„

Recepta na karierę”

czyli

psychologiczne – i nie tylko –

uwarunkowania drogi do sukcesu

Anna Wierzchowska – Szymanek

Radom – Targi Szkół Wyższych – 12 marca 2009

Czym jest

kariera?*

* z francuskiego: carriere – tor wyścigowy; bieg

* z łacińskiego: cirrus – wóz

• przebieg pracy zawodowej
• zdobywanie coraz wyższej pozycji,

osiąganie sukcesu

• przebieg życiowej działalności,

szybki awans, sukcesy, powodzenie

• szybkie zdobywanie coraz wyższych

stanowisk w działalności społecznej,
naukowej i zawodowej, powodzenie
w życiu; dobra pozycja życiowa

Kariera (arch.)

• zawód, fach, stanowisko

Karierowicz

• osoba, która bez skrupułów dąży

do zrobienia kariery i za wszelką
cenę chce osiągnąć sukces
życiowy

Czy to już

wyścig szczurów?

szczyt kariery

Tu
jest

K a r i e r a

to droga profesjonalnego rozwoju, którą człowiek

zamierza przejść

w swoim życiu zawodowym

„Człowiek żyje nie tylko w teraźniejszości,

która obejmuje to, co teraz i tutaj, lecz
również w teraźniejszości, której każdy
moment może być odniesiony do
każdego momentu w przeszłości
i do każdego momentu w przyszłości”

(Nawrat; 1981).

Czy kariera – to

pojęcie

z przyszłości?

„Future is now”-

- Twoja przyszłość

j u ż t r w a !

(„Hudsucker Proxy”, reż. J.

Coen)

Kluczowe pytania -

drogowskaz

1. KIM JESTEM?

2. KIM CHCĘ BYĆ?

3. DOKĄD i jak

ZMIERZAM?

KIM JESTEM?

• zainteresowania
• preferencje
• zdolności, uzdolnienia
• kompetencje, wiedza,

umiejętności

• potrzeby i system wartości
• cechy charakteru i osobowości
• stan zdrowia

Źródła wiedzy o

sobie

samooce

opinie innych osób

wizerunek siebie na tle innych

KIM CHCĘ BYĆ?

• aspiracje
• wartości pożądane /oczekiwane
• wizja a realia
• rola rodziny
• oczekiwania rynku pracy
• obiektywne i subiektywne

uwarunkowania (samoocena)

realistyczny

badawczy

artystyczny

konwencjonalny

przedsiębiorczy

społeczn
y

Osobowość i środowisko

a wybór zawodu

(teoria Hollanda)

Teoria Hollanda – odkrycia:

• wybór zawodu jest wyrazem osobowości
• wykaz zainteresowań osoby jest

wykazem jej cech osobowych

• pracownicy takiego samego zawodu

mają podobne osobowości

• satysfakcja, stabilność zawodowa i

osiągnięcia zależą od zgodności między
osobowością pracownika i środowiskiem,
tworzonym głównie przez innych ludzi

Teoria Hollanda (c.d)

• większość ludzi może być zaklasyfikowana

do jednego z 6-ciu typów: R, B, A, S, P, K

• każdy typ osobowości szuka odpowiedniego

dla siebie typu środowiska (np. badawczy –

naukowego, artystyczny – kreatywnego itd.)

• wzajemne dopasowanie osoby i środowiska

jest procesem długofalowym i nie zawsze w

pełni świadomym; o stopniu dopasowania

świadczą: zadowolenie z pracy, stabilność

zawodowa

i poziom osiągnięć zawodowych

(T. Nowacki)

Cechy idealnego kandydata

(absolwenta) do pracy:

•

Wykształcenie kierunkowe (często liczy się

renoma uczelni)

•

Wiedza specjalistyczna (zwłaszcza w odniesieniu

do stanowisk inżynierskich)

•

Znajomość języków obcych (co najmniej jednego

w stopniu bardzo dobrym)

•

Znajomość programów komputerowych

•

Doświadczenie zawodowe zdobywane jeszcze w

trakcie studiów

•

Umiejętności interpersonalne i predyspozycje

osobowościowe

Umiejętności interpersonalne

i predyspozycje osobowościowe

– systematyczność
– kreatywność
– komunikatywność
– samodzielność
– zdolności

analityczne

– chęć uczenia się
– dyspozycyjność
– motywacja
– entuzjazm

– zaradność
– uczciwość
– otwartość na

doświadczenia

– umiejętność pracy

w grupie

– stabilność

emocjonalna

– odporność na stres
– optymizm

Umiejętności

interpersonalne

i predyspozycje
osobowościowe

to, zdaniem specjalistów

od planowania kariery,

kompetencje miękkie

o kluczowym

znaczeniu dla kariery

Idealny pracodawca

to taki, który zapewnia

pracownikowi:

