VINCENT VAN GOGH

AUTOR: Aneta Kalbarczyk

Biografia

Holenderski malarz postimpresjonistyczny,
którego twórczość dzięki żywej kolorystyce i
emocjonalnemu oddziaływaniu wywarła
dalekosiężny wpływ na sztukę XX w. Artysta
w ciągu swego życia cierpiał na napady
lękowe i narastające ataki spowodowane
zaburzeniami psychicznymi. Zmarł w wieku
37 lat jako twórca nieznany szerszemu
ogółowi, w wyniku postrzału z broni palnej –
najprawdopodobniej samobójczego.

Autoportret (18
87)

Biografia

Mało doceniany za życia, van Gogh zyskał
sławę po śmierci. Dziś jest powszechnie
uważany za jednego z największych
malarzy w historii, artystę którego
twórczość stanowi istotne źródło sztuki
współczesnej. Van Gogh zaczął malować na
kilka lat przed ukończeniem 30. roku życia,
a swe najbardziej znane dzieła stworzył w
ciągu 2 ostatnich lat. Jest autorem ponad
2000 dzieł, w tym: 870 obrazów, 150
akwarel i ponad 1000 rysunków i 133
szkiców listowych. Dziś jego
liczne autoportrety, pejzaże, portrety i
słoneczniki należą do najbardziej
rozpoznawalnych i najdroższych dzieł sztuki
na świecie.

Stary człowiek w

smutku (1890)

Biografia

Rozmiar wpływu, jaki choroba
umysłowa van Gogha wywarła na
jego twórczość, stał się
przedmiotem spekulacji po jego
śmierci. Pomimo szeroko
rozpowszechnionej tendencji do
romantyzowania złego stanu jego
zdrowia współcześni krytycy widzą
w nim artystę głęboko
sfrustrowanego bezczynnością i
chaosem myślowym wywołanym
atakami choroby. Według krytyka
sztuki Roberta Hughesa późne
prace van Gogha ukazują go jako
artystę w pełni zdolności twórczych
i całkowicie panującego nad sobą.

Portret "Ojca" Tanguy
(1887)

Biografia

Vincent Willem van Gogh urodził się 30 marca
1853 w wiosce Groot-Zundert położonej
blisko Bredy w prowincji Brabancja Północna w
południowej Holandii. Był synem Anny Cornelii
z domu Carbentus i Theodorusa van
Gogha, ministra Holenderskiego Kościoła
Reformowanego . Jako dziecko Vincent był
poważny, milczący i zamyślony. W
dzieciństwie wiele podróżował. Często zmieniał
zawody aż postanowił pójść w ślady ojca.
Jednak w czasie kiedy głosił słowo Boże
zapragnął zostać artystą, stwierdzając:
...Spróbuj zrozumieć ostatnie słowo tego,
co wielcy artyści, poważni artyści mówią
poprzez swoje arcydzieła; w tym będzie
Bóg. Jedni napisali lub powiedzieli o tym
w książce, a inni w obrazie...

Kościół w

Auvers (1890)

Twórczość

W ostatnią niedzielę listopada 1881 van
Gogh wyjechał do Hagi, gdzie zatrzymał
się u swego kuzyna, malarza Antona
Mauve (1838–1888). Jeszcze w grudniu
1881 pod okiem Mauve namalował swoje
dwa pierwsze obrazy olejne: Martwa
natura z kapustą i drewniakami i Martwa
natura z kuflem piwa i owocami. Jego
pierwsze kroki w malowaniu były
ostrożne i niezobowiązujące – jako temat
wybrał martwe przedmioty i zgodnie z
tym, czego się nauczył w Akademii Sztuk
Pięknych w Brukseli, usiłował stworzyć
przestrzeń i efekty świetlne w
przypadkowym zestawieniu
przedmiotów, umieszczonych na
płaskim, brunatnym tle.

Martwa natura z
kapustą i
drewniakami
(1881)

Martwa natura z
kuflem piwa i
owocami (1881)

Twórczość

Vincent poznał ciężarną prostytudkę Sien
Hoornik wraz z jej 5-letnią córką w
styczniu 1882 r. W liście do brata van
Gogh wspominał, że przygarnął Sien
Hoornik z litości, ponieważ wyglądała
nędznie. Stała się ona modelką artysty.
Sporządził on szereg rysunków jej i jej
córki; Należy do nich Smutek, który jest
prawdopodobnie tym rysunkiem van
Gogha, który najbardziej zapada w
pamięć

Wuj van

Gogha, marszand Cornelis van Gogh
,zamówił u niego 20 atramentowych
rysunków przedstawiających widoki
miasta, które artysta ukończył pod koniec
maja 1882 r.

