D.M.Buss: Psychologia ewolucyjna, Gdańsk: Gdańskie wydawnictwo psychologiczne, 2001.

ADAPTACJE -> dobór
PRODUKTY UBOCZNE -> powstają jako uboczne produkty doboru naturalnego, np. pępek
EFEKTY PRZYPADKOWE (SZUM) -> przypadkowe mutacje

Hipoteza łowiecka - mężczyźni niegdyś polowali, stąd; silne koalicje męskie, opieka nad potomstwem, wymiana społeczna, silny wzajemny altruizm, hipoteza szczodrości
Hipoteza zbieracka - kobiety zbierały -> materiały do zbierania -> ewolucja

Lorenz K. - Pierwszy etolog (etologia - badanie bezpośrednich mechanizmów wartości adaptacyjnych zachowań zwierząt"
-WPAJANIE - kaczki które zamiast za matką podążają za badanym którego obserwowały w momencie krytycznym po narodzinach
-instynktowa teoria agresji
Freud - > instynkty: zachowania życia i seksualne
James -> setki instynktów

Tomasz Pasikowski: Stres i zdrowie, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humoniara, 2000
STRES: (wedle Selye 1977, eustres i dystres)
1) reakcja obronna (faza szoku -> faza przeciwdziałania szokowi)
2) odporności
3) wycieńczenia

Stresor -> stres
czynnik -> zmiany


C.L.Sheridan, S.A. Radmacher, Psychologia zdrowia, Warszawa, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, 1998
Ogólna teoria systemów -> wszystko zależne, każdy poziom działa na poziomy w jego wnętrzu oraz wpływa na systemy które nas otaczają
-> całościowe ujmowanie problemu, formuowanie pytań
-> biofeedback - kobieta niereagowała już na zniewagi płaczem -> mąż zaczął ją maltretować fizycznie
/biofeedback - sprzężenie zwrotne/
Narzędzie stosowane w użyciu dowolnej autoregulacji przejawów psychofizjologicznych poprzez wzmacnianie czuciowych interakcji zweotnych, których źródłem są procesy zachodzące w organiźmie
STRESORY:
Długotrwałe:
EUSTRES - dobry stres
DYSTRES - negatywne efekty, może prowadzić do zaburzeń
NEUTRALNY EFEKT
Kataklizmy - (wsparcie tłumu)
Osobiste - brak wsparcia tłumu -> stąd grupy wsparcia
Drugoplanowe - małe uporczywe problemy
/Antonovsky/ - "większość z nas utrzymuje sie przy życiu, a nawet znakomicie prosperuje w świecie pełnym patogenów fizycznych, psychologicznych, społecznych i kulturowych, czyli stresorów"
Zasoby odporności na stres:
materialne
fizyczne
intrapersonalne
informowanie i edukacja
kulturowe
poczucie koherencji
Niewidoczne narkotyki
objawy absstynencyjne
okoliczności
płodowy rozwój alkoholowy
samoistne wznowienie
tolerancja
uzależnienie fizyczne
delirium tremenus (majaczenia alkoholowe) - pocenie, drżenie, niepokój i halucynacje:
HIPOTEZA WPŁYWU NIEOSOBOWEGO
Alekstymia - nie określanie i nie okazywanie emocji (niezdolność)
Dalekowzroczność
Dualzm kartezjański - psyche i fizjologia osobno

Ewa Trzebińska, Psychologia pozytywna, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, 2008
1946 - WHO -> zdrowie - stan całkowitego dobrostanu fizycznego, umysłowego i społecznego, a nie po rostu brak choroby lub ograniczeń
2 klasyfikacje zaburzeń psychicznych
DSM (amerykańskie towarzystwo psychologiczne)
ICS (światowa organizacja zdrowia)
Keyes i Lopez
-wysoki dobrostan i niska psychopatologia = pełne zdrowie PROSPEROWANIE
-niski poziom dobrostanu i niski poziom psychopatologii - SŁABNIĘCIE
-wysoki poziom dobrostanu i wysoki poziom psychopatologii - buepełne zaburzenie ZNAGYWANIE
-niski poziom dobrostanu i wysoki poziom dobrostanu - Grzęźnięcie (pełne zaburzenie)