• profesjonalne szkolenia i rozwój
• perspektywę wysokich zarobków w

przyszłości

• przyjazne środowisko pracy
• możliwość znalezienia równowagi

pomiędzy życiem zawodowym i osobistym

• jasne ścieżki awansu

• kreatywne i dynamiczne środowisko

pracy

• stabilne zatrudnienie

• finansowanie dalszej edukacji

• możliwość samodzielnego

zarządzania swoim czasem pracy

• konkurencyjne wynagrodzenie

Nie musisz być ideałem

ale

im bliżej będziesz ideału - tym

więcej możesz oczekiwać

dla siebie

OD PRACODAWCY, czyli

to TY będziesz WYBIERAĆ!

DOKĄD i jak ZMIERZAM?

• cele (hierarchia, czas)

• plan („ścieżki kariery”)

• style decyzyjne

• kotwice kariery

• strategie planowania i rozwoju

kariery

Umiejętność stawiania

celów

- ważne pytania -

 dlaczego ten cel jest dla mnie ważny?
 kiedy zacząłem/ęłam o nim myśleć?
 co zmieni się w moim życiu, kiedy osiągnę

ten cel (na + / -)?

 kto, oprócz mnie, na tym celu skorzysta?
 kto lub co może mi przeszkodzić?
 kto lub co może mi pomóc?
 dlaczego jeszcze tego celu nie

osiągnąłem /ęłam?

„Kotwice” kariery

(E.H.Schein)

1. Profesjonalizm
2. Przywództwo
3. Autonomia i niezależność
4. Bezpieczeństwo i stabilizacja
5. Kreatywność i przedsiębiorczość
6. Usługi i poświęcenie dla innych
7. Wyzwania
8. Styl życia

Strategie rozwoju

kariery

1. „Iść naprzód”

2. „Bezpieczeństwo”

3. „Wolność”

4. „Równowaga”

5. „Sukces”

Zatem…

…jak iść, by

dojść dokądś ???

Zamiast motta

„- Czy nie mógłby mnie pan poinformować,

którędy powinnam pójść?

- To zależy w dużej mierze od tego, dokąd

pragnęłabyś dojść - odparł Kot-Dziwak.

- Właściwie wszystko mi jedno.

- W takim razie również wszystko jedno, którędy

pójdziesz.

- Chciałabym tylko dostać się dokądś - dodała

Alicja

w formie wyjaśnienia.

- Ach, skoro tak - na pewno tam się dostaniesz,

jeśli tylko będziesz szła dostatecznie długo....”

Lewis Carroll - „Alicja w Krainie Czarów”

Twoja droga do kariery

 wybór zależy od Ciebie

(„to zależy w dużej mierze …dokąd PRAGNĘŁABYŚ dojść”)

 masz wiele ścieżek, którymi można iść

(„wszystko jedno, KTÓRĘDY pójdziesz”)

 sukces oznacza cel: „dojść dokądś”

(„na pewno TAM dojdziesz”

)

 dochodzenie do sukcesu – trwa w czasie

i wymaga wytrwałości

(„jeśli tylko będziesz szła DOSTATECZNIE DŁUGO”)

 sukces jest gwarantowany

(„NA PEWNO tam dojdziesz”)

Cieb

Ciebie

Cie

bie

Cie

bie

Ciebie

Cie

bie

Ciebie

Cie
bie

Ciebie

…a więc – IDŹ, a na pewno TAM

dojdziesz!

TRZYMAM

KCIUKI

Pamiętaj: każdy, bez wyjątku,

JEST

THE ONE

–

JEDYNY , NIEPOWTARZALNY,

bo jest

SOBĄ

!!!

Sukces…

„... nie jest ani celem podróży,

ani też samą podróżą, lecz

sposobem, w jaki ją odbywamy.

/…/sukces jest procesem, a nie

piedestałem, na którym można

się wygodnie usadowić”...

„Recepta na karierę”

1.Świadomość własnego potencjału
2. Dobra orientacja w świecie pracy
3. Umiejętność korzystania z różnych
źródeł informacji
4. Otwartość i elastyczne dostosowanie się
do zmian
5. Samodzielność , aktywność, inicjatywa
w działaniu
6. Gotowość uczenia się przez całe życie……