Bloki Przedsionkowo-
Komorowe
• Blokiem przedsionkowo-
komorowym nazywamy zwolnienie
lub przerwanie przewodzenia
bodźców wędrujących z ośrodka
nadkomorowego do mięśnia komór
Przyczyny
• Wydłużenie okresu refrakcji we
włóknach przewodzących
• Anatomiczne uszkodzenie lub
przerwanie ciągłości drogi
przewodzenia
Przydatność EKG
• Bardzo ważna rola w
rozpoznawania bloków
przedsionkowo-komorowych
• Nieprzydatne w lokalizacji
zaburzeń przewodzenia
Możliwe miejsca
lokalizacji bloków
• Na poziomie przedsionków
• Węzeł przedsionkowo-komorowy
• Pęczek przedsionkowo-komorowy
Podział bloków
przedsionkowo-
komorowych
I.
Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia
II. Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia
1. Typ Wenckebacha (blok Mobitza I)
2. Typ Mobitza (blok Mobitza II)
a) Z wypadaniem zespołów QRS po każdym
przewiedzionym pobudzeniu przedsionkowym
b) Z wypadaniem zespołów QRS po 2 lub więcej
przewiedzionych pobudzeniach przedsionkowych
III. Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia
Blok przedsionkowo-
komorowy I stopnia
• Wydłużenie odstępu PQ > 0,2 s
• Zawodzenie przewodzenia przedsionkowo-
komorowego 1 : 1
• U osób starszych nawet wydłużenie odstępu
PQ do 0,22 s może nie świadczyć o patologii
• U osób z szybką akcją serca oraz u dzieci
można zdiagnozować blok przedsionkowo-
komorowy już przy odcinku PQ trwającym
0.18 s
•
Opóźnienie przewodzenia w bloku
przedsionkowo komorowym I stopnia u osób
z prawidłowo ukształtowanymi zespołami
QRS jest najczęściej zlokalizowanie w węźle
przedsionkowo komorowym.
•Blok przedsionkowo-komorowy skojarzony
z blokiem odnogi przeważnie jest
umiejscowiony w głównym pniu lub poniżej
rozwidlenia pęczka Hisa.
•Rzadko przyczyną bloku I stopnia jest
nieprawidłowy czas przewodzenia
wewnątrzprzedsionkowego
Przyczyny
• Zapalenie mięśnia sercowego
• Zawał dolnej, rzadziej przedniej ściany
serca
• Pierwotna choroba układu
przewodzącego serca
• W leczeniu glikozydami naparstnicy,
propranololem, werapamilem
• Wzmożone napięcie układu
przywspółczulnego
Blok przedsionkowo-
komorowy II stopnia
Typ Wenckebacha (blok
Mobitza I)
• Odstęp PQ wydłuża się stopniowo do
wartości przy którym kolejne pobudzenie
nie dochodzi do komór (brak zespołu
QRS po załamku P)
• Po wypadnięciu zespołu QRS odstęp PQ
jest prawidłowy, a następnie wydłuża się,
rozpoczynając nowy cykl Wenckebacha
• Największy przyrost czasu trwania PQ
występuje w drugiej ewolucji cyklu
Lokalizacja bloku
• Periodyka Wenckebacha z
prawidłowo ukształtowanymi
zespołami QRS jest przeważnie
umiejscowiona w węźle zatokowo-
przedsionkowym lub w
zaburzeniach przewodzenia
pęczku Hisa
Przyczyny
• Zawał dolnej ściany serca
• Uszkodzenie lub niedokrwieni
węzła przedsionkowo-komorowego
• Toksyczny wpływ na węzeł
metabolitów uwalnianych ze strefy
zawałowej martwicy
• Wzmożone napięcie układu
przywspółczulnego
Typ Mobitza (blok
Mobitza II)
• Okresowo jedno lub kilka
pobudzeń ośrodka prowadzącego
rytm serca nie dochodzi do komór
(okresowy brak zespołu QRS po
załamku P)
• Jednakowy czas trwania odstępu
PQ w kolejnych ewolucjach serca
• Zespołu QRS są często poszerzone
• Stosunek przewodzenia, czyli
liczba załamków P w stosunku do
liczby zespołów QRS może być
różny i najczęsciej wynosi 2:1, 3:1,
3:2, 4:3
• Określenie tego stosunku jest
ważne dla rozpoznania lokalizacji
bloku i stanowi podstawę podziału
bloku Mobitza na dwie odmiany.
Odmiana pierwsza
• W odmianie pierwszej zespoły QRS
wypadają po każdym przewiedzionym
do komór pobudzeniu przedsionków
• Stosunek przewodzenia wynosi 2:1,
3:1, 4:1
• Przy wypadnięciu2 lub więcej kolejnych
zespołów QRS przeważnie pojawia się
rytm zastępczy (zaawansowany blok
przedsionkowo-komkorowy II stopnia)
Odmiana druga
• Wypadnięcie zespołu QRS
następuje po 2 lub 3 kolejnych
przewiedzionych pobudzeniach
przedsionkowych
Lokalizacja zaburzenia w
odmianie pierwszej
• Układ Hisa- Purkiniego (2/3
przypadków)
• Węzeł zatokowo-przedsionkowy
(1/3)
Lokalizacja zaburzenia w
odmianie drugiej
• Zaburzenia przewodzenia w
pęczku Hisa lub poniżej jego
rozwidlenia
• Nie występuje w obrębie węzła
przedsionkowo-komorowego
Blok przedsionkowo-
komorowy III stopnia
• Rytm komór niezależny od rytmu
przedsionków (brak zależności
czasowej między załamkami P a
zespołami QRS)
• Częstotliwość załamków P większa
od częstotliwości zespołów QRS
• Często niemiarowy rytm
przedsionków
Lokalizacja zaburzenia
• Poniżej rozwidlenia pęczka
przedsionkowo-komorowego
• Rzadziej w węźle zatokowo
przedsionkowym
• Najrzadziej w obrębie pęczka Hisa
• Przy bloku poniżej rozwidlenia pęczka
Hisa rytm zastępczy pochodzi z
rozrusznika zlokalizowanego w
obwodowym odcinku układu
przewodzącego. Częstość rytmu
zastępczego wynosi wówczas 25-
45/min. a zespoły QRS są poszerzone i
zniekształcone.
• Przy bloku w węźle przedsionkowo-
komorowym rozrusznik zastępczy
znajduje się w pęczku Hisa,
częstotliwość 40-50/min.
• Przy bloku w pęczku Hisa częstość
wynosi 30-50 min.