Analiza zasobów i

kompetencji

przedsiębiorstwa

Mateusz Jóźwik, BN2-15-2Z-BI-a.

1

Spis treści:

1. Model „pięciu sił” M. E. Portera.
•Siły modelu „pięciu sił” Portera.
•Siły wpływające na konkurencje w sektorze.
•Podsumowanie modelu „pięciu sił Portera”
3. Profil ekonomiczny sektora.
4. Punktowa ocena atrakcyjności sektora.
5. Mapa grup strategicznych.
6. Bibliografia.

2

Model „pięciu sił” M.E. Portera.

Model ten zakład, że skuteczne działanie wymaga

ustalenia najlepszej pozycji strategicznej poprzez dokładną
analizę dynamiki konkurencji w danej branży. Stopień
realizacji zależy od pięciu sił konkurencyjnych, a ich siła
łączna pozwala określić maksymalny potencjał rentowności
w branży i jej atrakcyjność.

Zastosowanie tej metody powinno pomóc przedsiębiorstwu

w znalezieniu dogodnej dla siebie pozycji produktowo-
rynkowej, która umożliwi mu dyktowanie warunków zarówno
dostawcom, jak i nabywcom, eliminując jednocześnie
zagrożenia ze strony nowych graczy i konkurencji.

Słownik: Sektor,

Branża

Lucy Kung, Strategie Zarządzania na rynku Mediów, Warszawa 2012, s.148.

3

Siły modelu sił Portera

1. Groźba wejście do gry nowych podmiotów.
2. Siła przetargowa wobec nabywców.
3. Siła przetargowa dostawców.
4. Zagrożenie ze strony substytutów.
5. Stopień rywalizacji między podmiotami danego

sektora.

4

Lucy Kung, Strategie Zarządzania na rynku Mediów, Warszawa 2012, s.148.

Siły wpływające na konkurencję w

sektorze

5

http://www.zakrzewska-bielawska.pl/new/1434400248_publikacja_4_2015.pdf

Podsumowanie modelu sił Portera

Sektor nieatrakcyjny, to taki, w którym nasilenie

rywalizacji między konkurentami jest wysokie, w którym
występują poważne zagrożenia ze strony nowo wchodzących
konkurentów i wytwarzanych produktów substytucyjnych oraz w
którym dostawcy i nabywcy mają niewielką siłę przetargową, co
w konsekwencji wpływa na niską potencjalną rentowność
sektora.

Sektor atrakcyjny, to taki, w którym konkurencja jest

mniejsza, mniejsze jest także zagrożenie ze strony nowo
wchodzących konkurentów i produktów substytucyjnych, a
dostawcy i nabywcy mają niewielką siłę przetargową, co
wpływa na większą potencjalną rentowność sektora.

6

http://www.zakrzewska-bielawska.pl/new/1434400248_publikacja_4_2015.pdf

Punktowa ocena atrakcyjności

sektora.

Punktowa ocena atrakcyjności sektora może
służyć jako dodatkowe narzędzie przy użyciu
Pięciu

Sił

Portera. Umożliwia

ona

precyzyjną analizę ilościową i polega na
zastosowaniu

kryteriów

oraz

(opcjonalnie) wag przy ocenie różnych
sektorów.

http://www.michalstopka.pl/punktowa-ocena-atrakcyjnosci-sektora/

7

Profil ekonomiczny sektora.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Profil_ekonomiczny_sektora

Podstawą jest założenie, iż istotą strategii jest

osiągnięcie przewagi konkurencyjnej w otoczeniu. Wiąże
się ściśle z wykorzystaniem informacji do interpretacji
danych i panowania nad otoczeniem przedsiębiorstwa.

Interpretacja

zebranych

danych

jako

jedna

z

najistotniejszych faz wywiadu gospodarczego opiera się
na wiedzy i kompetencjach właściwych danej dziedzinie.

Jednakże można korzystając z dorobku głównie
marketingu i analizy strategicznej, wyróżnić pewną liczbę
narzędzi i wzorów stosowanych dla celów interpretacji,
których trafny dobór stanowić będzie o jakości analiz,
jednym z tych narzędzi jest właśnie profil ekonomiczny
sektora.

