NR 62 (1171) PONIEDZIAA
EK 29 MARCA 2004
Księgowość i Płace
TYGODNI K DLA KSI 
GOWYCH I FI NANSI STÓW
W NUMERZE
TEMAT TYGODNIA
OPINIE  KOMENTARZE ........................... 2
TEMAT TYGODNIA
Różnice między wynikiem podatkowym
i bilansowym...................................................... 3 6
Odroczony podatek
Kogo dotyczy podatek odroczony?.................... 3
Różnice przejściowe i stałe ................................ 3
Tworzenie rezerwy na odroczony podatek do-
chodowy .................................................................. 4
Aktywa z tytułu odroczonego
dochodowy
podatku dochodowego.......................................... 5
Odroczony podatek dochodowy
w sprawozdaniu finansowym.............................. 5
Wpływ odroczonego
% Kogo dotyczy odroczony podatek dochodowy
podatku na wynik finansowy............................... 6
Rachunek zysków i strat i ewidencja ............... 6
% Różnice przejściowe i stałe
ARCHIWUM PODATNIKA
% Kiedy tworzymy rezerwy
Może podpisać doradca,
czasem musi podatnik.......................................... 7
Obciążenie odsetkami spółki
% Jak ustalamy aktywa
czy wspólników...................................................... 7
Akcyza w koszty, ale z wyjątkiem ..................... 7
% Wpływ odroczonego podatku
VAT 2004
na wynik finansowy
Nowa ustawa pełna pułapek............................... 8
% Odroczony podatek w sprawozdaniu
PODATKI DOCHODOWE
Opóz
nienie bez podatku..................................... 10
finansowym
VAT w cenie nieopodatkowany ......................... 11
Ulga nie dla wszystkich ..................................... 11
% Jak uniknąć błędów ustalając aktywa
RACHUNKOWOŚĆ
i tworząc rezerwy
W drodze do absolutorium................................ 12
EWIDENCJE  PORADY
Różnice kursowe koniecznie  per saldo ....... 13
W każdej jednostce gospodar- ścią podatkową. Dzięki instytu- sokość obciążenia podatkowego,
Zerowa wartość księgowa ................................ 13
czej występują sytuacje powodu- cji odroczonego podatku docho- jaki będzie miał miejsce w przy-
jące przejściowe różnice między dowego możliwe jest uwzględ- szłych okresach sprawozdaw-
PA
ACE
wartością bilansową składników nienie już w bieżącym okresie czych.
Rekompensata za utracone
TEMAT TYGODNIA PRZYGOTOWAA
A WIESA
AWA MOCZYDA
OWSKA
aktywów i pasywów a ich warto- sprawozdawczym wpływu na wy-
miejsce pracy....................................................... 15
WI
CEJ STR. 3 6
EKSPERT WYJAŚNIA
Błędy w odroczonym podatku dochodowym.... 4
GP PORADY GP INTERWENCJE
Jaka odpowiedzialność za zobowiązania......... 7
Odroczony podatek dochodowy Transakcje trójstronne w ustawie o VAT.......... 9
Przepaść między szansami a praktyką
Jeżeli w przyszłości stawki podatku
Przepisy przejściowe w zmienionym CIT....... 10
dochodowego byłyby inne dla róż-
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, jących terminach, mogą odliczyć od tego po- Jak opodatkowana jest sprzedaż
nych lat podatkowych, należy to
które mają obowiązek zakupu kasy fiskalnej datku kwotę wydatkowaną na zakup każdej akcji pracowniczych ........................................... 11
uwzględnić, pod warunkiem że staw-
mogą skorzystać z ulgi i odliczyć część ponie- z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień roz- Kiedy zaliczyć wydatek do kosztów ................ 11
ki takie zostały prawnie określone na
sionych wydatków. Jeśli jednak nie chcą zwra- poczęcia (powstania obowiązku) ewidencjono-
Jaka stawka za badanie bilansu...................... 12
dzień bilansowy.. . . . . . . . . . . . str. 5
cać wykorzystanej ulgi, to przez trzy lata nie wania w wysokości 50 proc. jej ceny zakupu
Czym są instrumenty finansowe...................... 13
mogą zakończyć prowadzenia działalności. Po- (bez podatku od towarów i usług), nie więcej
Odpowiedzialność za zobowiązania
Odprawa za wypowiedzenie.............................. 15
datnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie jednak niż 2500 zł.
