K. I. Gałczyński i jego twórczość.











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> XX
lecie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















K. I. Gałczyński i
jego twórczość.










kategoria:   J.polski
zakres:   XX lecie
dodano:   1999-08-17




W początkowym
okresie twórczości Gałczyński znajduje się pod dużym wpływem
Skamandrytów. Jednak już od początku ujawnia się jego groteskowy
ton, parodyzm, żartobliwy i kpiarski stosunek do rzeczywistości,
szyderczość wobec dotychczasowych świętości. Jego wiersze to
nowatorstwo obrazowania poetyckiego, ucieczka w świat groteski,
niejednorodności stylistycznej. W okresie 20 - lecia
międzywojennego Gałczyński współdziała z grupą poetycką Kwadryga.
Jego twórczość dzieli się i rozwija dwoma torami: W
pierwszym nurcie Gałczyński, inspirowany przez szydercę Villona,
przybiera pozę poety - cygana, błazna, wesołka, uciekającego od
świata obłudy i zakłamania w świat poezji, wolny od fałszu. Widoczne
jest to w jego debiucie - powieści poetyckiej "Porfirion osiołek,
czyli klub świętokradców" (1929). Drugi nurt to przemożny
wpływ symbolisty Rimbaud. Gałczyński przyswaja sobie atmosferę
niepokoju i lęku lat 30 - tych, a jego wiersze pełne są
katastroficznej groteski. Swą wizję końca świata ukazuje w
groteskowej konwencji ("Koniec świata, wizje św. Ildefonsa, czyli
satyra na wszechświat" - utwór ten pełen jest szyderstwa, ale także
przeczucia katastrofy i tragizmu). Cechą charakterystyczną
poezji Gałczyńskiego jest oryginalne łączenie liryzmu, osobistej
refleksji i baśniowości z humorem, groteską i satyrą. Siebie poeta
przedstawiał jako artystę - cygana, ale jednocześnie człowieka
zwykłego, przeciętnego, o małych ambicjach, zainteresowanego
sprawami codziennymi, podmiejskimi, jarmarcznym folklorem i
umiejącego dostrzec w nim niepowtarzalny urok i źródło inspiracji.
Motywy banalne i pospolite wzbogacał fantastyką i liryzmem.
Poruszając tematy społeczno - polityczne Gałczyński posługiwał się
często satyrą i groteską, mającą nawet wydźwięk katastroficzny (np.
w poemacie "Koniec świata"). Chętniej jednak sięgał do tematów
zwykłych, codziennych. Twórczość poetycką traktował jako zabawę,
rozrywkę i często nadawał jej cechy sztuki rozrywkowej. Miała ona
jednak zdolność wzruszania i budziła zainteresowanie indywidualnym
wyrazem, ktory umiał poeta jej nadać. "Serwus, madonna".
Tematem wiersza jest sztuka i artysta. Czyniąc podmiotem lirycznym
poetę, Gałczyński przedstawił swoją koncepcję artysty. Wiersz można
uznać za przewrotny manifest poetycki, ponieważ proponując pewien
model sztuki i artysty, odżegnuje się jednocześnie od tradycyjnego
rozumienia ich roli. Poeta w wierszu Gałczyńskiego stwierdza
prowokacyjnie, że nie dba o sławę i nie umie pisać ksiąg. Księgi i
sławę zostawia innym - rezygnuje więc z tego, co było najważniejsze
dla artystów od czasów Horacego. Koncepcję tworzenia sztuki dla
sławy Gałczyński odrzuca i przedstawia wizerunek artysty - cygana,
prowadzącego podejrzany tryb życia, przypominającego młodopolskich
dekadentów, którzy konsekwentnie łamali wszelkie normy obyczajowe i
swoim zachowaniem poruszali społeczność mieszczańską. Do dekadentów
upodabnia go także otoczenie, w którym się obraca: "noc, noc
deszczowa i wiatr, i alkohol" - typowy dekadencki krajobraz i
alkohol, którego cyganeria nadużywała. Poeta nazywa siebie łobuzem i
