Ocena

Ocena

szkolna

szkolna

Podstawowe pojęcia:

Podstawowe pojęcia:

•

Kontrola-

Kontrola-

czyli „sprawdzenie

osiągnięć uczniów, pozwala

stwierdzić czy i w jakim stopniu

uczniowie opanowali materiał

programowy, w stopniu

lepszym czy słabszym”.

•

Ocena i ocenianie

to

to

sprawdzenie, co uczeń

sprawdzenie, co uczeń

umie, jakie ma osiągnięcia

umie, jakie ma osiągnięcia

i braki ale również

i braki ale również

wystawienie stopnia

wystawienie stopnia

•

Ocena dydaktyczna (szkolna) jest
wartościowaniem osiągnięć na
podstawie jednego kryterium –
wymagań programowych, ale
również informacją o efektach
uczenia się wraz z
wartościowaniem tych efektów w
postaci stopni.

Ocena jest, a właściwie powinna

być zawsze rezultatem

oceniania czyli

wartościowaniem rozbieżności

między aktualnym, a

pożądanym poziomem wiedzy

ucznia.

Obiektywnie ocenia ten nauczyciel,

Obiektywnie ocenia ten nauczyciel,

który określa jednakowy dla

który określa jednakowy dla

wszystkich uczniów poziom wiedzy.

wszystkich uczniów poziom wiedzy.

Jest to punkt odniesienia

Jest to punkt odniesienia

wyznaczony wymaganiami programu

wyznaczony wymaganiami programu

nauczania. Stosuje jednakowe dla

nauczania. Stosuje jednakowe dla

wszystkich uczniów kryteria

wszystkich uczniów kryteria

wartościowania (kryteria oceny).

wartościowania (kryteria oceny).

Istotna cechą współczesnej teorii

Istotna cechą współczesnej teorii

dydaktycznej jest rozdzielenie

dydaktycznej jest rozdzielenie

kontroli od oceny. Każde poprawne

kontroli od oceny. Każde poprawne

ocenianie musi być poprzedzone

ocenianie musi być poprzedzone

kontrolą, natomiast nie po każdej

kontrolą, natomiast nie po każdej

kontroli musi następować ocenianie.

kontroli musi następować ocenianie.

To jeden z symptomów nowoczesnej

To jeden z symptomów nowoczesnej

szkoły.

szkoły.

Przez

Przez

kontrolę

kontrolę

rozumie się

rozumie się

porównywanie wykonywania z

porównywanie wykonywania z

wyznacznikami, stanu

wyznacznikami, stanu

faktycznego ze stanem

faktycznego ze stanem

wymaganym. To porównywanie

wymaganym. To porównywanie

może występować w różnych

może występować w różnych

momentach procesu kształcenia i

momentach procesu kształcenia i

dotyczyć różnych czynności

dotyczyć różnych czynności

uczniów. Jak np

uczniów. Jak np

:

:

•

można sprawdzić (kontrolować),

można sprawdzić (kontrolować),

czy uczeń zrozumiał cel i temat

czy uczeń zrozumiał cel i temat

lekcji

lekcji

•

czy dobrze przygotował aparaturę

czy dobrze przygotował aparaturę

do wykonywania doświadczenia

do wykonywania doświadczenia

•

czy dobrze zrozumiał nowo

czy dobrze zrozumiał nowo

poznaną regułę gramatyczną

poznaną regułę gramatyczną

Ocena dydaktyczna niektórym

nauczycielom nie wystarcza dlatego do

procesu nauczania wprowadzają

różnorodne kryteria np., stosunek do

przedmiotu, motywację do pracy, pilność,

punktualność, obowiązkowość,

zachowanie się na lekcji. Taki typ
procesu oceniania można nazwać

ocenianiem społeczno – wychowawczym

Wyróżnia się 3 główne formy

Wyróżnia się 3 główne formy

oceniania :

oceniania :

•

ocenianie słowne-

ocenianie słowne-

pomaga

pomaga

zdobywać uczniom wyczerpujące

zdobywać uczniom wyczerpujące

informacje o swoich postępach i uczy

informacje o swoich postępach i uczy

ich refleksyjnego spoglądania na

ich refleksyjnego spoglądania na

swoje osiągnięcia. Ranga ocen

swoje osiągnięcia. Ranga ocen

słownych jest jednak w dalszym

słownych jest jednak w dalszym

ciągu niedoceniana. Istotnym

ciągu niedoceniana. Istotnym

elementem byłaby też

elementem byłaby też

samoocena

samoocena

.

.

Pomaga poznać siebie i innych,

Pomaga poznać siebie i innych,

uczniowie wymieniają o sobie oponie

uczniowie wymieniają o sobie oponie

na określony temat, porównując je ze

na określony temat, porównując je ze

stanem wyjściowym, dyskutując nad

stanem wyjściowym, dyskutując nad

pytaniami typu:

pytaniami typu:

-

-

co dobrze umiem, a co słabo, czego nie

co dobrze umiem, a co słabo, czego nie

umiem wcale?;

umiem wcale?;

- co chciałbym lepiej poznać, zrozumieć

- co chciałbym lepiej poznać, zrozumieć

?

?

•

ocenianie punkcyjne

ocenianie punkcyjne

•

ocenianie stopniem

ocenianie stopniem

szkolnym

szkolnym

Zadania oceny – ocena ma

Zadania oceny – ocena ma

za zadanie:

za zadanie:

•

służyć dziecku i dorosłemu

oraz ma pozwalać im

właściwie korygować swe

dotychczasowe

postępowanie

,

,

•

uruchomić refleksję nad sobą: jak

działam, jak bardzo angażuję się w

to co robię, co osiągam, jaki jest

efekt mojej pracy i czy spełnia on

moje wcześniejsze oczekiwania, czy

jest zgodny z tym, co zamierzałem

osiągnąć, co mogę zmienić w samym

sposobie działania.



dostarczyć informacji zdrowotnych

( od innych ludzi i od samego

siebie) odnosząc się do tego, jak

działa i co osiąga – tylko wtedy,

gdy posiada się takie informacje,

możliwe jest wprowadzenie zmian

do swych sposobów działania,



formułować jasno sprecyzowane

kryteria, ze względu na które

analizowany jest proces i

działanie dziecka, uzyskiwany

efekt jest to możliwy tylko wtedy,

gdy nauczyciel dobrze wie jaki

program względem dziecka jest

przezeń realizowany.

Problematyka o ocenianiu dziecka

zawsze budziła emocje. Kontrolę

i ocenę można realizować jako

działania nauczyciela

umożliwiające podejmowanie

właściwych decyzji dotyczących

kształcenia uczniów.

Według specjalistów pomiaru

pedagogicznego zasadnicze znaczenie ma

rozróżnienie między kontrolą kształcącą,

a zbierającą. Kontrola kształcąca ma na

celu zbieranie informacji przed

rozpoczęciem nauki lub podczas niej.

Kontrola zbierająca (sumująca)

następuje po zakończeniu nauki; służy

zebraniu wiadomości o osiągnięciach

uczniów i wystawieniu ocen.

Bibliografia:

Bibliografia:

Irena Adamek, Podstawy edukacji

Irena Adamek, Podstawy edukacji

wczesnoszkolnej, wyd. IMPULS, Kraków 1997

wczesnoszkolnej, wyd. IMPULS, Kraków 1997

Magdalena Jackiewicz

Magdalena Jackiewicz

PWiP

PWiP

G2

G2