8

Profil ekonomiczny sektora.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Profil_ekonomiczny_sektora

Istota profilu ekonomicznego sektora polega na skróconej ocenie,
charakterystyce sektora według cech i kryteriów:
•Rozmiar rynku w jednostkach naturalnych i rocznych dochodach ze sprzedaży,
•Zasięg konkurowania,
•Stopa zmian rynku jako procentowa wielkość zmian sprzedaży rocznej,
•Liczba konkurentów oraz ich relatywne udziały w rynku,
•Stopień koncentracji sektora,
•Tempo zmian w technologii wytwarzania produktu,
•Stopień zróżnicowania produktów konkurencyjnych firm,
•Występowanie efektu ekonomiki skali działania firm,
•Występowanie efektu uczenia się firm,
•Oczekiwany poziom rentowności danego sektora w porównaniu do wielkości

przeciętnych w gospodarce.

9

Mapa grup strategicznych.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Mapa_grup_strategicznych

Grupa strategiczna to zbiór przedsiębiorstw danego
sektora, które realizują podobną strategię konkurencyjną.
Ta

podobna strategia może

być

wyznaczana

poprzez kluczowe

czynniki

sukcesu [Leksykon

Zarządzania 2004, s. 285]. Są to czynniki wspólne dla
danej branży (jak np. specjalizacja, marka, kanały
dystrybucji,

jakość

wyrobów, przywództwo techniczne, integracja pionowa,
usługi, cena itd.). Występują one w poszczególnych
przedsiębiorstwach

w

innej

formie.

Mapa

grup

strategicznych jest narzędziem analizy konkurencji w
danym sektorze, a tym samym pozwala obserwować
relacje jakie zachodzą w grupach i między nimi.
[A.Stabryła 2000, s. 158].

10

Mapa grup strategicznych.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Mapa_grup_strategicznych

Tworząc mapę należy:
•Wybrać determinanty (wymiary strategiczne), które w

opisywanym sektorze są istotne, a jednocześnie

różnicują przedsiębiorstwa w określonej branży.

•Wybrać parę takich czynników, które najlepiej różnicują

przedsiębiorstwa w analizowanej branży.

•Nanieść wybrane cechy na osie współrzędnych X i Y.
•Umieścić przedsiębiorstwa w przestrzeni wg siły

występowania danych cech.

•Zaznaczyć okręgami punkty obrazujące

przedsiębiorstwa znajdujące się najbliżej siebie. Owe

punkty to grupy strategiczne.

11

Mapa grup strategicznych.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Mapa_grup_strategicznych

Aby analiza była dokładniejsza należy również

wykreślić znaki graficzne (kwadrat, prostokąt), który
obrazuje obszar najbardziej konkurencyjny, czyli obszar,
w którym zastosowana kombinacja strategii jest
najbardziej efektywna. Należy również wykreślić linie
oznaczające

barierę

mobilności,

która

wyznacza

przedsiębiorstwa

znajdujące

się

blisko

tej

najefektywniejszej kombinacji strategii i te, które muszą
zmodyfikować swoje strategie, jeśli chcą zwiększać swoją
konkurencyjność.

12

Mapa grup strategicznych.

https://mfiles.pl/pl/index.php/Mapa_grup_strategicznych

W celu efektywnego badania sektora należy

przestrzegać kilku zasad podczas budowy map: [dr
Cabała - wykłady 06.12.2005]
•Wymiary strategiczne nie powinny być silnie ze sobą

skorelowane.

•Wymiary strategiczne powinny wyznaczać równocześnie

bariery mobilności wewnątrz branży.

•Wymiary strategiczne powinny być mierzalne.
•Poza tym zaleca się również budowę kilku map opartych

na różnych czynnikach, jak również okresowe

powtarzanie wykreślania map opartych na tych samych

czynnikach w celu obserwacji dynamiki zmian w branży.

13

Bibliografia:

1. Lucy Kung, Strategie Zarządzania na rynku Mediów,

Warszawa 2012, s.148.

2.

http://
www.zakrzewska-bielawska.pl/new/1434400248_publika
cja_4_2015.pdf

3.

https://
mfiles.pl/pl/index.php/Profil_ekonomiczny_sektora

4.

http://www.michalstopka.pl/punktowa-ocena-atrakcyjno
sci-sektora

/

5. https://mfiles.pl/pl/index.php/Mapa_grup_strategicznych

14

Słownik

Branża- Według Słownika języka polskiego PWN jest to
gałąź gospodarki (handlu lub produkcji), która
obejmuje usługi lub produkowane towary jednego rodzaju
Sektor- to część przemysłu grupująca przedsiębiorstwa
produkujące wyroby lub usługi o podobnym
przeznaczeniu i sprzedające je na tym samym
geograficznie rynku.

15