łotrem, który znany jest konnej policji, jest człowiekiem o brudnych
rękach. Rezygnuje więc z dostojeństwa i godności, jakimi najczęściej
szczycił się artysta. Wiersz adresowany jest (w tytule i
refrenie zamykającym każdą zwrotkę) do madonny, którą poeta określa
jako matkę, kochankę i mużę. Jest ona uosobieniem natchnienia i
samej sztuki. Poeta zwraca się do niej "Serwus, madonna", zderzając
dostojne słowo: madonna, z potocznym: serwus, co mogłoby wskazywać
na pewne lekceważenie, brak szacunku dla adresatki, ale w tym
wierszu jest najprawdopodobniej wyrazem silnego i bezpośredniego
związku artysty z jego "muzą" oraz charakteryzuje samego artystę,
który łączy w sobie sprzeczności: codzienną zwykłość i świętość
sztuki. Madonna - muza i sztuka ukazywana jest jakby w opozycji do
szarej rzeczywistości i występków artysty. To ona nadaje mu wartość
i oczyszcza go, ona nadaje sens jego życiu. Dlatego poeta tworzy jej
wyidealizowany wizerunek, ukazuje ją jako piękną, ukochaną kobietę,
jak wcielenie swoich marzeń. Jednocześnie jest ona dla poety o
brudnych rękach kimś świętym, do kogo odnosi się z czciąi oddaje jej
hołd. Uznając wielkość sztuki, poeta nie ma wysokiego wyobrażenia o
sobie samym - wynika stąd kontrast między przedstawionymi w wierszu
obrazami: piękna i brzydoty, świętości sztuki i występności artysty,
wielkości i małości. Obrazy te ilustrują sprzeczność, ktora -
zdaniem Gałczyńskiego - tkwi w samym artyście, tęskniącym do
wielkości i świętości, ale nie zawsze umiejącym tej świętości
sprostać. Wiersz jest utworem metapoetyckim, poezją o poezji. Ma on
pomagać człowiekowi, leczyć w nim ból świata i chronić go przed
złem. Swą wizję ostatecznego końca Gałczyński przedstawił w
poemacie "Koniec świata". Utwór jest nawiązaniem do przeczucia
nadchodzącej katastrofy w latach 30 - tych. Brak jest
typowych dla tego tematu powagi i patosu, nacechowania strachem i
przerażeniem. Tu elementy patetyczne przeplatane są żartem i kpiną.
Jest sarkazm, patos, żart, powaga, tragedia i śmiech. Dzięki
grotesce koniec świata nie przeraża ludzi, gdyż ta wizja
przepełniona jest humorem. Jednocześnie podkreśla się absurdalizm i
nieuporządkowanie świata; to dlatego grozi mu upadek. W tym świecie
pojawić się mogą elementy głupoty, sprzyjające pogłębianiu się
chaosu. Imiona postaci o niczym nie informują, nic nie
mówią. Ich rolą jest zaskakiwanie czytelnika, szokowanie go.
Wiersz odnosi się do realiów międzywojennych, w których
poeta dostrzega chaos. Utwór wyraża sceptycyzm wobec
teraźniejszości. "Strasna zaba" jest kpiną z rzeczywistości,
w której najbłahszy problem rozwiązywany jest przez grupowe
działanie. Autor naśmiewa się z inteligencji, dla której nawet
proste zadania nabierają ogromnej wagi. Pozornie prosty problem
uruchamia całą machinę zdarzeń i ludzi w nich uczestniczących, a
rozwiązanie kwestii jest hucznie i radośnie świętowane.
Dodatkowo kpiarstwo autora podkreślone jest przez
seplenienie, potęgujące żartobliwy nastrój i wymowę utworu.
Gałczyński w "Stumbriach w tomacie" krytykuje
niesprawiedliwość społeczną, podkreśla panujące antagonizmy, surowo
ocenia władzę, wypominając hipokryzję i obłudę. W "Balu u
Salomona" utrzymuje konwencję bliską nadrealizmowi, pełną
irracjonalizmu i odległych skojarzeń z pogranicza snu.








Autor: Nieznany

Ocena : 6 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000