Przepis na kurs zastępowych
pwd. Agnieszka Węgrzycka
CO CI BĘDZIE POTRZEBNE NA POCZĄTEK:
• 1 duże doświadczenie w pracy z zastępem
• 1 kg znajomości systemu zastępowego
• po garści: zapału, dobrych chęci
• 18_21 kursantów
• 2 instruktorów lub harcerzy starszych
• również z doświadczeniem, znajomością i chęciami
• 1 przedłużony weekend
• 1 zgoda komendanta hufca lub szczepu
• (w zależności od tego skąd bierzesz kursantów)
NA POCZĄTEK DO ZROBIENIA:
• postaranie się o w/w
• załatwienie bazy (kurs jest z założenia wyjazdowy)
• załatwienie transportu
• ułożenie planu kursu (podział obowiązków kadry, obrzędowość, cele wychowawcze i dydaktyczne, terminarz, itp.)
• ustalenie kosztorysu i zebranie opłat
• przeprowadzenie zbiórki zapoznawczej
• zakupienie materiałów programowych (w tym apteczki)
W żadnym wypadku nie rób wszystkiego sam. Pamiętaj o tych, którzy mają ci pomagać (zacznij od znalezienia ich). Zastanówcie się w jaki sposób zdobędziecie kursantów, podzielcie się przygotowaniami, ułóżcie plan kursu.
Zbiórka zapoznawcza ma służyć właśnie poznaniu się kursantów z nami i między sobą, a nam daje możliwość zaobserwowania jacy to harcerze wybierają się na nasz kurs co pozwoli dostosować plan kursu do ich potrzeb. Zbiórkę tą mogą wypełniać tylko zabawy integracyjne i wymagające współpracy grupy, a także pląsy lub wspólne śpiewanie.
JAK WYGLĄDAŁ KURS ZASTĘPOWYCH W MIEDZNEJ W DNIACH 11_ 14 LISTOPADA 1999
PODZIAŁ OBOWIĄZKÓW POMIĘDZY KADRĄ:
Agnieszka W.(czyli ja) - drużynowa kursu. Obowiązki: doprowadzenie do tego by kurs się odbył i odbywał
zgodnie z planem, słowem - czuwanie nad całością. Ponadto prowadzenie jednego z zastępów i wspólnych kominków.
Karolina M. - przyboczna. Obowiązki: odpowiedzialność za materiały programowe, zabawy ruchowe i integracyjne oraz naukę piosenek i pląsy na kominkach. Ponadto prowadzenie jednego z zastępów.-
Bartłomiej L. - przyboczny. Obowiązki: pełnienie funkcji organizacyjnych (pobudka, zbiórki na posiłki, pilnowanie ciszy nocnej oraz dyscypliny wśród kursantów, itp.). Ponadto prowadzenie jednego z zastępów.
Jak pewnie zauważyliście role moje, Karoliny i Bartka nie są jasne. Jesteśmy kadrą a jednocześnie zastępowymi. Oczywiście wszystkim nam byłoby łatwiej gdyby było nas pięcioro: drużynowa czuwająca nad całością, przyboczny spełniający te funkcje wymienione wyżej, które nie dotyczą pracy zastępów i troje zastępowych. Cóż...braki kadrowe, ale dowiedliśmy, że tak też się da. Wytłumaczyliśmy zastępom, że bycie ich zastępowymi jest naszą funkcją nadrzędną, a inne wynikają z powodów organizacyjnych. Myślę, że mogło to nawet pomóc kursantom w zrozumieniu jak ważną jest funkcja zastępowych w drużynie działającej systemem zastępowym. To oni organizują pracę zastępów na zbiórkach i poza nimi.
CELE DYDAKTYCZNE KURSU: Naszym celem jest przygotowanie młodych ludzi do pełnienia funkcji
zastępowych, tak więc chcemy nauczyć ich zasad dobrej zbiórki oraz rozszerzyć ich wiedzę i umiejętności.
CELE WYCHOWAWCZE KURSU: Doszliśmy do wniosku, że najważniejsze to zwrócić uwagę kursantów na to, że zastępowy to nie tylko organizator, ale także ten który pomaga, potrafi zrozumieć, jest autorytetem w sprawach harcerskich i nie tylko, wzorem do naśladowania.