Osoba fizyczna, prowadząc działal-
ZMIANY PRAWA.............................................16
ność na podstawie wpisu do ewiden- obrotu i kwot podatku należnego w obowiązu- Więcej na str. 2
cji działalności gospodarczej, odpo-
wiada za długi związane z prowadzo- REKLAMA
ną przez siebie działalnością całym
swoim majątkiem.. . . . . . . . . . str. 7
Transakcje trójstronne
Transakcją trójstronną, zgodnie z no-
wą ustawą o VAT, jest transakcja,
w której uczestniczą trzy podmioty
A, B, C, każdy z siedzibą w innym
państwie członkowskim. . . . . str. 9
Cofnięcie wypowiedzenia
Anulowanie wypowiedzenia umowy
o pracę uzależnione jest od zgody
pracownika. . . . . . . . . . . . . . str. 15
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
2 Opinie  komentarze GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
TERMINARZ PODATNIKA
LICZBY DNIA
I PA
ATNIKA
Limit przychodu uprawniający
�% wpłata z zysku przez przedsiębiorstwa
29
państwowe i jednoosobowe spółki Skar- do opodatkowania w formie
MARCA
bu Państwa,
2004
ryczałtu i liczba podatników
�% płatnicy, którym pracownicy złożyli
oświadczenie PIT-12, dokonują rocznego oblicze-
opłacających ryczałt
nia podatku tych pracowników (PIT-40).
W ostatecznym rozliczeniu za 2003 r., dokonanym w latach 1994-2002
przez płatnika, może się okazać, że płatnik będzie
musiał dokonać dopłaty do podatku należnego lub
Limit przychodu uprawniający
może wystąpić nadpłata. Niedopłata ma miejsce
do opodatkowania w formie
w sytuacji, gdy zaliczki potrącone w ciągu roku po-
ryczałtu (w zł)
datkowego okażą się mniejsze niż kwota podatku na-
leżnego. Płatnik może również uzyskać nadpłatę po-
Liczba podatników
datku, gdy zaliczki potrącone w ciągu roku podatko- opłacających ryczałt
wego okażą się wyższe niż kwota należnego podatku.
Jeżeli w wyniku sporządzonego przez płatnika rozli- 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
y
ródło: Ministerstwo Finansów
KB
czenia podatku okaże się, że do podatku należnego
trzeba dopłacić, wówczas płatnik dokonuje potrące-
nia tej kwoty z wynagrodzenia pracownika za ma-
GP KOMENTARZ
rzec lub na wniosek pracownika za kwiecień. Jeżeli
podatnikiem jest emeryt lub rencista, pracodawca za-
wsze potrąca odpowiednią kwotę z wynagrodzenia za
Ważny będzie cel przepisu, nie litera
kwiecień (tu wniosek nie jest potrzebny).
W przypadku nadpłaty pracodawca-płatnik iespełna miesiąc pozostał nam do wo unijne jest dla firm, to przedsiębiorstwa naruszeniu celów
uwzględnia nadpłatę podatku przy obliczaniu zalicz- wstąpienia do Unii Europejskiej. mogą mieć roszczenia wobec siebie, wobec i zasad prawa
ki za marzec kolejnego roku, czyli jeżeli nadpłata bę- NPrzez ten czas musimy, my oby- władz i organów Unii, a także wobec wspólnotowego.
dzie miała miejsce w rozliczeniu za 2003 r., płatnik watele, przedsiębiorcy, księgowi, ale także państw (i odwrotnie  państwa wobec sie- W cytowanym wyroku Trybunał bronił
powinien ją skorygować w rozliczeniu za marzec i urzędnicy, i sędziowie nauczyć się choćby bie i przedsiębiorstw). Sądy w takich spo- fundamentalnego prawa do odliczenia
2004 r. W takim przypadku podatnik nie otrzymuje w podstawowych zrębach prawa europej- rach kierują się trzema podstawowymi zasa- podatku naliczonego i zasady proporcjo-
gotówki. Otrzymanie gotówki przez pracownika-po- skiego. Nauka to będzie ciężka, gdyż tłu- dami: swobodą przepływu towarów i usług, nalności wyrażonej w VI Dyrektywie.
datnika w ramach zwrotu nadpłaconego podatku nie maczeń przepisów unijnych jest niewiele, ludzi i kapitału. Gdyby jednak nastąpiła ja- Trybunał nie wgłębiał się w treść prawa
jest jednak wykluczone. Taka sytuacja może mieć a te, które są zawierają błędy. Miejmy na- kakolwiek zmowa między przedsiębiorca- krajowego, nie analizował słowo po sło-
miejsce, gdy kwota nadpłaty okaże się wyższa niż za- dzieję, że uniknie się ich przy publikacji mi, dyskryminująca inne podmioty, wtedy wie przepisów, w tym wypadku  belgij-
liczka na podatek dochodowy należna za marzec ro- w Dzienniku Urzędowym Wspólnot. ingeruje organ unijny: urzędnik lub sędzia. skich, lecz starał się dociec, czy sens
ku następującego po roku podatkowym, czyli w na- Jednak przy czytaniu i stosowaniu unij- Polski sędzia czy urzędnik skarbowy, i istota porządku prawnego panującego
szym przypadku chodzi o marzec 2004 r. Jeżeli tak nych dyrektyw i rozporządzeń trzeba bę- przedsiębiorca wreszcie będzie musiał po w Unii nie zostały naruszone. Może się
się zdarzy, płatnik ma obowiązek zwrócić podatniko- dzie zwracać uwagę nie tylko na literalne 1 maja znać główne zasady unijnych dy- wiec niedługo okazać, że pragmatyzm eu-
wi nadpłatę podatku w gotówce. Gotówka wypłaca- brzmienie przepisów, ale przede wszystkim rektyw i działać tak, by nie wychodzić po- ropejskiego prawa stanie się sprzymie-
na przez płatnika pochodzi z zaliczek pobranych od na cel, jaki ustawodawca chciał osiągnąć za ramy celu, dla jakiego przepisy te zo- rzeńcem polskich przedsiębiorców, że
jego pracowników, przekazywanych do urzędu skar- wprowadzając daną regulację. Stosowanie stały powołane. Dla przykładu zacytuję prawo unijne surowo chroniące swe eko-
bowego w kolejnych miesiącach. wykładni celowościowej, która tak trudno jedną z sentencji podatkowych Europej- nomiczne cele będzie orężem walki z fi-
przychodzi, obecnie będzie wymagało od skiego Trybunału Sprawiedliwości: skalizmem państwa. Może utrata odrobi-
�% przekazanie podatnikowi przez płat- nas przebudowy myślenia o prawie. Prawo  ...środki specjalne będące przedmiotem ny suwerenności państwa przyczyni się
31 nika rocznego obliczenia podatku na europejskie stworzono dla sprawniejszego sporu (...) powinny pozwalać państwu do większej wolności jednostki?
