Opisywanie choroby
(kontekstu, jako złożonego
procesu)
Opis choroby
Epidemiologia
Etiologia- co dana jednostkę wywołuje
Patogeneza- mechanizmy powstawania i rozwoju choroby
Symptomatologia- nauka o objawach
Diagnoza różnicująca- - odróżniająca jednostki
chorobowe.
Przebieg choroby
Zejście chorobowe- np. wyzdrowienie, powikłania
Powikłania- czyli tzw. Zejście choroby
Leczenie
Etiologia i czynniki
etiologiczne
Etiologia- nauka o przyczynach i
uwarunkowaniach chorób . Czynniki
zewnętrzne niektórych chorób nie
znamy mówimy wtedy o chorobie
idiopatycznej – czyli samoistnej
Czynniki etiologiczne- czyli
sprawcze sa to pewne, najczęstsze,
zewnątrz-strojowe czynniki.
Czynniki zewnętrzne
Biologiczne- wirusy, priony, bakterie ,
pasożyty
fizyczne- promieniowanie, prąd elektryczny,
podwyższone bądź obniżone ciśnienie
chemiczne- kwasy, ługi, gazy
społeczne- stres , niedożywienie
jatrogenne- wywołujące działaniem lekarza
mieszane- toksyny bakteryjne
Czynniki zewnęrtrzne
Czynniki wewnętrzne- uwarunkowane
genetycznie ( mutacje) .
Choroba psychosomatyczna somatyczna-
wywołana czynnikami psychicznymi ( stres-
wrzód żołądka)
Choroba organiczna a czynnościowa.
Choroba organiczna występuje wtedy gdy
podłożem zmian czynności są zmiany
strukturalne np. nowotwory . Natomiast
czynnościowa-nie wykazuje szczególnych
zmian.
Konstytucja
Konstytucja- zespół cech jednostek
morfologicznych i czynnościowych,
somatycznych i psychicznych uwarunkowanych
genetycznie.
Typy kontytucjonalne:
leptosomik ( mózgowy, ektomorficzny, schizotymik)
Pyknik ( trawienny, endomorficzny , cyklotymiczny)
Atleta ( mięśniowy, mozomorficzny, epileptoidalny)
Symptomatologia
Symptomatologia- nauka o objawach choroby
Objawy podmiotowe- czyli subiektywne takie , które
odczuwa pacjent.
Choroba- określana przez pewnie zespół
objawów.
Podział objawów na swoiste ( pewne) i
nieswoiste ( prawdopodobne)
Objawy prodromalne ( zwiastunowe) –
powstają przed okresem początkowym w
czasie narastania choroby
Choroba (przebieg w
czasie)
Okres utajenia ( wylęgania) – od
zachodzącego czynnika sprawczego
do pojawienia się objawów choroby.
Okres objawów prodromalnych
Narastania objawów
Pełnego rozwoju choroby
Szczyt choroby
Ustępowanie choroby.
Choroba (przebieg w
czasie) c.d.
Przebieg choroby
Ostry ( od 3-4 tyg.)
podostry ( od 6-8 tyg.)
przewlekły ( 8 tygodni)
Objawy choroby mogą ulegać:
Zmniejszeniu
Zaostrzeniu
Przepuszczaniu- okres zanikowi
Nawrotowi
Wyleczeniu
Choroba (przebieg w
czasie) c.d.
Zejście choroby:
1. Zupełne
a) sposób łagodny stopniowy
b) sposób przełomowy
2. Zejście śmiertelne
Skąd pochodzi wiedza na
temat chorób ?
Metody doświadczalne z udziałem
zwierząt
metody kliniczne
badania epidemiologiczne
Niewydolność krążenia
1. pochodzenia sercowego
uszkodzenie włókien mięśnia sercowego
nadmierne obciążenie serca, wysokie
ciśnienie tętnicze
zaburzenie rytmu serca (ukł. przewodzący
serca)
mechaniczne ograniczenie pracy mięśnia
(tamponada)
zaburzenia metaboliczne
zab. nerwowe i humoralne
Niewydolność krążenia
2. pochodzenia obwodowego
zmniejszenie objętości krwi krążącej
zaburzenia regulacji napięcia ścian
naczyń
etiologia mieszana
Parametry opisujące pracę
serca
objętość późnorozkurczowa
obj. późnoskurczowa
obj. wyrzutowa serca
frakcja wyrzutowa
obj minutowa (norma 60%)
Niewydolność serca
1.
Niewydolność prawej komory
2.
Niewydolność lewej komory
3.
Mieszana
Mechanizmy kompensacyjnie
w niewydolności serca
przerost mięśnia sercowego:
większa siła skurczu i zachowanie obj minutowej,
uciskanie naczyń wieńcowych
centralizacja krążenia krwi- ograniczony
przepływ przez skórę, mięśnie, narządy jamy
brzusznej.
Reakcja neurohumoralne.
działanie autonomicznego układu nerwowego.
