Margaret Schonberger

Mahler (1897-1986)

Koncepcja faz rozwoju

małego dziecka.

Fazy rozwoju wg Mahler:

Autyzm

(faza niezróżnicowana) – ok.

pierwsze dwa miesiące życia, nie

funkcjonuje jeszcze pamięć, względny brak

reakcji na bodźce zewnętrzne, nie istnieje

rozróżnienie między sobą, a światem .

Niemowlę chroni się za „barierą

antybodźcową”. Jest to faza pierwotnego

narcyzmu. Dzieci pozbawione opieki

macierzyńskiej w tym okresie mają mniejsze

poczucie bezpieczeństwa w całym

niemowlęctwie.



Ciężkie frustracje w tym okresie mogą

spowodować zahamowanie właśnie w tej

fazie lub analogiczne frustracje w okresie

późniejszym regresję do tej fazy.



Granicą tej fazy jest uśmiech

rozpoznania u dziecka na widok ludzkiej

twarzy. Jest to jednocześnie dowód na to,

że dziecko już w tym okresie uczy się.



Faza symbiozy-

niemowlę przeżywa

siebie i matkę tak jakby stanowili jedność

W tej fazie fundamentalne dla wytworzenia

się dobrej symbiozy są dwa czynniki:

- ekspresja i komunikacja przez dziecko jego

stanów wewnętrznych i potrzeb

- wrażliwość na potrzeby dziecka i zdolność do

właściwego reagowania przez matkę.



Prawidłowa symbioza jest konieczna dla

rozwoju wszystkich kolejnych funkcji.



Matka to w tym czasie

ego pomocnicze

dla dziecka.



Na bazie dobrej symbiozy rozwija się poczucie

bezpieczeństwa.



W okresie symbiozy dziecko ma rozwojowo

niezbędne złudzenie, że dzieli lub kontroluje

omnipotentną część matki.



Początki rozróżnienia pomiędzy sobą a matką

(światem) to 5-ty, 6-ty miesiąc życia.



Niedostatki w fazie symbiozy mogą prowadzić do

zaburzeń osobowości określanych jako

charakter

schizoidalny

lub

oralny.



W obu tych strukturach osobowości występuje

skłonność do idealizacji osoby kochanej i obiektu

przeniesienia.



Okres rozróżniania –

zaczyna się ok. 6-go miesiąca życia.

Jest to pierwszy okres

fazy separacji-indywiduacji

. Faza ta

zaczyna się od pierwszych prób dziecka oddalania się od

matki, a kończy wraz z ukształtowaniem odrębnej tożsamości

dziecka (ok. 2,5 roku życia).



Im lepiej dziecko jest „zakotwiczone” w fazie symbiozy, tym

przemieszczenie uwagi dziecka na świat zewnętrzny

przebiega płynniej. Dla tego przemieszczenia ważna jest też

„optymalna frustracja” dziecka.



Ok. 8-go miesiąca pojawia się u dziecka lęk w stosunku do

obcych.



Od tego czasu przywiązanie dziecka do matki zaczyna

nabierać cech specyficznych.



Pojawiają się pierwsze oznaki lęku przed separacją a wraz z

nimi

„obiekty

przejściowe”.



Dziecko stopniowo traci swój symbiotyczny raj, czyli

iluzję jedności z matką.



4/ Subfaza praktyki (ćwiczenia)



Między 10-tym. a 18-tym. miesiącem życia.

Dziecko intensywnie poznaje świat. Oddala

się i powraca do matki.



Dziecko zaczyna sobie wyobrażać obiekty,

których nie widzi. Ma wyolbrzymione

poczucie wszechmocy, biorące się z

„uczestnictwa w magicznych mocach

matki” oraz własnych nowo powstałych

umiejętności.



Świat należy do niego. Jest tutaj analogia

do wielu cech osób narcystycznych.

