Dnia 21 marca miało miejsce gościnne wystąpienie oficerów z zespołu ds. niewykrytych przestępstw
funkcjonującego w małopolskiej Policji (tzw.  Archiwum X ). Istotą funkcjonowania tej grupy jest wykrywanie
zbrodni należących do tzw.  ciemnej liczby zabójstw .
Na początku słuchacze zostali zapoznani z sięgającą roku 1999 historią powstania i ukształtowania się
zespołu w jego dzisiejszej postaci. Nasz gość z pasją opowiadał o problemach związanych z wyewoluowaniem
 Archiwum X z nieformalnego projektu do zalegalizowanego zespołu, którego wielu byłych członków obecnie
piastuje wysokie stanowiska w policyjnej hierarchii. Poruszone zostały kwestie idei, jaka przyświecała
rozpoczęciu tej specyficznej działalności, genezy tajemniczej nazwy, a także metody doboru członków do
dynamicznie zmieniającego się składu. Oficer przedstawił nam również, w jaki sposób, w ciągu kolejnych lat
praktykowania w  Archiwum X , nabywał coraz to nowe doświadczenia, nierzadko mające kluczowe znaczenie
w póz
niejszych sprawach. Przy tej okazji wspomniał m.in. o często występującym zjawisku zgłaszania zaginięć
przez samych sprawców zabójstw w celu roztaczania iluzji niewinności.
Przedstawił też słuchaczom liczne przykłady prowadzonych spraw, ukazując ich skomplikowanie od
strony technicznej. Referent mocno zaakcentował tezę, że dla skutecznego przeprowadzania śledztwa konieczne
jest poruszanie się po płaszczyz
nie interdyscyplinarnej. W tak trudnych sprawach, jakimi zajmuje się
 Archiwum X , sama analiza kryminologiczna często nie jest wystarczająca. Jak przypomina nasz gość,
przedawnienie zabójstwa następuje po 30 latach. W wielu więc sytuacjach zebranie jakichkolwiek materiałów
następuje po upłynięciu znacznego czasu od popełnienia zbrodni i jest w związku z tym mocno utrudnione, a
czasem nawet niemożliwe przy użyciu konwencjonalnych metod. Policjantom z zespołu przychodzą jednak z
pomocą głównie nauki psychologiczne, psychiatria, psychopatologia, lecz również na przykład fizyka. Oficer
zaznaczał też, że wielokrotnie zwykły przypadek nadawał bieg śledztwom, które utkwiły w miejscu. Wszystkie
przytoczone przez niego przykłady ukazywały jednak ogromną rolę doświadczenia oraz potrzebę wychodzenia
poza myślenie schematyczne.
Po zakończeniu wystąpienia przyszedł moment na zadawanie pytań. Pierwsze padły z ust Pani Profesor
Janiny Czapskiej, która pytała referenta o porażki związane z działalnością grupy, a także o fundamentalną
przyczynę sukcesu zespołu, którą nasz gość przypisuje indywidualizacji metod do konkretnego przypadku.
Studenci byli też ciekawi, od czego zależy przyjęcie danej sprawy przez  Archiwum X . Na koniec oficer
zaprosił do zapoznania się z pracą funkcjonariuszy z  Archiwum X i złożenia im wizyty w Komendzie
Wojewódzkiej Policji obiecując udzielenie dodatkowych informacji.
Mateusz Kamiński