Rodzaje planów

organizacji

Marta Mościcka

Gr. A

Plan prezentacji

1. Wstęp
2. Definicje planowania
3. Rodzaje planów
4. Ramy czasowe planowania
5. Planowanie sytuacji nieprzewidzianych

(planowanie awaryjne)

6. Rodzaje planów ze względu na

przeznaczenie,problem

7. Podsumowanie
8. Bibliografia

Definicje planowania

• „Planowanie jest procesem polegającym na świadomym

ustalaniu kierunków działania oraz podejmowaniu decyzji
opartych na celach, faktach i dobrze przemyślanych
ocenach.”

Zarządzanie – teoria i praktyka. Red. A.K.Koźmioski, W.Piotrowski. Warszawa PWN 2000, s. 179

• „Planowanie jest to coś, co robimy przed podjęciem

działania. Znaczy to, że jest ono antycypacyjnym
podejmowaniem decyzji. Jest to proces decydowania o tym,
co robić i jak robić, zanim trzeba podjąć decyzję.”

R.Krupski. Podstawy organizacji i zarządzania. Wyd. II. Wałbrzych:

Wyd. IBIS 2000, s. 49

• „Planowanie obejmuje definiowanie celów organizacji,

określenie ogólnej strategii ich osiągania oraz opracowanie
zwartej hierarchii planów służących do integracji i
koordynacji działo”.

S.P.Robbins, D.A.DeCenzo. Podstawy zarządzania. Warszawa: PWE 2002, s. 131

Planowanie

podstawowa i pierwsza

funkcja zarządzania w organizacji jest

procesem decyzyjnym który ma za zadanie

osiągnięcie wyznaczonych zadań, które

przybierają formę celów. Plany organizacji

są powiązane z wyznaczonymi celami danej

organizacji. Powiązanie to ma charakter

sprzężenia zwrotnego a zakłócenia w

realizacji planów powodują konieczność

restrukturyzacji celów. 

 W organizacji w zależności od

kryterium podziału możemy

rozróżnić ze względu na

szczebel zarządzania rodzaje

planów tj.:

• Plany Strategiczne
• Plany Taktyczne
• Plany Operacyjne

Plany strategiczne

Plany strategiczne opracowuje się, aby osiągać cele strategiczne. Są

planami kompleksowymi, pochodnymi względem misji przedsiębiorstwa,

analizy strategicznej otoczenia i zasobów przedsiębiorstwa. Plany

strategiczne określają wzajemne dopasowywanie przedsiębiorstwa i

otoczenia. Są formułowane na poziomie całego przedsiębiorstwa, jego

jednostek strategicznych oraz w wymiarze strategii funkcjonalnych. Plan

strategiczny przedsiębiorstwa uwzględnia segmenty rynku, na których

przedsiębiorstwo będzie funkcjonować i konkurować, silne i słabe strony

firmy i inne uwarunkowania tworzenia jego konkurencyjności. Plany te

ustala najwyższe kierownictwo przedsiębiorstwa i na ogół mają one

dłuższy horyzont czasowy.

Plany taktyczne

Plany taktyczne są nastawione na osiągnięcie celów
taktycznych. Są opracowywane, aby można było
realizować poszczególne elementy planu
strategicznego. Koncentrują się na konkretnych
sprawach i dotyczą bardziej problemów (są planami
problemowymi) niż całości działania firmy. Sporządzają
je zwykle menedżerowie wyższego i średniego szczebla
zarządzania, a ich horyzont czasowy jest krótszy od
horyzontu planów strategicznych. 

Plany operacyjne

Plany operacyjne, zwane też
operatywnymi, koncentrują się na krótkim
okresie i dotyczą wąskiego zakresu
działalności firmy. Nastawione są na
wykonanie planów taktycznych i na
osiągnięcie celów operacyjnych,
wynikających z celów taktycznych. Plany
operacyjne są opracowywane przez
menedżerów średniego i niższego
szczebla.

Planowanie operacyjne

Plan jednorazowy jest
opracowywany w celu
przeprowadzenia działań, które w
przyszłości najprawdopodobniej nie
będą powtarzane. Dwiema najbardziej
rozpowszechnionymi formami planów
jednorazowych są programy i projekty.

