Na dialog  w perspektywie edukacyjnej  można spojrzed dwojako&
DIALOG JAKO PARATECHNICZNE DZIAA
ANIE PEDGOGA
Dialog taki składa się z pytania i oczekiwanej odpowiedzi. W tej formie nie istnieje
równy udział stron (NAUCZYCIEL-UCZEO). To pedagog jest stroną dominującą 
uprzywilejowanÄ…, bo:
o określa treśd sposób dialogowania
o zadaje pytania
o oczekuje określonej (wzorcowej) odpowiedzi
o dba o dobór argumentów
DIALOG JAKO FORMUA
A LUDZKIEGO MYÅšLENIA
DIALOG jest realnym wątkiem życia społecznego. Pytanie i dialog są naczelna ideą
określającą sposób myślenia o wychowaniu w całości (nie jako o metodzie
dydaktycznej: pytanie-odpowiedz
).
o wychowanie jako fakt
o dialog jako współbycie ludzi
o bycie  w relacji z drugim
o poszukiwanie prawdy  odmieniającej rozmówców
y
RÓDA
A DIALOGU:
Majeutyka sokratejska Sokrates Stary i Nowy Testament Martin Buber
porównywał się do akuszerki, tyle Bóg nie jawi się jako metafizyczna Do spopularyzowania dialogu
tylko, że nie pomagał w zasada rzeczywistości, ale jako w wychowaniu przyczyniła się tzw.
przychodzeniu na świat dzieci, ile w  Naprzeciwko bytu ludzkiego. filozofia dialogu, której
 rodzeniu się , ujawnianiu się wiedzy Cała Ewangelia jest dialogiem manifestem było opublikowane
z człowiekiem, z pokoleniami,
i poznania. Postawa dialogiczna w 1923 roku przez Martina Bubera
kulturami, społecznościami, na dzieło  Ja i Ty
wynika ze świadomości
nowo odkrywanym.
niewiedzy:  wiem, że nic nie
( Co chcesz abym ci uczynił? )
wiem .
ODMIANY DIALOGU EDUKACYJNEGO:
UKA
AD DIACHRONICZNY
Obejmuje wydarzenia wychowawcze w ich ciÄ…gu:
przeszłośd, teraz
niejszośd, przyszłośd&
Podmiotami dialogu sÄ…: studenci, nauczyciele, historycy oraz wszyscy
ci, którzy kreślą przyszłe wizje, antycypują o przyszłości pedagogiki.
(student zgłębiający teksty z
ródłowe i studiujące poszczególne
koncepcje będzie dialogował z przeszłością)
UKA
AD SYNCHRONICZNY
Obejmuje wielośd relacji zachodzących w wychowaniu:
makroskala, dany system edukacyjny, różnorodne instytucje
Podmioty dialogu: np. instytucje edukacyjne (w makroskali i jako
miejsce życia i pracy jednostek)
DIALOG JAKO DROGA DO ZROZUMIENIA&
üð To konstytuowanie znaczeo i sensów, ustawiczna wymiana myÅ›li  nie odtwarzanie ustalonych już znaczeo
üð To szansa na stworzenie odmiennego punktu widzenia, przebudowania siebie&
üð To nieustanny wysiÅ‚ek dwóch stron (np. nauczyciela i ucznia), pozwala na wytyczenie dróg rozważao nad
wychowaniem bez  powiedzenia ostatniego słowa .
üð NIE! dla  pytania zwieoczonego odpowiedziÄ… , TAK! dla  pytajnoÅ›ci jako stosunku do Å›wiata
Rozmowę czyni rozmową nie to, że doświadczyliśmy w niej czegoś nowego, lecz ze napotkaliśmy coś w drugim
człowieku, czego jeszcze w naszym doświadczeniu świata nie spotkaliśmy. Najważniejsze są wtedy  ich światy 
dwóch podmiotów dialogu, które stwarzają rodzaj otwartego horyzontu, ciągle na nowo zakreślanego.
Chodzi o to by pojmowad pytanie jako  zjawisko bez kresu  ciągłą pytajnośd. Często boimy się takiego nastawienia,
broniąc się przed świadomością sytuacji, w której niczego nie będziemy wiedzied do kooca i na pewno.
 W każdej godzinie ród ludzki się zaczyna, zapominamy o tym, gdyż każde dziecko rodzi się z danymi dyspozycjami
płynącymi z historii. Każde narodziny, to płynąca nieprzerwanie możliwośd, często trwoniona. Czy można wyobrazid
sobie większą troskę, większy problem, niż dowiedzied się, co robid, aby ta siła nowości nie uległa trwonieniu,
zachowała zdolnośd do odnawiania się?
Martin Buber
Martin Buber, a za nim filozofowie dialogu ukazali, że podstawową sytuacją egzystencjalną człowieka jest bycie
w relacji, innymi słowy: człowieka nie powinno się traktowad jako wyabstrahowanego indywiduum, lecz jako istotę
pozostajÄ…cÄ… w zwiÄ…zku z konkretnymi ludz
mi.
-to doświadczenie przedmiotowe
-to doświadczenie osobowe
- JA uznaje  TY za niepowtarzalne - JA próbuje zawładnąd swoim
 naprzeciwko
-to co jest wewnątrz, czym się żyje
-to doświadczenie  na zewnątrz
-stanowi istotę człowieczeostwa
-rzeczy, instytucje
NIE DA SI
żyd tylko w teraz
niejszości, ale można żyd tylko samą przeszłością.
Człowiek nie może żyd bez  ONO , ale kto żyje tylko nim
NIE JEST CZA
OWIEKIEM!
 SPOTKANIE to forma  dialogu lub jego konsekwencja.
Jest jednak niedyskursywne  nie można przekazad treści spotkania.
Spotkania nie można zaplanowad, spowodowad, mied na nie recepty.
To doświadczenie przekraczające poznawcze i emocjonalnie nastawienie
partnerów  to wydarzenie wspaniałe, tajemnicze, niepowtarzalne, wywołujące
we mnie pewne zmiany, na które się godzę.
W spotkaniu z drugim człowiekiem  szybciej dojrzewam , a więc muszę też byd
bardziej odpowiedzialny. Spotkanie człowieka z człowiekiem niesie ze sobą siłę
perswazji, że zdolne jest zmienid nastawienie do świata, wartości, ukształtowad na
nowo bycie człowieka w świecie, ułożyd nowa hierarchię wartości.