Andrzej Frycz
Andrzej Frycz
Modrzewski
Modrzewski
1503 - 1572
Biografia
Biografia
Urodził się w 1503 roku
Urodził się w 1503 roku
w sieradzkim Wolborzu
w sieradzkim Wolborzu
Był synem niezamożnego
Był synem niezamożnego
szlachcica, który pełnił
szlachcica, który pełnił
obowiązki wójta
obowiązki wójta
Ukończył szkołę
Ukończył szkołę
parafialną w rodzinnym
parafialną w rodzinnym
miasteczku, naukę
miasteczku, naukę
kontynuował na
kontynuował na
Wydziale Sztuk
Wydziale Sztuk
Wyzwolonych Akademii
Wyzwolonych Akademii
Krakowskiej
Krakowskiej
Od 1523 roku
Od 1523 roku
współpracownik kanclerza
współpracownik kanclerza
koronnego i prymasa Polski
koronnego i prymasa Polski
– Jana Łaskiego
– Jana Łaskiego
W 1531 roku wyjeżdża do
W 1531 roku wyjeżdża do
Niemiec gdzie zawiązuje
Niemiec gdzie zawiązuje
przyjazne kontakty z
przyjazne kontakty z
Filipem Melanchtonem
Filipem Melanchtonem
W 1547 roku zostaje
W 1547 roku zostaje
sekretarzem Zygmunta
sekretarzem Zygmunta
Augusta
Augusta
a 6 lat
a 6 lat
później
później
obejmuje stanowisko wójta
obejmuje stanowisko wójta
Wolborza
Wolborza
Umiera w 1572 roku
Umiera w 1572 roku
„
„
O poprawie
O poprawie
Rzeczypospolitej”
Rzeczypospolitej”
* Reformy państwa:
Zmniejszenie przepaści między
szlachtą a plebejuszami:
zapewnienie mieszczanom prawa do
nabywania ziemi
przyznawanie szlachectwa na
podstawie osobistych wartości
jednostek
zapewnienie każdemu obywatelowi
odpowiednich warunków rozwoju
zwiększenie władzy króla
zniesienie prawa szlachty do
sądownictwa nad chłopami
ochrona przed wojną i
unarodowienie kościoła
„
„
O poprawie
O poprawie
Rzeczypospolitej”
Rzeczypospolitej”
* Reforma szkolnictwa:
* Reforma szkolnictwa:
Szkoła miała propagować
Szkoła miała propagować
nowe idee społeczne i
nowe idee społeczne i
kształtować młode
kształtować młode
pokolenie w ich duchu
pokolenie w ich duchu
Ideałem było takie
Ideałem było takie
wychowanie z którego
wychowanie z którego
„wspólnemu ludzkiemu
„wspólnemu ludzkiemu
obcowaniu wiele pożytku
obcowaniu wiele pożytku
przychodzi” – łagodzenie
przychodzi” – łagodzenie
krzywdy ustroju feudalnego:
krzywdy ustroju feudalnego:
zacieranie różnic między
zacieranie różnic między
stanami
stanami
równy start życiowy dla
równy start życiowy dla
wszystkich dzieci
wszystkich dzieci
Źródło zmian
Źródło zmian
Potrzeba świadomego i planowego nauczania i
Potrzeba świadomego i planowego nauczania i
wychowania dzieci i młodzieży, wynika z
wychowania dzieci i młodzieży, wynika z
naczelnego postulatu poprawy życia
naczelnego postulatu poprawy życia
społecznego Polski, zahamowania złych
społecznego Polski, zahamowania złych
obyczajów jej obywateli oraz ukształtowania
obyczajów jej obywateli oraz ukształtowania
chwalebnych.
chwalebnych.
„Wielką bowiem […] klęską dla dobrych
obyczajów jest niewiedza”
Poglądy o wychowaniu
Poglądy o wychowaniu
•
dbałość o umiarkowanie i
dbałość o umiarkowanie i
prostotę pokarmów
prostotę pokarmów
•
przyzwyczajanie do
przyzwyczajanie do
niewygód
niewygód
•
troska o rozwój fizyczny
troska o rozwój fizyczny
dziecka
dziecka
•
zabiegi eliminujące i
zabiegi eliminujące i
hamujące negatywne
hamujące negatywne
czynniki zewnętrzne
czynniki zewnętrzne
•
uczenie trzeźwego
uczenie trzeźwego
patrzenia na świat
patrzenia na świat
•
kształtowanie u dziecka
kształtowanie u dziecka
świadomości swych
świadomości swych
czynów
czynów
•
nauka norm i zachowań
nauka norm i zachowań
•
PRACA – antidotum
PRACA – antidotum
przeciw próżniactwu
przeciw próżniactwu
* Rodzina
Wg Modrzewskiego okres wczesnego dzieciństwa jest bardzo ważny
gdyż w tym czasie zakłada się fundamenty moralne całego żywota.