Planowanie operacyjne

Plany ciągłe (trwale obowiązujące)
Podczas gdy plany jednorazowe stosowane są w
sytuacjach niepowtarzalnych, plan ciągły
wykorzystywany jest do działań powtarzających
się regularnie co pewien czas. Plany ciągłe
mogą walnie poprawić efektywność poprzez
standaryzację procesu decyzyjnego.
Podstawowymi rodzajami takich planów są
wytyczne polityki, standardowe procedury
działania oraz przepisy i reguły postępowania.

Ramy czasowe

planowania

• Plany długookresowe – plan obejmujący

okres wieloletni, być może nawet okres
kilkudziesięcioleci; najbardziej
rozpowszechnione plany długookresowe
obejmują okres pięcioletni lub dłuższy

• Plany średniookresowe – plan obejmujący

na ogół okres od roku do pięciu lat

• Plany krótkookresowe – plan obejmujący

na ogół jeden rok lub jeszcze krótszy okres

- plan działania – służy do wprowadzenie w życie

jakiegoś innego planu

- plan reakcji – służy do reagowania na

nieprzewidziane okoliczności

Plany długookresowe

Plan obejmujący okres wieloletni, być
może nawet okres kilkudziesięcioleci;
najbardziej rozpowszechnione plany
długookresowe obejmują okres pięcioletni
lub dłuższy. Plan długookresowy obejmuje
swym zasięgiem okres wieloletni, być
może nawet kilka dziesięcioleci. Wielkie
firmy, takie jak General Motors Corp....,
zazwyczaj opracowują plany na okresy 10-
20 letnie.

Plany średniookresowe

Plan obejmujący na ogół okres od roku
do pięciu lat. Plan średniookresowy
jest nieco mniej hipotetyczny i mniej
narażony na zmiany niż plan
długookresowy. Plany
średniookresowe zwykle obejmują
okresy od roku do pięciu lat i mają
szczególne znaczenie dla menedżerów
średniego szczebla i pierwszej linii.

Plany krótkookresowe

Plan obejmujący na ogół jeden rok lub
jeszcze krótszy okres
- plan działania – służy do
wprowadzenie w życie jakiegoś innego
planu
- plan reakcji – służy do reagowania
na nieprzewidziane okoliczności.

Planowanie sytuacji

nieprzewidzianych (planowanie

awaryjne)

Innym ważnym typem planowania jest
opracowywanie planów na wypadek sytuacji
nieprzewidzianych (awaryjnych). Chodzi tu o
określenie alternatywnych kierunków działań,
które zostaną podjęte, jeżeli zamierzony plan
działania zostanie nieoczekiwanie zakłócony
lub zdezaktualizowany w wyniku nowych
okoliczności. Dlatego też firma opracowuje dwa
plany zapasowe oparte na założeniu zmian
wyjątkowo korzystnych i wyjątkowo
niekorzystnych.

Rodzaje planów ze względu
na przeznaczenie:

• opracowanie nowego systemu operacyjnego,
• wybudowanie supermarketu,
• zorganizowanie wyprawy ma Mont Everest

itd.

• produkcyjne,
• marketingowe,
• logistyczne itd.

Rodzaje planów ze względu na problem:

Podsumowanie

• Proces planowania jest pierwszą podstawową

funkcją kierowniczą, która musi być
wykonywana w organizacjach. Rozumiejąc
kontekst otoczenia menedżerowie opracowują
szereg różnych typów planów.

• Do podstawowych typów planów należą plany

strategiczne, taktyczne i operacyjne. Plany
opracowuje się w różnych przekrojach
czasowych; mamy więc plany długookresowe,
średniookresowe i krótkookresowe.

Bibliografia

1. Griffin R.W.. Podstawy zarządzania

organizacjami. Warszawa: PWN 2004

2. Zarządzanie – teoria i praktyka. Red.

A.K.Koźmioski, W.Piotrowski. Warszawa PWN
2000

3. R.Krupski. Podstawy organizacji i

zarządzania. Wyd. II. Wałbrzych: Wyd. IBIS
2000

3. S.P.Robbins, D.A.DeCenzo. Podstawy

zarządzania. Warszawa: PWE 2002