Okres zbliżenia (ponownego zbliżenia)

Od 15-go do 24-go miesiąca życia. Dziecko

zaczyna „powracać do matki”, ale już jako

niezależna istota. Nie traktuje już jej jako

wyłącznie przedłużenie siebie. Ma większą

świadomość swojej odrębności, ale bardzo

potrzebuje zainteresowania i

współuczestnictwa w odkrywaniu świata. Jest

bardzo czułe na nieobecność matki i podatne

na zranienie. Na skutek doznawania różnych

frustracji musi doświadczyć bolesnej prawdy,

że nie jest tak wszechmocne jak mu się

wydawało.



Jest to najbardziej kluczowa faza indywiduacji.



Potrzeby zależności i niezależności pozostają w

głębokim konflikcie, a lęk dziecka zmienia swój

charakter – ze strachu przed utratą obiektu na

strach przed utratą miłości obiektu.



Najbardziej charakterystyczne

obrony

z tego

okresu to:

1.stopniowe i niepełne uświadamianie sobie

ograniczeń (trwanie przy

omnipotencji)

2.idealizacja

rodzica

3.rozszczepienie –

dobre i złe aspekty obiektu są od

siebie izolowane (biegunowość)



Bolesne przepracowywanie sprzeczności

w tym okresie zwane jest

„kryzysem

zbliżenia”.

Charakterystyczne są tu

często dramatyczne walki z rodzicami.

Aby zrezygnować z wielkościowych

urojeń dziecko część tych walk powinno

przegrać, ale nie powinno być

„zniewolone”.



Jednym z najważniejszych zadań w tym

okresie jest przekształcenie

postrzegania rodzica z „obiektu dla ja”

w obiekt rzeczywisty.

Wykaz zadań rozwojowych

fazy ponownego zbliżenia wg

Settlage’a

1.Opanowanie lęku separacyjnego

2.Potwierdzenie poczucia podstawowego zaufania

3.Stopniowy spadek i porzucenie poczucia omnipotencji

4.Stopniowa kompensacja spadku poczucia omnipotencji

poprzez rozwój zdolności ego i poczucia autonomii.

5.Wzmocnienie rdzennego poczucia self.

6.Rozwój poczucia zdolności ego do kontroli i

modulowania popędów i emocji.

7.Złagodzenie tendencji do rozszczepiania obiektu.

8.Zastąpienie rozszczepienia przez wyparcie.

Powyższa lista jest tożsama z listą celów terapii dla

większości charakterów symbiotycznych i

narcystycznych



6/ Okres(subfaza)

tożsamości i stałości

obiektu



Jest to czwarta (ostatnia) część fazy

separacji-indywiduacji. Od ok.22-go do ok.

30-go miesiąca życia. Dziecko uzyskuje

realistyczną i spójną wewnętrznie

reprezentację obiektu miłości.



Stałość obiektu zapewnia podstawę

dla rzeczywistej miłości między

ludźmi.

Otto Kernberg – ur.1928

KONCEPCJE OTTO KERNBERGA



Zasadniczym czynnikiem, wokół którego

organizuje się zarówno rozwój ego, jak i super-

ego jest internalizacja relacji z obiektem.



Kolejne etapy tej internalizacji to:

- introjekcje

- identyfikacje i

- tworzenie się tożsamości



Główne elementy struktury psychicznej

wytworzone w wyniku powyższych procesów to:



Obrazy self (reprezentacje self)



Obrazy obiektu (reprezentacje obiektu)



Stany uczuciowe (afektywne) łączące 1. i 2.