MARCA
druku PIT 40, obrotu gospodarczego między jej członka- członkowskiemu osiągać cele wytyczone
2004
�% podatnicy podatku dochodowego od mi, nie zaś dla urzędników. Ponieważ pra- prawem krajowym przy jak najmniejszym Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
osób prawnych mają złożyć w urzędzie
skarbowym zeznanie o wysokości osiągniętego do-
GP INTERWENCJE
chodu lub poniesionej straty CIT-8 (dotyczy to po-
datników, których rok podatkowy jest równy roko-
wi kalendarzowemu).
Przepaść między szansami a praktyką
Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych
zobowiązani są składać zeznanie o wysokości uzy- iektórzy czytelnicy  GP mają z tytułu zakupu kasy rejestrującej, a co z te- ście wystąpiła jedna z wymienionych sytu-
skanego w roku podatkowym dochodu lub poniesio- problemy związane z wykorzysta- go wynika była zobowiązana oddać pienią- acji. Zgodnie z par. 5 ust. 8 rozporządzenia
nej straty  CIT-8. W odróżnieniu od podatników po- Nną ulgą na zakup kasy fiskalnej. dze fiskusowi.  Dodać należy, iż niestety, ministra finansów z dnia 4 lipca 2002 r.
datku dochodowego od osób fizycznych zeznanie ta- Podatniczka kupiła kasę fiskalną, skorzy- ale zupełnie niepotrzebnie podatniczka po- w sprawie kryteriów i warunków technicz-
kie podatnicy podatku dochodowego od osób praw- stała z przysługującej jej ulgi, ale zakończy- nosiła koszty na  serwisowanie kasy po nych, którym muszą odpowiadać kasy fi-
nych dotychczas składali dwukrotnie. Były to: tzw. ze- ła działalność po roku. Żeby nie stracić zakończeniu prowadzonej działalności go- skalne, oraz warunków stosowania tych kas
znanie wstępne i ostateczne. Ten stan rzeczy uległ jed- prawa do ulgi, przez brakujące dwa lata wy- spodarczej  powiedziała Iwona Sługocka, przez podatników (Dz.U. nr 108, poz. 948),
nak zmianie. W wyniku nowelizacji ustawy o podat- dawała pieniądze na serwisowanie kasy, rzecznik prasowy Izby Skarbowej we Wro- zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez
ku dochodowym od osób prawnych, dokonanej usta- czyli zachowywała się tak, jakby dalej pro- cławiu. każdą kasę wymaga sporządzenia z udzia-
wą z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o podat- wadziła działalność. Jednak urząd skarbo- O odpowiedz
na powyższe pytania po- łem pracownika urzędu skarbowego proto-
ku dochodowym od osób prawnych, zniesiono obo- wy nakazał jej zwrócić ulgę. Podatniczka stanowiliśmy również zapytać eksperta kołu czynności odczytania zawartości pa-
wiązek składania zeznania ostatecznego. Przepisy te pyta, co w takiej sytuacji może zrobić? Czy z firmy zajmującej się doradztwem podat- mięci fiskalnej kasy rejestrującej. W czyn-
mają zastosowanie do dochodów (strat) uzyskanych urząd słusznie postąpił? I co z wydatkami, kowym. Jak nam wyjaśnił Wojciech Śliż ności tej powinien brać udział również ser-
od 1 stycznia 2003 r. Oznacza to, że podatnicy rozli- które ona poniosła na serwisowanie kasy? z działu doradztwa podatkowego Pricewa- wisant kasy, który obok użytkownika i pra-
czający się za rok podatkowy 2003 składają już tyl- O odpowiedz
na powyższe pytanie zwró- terhouseCoopers, zgodnie z par. 9 ust. cownika urzędu skarbowego podpisuje pro-
ko jedno zeznanie. EM ciliśmy się do Izby Skarbowej we Wrocła- 3 rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2002 r. tokół.  Z pytania podatniczki wynika, iż
wiu. W odpowiedzi usłyszeliśmy, że zgod- (Dz.U. nr 234, poz. 1971 z póz
n. zm.), po- kasa fiskalna w dalszym ciągu była serwiso-
nie z treścią par. 9 ust. 3 pkt 2 rozporzą- datnicy są obowiązani do zwrotu odliczo- wana, więc należałoby przyjąć, iż protokół
dzenia ministra finansów z dnia 23 grudnia nych lub zwróconych im kwot wydatkowa- taki nie był sporządzony. Biorąc pod uwagę
Księgowość i Płace
2003 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. nych na zakup kas rejestrujących m.in. literalne brzmienie cytowanego przepisu,
nr 234, poz.1971), podatnicy są obowiązani w przypadku, gdy w okresie trzech lat od trudno jest zatem mówić o zaprzestaniu