Smutek (1882)

Twórczość

Podczas pobytu w Drenthe van Gogh
zarówno malował jak i rysował.
Zaczął zgłębiać teorie dotyczące
koloru i próbował nieco zmienić swój
styl używając jaśniejszych barw obok
dotychczas stosowanych, ciemnych
tonacji. Podczas pobytu
w Nuenen van Gogh postanowił
oddać się całkowicie malarstwu,
zwłaszcza olejnemu, z którym
przedtem niezbyt dobrze sobie radził.
Podjął próbę udoskonalenia trzech
gatunków, na których dotychczas
skupiał swoją uwagę: martwej
natury, pejzażu i malarstwa
rodzajowego.

Dwie chłopki

kopiące torf

(1883)

Tkacz zwrócony

w prawo (1884)

Twórczość

Na przełomie lat 1884–1885
van Gogh sporządził też
ponad 40 szkiców głów
wieśniaków. Wybierał do
pozowania tych, których
wygląd uważał za zgodny z
jego wyobrażeniami
dotyczącymi chłopów: ludzi o
grubych, płaskich twarzach,
niskich czołach i grubych
wargach, wyolbrzymiając
nawet te cechy przy
malowaniu.

Twórczość

Po raz pierwszy zainteresowano się w
Paryżu jego pracą. Wiosną 1885
ukończył obraz, uważany powszechnie
za jego pierwsze wielkie dzieło
– Jedzący kartofle. Przed
namalowaniem obrazu van Gogh
wykonał dużą ilość szkiców głów,
wnętrz, detali dotyczących rąk czy
czajnika na kawę, a także szkiców
kompozycyjnych. Kiedy ukończył pracę,
podpisał ją swym imieniem: Vincent..
W sierpniu tego samego roku dzieło to
zostało wystawione po raz pierwszy – w
oknie marszanda Leursa w Hadze.

Jedzący kartofle
(1885)

Twórczość

W ciągu 1885 van Gogh namalował
szereg obrazów przedstawiających
martwe natury. Krytycy i pisarze cenią
zwłaszcza dwie z nich za ich maestrię
techniczną – Martwą naturę ze
słomkowym kapeluszem i Martwą
naturę z chodakami i naczyniami. Oba
obrazy charakteryzują się gładkimi i
starannymi pociągnięciami pędzla i
znakomitym cieniowaniem kolorów. Zły
stan zdrowia oraz problemy psychiczne
powodowały, że van Gogh zaczynał
obawiać się, iż umrze przedwcześnie,
nie osiągnąwszy sukcesu artystycznego.
Pod wpływem tych myśli namalował
niewielkie płótno, Czaszka z palącym się
papierosem, dziwnie surrealistyczne
dzieło, zupełnie niepodobne do innych
jego prac

Martwa natura ze
słomkowym
kapeluszem i
(1885)

Martwa natura z
chodakami i
naczyniami (1885)

Czaszka z
palącym
się
papierose
m
(1885/188
6)

Twórczość

Będąc w Antwerpii postanowił
zgłębić teorię koloru. W tym celu wiele
czasu spędzał w muzeach oglądając
obrazy, szczególnie prace Petera Paula
Rubensa. Narastała w nim chęć
poszerzenia palety o karmin, błękit
kobaltowy i szmaragdową zieleń. Pomimo
swej niechęci do wykształcenia
akademickiego van Gogh zdał egzaminy
wstępne wyższego stopnia na Akademię
Sztuk Pięknych w Antwerpii i w styczniu
1886 został przyjęty na wydział malarstwa
i rysunku. Motywacją do studiowania była
dla niego perspektywa bezpłatnego
dostępu do modeli, a także możliwość
dowiedzenia się czegoś nt. impresjonizmu.
W Akademii jednak panowały
konserwatywne poglądy na sztukę.
Ostatecznie niczego w Akademii się nie
nauczył i porzucił ją.

Widzowie na
arenie w Arles
(1888)

Twórczość

Mieszkając w Paryżu van Gogh malował
martwe natury i sceny z Montmartre.
Vincent van Gogh na określenie wpływu
sztuki japońskiej na malarstwo
europejskie użył terminu
"japońszczyzna„ Van Gogh wraz z
zainteresowaniem się sztuką japońską
zaczął kolekcjonować japońskie
drzeworyty ukiyo-e. Jakkolwiek van Gogh
nie był jedynym artystą swojej epoki,
który przejawiał zainteresowanie sztuką
japońską i czerpał z jej dorobku, to był
jedynym, który wyciągnął dalekosiężne
konsekwencje z tego, czego się nauczył
studiując założenia tej sztuki – dążył do
nieco innej rzeczywistości, którą miał
znaleźć w "Nowej Japonii", poza Paryżem.

