Zespoły neurologiczne
Mariusz Siemiński
•
Zespół piramidowy
•
Zespół wiotki
•
Zespoły pozapiramidowe
•
Zespoły móżdżkowe
•
Zespół piramidowy
( Zespół spastyczny, zespół ośrodkowego
neuronu ruchowego)
•
Niedowład lub porażenie globalne
•
Wygórowanie odruchów ścięgnistych i
okostnowych ( z mm. dwugłowego i
trójgłowego ramienia, okostnowego
promieniowego, kolanowego, skokowego )
•
Rzepkotrząs , stopotrząs
•
„Scyzorykowe” wzmożenie napięcia
mięśniowego
•
Zniesienie lub osłabienie odruchów skórnych
(odruch brzuszny, nosidłowy, podeszwowy)
•
Obecność odruchów patologicznych
(odruchów obcych nie występujących w
zdrowiu)
ODRUCHY W ZESPOLE PIRAMIDOWYM
•
Objaw Babińskiego (1896) – drażnienie
bocznego brzegu stopy powoduje
wyprostowanie palucha i rozczapierzenie
palców (signe d’eventail )
•
Objaw Oppenheima – silne przeciągnięcie
palcami po krawędzi łydki chorego powoduje
wyprostowanie palucha i rozczapierzenie
palców
•
Objaw Gordona – ucisk lub drażnienie łydki
powoduje wyprostowanie palucha i
rozczapierzenie palców
•
Objaw Rossolimo – uderzenie dłonią w palce
stóp powoduje podeszwowe zgięcie palców
Lokalizacja uszkodzenia a rozległość
niedowładu w zespole piramidowym
•
Kora mózgowa: monopareza
(niedowład 1 kończyny), niedowład
twarzy, niedowład ręki
•
Istota biała podkorowa: porażenie
twarzowo-ramienne
•
Torebka wewnętrzna: niedowład
połowiczy (hemipareza) (ew. z
niedoczulicą połowiczą i połowiczymi
zaburzeniami wzroku)
•
Pień mózgu: tripareza (porażenie 3
kończyn), tetrapareza (porażenie 4
kończyn), zespół naprzemienny
(porażenie nerwu czaszkowego po
stronie uszkodzenia, porażenie
połowicze po stronie przeciwnej)
•
Rdzeń kręgowy: bez porażenia
nerwów czaszkowych, tetrapareza
(uszkodzenie w obrębie odcinka
szyjnego), parapareza (niedowład
kończyn dolnych)
Zespół wiotki
(zespół obwodowy, zespół obwodowego neuronu
ruchowego)
•
niedowład lub porażenie ograniczone
•
osłabienie lub zniesienie odruchów ścięgnistych i
okostnowych
•
zaniki mięśniowe
•
obniżenie napięcia mięśniowego
•
W zespole wiotkim wywołanym uszkodzeniem
rogów przednich obserwuje się także drżenie
pęczkowe (fascykulacje)
•
Badaniem pomocniczym w ocenie zespołu
wiotkiego jest elektromiografia . W zapisie EMG
obserwujemy „zapis neurogenny”- wzrost liczby
potencjałów wkłucia; potencjały odnerwienia,
wydłużenie i zwiększenie amplitudy jednostki
ruchowej.
Zespoły pozapiramidowe
•
Parkinsonizm
•
Pląsawica
•
Atetoza
•
Hemibalizm i balizm
•
Dystonia
•
Drżenie samoistne
•
Tiki
•
Mioklonie, miorytmie, miokimie
Parkinsonizm
•
(uszkodzenie prążkowia i istoty czarnej)
•
Spowolnienie ruchowe (hipokineza, akineza)
•
Drżenie spoczynkowe rąk, daszkowate
ułożenie palców
•
Sztywność typu „koła zębatego”
•
Brak współruchów fizjologicznych
•
Propulsja, retropulsja
•
Chód drobnymi krokami
•
Hipomimia
•
Przygarbiona postawa ciała
•
Ściszona i monotonna mowa
•
Drobne pismo (mikrografia)
Pląsawica
•
(uszkodzenie jądra ogoniastego i skorupy)
•
Ruchy mimowolne o różnym zakresie
•
Obniżone napięcie mięśniowe
Atetoza
•
(uszkodzenie prążkowia i gałki bladej)
•
Mimowolne ruchy odsiebnych części kończyn
•
Ruchy nieregularne, wolne , przesadne
•
„palec bagnetowy”
•
nadmierny przeprost palucha
Hemibalizm i balizm
•
(szkodzenie jądra podwzgórzowego Luisa)
•
gwałtowne, zamaszyste ruchy całej kończyny
•
niebezpieczeństwo urazów
•
współwystępujący tożstronny niedowład
połowiczy
Drżenie samoistne
•
Drżenie rąk i głowy
•
Drżenie rąk przy utrzymywaniu jednej pozycji
•
Alkohol łagodzi objawy
Dystonia
•
(uszkodzenie prążkowia)
•
mimowolne skurcze toniczne mięśni
•
zaburzenie koordynacji antagonistów
i agonistów
•
obroty głowy, torsyjne ruchy tułowia
•
atetotyczne ruchy palców
•
Torticollis
•
Kurcz pisarski
•
Blepharosmasmus
•
Zespoły móżdżkowe
•
Zespół robaka móżdżku
–
Objaw Romberga
–
Chód marynarski
–
Asynergia tułowia
•
Zespół półkul móżdżku
•
Oczopląs poziomy grubofalisty, w kierunku uszkodzenia
•
Niezborność kończyn (ataksja)
•
Dyzmetria
•
Drżenie zamiarowe
•
Objaw z odbicia
•
Adiadochokineza
•
Obniżenie napięcia mięśni
•
Chód kompasowy – przy chodzeniu w miejscu z
zamkniętymi oczami pacjent skręca w stronę uszkodzenia.
•
Mowa skandowana
•
Dodatnia próba mijania - kończyna górna po stronie
uszkodzenia „ucieka” w górę i w bok