Każde dziecko niezależnie od pochodzenia, stanu i sytuacji materialnej
ma prawo rozwijać swoje uzdolnienia i zamiłowania. Odnajdując je w
dziecku, rodzice powinni kierować je do mistrzów do szkoły lub na
dwory wielkich panów.
* Dwór
* Dwór
•
pobór oparty na osobistych zaletach kandydata już
pobór oparty na osobistych zaletach kandydata już
ukształtowanych lub tych będących w zalążku
ukształtowanych lub tych będących w zalążku
•
każdy przyjęty na dwór młodzieniec powinien mieć
każdy przyjęty na dwór młodzieniec powinien mieć
przydzielonego opiekuna, który by nadzorował jego naukę i
przydzielonego opiekuna, który by nadzorował jego naukę i
postępy a w razie potrzeby wymierzał kary
postępy a w razie potrzeby wymierzał kary
•
organizacja systematycznej nauki różnych przedmiotów a przede
organizacja systematycznej nauki różnych przedmiotów a przede
wszystkim sztuki wojennej, sztuki rządzenia państwem oraz
wszystkim sztuki wojennej, sztuki rządzenia państwem oraz
dobrych obyczajów
dobrych obyczajów
•
Cele:
Cele:
przygotowanie „ludzi światłych”, zrównoważonych,
przygotowanie „ludzi światłych”, zrównoważonych,
umiarkowanych, uczciwych, mężnych i odpornych; dla których
umiarkowanych, uczciwych, mężnych i odpornych; dla których
najważniejszymi wartościami są cnota i dobro Rzeczypospolitej
najważniejszymi wartościami są cnota i dobro Rzeczypospolitej
Rola państwa w
Rola państwa w
szkolnictwie
szkolnictwie
prowadzenie szkoły i czuwanie nad jej programem
prowadzenie szkoły i czuwanie nad jej programem
źródła finansowe:
źródła finansowe:
- Modrzewski dążył do wsparcia niezamożnej
- Modrzewski dążył do wsparcia niezamożnej
młodzieży
młodzieży
szkolnej, podstawą pomocy miała być część
szkolnej, podstawą pomocy miała być część
dochodów
dochodów
klasztornych; państwo miało oszacować dochody
klasztornych; państwo miało oszacować dochody
wszystkich
wszystkich
klasztorów i po wyznaczeniu koniecznych kwot na
klasztorów i po wyznaczeniu koniecznych kwot na
utrzymanie zakonników przekazać resztę na
utrzymanie zakonników przekazać resztę na
FUNDUSZ
FUNDUSZ
STYPENDIALNY
STYPENDIALNY
- dochody i beneficja kościelne stanowiły także
- dochody i beneficja kościelne stanowiły także
wynagrodzenie
wynagrodzenie
dla nauczycieli by nie musieli szukać dodatkowych
dla nauczycieli by nie musieli szukać dodatkowych
zajęć w
zajęć w
innych miastach
innych miastach
Organizacja szkolnictwa
Organizacja szkolnictwa
przyjmowanie uczniów na
przyjmowanie uczniów na
podstawie zdolności
podstawie zdolności
dwa stopnie nauki:
dwa stopnie nauki:
1. gramatyka, retoryka i dialektyka
1. gramatyka, retoryka i dialektyka
2. szkoła średnia
2. szkoła średnia
oprócz języków klasycznych
oprócz języków klasycznych
powinna nauczać filozofii,
powinna nauczać filozofii,
pięknego stylu wymowy,
pięknego stylu wymowy,
umiejętności brania udziału w
umiejętności brania udziału w
uczonych dysputach oraz
uczonych dysputach oraz
deklamacjach, wprowadzenie
deklamacjach, wprowadzenie
JĘZYKA POLSKIEGO w tok
JĘZYKA POLSKIEGO w tok
nauczania
nauczania
utworzenie samorządu uczniowskiego:
utworzenie samorządu uczniowskiego:
- sądy szkolne złożone z sędziów i
- sądy szkolne złożone z sędziów i
asesorów,
asesorów,
rozstrzygały kwestie sporne wśród
rozstrzygały kwestie sporne wśród
uczniów,
uczniów,
wyroki wydawano pod nadzorem
wyroki wydawano pod nadzorem
nauczycieli
nauczycieli
–
–
karą była rózga
karą była rózga
Bibliografia
Bibliografia
W. M. Grabski „Prekursorzy idei Komisji Edukacji
W. M. Grabski „Prekursorzy idei Komisji Edukacji
Narodowej” Warszawa 2000r.
Narodowej” Warszawa 2000r.
J. Budkiewicz „Myśl psychologiczna w dziełach
J. Budkiewicz „Myśl psychologiczna w dziełach
naukowych Andrzeja Frycza Modrzewskiego”
naukowych Andrzeja Frycza Modrzewskiego”
Warszawa 1964r.
Warszawa 1964r.
Wykonawcy:
Ewa Baszko
Urszula Dryl
Łukasz Kozaczuk Ped.
WzP gr.I