Kwitnąca śliwa

(1887

)

Twórczość

Pod wpływem impresjonistów

rozjaśnił paletę, ucząc się
jednocześnie od neoimpresjonistów
konsekwentnego podziału tonów i
stosowania techniki puentylizmu.
Wybierał to, co mu było potrzebne,
dostosowując nowe środki do własnej
koncepcji malarskiej. Tymczasem van
Gogh dał się zauroczyć arleskim
pejzażem i słońcem. Jego prace z tego
okresu odznaczają się bogactwem
żółcieni, ultramaryny i jasnego fioletu.
Obrazy przedstawiające pejzaż Arles
powstały pod wpływem jego
holenderskich
doświadczeń; patchwork pól i alei jest
płaski i pozbawiony perspektywy, ale
jest doskonały, jeśli chodzi o
intensywność kolorów.

Most Langlois w Arles
z piorącymi
kobietami (1888)

Twórczość

W maju wyjechał z Arles i został pacjentem szpitala
dla psychicznie chorych w Saint-Rémy-de-
Provence. Rysunki i obrazy van Gogha z
pierwszych miesięcy jego zamknięcia w szpitalu
świadczą, iż nie był on niezadowolony ze swej
sytuacji. Właściwie starał się sprawić, aby to
miejsce wyglądało atrakcyjniej niż w
rzeczywistości, a kilka jego obrazów
przedstawiających budynek z zewnątrz i należący
do niego ogród nasuwa skojarzenia raczej z
domkiem na wsi niż ze szpitalem psychiatrycznym.
Najsłynniejszym obrazem, jaki wówczas
namalował, była Gwiaździsta noc, dzieło, które
niegdyś przekonało ludzi, iż van Gogh był szalony.
Namalował 15 obrazów przedstawiających drzewa
oliwkowe jako główny motyw; stosował przy tym
bogactwo wariacji kolorystycznych,
uwarunkowanych porami roku; kiedy drzewa
kwitły, używał głównie odcieni błękitnych.

Gwiaździsta
noc (1889)

Gaj oliwny I
(1889)

Twórczość

Widać było też zmiany w jego palecie. Począwszy
od tego czasu odeszły w przeszłość agresywne
efekty barw dopełniających i zamiast intensywnych
czerwieni i zieleni pojawiły się łagodniejsze błękity i
zielenie. Ważną grupą obrazów, które wyszły
wówczas spod ręki artysty, były kopie jego
ulubionych mistrzów: Milleta, Doré, Delacroix i
Rembrandta. Podczas 70-dniowego pobytu w
Auvers-sur-Oise van Gogh stworzył ponad 70 dzieł,
w ogromnej większości obrazów, z których wiele
należy do jego najwybitniejszych. Malował bardzo
intensywnie rozpoczynając pracę w plenerze o
świcie i przerywając ją jedynie na obiad. Kładł się o
godz. 9 wieczorem. Tematem jego obrazów były
przeważnie okoliczne pejzaże, namalował poza tym
kilka martwych natur oraz szereg portretów, w
tymPortret doktora Gacheta, portret jego córki,
członków rodziny Ravoux oraz portrety małych
dzieci.

Portret
doktora
Gacheta
(1890)

Śmierć

27 lipca żona Ravoux spotkała Vincenta jak wracał trzymając
się ręką za brzuch. Na pytanie, co się stało oświadczył:
"jestem ranny", po czym wszedł na górę, do swojego pokoju.
Po chwili żona Ravoux usłyszała jęk. Wysłała na górę męża,
który znalazł Vincenta leżącego twarzą do ściany. Na
pytanie, co się stało, Vincent odwrócił się i wskazując
niewielką, krwawiącą ranę w brzuchu oświadczył: "strzeliłem
do siebie, mam tylko nadzieję, że nie sknociłem. Gustave
Ravoux wezwał doktora Mazéry i, na życzenie Vincenta,
doktora Gacheta. Obaj lekarze stwierdzili, że rana nie jest
zbyt groźna i nie ma potrzeby hospitalizacji

[

. Powiadomiono

Theo, który przyjechał nazajutrz. Znalazł on Vincenta w
niezłej kondycji. 29 lipca we wtorek, o godz. 1.30 w nocy
Vincent van Gogh zmarł.