Niewydolność krążenia –
symptomatologia kliniczna
ograniczone zdolności fizyczne, szybkie zmęczenie
podczas wysiłku
duszność- wzrost ciśnienia w naczyniach płucnych
(nadmierne wypełnienie krwią)
zmniejszona duszność w pozycji siedzącej
kaszel (odruch z przekrwionej tchawicy i oskrzeli)
napadowa duszność nocna (astma sercowa)
nieregularny tor oddychania- upośledzony przepływ
mózgowy
brak apetytu, nudności, zmiany wątrobowe.
zaburzenia koncentracji, bezsenność
częstomocz- nerki
Klasyfikacja wg NYHA (New
York Heart Association)
I- zwykłe czynności nie wyzwalają
objawów niewydolności krążenia.
II- przeciętny wysiłek fiz powoduje
zmęczenie, duszność
III- dolegliwości występujące przy
umiarkowanym wysiłku, ale brak w
spoczynku.
IV przy każdym wysiłku i w spoczynku
Wirusowe zapalenia
wątroby
Ostre choroby zakaźne cechujące się
pierwotnym uszkodzeniem wątroby
Zapalenie wątroby wywołują wirusy
zapalenia wątroby:
hepatitis A (HAV), hepatitis B (HBV),
hepatitis C (HCV), hepatitis D (HDV),
hepatitis E (HEV), hepatitis G (HGV)
Wirusowe zapalenia
wątroby
Wtórne uszkodzenie wątroby przez
wirusy nie wykazujące pierwotnego
tropizmu do wątroby:
cytomegalovirus, Epstein-Barr, HSV-1,
HSV-2, ECHO, różyczka, parwowirus B19,
wirusy Coxackie, Ebola
Wirusowe zapalenia
wątroby
Symptomatyka poszczególnych form
wirusowego zapalenia wątroby jest w
zasadzie podobna, a większość
zakażeń przebiega bezobjawowo (2/3).
1. okres zwiastunów
2. okres objawów wątrobowych
Wirusowe zapalenia
wątroby
Okres zwiastunów (2-7 dni):
- objawy grypowe
- dolegliwości żołądkowo-jelitowe
- ewentualnie bóle stawowe z przelotną
wysypką
Wirusowe zapalenia
wątroby
Stadium objawów wątrobowych (4-8 tygodni):
A) przebieg bezżółtaczkowy (2/3 przypadków)
B) przebieg żółtaczkowy (1/3 przypadków):
- ciemne zabarwienie moczu
- żółtaczka
- świąd skóry
C) powiększenie wątroby
Wirusowe zapalenia
wątroby
Badania laboratoryjne:
- wzrost stężenia transaminaz
- wzrost stężenia bilirubiny
- wzrost stężenia GGTP i fosfatazy
alkalicznej
Hepatitis A
Wirus zawierający RNA
Przenoszony droga doustną – fekalia, a także stosunki
płciowe
Okres wylęgania: 14-45 dni
Zakaźność: odpowiada okresowi wydalania HAV w stolcu (2
tygodnie przed zachorowaniem i 2 tygodnie po rozpoczęciu
choroby)
Przebieg łagodny, nie ma nosicielstwa, nie dochodzi do
przewlekłego zapalenia wątroby, odporność do końca życia
Hepatitis B
Okres wylęgania: 30-180 dni
Przebieg zakażenia HBV
1. Zakażenie bezobjawowe (65%)
2. Ostre zapalenie wątroby (25%)
3. Zgon w przebiegu piorunującego
zapalenia
4. Przetrwanie wirusa w organizmie –
nosicielstwo Hbs-Ag (10%)
Hepatitis-powikłania
Przebieg w formie cholestatycznej
Przeciągające się i nawracajace zapalenie wątroby
Piorunujące zapalenie wątroby
Objawy pozawątrobowe np. niedokrwistość aplastyczna,
zespół kompleksów immunologicznych
Nosicielstwo wirusa B, C, D
Pierwotny rak watroby
Ostre zapalenie trzustki
Ostry proces zapalny obejmujący
trzustkę oraz często także sąsiadujące i
odległe narządy
Charakteryzuje się silnymi bólami
brzucha i różnego stopnia
niewydolnością różnych układów
Ostre zapalenie trzustki
Etiologia:
- alkohol
- kamica żółciowa
- hiperlipidemia
- hiperkalcemia
- leki
- toksyny
- uraz
- po operacjach
Ostre zapalenie trzustki
Pierwotnym zjawiskiem jest przedwczesna
aktywacja trypsynogenu wewnątrz komórek
trzustkowych
Uszkodzenie pankreocytów wywołuje lokalną,
a następnie ogólnoustrojową odpowiedź,
wyrażająca się migracją leukocytów
wydzielających mediatory zapalne
Objawy OZT
Silne bóle brzucha
Objawy otrzewnowe
Objawy porażennej niedrożności jelit
Wstrząs hypowolemiczny
Gorączka
Żółtaczka
Kwasica
Hypokalcemia
Powikłania OZT
Ogólnoustrojowe: krążenie, oddychanie,
wydalanie, krzepnięcie, metaboliczne
Miejscowe:
- martwica w obrębie trzustki
- wczesny zbiornik płynowy
- ropień trzustki