Podstawowe pytania z Finansów międzynarodowych Dlaczego musi powstać międzynarodowy system walutowy?
• potrzeba koordynacji autonomicznej polityki monetarnej emitentów nastawionej na własne cele
• potrzeba koordynacji międzynarodowej, która umożliwia kooperację emitentów i międzynarodowy handel kapitałowy
• zapewnienie bezpieczeństwa płatności w skali międzynarodowej
• gwarancja stabilności kursów
• gwarancja płynności międzynarodowej
• gwarancja bezpieczeństwa transakcji międzynarodowych
1. Cechy waluty światowej, czy mogłaby istnieć?
• Poszczególne kraje emitują własne waluty, dlatego trudno jest przypisać te rolę jednej walucie
• Waluta taka musiałby spełniać wszystkie 3 funkcje pieniądza na skalę światową, im więcej ich spełnia tym jest bardziej międzynarodowa
o
Środka płatniczego
o
Miernika wartości
o
Tezauryzacyjną
§
eurobony denominowane w dolarach na eurorynku
§
euro obligacje
§
euro noty- za ich przyczyną Bank Centralny ujawnia zaufanie do danych władz krajowych
2. Międzynarodowy Fundusz Walutowy
• Jak jest zorganizowany?
• Jest jedną z organizacji wyspecjalizowanych ONZ
• Stanowi ramy funkcjonowania międzynarodowego systemu walutowego
• 1-22 lipca 1944 na konferencji w Bretton Woods podpisano porozumienie o jego utworzeniu
• 44 państwa założycielskie
• Statut określa cele i zadania MFW (modyfikowany już 3-krotnie) o
Tworzenie warunków niezbędnych do stabilizacji finansowej i gospodarczej krajów członkowskich
o
Utrzymanie względnej stabilności walut
o
Tworzenie ram ułatwiających wymianę dóbr, kapitału, usług
o
Wspieranie wzrostu gospodarczego
• Rada Gubernatorów= gubernatorzy (ministrowie finansów) + ich zastępcy (prezesi BC) nominowani przez kraje członkowskie
• Rada Wykonawcza= 24 dyrektorów (5 nominowanych i 19 wybieranych) + dyrektor generalny
• W charakterze ciał doradczych:
o
Międzynarodowy Komitet Walutowy i Finansowy
o
Komitet Rozwoju
• Jakie są główne funkcje MFW?
• Regulacyjna- polega na nadzorowania stosowania przez państwa ograniczeń walutowych i
• Kredytowa- polega na dostarczaniu krajom członkowskim dodatkowych środków walutowych w postaci kredytów
• Konsultacyjna- polega na odgrywaniu roli stałego forum forum konsultacji i współpracy krajów członkowskich
• Kraje członkowskie MFW:
• Obecnie zrzesza 186 państw
• Polska ponownie od 1986
o
Korzyści wymierne:
§
Korzystanie z kredytów
§
Przydział SDR
o
Korzyści niewymierne
§
Włączenie do międzynarodowego systemu walutowego i międzynarodowej współpracy walutowej
3. Bank Światowy
• Jakie są główne funkcje?
• Celem jest popieranie dążeń do długookresowego, zrównoważonego wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej i utrzymania równowagi bilansów płatniczych.
• Ma on finansować inwestycje zwiększające zasoby produkcyjne krajów członkowskich oraz powodujące wzrost stopy życiowej i poprawę warunków pracy w tych krajach.