SLAJDY Z WYKŁADÓW
Model holistycznko - funkcjonalny
Równowaga /Anonovsky/
Model ewolucyjny
Filozofia: psychika powstała jako ewolucyjne usprawnienie ciała
Założenie: Choroba ro niepowodznie naturalnych programów w sprawowaniu funkcji przystosowawczej
Zdrowie to powrót do natury
Geneza zaburzeń: interakcja czynników genetycznych i środowiskowych
K. Lorenz i A. Damsio
Model ekologiczno-systemowy
Homeostaza systemów
B. Helinger

red. J Stewart, Mosty zamiast murów, Warszawa; PwN 2000
Konflikt i interakcja
J.P> Folger i M.S. Poole i R.R. Stutmas
Konflikt to " interakcja ludzi zależnych od siebie którzy, uważają że mają niezgodne cele oraz postrzegają sibie nawzajaem jako przeszoky w osiągnięciu owych celów"




J. Heszen, H. Sęk, Psychologia zdrowia, Warszawa, PWN, 2007
pierwszy podręcznik psychologii zdrowia - Stove, Vohen i Adler w 1979
Dobrostan psychofizyczny wedle WHO
Zdrowie jako potencjał i właściwoście cżłowieka oraz jego kontekst życia
- dyspozycje umożliwiające adaptacyjne funkcjonowanie w określonym kontakście środowiskowym
- potencjał (Słońska i Misiuna)
Zdrowie jako proces
/Antonovsky/ choroba -------------------- zdrowie
"Zdrowie nie jest stanem ani stałym zasobem, ale procesem przemieszczającym się na kontinum"
Choroba pojawia się gdy brakuje nam energii bądź umiejętności w przezwyciężeniu problemów
Julian Aleksandrowicz:
"stan w którym ososba ludzka potrafi przystosować się do działających na nią bodźców środowiskowych w taki sposób, żeby proces adaptacyjny nie zakłócił homeostazy w kręgu somatycznym, psychicznym i środowiskowym, a w dalszej konsekwencji nie zniszył organizmu"
MODEL SOCJI - EKOLOGICZNY
systemowość, wzajemne powiązania
zdrowie psychiczne
satysfakcja z życia (szczęście)
autonomia
samorealizacja
autokreacja
Zdrowie społeczne
choroba to niemożność pełnienia ról społecznych według T. Parsona
Zdrowie duchowe
wykraczanie poza JA REALNE
Transcendencja w kierunku samokontroli i w kierunku Boga

red. Helena Sęk, Społeczna psychologia kliniczna, Warszawa, PWN, 1991
Psychologia kliniczna - zdrowie
Kondas, 1985 - 3 normalności:
statystyczna
kulturowa
teorytyczna
I. Sowa "kulturowe założenia pojęcia normalności w psychiatrii" 1984 rozdział 3
"Poniewż zdodziś się mozńa, że ostre odbieganie od norm kultury otaczjącej i dominującej powoduje potężne utrudnienie funkcjonowanie i dużą możliwość zachorowaniea, przeto zasadne uwzględnienie stanowiska relatywistyczno-kulturowego w psychiatrii brzmi następująco: jednym z warunków zdrowia psychicznego, alboiwem wymiarem zdrowia psychicznego jest to, aby nie być całkowicie nieprzystosowanym do dostępnych w tej kulturze sposobów postępowania"
John Dollad i Miller
Uczenie się nerwicy przez konflikty wewnętrzne (równoczesny nacisk na dążenie i unikanie), konflikty takie powodują nasilony lęk co prowadzi do uczenia się tego lęku, taka sama sytuacja ma się z Gniewem

Bariery społeczne
Społęczeeństwo - bezpośredni - struktura społeczna - zaburzający wpływ
DEPERSONALIZACJA - negatywne konsekwencje procesów grupowych
Alienacja - stan psychiczny jednostki (niezaspokojenie potrzeb)
Anomia
Konflikt ról społecznych
tożsamność


J. Heszen-Niejodek, H. Sęk, Psychologia zdrowia, Warszawa, PWN, 1997
Promowanie zdrowia -> poprawa zasobów

Choroba od Waltera Cannona
organizm ludzki zachowuje zdrowie gdy występuje w nim homeostaza i porządek
Knowles: "99% spośród nas rodzi się zdrowymi i staje chorymi na skutek niewłaściwego zachowania i warunków środowiskowych"

J.C. Czebała, Czynniki leczace w psychoterapii, Warszawa, PWN, 2006
Teoria systemów - zachowanie człowieka może być rozumiane tylko w kontekście środowiska społecznego w jakim on aktualnie żyje, tylko w kontekście systemu którego jest cześcią.
Lecznie:
Zmiana struktury/zasad regulującch/wzorców komunikowania się/ relacji emocjonalnych

www.helinger.pl
Metoda Berta Hellingera

Metoda ustawień rodzinnych według wielu jest bardzo skuteczna. Pomaga w zażegnaniu sytuacji kryzysowych. Przywraca porządek i ład w rodzinie. W czym tkwi jej nowatorstwo?