do zwrotu odliczonych lub zwróconych im dnia rozpoczęcia ewidencjonowania za- używania kasy lub zakończeniu działalno-
01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72, tel. [phone], fax 530 40
kwot wydatkowanych na zakup kas rejestru- przestaną ich używania lub zaprzestaną ści prowadzonej z użyciem kasy. Jeżeli za-
39, w Internecie: www.gazetaprawna.pl, e-mail: [e-mail]
jących w przypadku, gdy w okresie trzech działalności. Prawdopodobnie właśnie fakt tem podatnik nie zakończył w sposób for-
Redaktor prowadzący: Marek Kutarba, tel. [phone].
lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestania używania lub zakończenia malny prowadzonej przez siebie działalno-
Sekretarz redakcji: Krystyna Kanecka, tel. [phone].
zaprzestaną działalności. działalności był powodem żądania skiero- ści gospodarczej, a jedynie zaprzestał jej
Kierownicy działów: Marek Kutarba  podatki, rachunkowość, tel. [phone];
Małgorzata Jankowska  prawo pracy, tel. [phone];
Jak wynika z treści pytania, podatniczka wanego do podatniczki przez urząd skar- wykonywania, wydaje się, iż istnieją szanse
Biuro Reklamy: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,tel.: (0 22) 530 44 61,
skorzystała z przysługującej ulgi, a następ- bowy. na pozytywne rozstrzygniecie sporu z urzę-
530 40 26 29, fax [phone].
nie po roku zaprzestała prowadzenia dzia- Przy ocenie prawidłowości postępowania dem skarbowym  dodał Wojciech Śliż.
Fotoskład: Jacek Obrusiewicz tel. (0 22) 530 41 23;
Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. [phone].
łalności. Zgodnie zatem z podaną powyżej urzędu należy przede wszystkim zbadać, Ewa Matyszewska
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa
regulacją prawną straciła prawo do ulgi czy w analizowanym przypadku rzeczywi- [e-mail]
1 226 312
913 857
867 129
853 668
843 759
792 514
499 460
470 745
732 666
426 400
400 000
676 923
647 507
288 700
250 000
208 000
160 000
120 000
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Odroczony podatek dochodowy 3
Różnice między wynikiem
podatkowym i bilansowym
Odroczony podatek do- wana ustawa o rachunkowości wprowa- Kolejna, obowiązująca od 16 stycznia
TEMAT
chodowy to jedno dziła rozwiązania oparte na postanowie- br., nowelizacja ustawy o rachunkowo-
TYGODNIA
z trudniejszych i mało niach Międzynarodowego Standardu ści zwolniła część podatników z tego
lubianych przez księgo- Rachunkowości (MSR) nr 12   Podatki obowiązku. Podatnicy prowadzący księ-
wych zagadnień i obszarów rachunko- dochodowe . Ustawodawca wycofał się gi rachunkowe, których sprawozdania
wości. Obecnie obowiązujące w Polsce jednak z nałożenia obowiązku naliczania finansowe nie podlegają obowiązkowe-
prawo bilansowe jest w tym obszarze podatku odroczonego przez wszystkich mu badaniu przez biegłych rewidentów,
właściwie zbieżne z rozwiązaniami pro- podatników podatku dochodowego od nie muszą ustalać aktywów i tworzyć re-
ponowanymi przez Międzynarodowe osób prawnych, u których zaistnieją sy- zerw z tytułu odroczonego podatku do-
Standardy Rachunkowości. Znowelizo- tuacje powodujące taką konieczność. chodowego.
nia podstawy obliczenia podatku dochodo- datkowego. Rezerwa i aktywa z tytułu od-
Kogo dotyczy podatek odroczony?
wego, to wartość podatkowa aktywów jest roczonego podatku dochodowego wykazy-
ich wartością księgową. Wysokość rezerwy wane są w bilansie oddzielnie. Rezerwę
Zagadnienie odroczonego podatku dochodowego dotyczy podatników podatku
i aktywów z tytułu odroczonego podatku i aktywa można kompensować, jeżeli jed-
dochodowego od osób prawnych. Podatnicy ci, w określonych sytuacjach, mu-
dochodowego ustala się przy uwzględnia- nostka ma tytuł uprawniający ją do ich jed-
szą tworzyć rezerwy na podatek odroczony i wykazywać aktywa z tytułu odroczo-
niu stawek podatku dochodowego obowią- noczesnego uwzględnienia przy obliczaniu
nego podatku dochodowego na dzień bilansowy, szczególnie w przypadku zaist-
zujących w roku powstania obowiązku po- kwoty zobowiązania podatkowego.
nienia różnic przejściowych między wynikiem rachunkowym a podatkowym.
