GRUPY SPOA
ECZNE
GRUPY SPOA
ECZNE
Rodzaje grup społecznych
Rodzaje grup społecznych
Grupy małe
KRYTERIUM
WIELKOŚCI
Grupy duże
Grupy formalne
KRYTERIUM
SFORMALIZOWANIA
Grupy nieformalne
Grupy pierwotne
KRYTERIUM
WI
ZI
Grupy wtórne
Grupy zamknięte
KRYTERIUM
CZA
ONKOSTWA
Grupy otwarte
RODZAJE GRUP SPOA
ECZNYCH
GRUPY SPOA
ECZNE
Rodzaje grup społecznych
Ze względu na wielkość grupy społeczne dzieli się na:
" grupy małe  kilku- lub kilkunastoosobowe, umożliwiające bezpośrednie stosunki
między członkami (np. rodzina, grupy rówieśnicze);
" grupy duże  charakteryzują je minimalne kontakty bezpośrednie lub ich brak,
gdyż duża liczebność uniemożliwia nawiązywanie bezpośrednich stosunków
między ich członkami (np. grupa zawodowa, narody).
Ze względu na stopień sformalizowania grupy społeczne dzieli się na:
" grupy formalne  posiadają ściśle określone struktury, cele, normy, często
wyznaczane z zewnątrz. Działalność określają prawo i przepisy (np. partie
polityczne, Związek Harcerstwa Polskiego);
" grupy nieformalne  powstają spontanicznie, w ich ramach występują instytucje
nieformalne, a zasady działania wynikają ze wzajemnych interakcji (np. grupy
koleżeńskie, subkultury młodzieżowe).
Ze względu na typ więzi grupy społeczne dzieli się na:
" grupy pierwotne  w ich ramach istnieją więzi emocjonalne oparte na kontaktach
osobistych. Grupy takie cechuje niewielka liczebność, przy czym przynależność do
takiej grupy nie zawsze jest dobrowolna (np. rodzina, grupa rówieśnicza);
" grupy wtórne  przynależność do nich wynika z dobrowolnego wyboru, cechuje je
duża liczebność, a tworzone są dla osiągnięcia określonego celu (np. partie
polityczne).
Ze względu na stopień ograniczoności liczby członków grupy społeczne dzieli się na:
" grupy zamknięte (ekskluzywne)  stosując liczne i rygorystyczne kryteria przyjęć
nowych członków, na przykład urodzenie, status majątkowy, rodzaj
wykonywanego zawodu (np. kluby biznesmenów, związki rodzin
arystokratycznych);
" grupy otwarte (inkluzywne)  są dostępne dla wszystkich chętnych (np.
osiedlowe koła szachowe);
" grupy ograniczone  stosują różne kryteria przyjmowania członków, np.
wykonywany zawód, wiek, jednak nie tak rygorystyczne jak grupy ekskluzywne
(np. klub emerytów, kluby lekarzy).
GRUPY SPOA
ECZNE
Cechy grup społecznych
CECHY GRUPY SPOA
ECZNEJ
CECHY GRUPY SPOA
ECZNEJ
Względna długotrwałość związku
Względna długotrwałość związku
Względnie spójny i podobny system wartości
Względnie spójny i podobny system wartości
Wspólny cel działania
Wspólny cel działania
Podobne poglądy - przekonania
Podobne poglądy - przekonania
Struktura (budowa) i hierarchia (zależność
Struktura (budowa) i hierarchia (zależność
i podporządkowanie)
i podporządkowanie)
Funkcjonowanie systemów normatywnych(norm prawnych,
Funkcjonowanie systemów normatywnych(norm prawnych,
moralnych, obyczajowych, religijnych)
moralnych, obyczajowych, religijnych)
Pełnienie określonych ról społecznych
Pełnienie określonych ról społecznych
Posiadanie określonych pozycji - statusów społecznych
Posiadanie określonych pozycji - statusów społecznych
Wzajemne oddziaływanie na siebie - interakcje społeczne
Wzajemne oddziaływanie na siebie - interakcje społeczne
Różnorodne formy aktywności
Różnorodne formy aktywności
Zachodzenie procesu socjalizacji i resocjalizacji
Zachodzenie procesu socjalizacji i resocjalizacji
Istnienie określonych więzi międzyludzkich
Istnienie określonych więzi międzyludzkich
Istnienie wewnętrznego systemu kontroli i sankcji
Istnienie wewnętrznego systemu kontroli i sankcji
Poczucie świadomej identyfikacji z grupą (solidaryzm)
Poczucie świadomej identyfikacji z grupą (solidaryzm)
Poczucie odrębności wobec innych grup
Poczucie odrębności wobec innych grup
GRUPY SPOA
ECZNE
Cechy grup społecznych
Interakcje w grupie:
" solidaryzowanie się z inną osobą, podwyższanie pozycji innej osoby, udzielanie
pomocy, nagradzanie,
" rozładowywanie napięcia emocjonalnego, żartowanie, śmianie się, okazywanie
zadowolenia,
" wyrażanie zgody, bierne akceptowanie, rozumienie sugestii, uleganie,
" dawanie sugestii, wskazywanie kierunku, pozostawianie innym autonomii
" wyrażanie opinii, dokonywanie oceny, wyrażanie uczuć i życzeń,
" orientowanie innych, udzielanie informacji, powtarzanie, wyjaśnianie,
" pytanie i prośby o zorientowanie, o informację, potwierdzanie,
" pytanie o opinię, ocenę, analizę, wyrażenie uczucia,
" pytania, prośby o sugestię, pokierowanie,
" niezgadzanie się, bierne odrzucanie sugestii innych,
" ujawnianie napięcia emocjonalnego, prośby o pomoc,
" ujawnianie antagonizmu, obniżanie pozycji innej osoby, bronienie siebie.