• Udzielanie krajom rozwijającym się pożyczek lub gwarancji dot. pożyczek międzynarodowych na finansowanie najbardziej potrzebnych inwestycji z innych źródeł
• Rozwój przedsiębiorstw lokalnych oraz zapewnienie im zagranicznych źródeł finansowania
• Ułatwianie prywatnych inwestycji zagranicznych
• Struktura:
• Grupa Banku Światowego:
o
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (zwany potocznie Bankiem Światowym)
o
Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju
o
Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe
o
Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycji
• Władza:
o
Rada Gubernatorów (po jednym przedstawicielu każdego kraju) o
Dyrekcja BŚ
a. Prezes i 24 dyrektorów wykonawczych
4. Co oznaczał złoty automatyzm cen krajowych i zagranicznych?
• Prowadził do złotego automatyzmu wyrównywania się bilansów płatniczych, obrotów bieżących i równowagi monetarnej w skali systemu przy braku ingerencji władz monetarnych
• Wzrost cen w jednym kraju odpływ klienteli i złota do krajów o niższych cenach wzrost ich zdolności kredytowych wzrost aktywności kredytowej wzrost podaży pieniądzawzrost cen w danym kraju Nadwyżki podaży złota wyprowadzone za granicę wzrost cen za granicą Spadek popytu w kraju spadek cen krajowych
Automatyczne wyrównywanie się cen w skali międzynarodowej
• W systemie waluty złotej nierównowaga bilansu płatniczego była automatycznie eliminowana dzięki swobodzie transferu złota. W sytuacji kiedy kraj A miał deficyt bilansu płatniczego z krajem B, uruchamiał się proces dostosowawczy
• Mechanizm wyrównawczy, który przy wolnej wymianie stabilizował kursy parytetowe 5. Integracja walutowa
To nie to samo co unia walutowa. Cechuje ją jedna waluta ze wspólnym Bankiem Centralnym.
Unia walutowa- związek monetarny co najmniej 2 krajów, które usztywniają wzajemnie kursy, mają wspólną politykę rezerw i jednolite stopy procentowe
6. Kryteria Traktatu z Maastricht
Kryteria konwergencji (również kryteria konwergencji nominalnej, kryteria zbieżności, kryteria z Maastricht) są to wprowadzone przez Traktat o Unii Europejskiej wskaźniki ekonomiczne i zasady, jakie powinno spełniać państwo aspirujące do pełnego uczestnictwa w Unii Gospodarczej i Walutowej.
• Poziom inflacji danego państwa w ciągu roku poprzedzającego badanie nie może przekraczać 1,5 pkt. procentowego inflacji trzech państw Unii Europejskiej o najbardziej stabilnym poziomie cen.
• Deficyt budżetowy- 3% PKB
• Dług publiczny- 60% PKB
w praktyce przy ocenie uwzględnia się raczej tendencję, nie zaś poziom wartości referencyjnych w jednym określonym momencie.
• Średnia nominalna długoterminowa stopa procentowa nie może przekraczać stopy procentowej wspomnianych państw o więcej niż 2 pkt. Procentowe w ciągu roku przed badaniem
• Obecnie maksymalne dopuszczalne pasmo wahań kursowych wynosi +/- 15% odchylenia względem wyznaczonego kursu centralnego[4].
Poziom inflacji
4% – przekroczenie wartości referencyjnej o 2,3 pkt. proc.
Sytuacja fiskalna
Polska objęta jest procedurą nadmiernego ze względu na deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych powyżej 3% PKB. W 2008 deficyt wyniósł 3,6% PKB, a dług publiczny 47,2%
PKB. Deficyt w 2009 szacowany jest na 7,2% PKB.
Kurs walutowy
Polska nie uczestniczy w mechanizmie ERM II
6,2% – o 0,5 pkt. proc. wyższa od wartości referencyjnej
7. Bilans płatniczy
• Usystematyzowane zestawienie transakcji ekonomicznych dokonanych w ściśle określonym czasie między krajowymi i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi
• Wyraża bezpośrednio poziom i strukturę obrotów płatniczych z zagranicą
• Saldo bilansu pokazuje efekt końcowy działalności kraju w jego stosunkach z zagranicą
• Typy transakcji objętych bilansem:
o
odpłatne
o
nieodpłatne
• Podstawowe części bilansu płatniczego:
o
rachunek