Obowiązujące od 1 stycznia 2002 r.
zmiany w ustawie z dnia 29 września
Różnice przejściowe i stałe
WARTO WIEDZIEĆ
1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U.
Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu
z 2002 r. nr 76, poz. 694 z póz
n. zm.) Różnice między wynikiem rachunkowym a wynikiem podatkowym mogą mieć
odroczonego podatku dochodowego
wprowadziły odmienne podejście do po- charakter trwały  różnice stałe lub przejściowy  różnice czasowe.
ustala się przy uwzględnianiu stawek
datku odroczonego. Zmieniło się ono
podatku dochodowego obowiązują-
z podejścia wynikowego na podejście bi- Różnice trwałe nie stanowią podstawy do
cych w roku powstania tego obowiąz-
lansowe. Spowodowało to konieczność rozliczania zobowiązań podatkowych w na-
WARTO WIEDZIEĆ
ku. Rezerwa i aktywa z tytułu odroczo-
zdefiniowania różnic przejściowych oraz stępnych latach. Natomiast różnice przej-
Dodatnie różnice przejściowe to takie,
nego podatku wykazywane są w bilan-
pojęcia wartości podatkowej aktywów ściowe mają wpływ na tworzenie rezerwy na
które spowodują zwiększenie podstawy
sie oddzielnie.
i pasywów. Wprowadzony został do pol- podatek odroczony lub aktywów z tytułu od-
obliczenia podatku dochodowego w przy-
skiego prawa bilansowego obowiązek two- roczonego podatku dochodowego.
szłości. Ujemne różnice przejściowe to
rzenia zarówno rezerwy na podatek odro- rok obrotowy  równowartość w walucie Zgodnie z art. 37 ust. 4 i 5, aktywa z ty-
takie, które spowodują zmniejszenie pod-
czony, jak i ustalania aktywów z tytułu od- polskiej 5 000 000 euro. tułu odroczonego podatku dochodowego
stawy obliczania podatku dochodowego.
roczonego podatku (z uwzględnieniem za- Z przepisu art. 37 ust. 1 ustawy o rachun- ustala się w wysokości kwoty przewidzia-
sady ostrożności) oraz ich aktualizacji kowości wynika, że jednostka na każdy dzień, nej w przyszłości do odliczenia od podat- �% dodatnie  takie, które spowodują zwięk-
(weryfikacji) w przypadku zmiany stawki na który sporządza sprawozdanie finansowe ku dochodowego, w związku z ujemnymi szenie podstawy obliczania podatku do-
podatku dochodowego. Należy podkre- (na dzień bilansowy)  w związku z przejścio- różnicami przejściowymi, które spowodu- chodowego w przyszłości,
ślić, iż zakres podmiotów, których doty- wymi różnicami między wykazywaną w księ- ją w przyszłości zmniejszenie podstawy �% ujemne  takie, które spowodują zmniej-
czy obowiązek tworzenia rezerw i ustala- gach rachunkowych wartością aktywów i pa- obliczenia podatku dochodowego oraz szenie podstawy obliczania podatku do-
nia aktywów z tytułu odroczonego podat- sywów a ich wartością podatkową oraz stratą straty podatkowej możliwej do odliczenia, chodowego.