To, co dzieje się w rodzinie ma ogromny wpływ na nasze życie, w tym na nasze sukcesy i zdrowie. Rodzina na nas oddziałuje, daje nam energię, wpływa na nasz nastrój. Nie trzeba być psychoterapeutą by o tym wiedzieć. Hellinger zauważył, że dzieci przyjmują bezwiednie system rodzinny. Uczą się w niej poczucia sprawiedliwości i uczciwości. Reprezentują losy, powtarzają błędy, są kalką swoich przodków. Dzieci nie żyją do końca swoim życiem, na które nie mają pełnego wpływu. Wielokrotnie jest tak, że muszą dokończyć dzieło dziadków, rodziców, są zobowiązani wynagrodzić "moralne krzywdy" poprzedników.

Metoda zwana ustawieniami rodzinnymi uwalnia od tych wszystkich zobowiązań. Odgania napięcia, likwiduje konieczność odpłacania za cudze krzywdy, rekompensaty straty. Sprawia, że możemy zacząć żyć we własny, indywidualny sposób.








Cytaty:
Doktorzy, którzy zajmują się chorymi, powinni koniecznie zrozumieć, czym jest człowiek, czym jest życie i czym jest zdrowie, i w jaki sposób równowaga i harmonia tych elementów je podtrzymuje.

* Autor: Leonardo da Vinci

Przez zdrowie rozumiem możność istnienia pełnym, dojrzałym, żywym, radosnym życiem, w ścisłym związku z tym co kocham - ziemią i wszystkimi jej cudownościami.
~ Katherine Mansfield

- Nie chce pani znać stanu swego zdrowia?
- Wiem, jaki jest - odparła Weronika. - Mój stan to nie to, co widzicie w moim ciele, ale to, co dzieje się w mojej duszy.
* PAULO COELHO


Ten, co popełnił błąd, niech nie upada na duchu, bo i błędy pomagają do zdrowia duszy
* Ignacy Loyola

Badania w dziedzinie medycyny dokonały tak olbrzymiego postępu, że dziś
praktycznie biorąc
nikt już nie jest zdrowy
* Bertrand Russell

Georg Christoph Lichtenberg
Poczucie zdrowia zdobywamy tylko przez chorobę.

Mark Twain
Według lekarzy jedynym sposobem utrzymania zdrowia jest jedzenie tego, na co się nie ma chęci, picie tego, czego się nie lubi i robienie tego, czego by się wolało nie robić.


WIKIPEDIA
Zdrowie psychiczne - w zależności od autora termin zdrowia psychicznego jest w różny sposób kategoryzowany.

Strona internetowa Światowej Organizacji Zdrowia podaje definicję, iż zdrowiem psychicznym jest nie tylko brak zaburzeń psychicznych, ale również stan, w którym osoba zdaje sobie sprawę ze swego potencjału, może sobie radzić ze stresem, pracować efektywnie oraz jest w stanie funkcjonować we wspołeczeństwie.[1].

Według Marii Jahody jednostka zdrowa psychicznie, to:

* jednostka aktywnie przystosowująca się do otoczenia, usiłująca spełniać wymagania otoczenia bez utraty indywidualności
* jednostka charakteryzująca się spójną oraz zintegrowaną osobowością
* jednostka postrzegająca siebie i świat adekwatnie do sytuacji i własnych możliwości, czasami niezależnie od własnych potrzeb (brak egoizmu z zachowaniem egocentryzmu)

Według Kazimierza Dąbrowskiego zdrowie psychiczne to zdolność do rozwoju w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego.
NORMA
Norma w psychologii, pedagogice specjalnej i psychiatrii to konstrukt naukowy wyznaczający granice normalnych zachowań człowieka.

Nie jest jednoznaczna i nie określa jasno jakie zachowania są patologiczne. Ze względu na znaczną szkodliwość społeczną i wartość stygmatyzującą diagnozy psychologicznej i psychiatrycznej określenie, że dane zachowanie jest "nienormalne" wymaga nie tylko fachowej wiedzy, ale także świadomości następstw takiej diagnozy.

Czy dane zachowanie jest normalne ocenia się w odniesieniu do następujących wyznaczników:

* NORMA STATYSTYCZNA - za normalne uważa się to, co częste, najbardziej powszechne w danej populacji. Norma taka wynika z pomiaru występowania danej cechy - częstość występowania jest najczęściej zgodna z rozkładem normalnym krzywej dzwonowej Gaussa (np. norma stabilności emocjonalnej w kulturze zachodniej).