W początkowym okresie rozwoju ego

ma do spełnienia dwa podstawowe

zadania:

1. różnicowanie obrazów self i obiektu

2. integrację obrazów self i obiektu

powstałych przy udziale libidinalnych

pochodnych popędu i agresywnych

pochodnych popędu



Kernberg wyróżnia trzy poziomy

organizacji charakteru:

1. Wyższy

2 . Średni

3. Niższy



Klasyfikacji tej dokonał na podstawie 4 kryteriów:

rozwoju popędowego

– na wyższym

poziomie prymat genitalny, na średnim

pregenitalne regresje i pregenitalne (głównie

oralne) punkty fiksacji, na niższym poziomie

zagęszczenie genitalnych i pregenitalnych dążeń

popędowych, dominuje pregenitalna agresja.

rozwoju super-ego –

tylko na wyższym

poziomie jest dobrze zintegrowane (chociaż

nadmiernie surowe) super-ego. Na obu niższych

poziomach super-ego jest słabe i dominują w nim

elementy sadystyczne.

charakteru obron

Są dwa poziomy obronnej organizacji ego:

1. poziom podstawowy – głównie prymitywna dysocjacja i rozszczepienie

2. poziom bardziej zaawansowany – wyparcie wraz z mech. racjonalizacji i

intelektualizacji, wyższe poziomy projekcji.

Na niższym poziomie mechanizmy z poziomu podstawowego, którym

towarzyszy osłabienie syntetyzującej funkcji ego (wynika to z

rozszczepienia) oraz mech. zaprzeczania, prymitywne formy projekcji,

omnipotencja.

Dominują obrony naznaczone popędowo (pierwotny impuls przedziera się

przez obronę).

Na wyższym poziomie dominują obrony z poziomu zaawansowanego

Na średnim mieszanka obron z obu poziomów.

kryterium zinternalizowania relacji z obiektem

wyższym poziomie nie ma żadnych patologii.

Na średnim również – z tym, że relacje z obiektem są tu bardziej

konfliktowe w porównaniu z poziomem wyższym.

Na poziomie niższym relacje z obiektem nie mają charakteru całościowego,

nie jest trwale ustalona stałość obiektu, brak tolerancji na ambiwalencję.

Bardziej szczegółowe opisy

poziomów organizacji patologii

charakteru

Wyższy poziom.

Dobrze zintegrowane super-ego ale zbyt surowe.

Ego dobrze zintegrowane, tożsamość ustalona i

stabilna

Główny mechanizm obronny to wyparcie, a główne

obrony charakteru to różne zahamowania, fobie lub

reakcje upozorowane wobec wypartych popędów.

Ego w wyniku nadmiernego używania neurotycznych

mechanizmów obronnych staje się zbyt ograniczone,

ale ogólna adaptacja społeczna jest dobra.

Przeżywane jest poczucie winy, żałoba.

Do tego poziomu przynależy większość osób z

charakterem histerycznym, obsesyjno-

kompulsywnym i depresyjno- masochistycznym.

Średni poziom

Jeszcze bardziej karzące super-ego, ale też mniej zintegrowane.

Częściowe zamazanie granic między ego i super-ego.

Osłabiona zdolność przeżywania poczucia winy oraz skłonności

paranoidalne.

Sprzeczności w systemie wartości.

Poważne wahania nastroju, których przyczyną jest brak

dostatecznej regulacji ego ze strony super-ego.

Obrony charakteru są znacznie mniej związane z

zahamowaniem, a bardziej dominujące są reakcje

upozorowane. Popędy są bardziej widoczne w cechach

charakteru. Sporo działań impulsywnych.

Dominuje nadal wyparcie, ale też dysocjacje, rozszczepienia. Nie

ma jednak prymitywnej agresji.

Relacje z obiektem nadal stabilne, zachowana zdolność do

trwałych związków, tolerancja konfliktu oraz ambiwalencji.

Tu można zaliczyć patologie typu oralnego (zwłaszcza bierno-

agresywne osobowości) pewną część osobowości

infantylnych, wiele narcystycznych, oraz wiele dewiacji

seksualnych.

Niższy poziom

Minimalna integracja super-ego, duża skłonność do

projekcji sadyzmu na innych.

Upośledzona zdolność do przeżywania poczucia winy

i troski.

Dużo cech paranoidalnych wynikających z używania

identyfikacji projekcyjnej.

Prawie brak granicy między ego i super-ego.

Syntetyczna funkcja ego poważnie uszkodzona.

Podstawowe obrony to rozszczepienia i dysocjacje.

Wiele przeciwstawnych, oderwanych od siebie

wzorców zachowania. Obrony charakteru

impulsywne i b. mocno naznaczone popędowo.

Dominacja pregenitalnej agresji tworzy zabarwione

sadystycznie, polimorficznie perwersyjne pochodne

przenikające do wszystkich relacji z obiektem.

Nietolerancja ambiwalencji w związkach.

Niższy poziom – c.d.

Relacje są albo zaspokojeniem potrzeb, albo

zagrożeniem.

Brak zdolności empatii w odniesieniu do całego

obiektu.

Brak zintegrowanej tożsamości (dyfuzja tożsamości)

Bardzo małe obszary ego wolne od konfliktu.

Brak tolerancji na lęk, brak kontroli impulsów oraz

brak „kanałów sublimacyjnych” powoduje ciągłe

porażki.

Należy tu większość osob. infantylnych, wiele

narcystycznych, wszystkie antyspołeczne,

„chaotyczne” impulsywne zab. charakteru, część

dewiacji seksualnych, prepsychotyczne struktury

osob.(schizoidalne, hipomaniakalne, paranoidalne)

i borderline.

CHARAKTER NORMALNY



Stałość obiektu – integracja dobrych i złych relacji z

obiektem, stabilna tożsamość ego zostaje

osiągnięta poprzez zintegrowanie reprezentacji

(obrazów self, obrazów obiektu, obrazów idealnego

self i idealnego obiektu).



Centralny rdzeń ego jest chroniony przed

nieakceptowanymi pochodnymi popędów przez

trwałą barierę represyjną – te powyższe cechy

występują już na poziomie wyższym.



Tutaj super-ego jest mniej surowe i karzące,

wymagania z jego strony są realistyczne, jest

harmonia między potrzebami a ideałami –ego i

celami. Wiele obszarów w ego wolnych od konfliktu.

ROZUMIENIE NARCYZMU

PRZEZ KERNBERGA



Narcyzm ma wymiar od normalnego do

patologicznego.



Normalny narcyzm –

dotyczy prawidłowej

regulacji poczucia własnej wartości. Jest oparty na

prawidłowej strukturze self wraz z całościowymi

reprezentacjami obiektów, a potrzeby sa

zaspokajane w kontekście stabilnych relacji

obiektualnych i systemów wartości.



Normalny narcyzm infantylny –

regulacja

poczucia własnej wartości poprzez stosowne do

wieku gratyfikacje.



Patologia charakteru może się wyrażać w regresji

do normalnych, ale infantylnych celów

narcystycznych.

Mamy 3 typy narcyzmu patologicznego.



Regresja do normalnych, ale infantylnych

celów narcystycznych. Jest to

najłagodniejsza forma.



Narcystyczny wybór obiektu

– dzieje się

to u osób, które kochają kogoś tak jak sami

chcieliby być kochani.



Właściwa osobowość narcystyczna

(narcystyczne zaburzenia osobowości NZO)



NZO od strony klinicznej cechują się:

1/ patologiczną miłością do siebie samego

(koncentracja na sobie samym, nastawienie

wyższościowe, tendencje ekshibicjonistyczne,

stany wielkościowe, naprzemiennie z poczuciem

niższości)

2/ patologiczną miłością obiektualną (nadmierna

zawiść, inkorporacja treści od innych a

jednocześnie ich dewaluacja, nastawienie

eksploatatywne, niezdolność do empatii.)

3/ patologicznym super-ego (w przypadku poważnej

patologii super-ego mamy do czynienia z

narcyzmem złośliwym) .

Ten ostatni czynnik ma

b. ważne znaczenie dla prognozy wyników terapii.