ku dochodowego został ograniczony. Od podatkową możliwą do odliczenia w przyszło- ustalonej przy
REKLAMA
16 stycznia br. wskutek nowelizacji usta- ści (gdy osiągnie zysk)  ma obowiązek two- uwzględnieniu
wy o rachunkowości, wprowadzonej no- rzenia rezerw i wykazania aktywów z tytułu zasady ostroż-
welizacją ustawy kodeks spółek handlo- odroczonego podatku dochodowego. ności. Nato-
wych, obowiązku tego nie mają już pod- Aktywa z tytułu odroczonego podatku do- miast rezerwę
mioty, których sprawozdania finansowe chodowego ustala się w wysokości kwoty z tytułu odro-
nie podlegają obowiązkowemu badaniu. przewidzianej w przyszłości do odliczenia od czonego podat-
Problem odroczonego podatku dochodo- podatku dochodowego, w związku z ujemny- ku dochodowe-
wego dotyczy więc następujących jedno- mi różnicami przejściowymi, które spowodu- go tworzy się
stek, kontynuujących działalność, które ją w przyszłości zmniejszenie podstawy obli- w wysokości
w poprzedzającym roku obrotowym osią- czenia podatku dochodowego oraz straty po- kwoty podatku
gnęły lub przekroczyły granice dwóch datkowej możliwej do odliczenia, ustalonej dochodowego,
z trzech następujących wielkości: przy uwzględnieniu zasady ostrożności. wymagaj ącej
�% średnioroczne zatrudnienie co najmniej Rezerwę z tytułu odroczonego podatku w przyszłości
50 osób, dochodowego tworzy się w wysokości kwo- z a p ł a t y ,
�% suma aktywów bilansu na koniec roku ob- ty podatku dochodowego, wymagającej w związku
rotowego  równowartość w walucie pol- w przyszłości zapłaty, w związku z występo- z występowa-
skiej 2 500 000 euro, waniem dodatnich różnic przejściowych, tj. niem dodat-
�% przychód netto ze sprzedaży towarów różnic, które spowodują zwiększenie pod- nich różnic
i produktów oraz operacji finansowych za stawy obliczenia podatku dochodowego przejściowych,
w przyszłości. to jest różnic,
Przez wartość podatkową aktywów nale- które spowodu-
ży więc rozumieć, w myśl art. 37 ust. ją zwiększenie
WARTO WIEDZIEĆ
2 ustawy, kwotę wpływającą na pomniej- podstawy obli-
Przepisów dotyczących odroczonego
szenie podstawy obliczenia podatku do- czenia podatku
podatku dochodowego stosować nie
chodowego w przypadku uzyskania z nich, dochodowego
muszą jednostki, których roczne spra-
w sposób pośredni lub bezpośredni, korzy- w przyszłości.
wozdania finansowe nie podlegają
ści ekonomicznych. Jeżeli uzyskanie ko- R ó ż n i c e
obowiązkowemu badaniu przez bie-
rzyści ekonomicznych z tytułu określo- przejściowe mo-
głych rewidentów.
nych aktywów nie powoduje pomniejsze- gą być:
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
Odroczony podatek dochodowy
4 GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
Różnice przej- opodatkowania dopiero w momencie ich gdy stawka podatkowa w kolejnych latach bę-
ściowe mogą wystą- sprzedaży), dzie ulegała zmianie, to na każdy dzień bilan-
TEMAT
WARTO WIEDZIEĆ
pić w aktywach lub �% przyspieszonej amortyzacji podatkowej, sowy należy dokonać korekty wartości z zasto-
TYGODNIA Różnice trwałe nie stanowią podstawy
w pasywach. Z do- w sytuacji gdy środek amortyzuje się szyb- sowaniem nowych stawek podatkowych.
do rozliczania zobowiązań podatko-
datnią różnicą ciej przy zastosowaniu wyższej stawki
wych w następnych latach. Wpływ na
przejściową mamy do czynienia w przypad- amortyzacyjnej dla celów podatkowych niż % PRZYKA
AD. Na dzień bilansowy
tworzenie rezerwy na podatek odro-
ku aktywów, gdy wartość księgowa aktywu celów księgowych, przeterminowana należność od firmy X
czony lub aktywów z tytułu odroczo-
jest wyższa od wartości podatkowej i wtedy �% zarachowanie niezrealizowanych dodat- wynosi 7500 zł. Na ten dzień bilansowy,
nego podatku dochodowego mają na-
należy utworzyć rezerwę na odroczony po- nich różnic kursowych, ustalonych przy np. na koniec 2003 r., jednostka nali-
tomiast różnice przejściowe, które
datek dochodowy. Jeżeli natomiast wartość wycenie do bilansu środków pieniężnych, czyła należne odsetki w wysokości np.
mogą wystąpić albo w aktywach, albo
księgowa aktywu jest niższa od wartości po- udziałów i papierów wartościowych, 330 zł. Odsetki te w myśl przepisów po-
w pasywach.
datkowej, to powstaje ujemna różnica przej- �% przeszacowania środków trwałych, przy datkowych będą zaliczone do przycho-
ściowa i tym samym obowiązek tworzenia czym dla celów podatkowych podstawa od- dów w momencie ich zapłaty, a w myśl
aktywów z tytułu odroczonego podatku do- i wtedy należy utworzyć rezerwę na odroczo- pisów pozostaje bez zmian. ustawy o rachunkowości zwiększają
chodowego. ny podatek dochodowy. Natomiast gdy war- Zgodnie z art. 37 ust. 6 ustawy o rachunko- wartość należności od firmy X.
