Andrzej Frycz Modrzewski ur. się w 1503 r. w Wolborzu k. piotrkowa Trybunalskiego w rodzinie wójta. Nauki pobierał w Akademii Krakowskiej, studiował w Wittemberdze (spotkał się tam z Lutrem). Przebywał na dworze Łaskich i przewoził dla nich bibliotekę Erazma z Rotterdamu. Później został sekretarzem Zygmunta Augusta. Umożliwiało to liczne wyjazdy za granicę. Modrzewski był typem myśliciela - teoretyka, interesowały go kwestie społeczne a także zagadnienia z dziedziny prawa, teologii i filozofii. Był Frycz Modrzewski myślicielem i pisarzem miary europejskiej, wielkim humanistą epoki renesansu głoszącym śmiałe, niezależne poglądy.
Jego twórczość i działalność polityczna sprawiła, że utracił dziedziczne wójtostwo i zmarł w nędzy w 1572 r.
W 1551 r. wydano okrojone dzieło pt. "O poprawie Rzeczypospolitej" (łac.) w Krakowie. Księgi: I "O obyczajach", II "O prawach", III "O wojnie", IV "O kościele", V "O szkole".
(Najbardziej znane jego dzieło to napisane po łacinie COMMENTATORIORUM DE REPUBLICA EMENDANDA LIBRI QUINQUE
Księga poświęcona Kościołowi została przez władze kościelne uznana za heretycką, dlatego dzieło Frycza znalazło się na Indeksie ksiąg zakazanych, a pierwsze jej wydanie ukazało się bez dwóch ostatnich ksiąg. )
Modrzewski zdając sobie sprawę z tego, że osiągnięcie reform państwowych w szesnastowiecznej Polsce było możliwe jedynie poprzez króla i szlachtę, tym właśnie zadedykował swoje dzieło. Autor wykazał tu elitom rządzącym konieczność reform, a zarazem sposób ich przeprowadzenia.
W księdze I "O obyczajach" są zawarte rozważania nad organizacją państwa. Modrzewski twierdzi, że: - każdy mieszkaniec jest obywatelem i państwo powinno mu zapewnić szczęście, - o wartości człowieka nie decyduje urodzenie, - każdy człowiek powinien być prawnie przygotowany do pracy, a ludźmi niezdolnymi do niej powinno opiekować się państwo, - należy ustanowić urzędy nadzorujące wszystkie dziedziny życia (urzędy miar, urząd do zwalczania żebractwa. A o doborze dostojników państwowych decydować miały kompetencje i wartość kandydata a nie pochodzenie.
W księdze II "O prawach" pisarz powraca do wymiaru kar za zabójstwo. Ówczesne prawo uzależniało je od pochodzenia społecznego przestępcy (szlachcic za zabójstwo chłopa płacił niewielką grzywnę, zaś w sytuacji odwrotnej chłop był karany śmiercią). Autor proponował opracować nowy kodeks prawny z udziałem przedstawicieli wszystkich stanów. Wszelkie prawa miała opracowywać specjalna komisja składająca się z przedstawicieli wszystkich stanów. Zadaniem tej komisji byłoby także powołać Sąd Najwyższy, do którego mogliby wejść zarówno szlachcic, chłop, jak i mieszczanin.
W księdze III "O wojnie" autor przeciwstawia się wszelkim konfliktom zbrojnym, a najsurowiej potępia wojny zaborcze. Proponuje rozwiązywanie konfliktów na drodze dyplomatycznej (spotkania wrogich stron w neutralnym miejscu, sankcje gospodarcze).
Modrzewski twierdzi, iż "żadne korzyści z wojny nie są tak wielkie, aby mogły jej szkodom dorównać". Ludzi wywołujących wojny nazywa zbrodniarzami, Tatarami.
Pojawia się również postulat wzmocnienia obronności państwa, stworzenia mocnej, karnej i dobrze opłacanej armii. Tylko wtedy Rzeczpospolita będzie państwem bezpiecznym.
W księdze IV "O Kościele" odrzuconej przez cenzurę w polskim wydaniu w 1551 r. Modrzewski proponuje: - stworzyć kościół narodowy niezależny od Rzymu, - wybieranie papieża przez wszystkie narody chrześcijańskie, - obsadzanie stanowisk biskupów przez ludzi wykształconych . Domaga się tolerancji religijnej i wolności sumienia, demokratyzacji organizacji kościelnej i niezależności Kościoła narodowego wobec papiestwa. Duchowieństwo powinno propagować wartości moralne i duchowe, a nie zabiegać o doczesność, równolegle pragnąc władzy.
W księdze V "O szkole" autor przeciwstawia się wydawaniu pieniędzy na rzeczy zbędne, takie jak wspaniałe domy oraz sute biesiady. Proponuje fundusze przeznaczone na ten cel wykorzystać w inny praktyczniejszy i szlachetniejszy sposób, a mianowicie na dotowanie szkolnictwa w czasach, w których nie docenia się wiedzy i pracy nauczycieli kształcących przyszłe, młode talenty polityczne i literackie. Przestarzałe poglądy i metody wychowawcze są wadą szkolnictwa Rzeczypospolitej. Autor żąda zmiany programów nauczania. Modrzewski proponuje przejęcie opieki nad szkołami przez państwo, a prawo do uczenia się zapewnia wszystkim chłopcom niezależnie od pochodzenia społecznego. (Po raz pierwszy prawo chodzenia dziewcząt do szkoły ustanowiono w 1773 r.)