Podstawowym stanem self w narcyzmie jest pustka

i samotność.



Osoby narcystyczne funkcjonują na continuum od

prawie „normalnej” osobowości do ocierającej się o

borderline.



Na najwyższym poziomie są dość dobrze

zaadoptowane i rzadko trafiają do terapii.



Na niższym poziomie – najbardziej (obok

wielkościowego self) zaznaczone są cechy

borderline: brak kontroli impulsów, nietolerowanie

lęku, poważne upośledzenie zdolności do

sublimacji, eksplozje złości i dyspozycje do

zaburzeń paranoidalnych.



Narcyzm patologiczny

–

z punktu widzenia

mechanizmów powstawania stanowi wyraz inwestycji

libido w patologiczną, a nie normalną strukturę self.

Patologiczne, wielkościowe self zawiera rzeczywiste

reprezentacje self, idealne reprezentacje self i idealne

reprezentacje obiektów. Zdeawaluowane lub

agresywnie zdeterminowane reprezentacje self i

obiektów zostają odszczepione, zdysocjowane,

wyparte lub wyprojektowane. Sysytematyczna

analiza narcystycznych obron i praca nad

wielkościowym self aktywuje w przeniesieniu

prymitywne relacje obiektualne charakterystyczne

dla stadiów poprzedzających stałość obiektu

(podobieństwo do borderline).



Wg Kernberga

wyidealizowane,

wielkościowe self

powstaje między 3-

cim, a 5-tym rokiem życia jeśli zamiast

integrowania pozytywnych i negatywnych

reprezentacji self i obiektu dziecko łączy ze

sobą wszystkie pozytywne reprezentacje.



Rozwój takiego self pobudzają rodzice,

którzy sa zimni i odrzucający, a

jednocześnie wyrażają uwielbienie.



Idealne reprezentacje self i obiektu, które

normalnie stałyby się częścią super-ego

zostają inkorporowane do wielkościowego

self – prowadzi to do rozwoju super-ego

zawierającego tylko agresywne komponenty.



Staje się ono następnie przedmiotem

dysocjacji i projekcji co prowadzi do rozwoju

‘prześladujących” obiektów zewnętrznych, a

super-ego traci swoje normalne, regulujące

poczucie własnej wartości funkcje, takie jak

monitorowanie i akceptacja.



Osobowość antyspołeczna

stanowi

najostrzejszą postać patologicznego narcyzmu

– mamy tu deteriorację systemu super-ego,

patologiczne, wielkościowe self jest

przepełnione agresją i jest najbardziej

prymitywną postacią „identyfikacji z

agresorem”.



Narcyzm złośliwy

też zawiera istotne cechy

aspołeczne i paranoidalne jednak nie mamy tu

do czynienia z totalną destrukcją funkcji super-

ego.

Heinz Kohut (1913-1981)

Koncepcje Heinza

Kohuta.



Stworzył

psychologię self

– pojęciem

nadrzędnym jest self, a podstawową

potrzebą człowieka jest ukształtowanie swojej

psychiki w spójną konfigurację self oraz to,

aby utrzymywać związki z otoczeniem w taki

sposób, aby podtrzymywały one harmonię i

żywotność self.



Rodzące się self dziecka wymaga

empatycznego, reagującego na jego potrzeby

otoczenia, czyli

obiektu self .



Obiekt self

to subiektywne

przeżywanie

drugiej osoby, która w ramach relacji spełnia

podtrzymującą funkcję wobec self.



Niepokój dziecka, jego potrzeby popędowe,

gniew znajdują empatyczną odpowiedź u

matki (

matczyny obiekt self



Doświadczanie sekwencji zdarzeń – od

frustracji do ukojenia poprzez jedność z

omnipotentnym self-obiektem, ustanawia

podstawową linię rozwojową, od której

optymalne frustracje (braki obiektu self)

prowadzą do budowy self poprzez

przekształcającą internalizację



DEFEKTY SELF POWSTAJĄ GŁÓWNIE NA

SKUTEK EMPATYCZNYCH BRAKÓW ZE STRONY

OBIEKTÓW SELF.