Odwrotna sytuacja zachodzi wówczas, tość księgowa jest wyższa od wartości podat- wości, wysokość rezerwy i aktywów z tytułu % Różnica przejściowa pomiędzy warto-
gdy rozpatrujemy różnice przejściowe w pa- kowej pasywów, wystąpi ujemna różnica odroczonego podatku dochodowego ustala się ścią księgową aktywów a ich wartością
sywach. Jeżeli wartość księgowa pasywów przejściowa i powstaje obowiązek tworzenia przy uwzględnieniu stawek podatku dochodo- podatkową
jest mniejsza od wartości podatkowej, wów- aktywów z tytułu odroczonego podatku do- wego obowiązujących w roku powstania obo- % �% księgowa aktywów wynosi  7830 zł
czas występuje dodatnia różnica przejściowa chodowego. wiązku podatkowego. Wartość rezerwy stano- % �% podatkowa aktywów wynosi  7500 zł
wi iloczyn dodatnich różnic przejściowych % �% przejściowa różnica dodatnia wynosi
i stawek podatku dochodowego w roku po-  330 zł.
wstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, % Rezerwa z tytułu podatku dochodowe-
Tworzenie rezerwy na odroczony
że jednostka musi uwzględnić w swoich obli- go wyniesie (w wysokości kwoty podat-
czeniach stawkę podatkową, jaka będzie obo- ku dochodowego, wymagającej
podatek dochodowy
wiązywała w roku podatkowym, w którym po- w przyszłości zapłaty): 19 proc. x 330
wstanie obowiązek podatkowy. W przypadku zł = 62,70 zł.
Tworzenie rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego po-
winno odbywać się z uwzględnieniem naczelnych zasad rachunkowości.
Ewidencja księgowa
Obowiązek tworzenia rezerwy i ustalania się w wysokości kwoty podatku dochodowe- 1. PK  polecenie księgowania naliczonych na dzień bilansowy odsetek za zwłokę 330 zł
aktywów z tytułu odroczonego podatku do- go, wymagającej w przyszłości zapłaty po stronie Wn konta  Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami i po stronie Ma konta  Przy-
chodowego wynika również z naczelnych za- w związku z występowaniem dodatnich róż- chody finansowe ,
sad rachunkowości, a mianowicie z: nic przejściowych, to jest różnic, które spo- 2. PK  polecenie księgowania na dzień bilansowy rezerwy z tytułu odroczonego podatku
�% zasady ostrożności, która nakazuje wodują zwiększenie podstawy obliczenia po- dochodowego 62,70 zł po stronie Wn konta  Podatek dochodowy i inne obowiązkowe ob-
uwzględniać w wyniku finansowym: datku dochodowego w przyszłości. Jednak ciążenia wyniku finansowego i po stronie Ma konta  Rezerwa z tytułu odroczonego podat-
zmniejszenie wartości użytkowej lub han- należy podkreślić, iż sytuacja, gdy wartość ku dochodowego
dlowej składników aktywów (w tym rów- bilansowa pasywów jest niższa od wartości
nież dokonywane w postaci odpisów amor- podatkowej, czyli różnica przejściowa dodat- Przychody finansowe Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
tyzacyjnych lub umorzeniowych), wyłącz- nia występuje bardzo rzadko. 330,- (1 Sp. 7500,-
nie niewątpliwe pozostałe przychody ope- Rezerwę na odroczony podatek dochodo- 1) 330,-
racyjne i zyski nadzwyczajne, wszystkie po- wy tworzy się z tytułu dodatnich różnic
niesione pozostałe koszty operacyjne i stra- przejściowych w następujących przypad-
ty nadzwyczajne, rezerwy na znane jedno- kach: Rezerwa z tytułu odroczonego Podatek dochodowy i inne obowiązkowe
stce ryzyko, grożące straty oraz skutki in- �% zarachowania przychodów z tytułu odsetek podatku dochodowego obciążenia wyniku finansowego
nych zdarzeń, od udzielonych pożyczek (w księgach ra- 62,70 (2 2) 62,70
�% zasady memoriału, która nakazuje ująć chunkowych wykazywane są zgodnie z za-
w księgach rachunkowych jednostki sadą memoriału, a podatkowo ujmowane
wszystkie osiągnięte, przypadające na jej dopiero w momencie zapłaty, tj. kasowo),
rzecz przychody i obciążające ją koszty �% zarachowania odsetek za zwłokę od należ- % PRZYKA
AD. Jednostka Y posiada % Różnica przejściowa między księgową
związane z tymi przychodami dotyczące ności, których to odsetek jeszcze nie otrzy- 1000 szt. akcji długoterminowych spółki wartością aktywów a ich wartością po-
danego roku obrotowego, niezależnie od mano (zgodnie z prawem bilansowym X o wartości w cenie nabycia 150 000 zł. datkową
terminu ich zapłaty, zwiększają one wartość należności, Na dzień bilansowy dokonano przeszaco- % �% księgowa aktywów wynosi  180 000 zł
�% zasady współmierności przychodów i zwią- a w myśl prawa podatkowego mogą być za- wania wartości akcji do poziomu ich ceny % �% podatkowa aktywów wynosi  150 000
zanych z nimi kosztów, która nakazuje zali- liczone do przychodów dopiero w momen- giełdowej  180 000 zł. W myśl prawa zł
czać do aktywów lub pasywów danego okre- cie zapłaty), podatkowego wzrost wartości akcji wpły- % �% przejściowa różnica dodatnia wynosi
su sprawozdawczego koszty lub przychody �% zarachowania przychodów w związku nie na podstawę opodatkowania dopiero  30 000 zł.
