Zaburzenie
afektywno -
dwubiegunowe
Lidia Zarzycka
Nr albumu 2497
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
to schorzenie, w którym występują
ostre zmiany nastroju. Trwają one
zazwyczaj od kilku tygodni do kilku
miesięcy.
W zaburzeniu tym można scharakteryzować
następujące stany:
przygnębienie, ostra depresja, rozpacz
„maniakalne” wręcz poczucie radości,
nadmierna aktywność i utrata wszelkich
zahamowań
„mieszanka nastrojowa”, w której pojawia się
przygnębienie w połączeniu z
nadpobudliwością i nadmierną aktywnością
charakterystyczną dla fazy manii.
Faza depresji
Kiedy pojawia się choroba?
Choroba ta często pojawia się u kilku osób w
rodzinie, w kilku pokoleniach, można więc
domniemywać, iż jest związana z genetyką i
dziedziczeniem. Powodem może być również
problem fizjologiczny w układach mózgowych
kontrolujących nastrój, dzięki czemu chorobę tę
można często opanować za pomocą leczenia
farmakologicznego. Zaburzenie afektywne
dwubiegunowe uruchamia się często pod
wpływem silnego stresu, który te zmiany w
nastroju wywołuje.
Fazy choroby. Typ 1.
Rozróżnia się kilka rodzajów choroby
dwubiegunowej. Typ 1 to rodzaj choroby,
w której występuje co najmniej jeden
epizod manii trwający ponad tydzień.
Czasami w tym przebiegu choroby
pojawiają się tylko fazy manii, najczęściej
jednak występują one w połączeniu z
okresami depresji.
Fazy choroby. Typ 2.
Kolejny, Typ 2, diagnozuje się wtedy, gdy
wystąpiły co najmniej dwa napady ostrej
depresji, przy jednoczesnej łagodnej fazie
manii. Rozpoznanie szybkiej zmiany faz
można stwierdzić, gdy wahania nastroju
pojawiały się co najmniej czterokrotnie w
przeciągu 12-tu miesięcy. Ten typ
diagnozowany jest u co dziesiątej osoby
cierpiącej na chorobę afektywną
dwubiegunową.
Fazy choroby.
Cyklotymia.
Pozostaje jeszcze cyklotymia. Możemy o
niej mówić w przypadku niezbyt ostrych,
ale dłużej trwających wahań nastroju .
Co odczuwa chory w trakcie
choroby?
Faza choroby
Czuje się nieszczęśliwy i uczucia
te nie mijają;
Traci pewność siebie,
Nachodzą go myśli samobójcze,
Ma kłopoty z zaśnięciem i budzi
się bardzo wcześnie,
Traci ochotę na seks.
Faza manii
Jest bardzo podniecony i szczęśliwy,
Odczuwa wyższe poczucie własnej
wartości,
Tworzy nierealne plany,
Łatwo wpada w irytację, jeśli ludzie
nie dostosowują się do jego planów
lub nastrojów,
Wydaje bez umiaru pieniądze.
Objawy psychotyczne
Jeśli wahania nastroju są bardzo
drastyczne, mogą pojawić się objawy
psychotyczne takie jak halucynacje (chory
widzi, czuje i słyszy osoby czy też rzeczy,
które nie istnieją), w fazie manii może mieć
poczucie ogromnej misji do spełnienia, że
jest wybrany do wyższych celów, a w fazie
depresji ogarnia go ogromne poczucie
winy, chce zniknąć, może mieć poczucie
nieistnienia.
Leczenie
W okresie między epizodami depresji i
manii można podjąć leczenie kuracją
psychologiczną, w pozostałych –
farmakologiczną. Skuteczność działania
leków objawia się dopiero po kilku
miesiącach. Czasem nie jesteśmy w stanie
(zwłaszcza jeśli nie jesteśmy fachowcami)
pomóc osobie z naszego otoczenia chorej
na zaburzenie afektywne dwubiegunowe
Czy możemy pomóc?
Chorym w fazie manii czasami warto doradzić
udział w towarzyskich spotkaniach, czy
dyskusjach i przekonać, że potrzebuje
pomocy. W okresach pomiędzy epizodami,
warto zapoznać się z informacjami na temat
choroby dwubiegunowej. Jeśli chory się
zgodzi, dobrze jest towarzyszyć mu na
wizytach u lekarza. Pamiętajmy jednak, aby
znaleźć czas dla siebie i doładować własne
baterie.
Bibiografia
Marek Jarosz: Co każdy powinien wiedzieć o chorobach
psychicznych. Łódź: Piątek Trzynastego Wydawnictwo,
2004, s. 52, seria: Nasze zdrowie. ISBN 83-7415-003-3.
Alasdair D. Cameron: Psychiatria. Wyd. II. Wrocław:
Urban & Partner, 2005, s. 117, seria: Crash Course.
ISBN 978-83-8958-176-1.
Adam Bilikiewicz, Stanisław Pużyński, Jacek Wciórka,
Janusz Rybakowski: Psychiatria.. T. 2. Wrocław: Urban &
Parner, 2003. ISBN 83-87944-72-6.
Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2001, s. 48, 49. ISBN
83-88149-41-5