Kohut wyróżnia

agresją destrukcyjną i nie

destrukcyjną.

Odrzuca pogląd o popędowej,

pierwotnej naturze agresji. A. nie destrukcyjna

należy do zdrowego self, natomiast

destrukcyjna ma charakter reaktywny.



Pierwowzorem agresji destrukcyjnej jest

narcystyczny gniew

rodzący się we

wczesnej fazie potrzeby omnipotentnej

kontroli nad self obiektem gdy ma miejsce

chroniczna, (nadmierna) frustracja tej

potrzeby.



Narcyzmu nie można definiować w

kategoriach pejoratywnych. Narcyzm i miłość

do obiektu rozwijają się wg. odrębnych linii.

(odmienność od poglądów Freuda).



Dojrzałe przekształcenia narcyzmu to

mądrość, poczucie humoru i możliwości

twórcze.



Defekty rozwoju wynikają głównie z

deficytów, a nie konfliktów.



Struktury obronne (głównie struktury

kompensacyjne) mogą rozwijając się

naprawiać defekty i przywracać wartość self..



Ważnym procesem obronnym jest

rozszczepienie. Są jego dwa typy.



Rozszczepienie podłużne

– spostrzeganie

wewnętrznej lub zewnętrznej rzeczywistości

ulega zaprzeczeniu – np. ktoś może mieć

wielkościowe fantazje, którym zaprzecza.



Rozszczepienie poprzeczne

– jest ono

porównywalne do bariery wyparcia, chroni

ono self przed świadomością niemożliwych

do zaakceptowania potrzeb i dążeń wobec

self obiektów.



Self ma

części składowe

lub

sektory self



Biegun celów i ambicji



Biegun ideałów i norm



/ Łuk napięcia

pomiędzy powyższymi

dwoma biegunami



Właśnie napięcie aktywizuje talenty i

umiejętności.



Zdrowe self to self dwubiegunowe, które jest

zrównoważonym i funkcjonalnym continuum

pomiędzy tymi biegunami.

Kohut wyróżnia następujące typy self

1.self potencjalne –

jest to obraz self

istniejący w chwili narodzin w wyobrażeniach

rodziców.

2.self rdzenne(jądrowe) -

zwarta struktura

wyłaniająca się w czasie drugiego roku życia

3.self zwarte –

względnie spójna struktura

zdrowo funkcjonującego self

4.self wielkościowe –

rozwojowo normalne,

wczesnodziecięce self

Patologiczne stany self to:

1.self archaiczne

– gdy jądrowa, wczesnodziecięca

konfiguracja self przetrwa do wieku dorosłego

2.self pokawałkowane

– o osłabionej spójności,

sfragmentaryzowane

3.puste self

– utrata żywotności, depresja

4.przeciążone self

– defekt w zakresie zdolności do

samouspokojenia

5.self nadmiernie pobudzone

– w wyniku

doświadczenia nadmiernej emocjonalności i

pobudzenia ze strony obiektów self

6.self niezrównoważone

– polega na

wyolbrzymieniu jednej z jego części składowych

kosztem dwóch pozostałych



Patologiczne i normalne struktury self są

związane z uwewnętrznionymi interakcjami

między self a obiektami self. Odnosi się to

również do wyobrażeń tych obiektów

(imago), których self potrzebuje do swego

istnienia.



Różnego rodzaju obiekty self to:



Archaiczne obiekty self



2. Odzwierciedlające obiekty self



3. Wyidealizowane obiekty self



4. Obiekty self typu alter ego



5. Oponujące obiekty self

ZABURZENIA SELF.



