Michał Walczak

Michał Walczak

Sterydy anaboliczne

Sterydy anaboliczne

•

Od około 1954 roku

•

Bezwzględnie zakazane od 1983

•

Pochodne syntetyczne testosteronu

– Minimalny efekt maskulinizujący

Sterydy anaboliczne

Sterydy anaboliczne

•

Najbardziej rozpowszechnione w
zawodowym sporcie

•

Najpopularniejszy środek
dopingujący wśród amatorów

– 6.6 % juniorów starszych (USA – ok. 250

– 500 tys. dorastających sportowców)

EFEKTY

EFEKTY

•

Przyrost masy

•

Przyrost wielkości

•

Przyrost siły

•

Motywacja

•

Agresja

Sterydy anaboliczne

Sterydy anaboliczne

•

Doustne

– Dianabol
– Winstrol
– Mesterolone

•

W iniekcji

– Delatestryl
– Nandrolon

Sterydy anaboliczne

Sterydy anaboliczne

•

Stosowanie

– Wymagają uprzedniego przygotowania
– Kontynuacja treningu w trakcie

przyjmowania

– Kontynuacja treningu po…. (???)
– Dieta (węglowodany i proteiny)

•

Cel

– Trening siłowy
– Wysiłki anaerobowe
– Nie wpływają na wysiłki aerobowe

Sterydy anaboliczne

Sterydy anaboliczne

•

Mechanizm działania

– Antykataboliczny

•

Efekt anty-glukokortykosteroidowy

– Anaboliczny

•

Pozytywny bilans azotowy

•

Indukcja produkcji białka

•

Stymulacja uwalniania hormonu wzrostu

– Motywacyjny

Efekty

Efekty

•

Utrzymują się tak długo jak jest
trening i są podawane sterydy

•

Po zaprzestaniu któregokolwiek efekt
szybko zanika

– Brak bodźca zewnętrznego
– Utrata psychogennej motywacji
– Supresja poziomu endogennego

testosteronu

Efekty uboczne

Efekty uboczne

•

Trądzik

•

Łysienie

•

Aktywizacja seksualna

•

Zanik jąder

•

Drażliwość

•

Agresja

•

Psychoza

•

Ginekomastia

•

Nowotwory

•

Uzależnienie

•

Przerost mięśni

•

Hirsutyzm

•

Obniżenie głosu

•

Przerost łechtaczki

•

Przedwczesne
zamknięcie chrząstek
wzrostowych

•

Bezpłodność

•

Stłuszczenie wątroby

•

Zawał serca

Hormon wzrostu

Hormon wzrostu

•

Wydzielany w przysadce

•

Wywiera wpływ prawie na każdą
tkankę

•

Wydzielany cyklicznie – głównie w
czasie snu

•

Trening wzmaga jego wydzielanie

•

Trudny do wykrycia

•

Drogi

Hormon wzrostu

Hormon wzrostu

•

Somatotropina-hGH-
Somatomedyny ???

•

Wpływa głównie na przemiany
białkowe

•

Metabolizm lipidów

Hormon wzrostu

Hormon wzrostu

•

Pochodzenia zwierzęcego

•

Syntetyczny

•

Koszty – 1000$ - 1500$ na 8 tyg.
suplementacji

Hormon wzrostu

Hormon wzrostu

•

Objawy akromegalii

•

Osteoporoza

•

Niewydolność serca

•

Cukrzyca

•

Impotencja

•

Brak miesiączki

•

Gigantyzm

•

Ch. Creutzfelda-Jacoba

Kokaina

Kokaina

•

Znana od dawna – neurostymulant

•

Substancja czynna chlorowodorek
kokainy

•

Rozpada się podczas ogrzania

– Wchłaniana przez naczynia nosa i błony

śluzowe

Kokaina

Kokaina

•

Uwalnia norepinefrynę

•

Hamuje jej wychwyt

•

Potencjalizuje jej działanie

Kokaina

Kokaina

•

Efekty

– Euforia
– Brak zmęczenia
– Wielkość myśli
– Przyspieszenie odruchów obwodowych
– Desynchronizacja odruchów