________________________________________________________________________
Materiały szkoleniowe X Sylwestrowego Kursu Instruktorskiego Chorągwi Stołecznej ZHP
temat: kurs zastępowych
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE: Nasze cele dydaktyczne będziemy realizować zgodnie z zasadą_ jak
najwięcej zabawy, jak najmniej wykładów (patrz terminarz). Cele wychowawcze postaramy się zrealizować poprzez własny przykład jak najlepiej spełniając swoją funkcję zastępowych, poświęcając swoim zastępom wiele uwagi także poza zajęciami, oraz zwracając uwagę na przestrzeganie prawa harcerskiego wśród kursantów (bo to, że my będziemy go przestrzegać jest oczywiste)
To właśnie z powodu założeń programowych tak ważne są doświadczenie, umiejętności i ,,jakość''
instruktorów_ zastępowych (jakością określam indywidualną umiejętność poświęcenia się sprawie).
ELEMENTY OBRZĘDOWOŚCI: Obrzędowość, nazwa kursowej drużyny i kursu to ,,Młodnik''. Tak jak
młodnik-stanie się kiedyś lasem tak harcerze z naszego kursu staną się w przyszłości (mamy taką nadzieję) instruktorami. Młodnik to miejsce dość tajemnicze i nie wiadomo co się w nim kryje, stąd pewna dowolność w wyborze nazw zastępów. W młodniku mieszka też Duch Młodnika, który wyznacza nam zadania. Na znak przynależności do Młodnika każdy powinien nosić na sobie lub przy sobie coś zielonego.
Dużo bardziej rozbudowane są obrzędowości zastępów
TERMINARZ:
czwartek_ Przed południem: podróż i urządzanie się w budynku, ankieta wśród uczestników ,,czego oczekuję od kursu'' oraz kilka zabaw integracyjnych. Po południu: podział na zastępy, tworzenie elementów obrzędowości w zastępie. Wieczorem: kominek ,,jaki powinien być zastępowy'' (burza mózgów), prezentacja zastępów, nauka piosenki, wspólne śpiewanie.
piątek_ Przed południem: zwiad w Miedznej ,,Przygotowujemy przewodnik po Miedznej''; przygotowanie przewodników. Po południu: zbiórki zastępów, temat: pierwsza pomoc; zasady dobrej zbiórki. Wieczorem: kominek ,,tworzymy wizję idealnego zastępu'' (praca zastępami, wspólne podsumowanie), prezentacja przewodników, podsumowanie dnia, wspólne śpiewanie.
sobota_ Przed południem: zbiórki zastępów, temat: terenoznawstwo; gra terenowa z wykorzystaniem mapy.
Po południu: zbiórki zastępów, temat wybrany przez zastępowego, nie związany z przyswajaniem wiedzy harcerskiej (np. ekologia, nasze ulubione książki); struktura ZHP. Wieczorem: kominek,, Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie'', podsumowanie dnia, wspólne śpiewanie.
niedziela_ Przed południem: zbiórki zastępów, temat: historia harcerstwa; gra podsumowująca zdobyte na kursie wiadomości; podsumowanie kursu (każdy może się wypowiedzieć!). Po południu: pakowanie, sprzątanie i powrót do domu.-
Rano, przed śniadaniem odbywała się rozgrzewka, głównie w formie ruchowych gier i zabaw. Jeżeli w kursie biorą udział harcerze z drużyny kogoś z kadry nie powinni się oni znaleźć w ich zastępach. Doświadczenie pokazało, że mniej się wtedy starają. Ponieważ zastępowi nie biorą np. udziału w grach, w każdym zastępie został wybrany przez kursantów podzastępowy. W końcu zawsze może się zdarzyć, że zastępowy zachoruje, będzie musiał akurat wyjechać, w trybie natychmiastowym awansuje na przybocznego itp. Powinien być wtedy ktoś kto potrafi go zastąpić, by nie okazało się, że zastęp bez zastępowego w ogóle nie umie działać.
________________________________________________________________________
Materiały szkoleniowe X Sylwestrowego Kursu Instruktorskiego Chorągwi Stołecznej ZHP
temat: kurs zastępowych