Występują gdy self ponosi porażkę w

osiąganiu spójności, żywotności lub

harmonii lub gdy cechy te traci po ich

tymczasowym osiągnięciu. Polegają

na uszkodzeniu strukturalnej

integralności i siły self, które

następuje w wyniku doświadczenia

nieprawidłowego reagowania ze

strony obiektów self.



Kohut wyróżnia następujące grupy zaburzeń:



- Psychozy



- Stany z pogranicza



- Narcystyczne zaburzenia zachowania (m.in.

uzaleznienia, perwersje i zachowania przestępcze)



- Narcystyczne zaburzenia osobowości

(hipochondria, depresja, nadwrażliwość)



Depresje dzieli na 3 typy:

1.Depresja prewerbalna

2.Pusta depresja

3.Depresja oparta na poczuciu winy

Terapia



Najważniejsza jest

empatia.



Analityk pełni rolę obiektu self.



Każda interpretacja i rekonstrukcja składa się z dwóch

faz:

1. Pacjent musi poczuć, że jest rozumiany

2. Później szuka się wyjaśnień i dynamiki uchwyconych

treści



Rolą analityka jest doprowadzenie do

przekształcającej

internalizacji.

(inaczej: uwewnętrznienie

przeobrażające)



W terapii jest to proces skutecznego uwewnętrzniania,

zapoczątkowany przez optymalne, nie urazowe

frustrowanie pacjenta przez analityka.



Prowadzi to do „nadrabiania” deficytów wynikających z

poprzednich, niewystarczających relacji z obiektem self.



Dokonuje się przemieszczenie funkcji z analityka

jako obiektu self na pacjenta.



Przeniesienie obiektu self –

przeniesienie na analityka potrzeb wobec

obiektu self.



Kohut wyróżnia 3 główne kategorie

przeniesienia i 1 podkategorię

1.Przeniesienie lustrzane

2.Przeniesienie idealizujące

3.Przeniesienie alter ego (lub bliźniacze)



Podkategoria to

przeniesienie stapiające –

może ono stanowić aspekt każdego z w.w.

przeniesień.



Psychoterapia leczy poprze odtwarzanie

procesu optymalnej frustracji i

internalizacji przekształcającej.



Przekształcenie oznacza zmianę jednego

rodzaju formy lub treści na inny.

Powtarzająca się optymalna frustracja

przekształca niedojrzałe self w dojrzalsze.



Proces frustracji i przekształcania musi

przebiegać stopniowo i powtarzać się, by

mogła mieć miejsce budowa funkcji ego.



Dziękuję za uwagę

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fazy rozwojowe wg Eriksona
Fazy rozwoju wg Eriksona
fazy rozwoju mowy przez dziecko wg Jurkowskiego, BreakingFree wszystko, studia
Fazy rozwoju wiedzy wg Comte'a
Fazy rozwoju spolecznego czlowieka wg Eriksona
Fazy rozwoju grupy, od 2015, Projekt, budowanie zespołu
WEKTORY ROZWOJU WG
Fazy rozwoju picia
Fazy rozwojowe płodu
do kola PPT, PPT opracowanie 2ściąga, 1)Fazy rozwoju i życia produktu i miejsce procesu technologicz
do kola PPT, PPT opracowanie 2ściąga, 1)Fazy rozwoju i życia produktu i miejsce procesu technologicz
9 9 fazy rozwoju czerniaka złośliwego
Fazy rozwoju współczesnej pedagogiki
Fazy.rozwojowe.roslin bez.zboz
Fazy rozwoju materiałów - ściaga, Automatyka i Robotyka, Semestr 3, Obróbka cieplna i powierzchniowa
FAZY ROZWOJU CYWILIZACYJNEGO-notatka, pliki z liceum
Fazy rozwoju psychoseksualnego, Pielęgniarstwo, poz
43 Zjawisko historyzmu w architekturze XIX wieku podstawy teoretyczne i fazy rozwojowe

więcej podobnych podstron