BRODAWCZYCA PSÓW
wirusowa brodawczyca psów
cutaneus papillomatosis
DEFINICJA
Brodawczyca psów (COPV) jest chorobą zakaz
ną i zaraz
liwą powodowaną przez onkogenny
papilomawirus
W przebiegu choroby obserwujemy obecność brodawek o charakterze niezłośliwym wywodzącym
się z błony śluzowej i/lub nabłonka skóry
ETIOLOGIA
Papilomavirus (PV)
rodzaj Papilomaviridae
- wirus DNA
- wirus onkogenny bez cech złośliwości
- papilomawirusy innych gatunków (bydła, koni, kota) powodują powstanie niezłośliwych reakcji
serologicznych u psa
- wszystkie one posiadają przynajmniej jedną wspólną determinantę antygenową
- zakażenia innymi papilomawirusami nie powodują powstania brodawek
- wir. bez osłonki lipidowej
- oporny na eter
- stabilny w srodowisku zewnętrznym
- termooporny
DROGI ZAKAŻENIA
- transmisja bezpośrednia lub pośrednia
- podstawowym warunkiem jest uszkodzenie skóry
- replikacja wirusa następuje po przełamaniu bariery ochronnej organizmu
- brodawki powstałe na tle zakaz
nym ulegają zwykle spontanicznej remisji
- u psów w odróżnieniu od innych gatunków nie obserwowano transmisji brodawek do postaci
złośliwej
PATOGENEZA
- cykl replikacji wirusa związany jest z różnicowaniem się komórek nabłonka
- po zakażeniu dochodzi do ekspresji wirusa w warstwie rozrodczej naskórka
- komórki te zawierają wirus, stwierdzamy w nich obecność wtrętów, które nie uszkadzają komórki, a
śmierć komórek wiąże się z długą obecnością wirusa w komórce
- zakażenia latentne związane są z obecnością wirusa w warstwie podstawowej naskórka
- zakażeniu nie towarzyszy stan zapalny
- odpowiedz
immunologiczna jest opóz
niona i ograniczona ze względu na tropizm wirusa - komórki
nabłonka i pojawia się zwykle po ustąpieniu objawów chorobowych i
- związana jest z pojawieniem się CD4+ i CD8+, które
- aktywują makrofagi
- hamują aktywność wirusa poprzez produkcję cytokin
- wytworzone przeciwciała w surowicy nie hamują pojawiania się brodawek, ale
- podanie przeciwciał chroni przed zakażeniem / ogranicza zmiany chorobowe
- w przebiegu brodawczycy ustnej obecne są głównie SIgA
OBJAWY KLINICZNE
- okres inkubacji 4-6 tygodni
- zmiany umiejscawiają się na: błonie śluzowej jamy ustnej, warg, gardła, języka oraz podniebienia
twardego oraz oczu
- rzadko dotyczy przełyku - u młodych psów
- zmiany mają wygląd białych, płaskich uwypukleń "tarczek"
- zmiany po 6-8 tyg. przekształcają się w uszypułowane twory o wyglądzie kalafiorowatym
- zwykle zmiany cofają się samoistnie, lub mogą przenosić się w inne miejsca
- brodawczyca skóry widoczna jest u psów w każdym wieku
- brodawczyca oczu stwierdzana jest u psów między 6 mies. a 4 rokiem
- brodawczyca jamy ustnej stwierdzana jest u psów do 2 lat
- brodawczyca częściej dotyczy samców niż samic
- u zwierząt z przewlekłą brodawczycą stwierdzamy duże guzy, a klinicznie u zwierzęcia stwierdza się
niedożywienie
ZMIANY AP
- zmiany w warstwie rozrodczej nabłonka i naskórka
- wirus zaraża keratynocyty w-wy rozrodczej
- w wyniku podziałów mitotycznych dochodzi do pogrubienia w-wy kolczystej i hyperkeratozy
- większość komórek ulega zróżnicowaniu do w-wy rogowej
ROZPOZNANIE
- podstawą rozpoznania jest wiedza dot. etiologii i patogenezy choroby
- pobranie bioptatu i wykonanie bad. histopat. - stwierdzamy hyperplazję komórek, lub
- badanie wykazujące obecność antygenu:
- ICH
- PCR
- hybrydyzacja in situ
- ME
LECZENIE
- ze względu na niedoskonałość wiedzy nie opracowano skutecznej terapii przyczynowej
papilomatozy u ludzi i zwierząt
- pojedyncze brodawki usuwa się chirurgicznie
- smarowanie ich takimi środkami, jak lapis lub siarczan miedzi, daje wyniki tylko przy bardzo małych
brodawkach
- brodawki uszypułowane można usunąć przez silne podwiązanie nitką szypułki. Usychają one
wskutek zaciśnięcia naczyń krwionośnych i po kilku dniach odpadają, ale
- w skórze pozostają resztki brodawek, gdyż wkrótce wyrastają one ponownie
- przy rozległej brodawczycy wskazane jest stosowanie leczenia ogólnego
- czasem dobre wyniki daje przeprowadzenie kuracji arsenowej lub wymrażanie azotem
- leczenie z użyciem interferonu miejscowo - stosowany do ustąpienia zmian, w dawkach "małych"
podawano go ogólnoustrojowo
- skuteczną w terapii tych zakażeń opisywano 10 dniową terapię z użyciem azytromycyny - zmiany
ustępowały po 15 dniach
- nie notowano wznowy zakażenia przez okres 8 miesięcznej obserwacji
- autoszczepionka wg. indywidualnych zaleceń
ZAPOBIEGANIE
- ochrona przed kontaktem ze zwierzętami zakażonymi
- pielęgnacja uszkodzeń skóry
- nie opracowano szczepionek komercyjnych
- próby z wykorzystaniem na błonę śluzową jamy ustnej plazmidu z genem kodującym białko
kapsydu lub onkoproteinę E1 lub E2
- aktualnie dostępne są autoszczepionki
PV psów nie jest chorobotwórczy dla ludzi, ale ludzki PV jest chorobotwórczy dla psów