Wibracje
Agnieszka Jednacz
Krzysztof Korczyński
Definicja
Wibracje to efekt działania drgań
wewnętrznych polegający na ruchu
oscylacyjnym cząstki lub ciała
względem punktu odniesienia. Z
punktu widzenia higieny oznacza
przenoszoną na organizm energię
tego ruchu.
Występowanie
1. Przemysł
2. Transport
3. Budownictwo
4. Rolnictwo
5. Leśnictwo
Ze względu na sposób
wnikania, zasięg
działania i skutki
wprowadzono podział
• Drgania ogólne przekazywane na
całe ciało przez drgające podłoże
95-100 Hz
• Drgania miejscowe przenoszone na
kończyny górne 4-150 Hz
Drgania rezonansowe
Wzbudzające drganie poszczególnych
tkanek lub całych narządów przy
czym amplituda drgań narządu ulega
zwielokrotnieniu.
Zespół wibracyjny
• Spowodowany jest przez drganie
oraz przez hałas.
• Może wywołać różnego rodzaju
zaburzenia w organizmie.
Zespół wibracyjny-
podział
• Wywołany ogólnym działaniem drgań
mechanicznych
• Wywołany miejscowym działaniem
drgań
Zespół wibracyjny
wywołany ogólnym
działaniem drgań
1. Teoria naczyniowa
2. Teoria neurogenna
3. Teoria immunologiczna
Teoria naczyniowa
Energia wibracyjna działa
bezpośrednio na błonę naczyniową
tętnic w wyniku czego powstają stany
skurczowe naczyń, a w następstwie
tego niedotlenienie.
Teoria neurogenna
Drgania wywołują nadreaktywność
układu współczulnego w wyniku
czego również powstają stany
skurczowe naczyń tętniczych, co
objawia się całokształtem obrazu
klinicznego.
Teoria
immunologiczna
Energia działa bezpośrednio na białka
surowicy krwi co wywołuje
dysproteinemię, hiperglobulinemię,
oraz wytwarzanie przeciwciał
antyglobulinowych.
Objawy zespołu
wibracyjnego wywołanego
ogólnym działaniem drgań
• CNS- bóle głowy, chwiejność emocjonalna,
męczliwość, zaburzenia snu, parestezje.
• Układ naczyniowy- chłodne, sinawoczerwone
stopy, ale zachowane tętno w ich obrębie
• Układ ruchu- zespoły bólowe kręgosłupa
krzyżowo-lędźwiowego
• Układ pokarmowy- zaburzenia aktywności
motorycznej i wydzielania żołądkowego
• Zaburzenia gospodarki białkowej, tłuszczowej i
węglowodanowej
Zespół wibracyjny
wywołany miejscowym
działaniem drgań
1. Postać naczyniowa
2. Postać naczyniowo-nerwowa
3. Postać kostna
4. Postać kostno-nerwowa
5. Postać naczyniowo-kostna
6. Postać naczyniowo-kostno-stawowa
Postać naczyniowa i
naczyniowo-nerwowa
• Okres zwiastunów- parestezje, czasami
zmiany oziębienne części rąk
• Okres zmian wczesnych- parestezje stałe,
ograniczone zblednięcie paliczków rąk
okołopaznokciowe, nadwrażliwość na chłód
• Okres zmian zaawansowanych- nasilone
parestezje, osłabienie czucia
powierzchniowego i czucia wibracji, czasami
zaniki mięśniowe
Prewencja lekarska
• Wstępne ogólne badanie-
hematologiczne, rtg kręgosłupa
krzyżowo-lędźwiowego, rtg ręki i
stawów łokciowych
• Wstępna selekcja- nie zatrudniać osób z
zaburzeniami błędnikowymi, po
świeżych urazach czaszki, z chorobami
reumatologicznymi, cukrzycą oraz
poniżej 18-go roku życia
• Badanie okresowe- co 3-4 lata
Profilaktyka
1. Prewencja organizacyjno-techniczna
2. Strefy ochronne
Prewencja organizacyjno-
techniczna
• Przestrzeganie warunków higienicznych
• Kontrola sprawności urządzeń wibracyjnych
• Instalowanie wibroizolatorów między
korpusem a rękojeścią narzędzia
• Indywidualna ochrona wibroizolacyjna-
rękawice ochronne
• Zmniejszanie czasu ekspozycji
• 10-15 minutowe przerwy po każdej
godzinie pracy by ogrzać ręce
• Minimalizacja hałasu i komfort cieplny
Strefy ochronne
• Strefa niebezpieczna- przebywanie
zabronione; więcej niż 1kV/m
• Strefa zagrożenia- dopuszcza się czasowe
przebywanie do 8h, zakaz budowy szpitali,
żłobków, budynków mieszkalnych; do 1kV/m
• Strefa pośrednia- mogą przebywać
pracownicy bez przeciwwskazań
• Strefa bezpieczna- można przebywać bez
ograniczeń