* NORMA SPOŁECZNO - NORMATYWNA (kulturowa) - analizuje się zachowanie jednostki pod kątem przystosowania do norm i wartości ogólnie przyjętych w danym społeczeństwie i kulturze.

Poziomy przystosowania:

1. Zachowanie i styl życia jednostki przeciętne, tzn. charakterystyczne dla norm zachowania powszechnego.
2. Spełnianie wyraźnie określonych powinności w społeczeństwie.

* NORMA PRZYSTOSOWAWCZA - za jednostkę prawidłowo funkcjonującą uważa się osobę przystosowaną do grupy społecznej, o satysfakcjonujących relacjach z innymi i samorealizującą się.

Jednostka dobrze przystosowana jest:

* plastyczna w myśleniu,
* krytyczna wobec siebie,
* aktywna w rozwiązywaniu swoich problemów.

* NORMA TEORETYCZNA - stosowana gdy stan jednostki odnosi się do ogólnie przyjętych prawidłowości lub twierdzeń fizjologicznej lub psychologicznej działalności człowieka.
PATOLOGIA
Patopsychologia (ang. psychopathology), inaczej psychologia zaburzeń, psychopatologia to dziedzina psychologii klinicznej, dotycząca teoretycznych założeń zaburzeń psychicznych.

Główne klasyfikacje psychologicznych problemów zdrowotnych to: DSM (Diagnostyczny i statystyczny podręcznik zaburzeń klinicznych) wydawany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne oraz ICD-10 (Międzynarodowea klasyfikacja chorób i problemów zdrowotnych), wydawana przez Międzynarodową Organizację Zdrowia.

Psychopatologia jako nauka zajmująca się zaburzeniami psychicznymi musi opierać się na ścisłej definicji zaburzenia psychicznego czyli nienormalności. Obecnie wyróżnia się 7 elementów na podstawie których możemy stwierdzić czy dane zachowanie jest zaburzone i wnioskować o zaburzeniu psychicznym, są to:

1. Cierpienie
2. Trudność w przystosowaniu indywidualnym
3. Nieracjonalność i dziwaczność
4. Nieprzewidywalnośc i brak kontroli
5. Rzadkość i niekonwencjonalność
6. Dyskomfort obserwatora
7. Naruszenie norm społecznych

Analizując czyjeś zachowanie w oparciu o te wskaźniki można wnioskować o zaburzeniach psychicznych.
USTAWA O ZDROWIU PSYCHICZNYM
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego
ustawa podpisana przez Lecha Wałęsę w 1994 roku, zawierająca przepisy dotyczące ochrony zdrowia psychicznego w Polsce. Ostatnie zmiany uchwalono 23 lipca 2008 i weszły one w życie z początkiem roku 2009[1].

Ustawa określa, czym jest ochrona zdrowia psychicznego, a także kto i na jakich zasadach udziela tej ochrony. Określa ona również zasady przyjęcia do szpitala psychiatrycznego, szczegółowo regulując zasady stosowania przymusu bezpośredniego, jak również zasady przyjmowania pacjenta psychiatrycznego na oddział bez jego zgody.

Ustawa dotyczy również wypisywania pacjentów z oddziału, korzystania z domu opieki społecznej, postępowania przed sądem rodzinnym, jak również zasad zachowania w tajemnicy informacji zdobytych przez personel w toku leczenia pacjenta.
WHO
Mental health is not just the absence of mental disorder. It is defined as a state of well-being in which every individual realizes his or her own potential, can cope with the normal stresses of life, can work productively and fruitfully, and is able to make a contribution to her or his community.

In most countries, particularly low- and middle-income countries, mental health services are severely short of resources - both human and financial. Of the health care resources available, most are currently spent on the specialized treatment and care of the mentally ill, and to a lesser extent on an integrated mental health system. Instead of providing care in large psychiatric hospitals, countries should integrate mental health into primary health care, provide mental health care in general hospitals and develop community-based mental health services.

Even less funding is available for mental health promotion, an umbrella term that covers a variety of strategies, all aimed at having a positive effect on mental health. The encouragement of individual resources and skills, and improvements in the socio-economic environment are among the strategies used.

Mental health promotion requires multi-sectoral action, involving a number of government sectors and non-governmental or community-based organizations. The focus should be on promoting mental health throughout the lifespan to ensure a healthy start in life for children and to prevent mental disorders in adulthood and old age.


(WHO) określiła zdrowie jako "stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko jako brak choroby lub zniedołężnienia". W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do "prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego".