h
e
rie
s
T
ra
n
sp
o
rt
OP Supplements
Commun
ity
Iniciativ
es
E
q
u
a
lI
n
te
rr
e
g
EAGGF
ERDF
Cohesion
Fund
E
n
vi
ro
n
m
e
n
t
T
ra
n
sp
o
rt
Strateg
y for
Cohesi
on
Fund
!) SPO-ROL- SOP Restructuring and modernisation of food sector and development of rural areas
2) SPO-WKP - SOP Economy Competitiveness Growth
3) ZPORR - Integrated Regional Operational Programme
Instytucje wdrażające NDP (właściwe dla
OZE)
Operational
Program
Institution
Managing
authority
Intermediate body
Implementing authority
Agriculture
Ministry of
Agriculture and
Rural
Development
X
Agency for Restructuring and
Modernization of Agriculture
Competitive
ness
Ministry of
Economy and
Labour
Ministry of Scientific
Research and
Information Technology
(I.1.4)
National Fund for
Environment Protection and
Water Management (II.2.4),
Ministry of Scientific
Research and Information
Technology (I.1.4),
Polish Agency for Enterprise
Development (I.1.2)
Regional
Developmen
t
Ministry of
Economy and
Labour
Voivodship offices
Voivodship offices
Cohesion
Fund
Ministry of
Economy and
Labour
Ministry of the
Environment,
National Fund for
Environment Protection
and
Water Management,
Voivode Fund for
Environment Protection
and
Water Management
Local authorities
Source: ECBREC/IBMER
OZE w Programach Operacyjnych
w ramach NDP
Operational
Program
(Priority,
Activity)
Installations
Distributio
n
R&
D
B
io
g
a
s
B
io
m
a
s
s
G
e
o
th
e
rm
a
l
S
u
n
W
in
d
W
a
te
r
Infrastruct
ure (e.g.
Grid
connection
)
Agriculture
1)
(II.2.4; II.2.6)
x
x
x
Competitivene
ss
2)
(II.2.4)
x
water
managem
ent
x
x
x
x
x
x
x
Regional
Development
3)
(I.1.2;
III.3.1)
x
water
managem
ent
x
x
x
x
x
x
Cohesion Fund
x
water
managem
ent
x
x
x
x
1)
SOP Restructuring and Modernisation of Food Sector and Development of Rural Areas
2)
SOP Economy Competitiveness Growth
3)
Integrated Regional Operational Program
Source: ECBREC/IBMER
Technologie OZE i beneficjanci bezpośredni funduszy
strukturalnych
- enterprises operating in agriculture sector are excluded
from group of beneficiaries
OP
Competitiveness
- beneficiaries limited to farmers and companies
operating in agriculture sector
-max. aid: 80000–100000 PLN (app. 20000-30000 EUR)
OP Agriculture
- projects above 10 Mio EUR
Cohesion Fund
Strategy
- projects below 10 Mio EUR
OP Regional
Development
* One beneficiary may be supported within one Operating Program
Other private
entities
Source: ECBREC/IBMER
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
SMEs
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
NGOs
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Other public
entities
Municipal
companies
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Governmental
institutions
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Local
municipalities
30-50
30-50
Farmers
Grid
Water
Wind
Sun
Geothermal
Biomass
Biogas
Distribution
Renewable Energy Technologies, aid- % of eligible costs
Beneficiaries*
- enterprises operating in agriculture sector are excluded
from group of beneficiaries
OP
Competitiveness
- beneficiaries limited to farmers and companies
operating in agriculture sector
-max. aid: 80000–100000 PLN (app. 20000-30000 EUR)
OP Agriculture
- projects above 10 Mio EUR
Cohesion Fund
Strategy
- projects below 10 Mio EUR
OP Regional
Development
* One beneficiary may be supported within one Operating Program
Other private
entities
Source: ECBREC/IBMER
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
30-65
SMEs
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
NGOs
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Other public
entities
Municipal
companies
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Governmental
institutions
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
30-50
Local
municipalities
30-50
30-50
Farmers
Grid
Water
Wind
Sun
Geothermal
Biomass
Biogas
Distribution
Renewable Energy Technologies, aid- % of eligible costs
Beneficiaries*
Podsumowanie
Istnieją różnorodne możliwości finansowania
projektów OZE
Dotacje/subsydia są w dalszym ciągu
zasadniczym instrumentem finansowym
wspierania inwestycji w energetyce odnawialnej
Występuje specyfika finansowania ze względu
na wielkość projektu i rodzaj źródła
odnawialnego oraz rodzaj podmiotu/benefcjenta
Rośnie znaczenie funduszy zagranicznych (UE),
a w szczególności funduszy strukturalnych