Kokaina

Kokaina

•

1 „ścieżka” ok. 25 mg

•

120 mg przez 10 kolejnych dni –
uzależnienie

•

Szybkie i narastające objawy braku
narkotyku

•

Narastająca tolerancja

Kokaina

Kokaina

•

Owrzodzenie i
perforacja przegrody
nosowej

•

Przewlekły katar i
zapalenia zatok
przynosowych

•

Zapalenia oskrzeli

•

Hipertermia (złośliwa)

•

Bezsenność

•

Niepokój, lęki,
psychozy, halucynacje

•

Stany paranoidalne

•

Zachowania asocjalne

•

Zaburzenia sercowo-
naczyniowe
(potencjalnie
śmiertelne)

Śmierć kokainowa

Śmierć kokainowa

•

Wyzwolony kokainą wyrzut
norepinefryny może spowodować
arytmię serca skurcz naczyń
wieńcowych – zawał

•

Udary niedokrwienne lub krwotoczne

•

Skurcze mięśni o charakterze
tonicznym – asfiksja - anoksja

Kokaina - crack

Kokaina - crack

•

Czysta kokaina pozbawiona grupy
chlorowodorkowej

•

Przyjmuje się przez wdychanie dymu

•

Bardzo szybko wchłaniana –
błyskawiczny, silny efekt

•

Bardzo szybko uzależnia

Kokaina

Kokaina

•

Wykrywalna przez 18 do 36 godzin
po spożyciu

Amfetamina

Amfetamina

•

Pośrednio działająca
sympatykomimetyczna substancja
aminowa

•

Pośrednio stymuluje układ
adrenergiczny przez endogenne
katecholaminy

Amfetamina

Amfetamina

•

Zmniejsza zmęczenie, głód

•

Stymuluje koncentrację, uwagę

•

Poprawia

– Siłę
– Szybkość
– Wytrzymałość

Amfetamina

Amfetamina

•

Efekty uboczne

– Niepokój

– Bezsenność

– Nerwowość

– Lęki i psychozy

– Halucynacje

– Hipertermia

•

Brak powoduje

– Przewlekłe zmęczenie

– Depresję

Śmierć amfetaminowa

Śmierć amfetaminowa

•

Krwawienie do CUN

•

Zawał serca

•

Hipertermia

Kofeina

Kofeina

•

Metyloksatntyna

•

Inne:

– Teobromina
– Teofilina

Kofeina

Kofeina

•

Dawka 250 – 350 mg wywołuje efekt
w treningu wytrzymałościowym

•

Zwiększa zużycie FFA i oszczędza
glikogen

•

Polepsza koncentrację stymuluje
CUN

•

Zmniejsza uczucie zmęczenia

Kofeina

Kofeina

•

Działanie:

– Blokuje receptory adenozynowe w CUN

zmniejszając jej działanie w inhibicji
innych neurotransmiterów

– Max. poziom kofeiny we krwi pojawia

się po 30 min od spożycia

Kofeina

Kofeina

•

Poprawia efektywność wysiłku
wytrzymałościowego

•

Nie wpływa na wysiłek krótki i
intensywny

•

Może zaburzać koordynację

•

Powoduje efekt diuretyczny

•

Powoduje efekt odstawienia

Kofeina

Kofeina

•

Dozwolona do stężenia 15 mcg/ml (w
moczu)

Tj. 6-10 filiżanek kawy jednorazowo na

2-3 godz. przed badaniem.

Beta - blokery

Beta - blokery

•

Np. propranolol

•

Redukują drżenia mięśniowe

•

Stosowane w strzelectwie,
łucznictwie, biathlon

•

Zmniejszają VO2 max

•

Zabronione

Doping krwi

Doping krwi

•

Transfuzja krwi na 24 do 48 h przed
zawodami

•

Normowolemiczna eryrtocytemia

– Powoduje wzrost wytrzymałości

^ ilośc RBC -> ^ VO2max

Doping krwi

Doping krwi

•

Pobranie co najmniej 3-6 tyg. przed
przetoczeniem

•

2 jednostki krwi -> wzrost HGB o
10%

•

24h po infuzji VO2max ^ - od 3,9
-12,8%

•

HGB pozostaje wysokie przez 7 dni

•

Spada powoli przez 15 tyg.

Doping krwi

Doping krwi

•

Ryzyko jak przy przetoczeniu

•

Przetoczenie więcej niż 2 jednostek

– HCT > 60% - ryzyko zatorów i

zakrzepów

Erytropoetyna – inna forma dopingu krwi