Przywództwo w grupie (kierownik grupy może być):
" koordynatorem działalności grupy,
" osobą ustalającą cele i politykę grupy,
" osobą planującą sposoby i środki do osiągnięcia celu grupowego,
" ekspertem,
" reprezentantem grupy na zewnątrz,
" koordynatorem stosunków wewnątrzgrupowych,
" osobą rozdającą nagrody i kary,
" arbitrem i mediatorem,
" wzorem zachowania dla innych,
" symbolem grupy,
" osobą zwalniającą od odpowiedzialności innych,
" ideologiem grupy,
" postacią z którą członkowie grupy są uczuciowo związani, identyfikują się,
" osobą na którą grupa zrzuca odpowiedzialność za niepowodzenia, które ją
spotkały.
GRUPY SPOA
ECZNE
Cechy grup społecznych
AUTOKRATYCZNY
Kierownik grupy sam określa
jakie są cele grupowe
i jak je realizować
STYLE
KIEROWANIA
GRUPAMI
DEMOKRATYCZNY LIBERALNY
Kierownik zachęca grupę do Kierownik pozostawia
samodzielnego podejmowania zupełną swobodę członkom
decyzji grupy jeśli chodzi
o podejmowanie decyzji
GRUPY SPOA
ECZNE
Cechy grup społecznych
STRUKTURA WA
ADZY STRUKTURA
SOCJOMETRYCZNA
Osoby wiążą ze sobą stosunki
władzy Powiązania osób na zasadzie
pozytywnych i negatywnych
wzajemnych postaw
STRUKTURY GRUPOWE
STRUKTURA
STRUKTURA AWANSU
KOMUNIKOWANIA SI

Powiązania osób
Stosunki wiążące osoby
uwarunkowane są
określane są ilością
możliwością osiągania
przekazywanych informacji
wyższej pozycji w grupie
i ilością kanałów
informacyjnych
GRUPY SPOA
ECZNE
Jednostka a grupa społeczna
Konformizm  to postawa i zachowanie jednostki, polegająca na ścisłym
podporządkowaniu się normom, systemom wartości, wzorcom zachowań i myślenia
oraz powszechnie przyjętym poglądom obowiązującym w danej grupie społecznej.
Konformizm oznacza również zmianę opinii lub zachowania człowieka pod naciskiem
innych.
Czynnikiem powodującym nasilenie postaw konformistycznych jest niskie
mniemanie o sobie, czynnikiem osłabiającym jest z kolei wysoka samoocena.
Pozytywne aspekty konformizmu:
" czynnik integracji społecznej.
Negatywne aspekty konformizmu:
" upowszechnianie naśladownictwa,
" propagowanie zachowawczości,
" może doprowadzić do alienacji jednostki.
Cechy osób a stopień konformizmu:
" płeć osoby poddawanej i płeć osób wywierających nacisk  kobiety łatwiej
ulegają naciskowi,
" zdolność twórczego myślenia  osoby posiadające tą umiejętność nie ulegają
naciskom grupy,
" wiara we własne siły  wysoka samoocena utrudnia uleganie naciskom,
" przekonanie o własnych kompetencjach  powoduje niepoddawanie się naciskom,
" pozycja członka grupy  najbardziej konformistyczne są osoby najwyżej cenione
przez grupę,
" motywacja  osoba mająca silnie rozwiniętą motywację będzie konformistą jeżeli
w ten sposób zrealizuje zamiary.
Rodzaje zachowań konformistycznych:
" oczekuje nagrody lub chce uniknąć kary  jest to uleganie,
" chce się upodobnić do innej osoby lub grupy osób, pod wpływem których
pozostaje  proces ten nazywa się identyfikacją,
" przyjmuje za własne normy, wartości, postawy i poglądy obowiązujące w grupie
lub charakteryzujące inną osobę  co nazywa się internalizacją, czyli
uwewnętrznieniem.
Postawą przeciwną wobec konformizmu jest nonkonformizm. Charakteryzuje się on
zarówno odrzuceniem, jak i nieposłuszeństwem wobec obowiązujących w danej grupie
wartości, norm, zwyczajów, obyczajów i autorytetów.