Krążenie
wątrobowe
Opracowanie: Alicja
Prusik
Źródła zaopatrzenia w
krew
• Żyła wrotna (75% krwi)
• Tętnica wątrobowa (25% krwi)
• Całkowity przepływ krwi przez
wątrobę wynosi 1500-1800ml/min
• Różnica ciśnień między dopływami
Mikrokrążenie wątrobowe
• Podstawowa jednostka-proste
gronko wątrobowe
• Triady
• Układ przeciwprądowy
• Sinusoidy
• 3 strefy
Ciśnienie krwi w łożysku
krążenia wrotnego
• Żyła wrotna 0,8-1,6 kPa (6-12 mm Hg)
• Zatoki wątrobowe 0,4-0,5 kPa (3-4 mm
Hg)
• Żyła wątrobowa 0,13-0,26 kPa (1-2 mm
Hg)
ALE:
• W zatokach wątrobowych- liczne i duże
otwory o średnicy 50 nm
Krążenia wrotne jako
rezerwuar krwi
• Może stanowić ok. 20% masy wątroby
• Może dodatkowo pomieścić 200-400 mL
krwi przy zwiększeniu ciśnienia w żyle
wątrobowej o 4-8 mm Hg
• Może dostarczyć do krążenia ogólnego
ok. 1L krwi
• Utrudnienie przepływu przez żyłę
wątrobowąwzrost ciśnienia w
krążeniu wrotnym do 20-30 mm Hg
Przepływ przez łożysko
naczyniowe wątroby
• Duże wahania
• Zależny od oporu w tętniczkach
krezkowych i naczyniach wątrobowych
• Zwiększenie oporu (np. w czasie wysiłku
fizycznego)zmniejszenie dopływu krwi
do układu wrotnego
• Redukcja oporu(np. podczas trawienia)
zwiększenie dopływu krwi do układu
wrotnego
Zależność między przepływem w
tętnicach wątrobowych i w żyle
wrotnej
• Odwrotna zależność- Wątrobowy bufor tętniczy(HABR)
• Utrzymywana po części przez adenozynę(stale
produkowaną przez komórki śródbłonka
naczyniowego)
-regulacja wewnętrzna
• Spadek przepływu w tętnicy wątrobowejpowolne
wypłukiwanie adenozynylokalna produkcja powoduje
rozszerzenie końcowych tętniczek
• zwiększony przepływwzmożone wypłukiwanie
adenozynyskurcz tętniczek końcowych
-autoregulacja
• Izobutyl-methyloksantynyznosi HABR;
dypirydamolpotęguje HABR
Regulacja zewnętrzna
• Noradrenergiczne nerwy
naczynioskurczowe(receptory α
1
)
• BRAK cholinergicznych nerwów
naczyniorozkurczowych
• NANCVIP, GRP, CGRP, NO i inne
• Spoczynek:przepływ krwi przez krążenie wrotne jest
powolny
• Wzrost ogólnego ciśnienia żylnegoodruchowe
rozszerzenie rozgałęzień ż. wrotnejwzrost
przepływu krwi przez wątrobę
• Spadek ciśnienia ogólnegoskurcz rozgałęzień
wrotnychspadek przepływu przez wątrobę
Działanie czynników
humoralnych
Adrenalina- w małych dawkach rozszerza, w dużych
gwałtownie obkurcza naczynia wątrobowe
(receptory α
2
)
Noradrenalina- zawsze obkurcza łożysko
naczyniowe wątroby
Histamina- rozszerza całe łożysko trzewiowe, obniża
ciśnienie i zwiększa przepływ krwi przez wątrobę
Insulina/Taurocholany- wzmagają przepływ
wątrobowy
Hormony żołądkowo-jelitowe- rozszerzenie naczyń
krążenia trzewnego i wątrobowego, wzrost
zużycia tlenu przez narządy trzewne
Regulacja na poziomie
zatok
• Śródbłonek zatok może się aktywnie
kurczyć
• Włókna espergiczne- SP kurczenie się
zatok
• Przy wejściu i wyjściu-zwieracze
• Zmiany średnicy zatok(6-30 do 180 μm)-
wątroba=„magazyn” krwi
• Komórki Ito
• Pory w płytkach sitowych
Wzrost ciśnienia w krążeniu
wrotnym
• Brak zastawek wsteczna transmisja
podwyższonego ciśnienia
• 3 poziomy(przedzatokowy, zatokowy,
pozazatokowy)
• Wyrównawcze powiększenie śledziony
• Rozwój krążenia obocznego
• Upośledzenie czynności wątroby i
zmniejszenie syntezy białkaobrzęki i
wodobrzusze
Tworzenie się
wodobrzusza w chorobach
wątroby
• Zatrzymywanie sody i wody marskości wątroby
• Zaburzenia sił Starlinga w krążeniu trzewnym
• Mała różnica ciśnień onkotycznych w poprzek
ściany zatoki wątrobowej niewielki wzrost
ciśnienia w zatokach może powodować duży
wzrost filtracji i wypływu chłonki
• Czyli: wodobrzusze występuje, gdy tworzenie
chłonki przewyższa zdolność do jej
odprowadzania do przewodu piersiowego
• Inne przyczyny: hipoalbuminemia, obniżenie
ciśnienia onkotycznego osocza