dotyczące przyszłych okresów oraz przypa- z wyceną bilansową dłużnych papierów w momencie ich sprzedaży, natomiast % Rezerwa z tytułu odroczonego podatku
dające na ten okres sprawozdawczy koszty, wartościowych, lokat (wzrost wartości po- w myśl prawa bilansowego wzrost warto- dochodowego, w wysokości kwoty po-
które jeszcze nie zostały poniesione. nad pierwotną cenę nabycia zwiększa ka- ści długoterminowych aktywów finanso- datku dochodowego wymagającej
Jak już wspomniałam, rezerwę z tytułu pitał z aktualizacji wyceny, a według pra- wych ponad cenę nabycia zwiększa kapi- w przyszłości zapłaty:
odroczonego podatku dochodowego tworzy wa podatkowego wpłynie na podstawę tał z aktualizacji wyceny. % 19 proc. x 30 000 zł = 5700 zł,
EKSPERT WYJAŚNIA
Mirosław Szmigielski, dyrektor w dziale audytu i doradztwa księgowego w PricewaterhouseCoopers
Jak uniknąć błędów w przypadku odroczonego podatku dochodowego
W przypadku występowania tością bilansową danego składni- to takie, które w przyszłych okre- odroczonego podatku dochodowe-
dodatnich różnic przejścio- ka aktywów lub pasywów spółki sach sprawozdawczych spowodu- go jest to zupełnie bezpieczne?
wych spółka powinna utworzyć a jego wartością podatkową. ją powstanie kwot podlegają-  Niestety, istnieje kilka ta-
w bieżącym okresie sprawozdaw- Możliwe są dwa rodzaje różnic cych odliczeniu podatkowemu kich sytuacji, które mogą dopro-
czym rezerwę na podatek odroczo- przejściowych  dodatnie i ujem- uwzględnianych w toku ustalania wadzić do powstania nieprawi-
ny, a w przypadku ujemnych różnic ne. Dodatnie różnice to takie, dochodu do opodatkowania dłowości przy ustalaniu wartości
 aktywa z tytułu odroczonego po- które będą powodować w przy- (straty podatkowej), gdy wartość aktywów i rezerwy z tytułu odro-
datku dochodowego. Jakie są róż- szłych okresach sprawozdaw- bilansowa składnika aktywów lub czonego podatku dochodowego.
nice między tymi dwiema katego- czych powstanie kwot do opodat- pasywów zostanie zrealizowana Jedna z nich związana jest wła-
riami? kowania uwzględnianych w toku lub rozliczona. śnie ze stratą z lat ubiegłych.
 Konieczność ustalania odro- ustalania dochodu do opodatko- alizowana lub rozliczona. Ujem- Częstym błędem popełnianym
czonego podatku dochodowego wania (straty podatkowej), gdy ne różnice przejściowe pomiędzy Jednostka może rozliczyć przez jednostki jest brak solidne-
wiąże się z występowaniem przej- wartość bilansowa składnika ak- wartością podatkową a wartością straty z lat ubiegłych. Czy go oszacowania, czy różnice
ściowych różnic pomiędzy war- tywów lub pasywów zostanie zre- bilansową aktywów lub pasywów na gruncie regulacji dotyczących między wartością podatkową
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Odroczony podatek dochodowy 5
Ewidencja księgowa % �% ustalenie wartości bilansowej środka % �% ustalenie różnicy przejściowej: 33 000 zł
1. PK  polecenie księgowania wzrostu wartości długoterminowych aktywów finanso- trwałego: 40 000 zł  7000 zł   25 000 zł = 8000 zł (ujemna)
wych  30 000 zł po stronie Wn konta  Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finan- 8000 = 25 000 zł % �% ustalenie aktywów z tytułu odroczo-
sowe i po stronie Ma konta  Kapitał z aktualizacji wyceny , % �% ustalenie wartości podatkowej środka nego podatku dochodowego: 19 proc.
2. PK  polecenie księgowania na dzień bilansowy rezerwy z tytułu odroczonego podat- trwałego: 40 000 zł  7000 zł = 33 000 zł x 8000 zł = 1520 zł.
ku dochodowego  5700 zł po stronie Wn konta  Kapitał z aktualizacji wyceny i po stro-
nie Ma konta  Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego .
Ewidencja księgowa
Długoterminowe aktywa finansowe Kapitał z aktualizacji wyceny 1. PK  polecenie księgowania na dzień bilansowy odpisu aktualizującego w związ-
Sp.) 150 000,- 2) 5700,- 30 000,- (1 ku z częściową utratą wartości środka trwałego  8000 zł po stronie Wn konta:  Pozo-
stałe koszty operacyjne i po stronie Ma konta  Odpisy aktualizujące ,
2. PK  polecenie księgowania na dzień bilansowy aktywu z tytułu odroczonego podatku
Rezerwa z tytułu odroczonego Odpisy aktualizujące dochodowego  1520 zł po stronie Wn konta  Aktywa z tytułu odroczonego podatku do-
podatku dochodowego długoterminowe aktywa finansowe chodowego i po stronie Ma konta  Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia
5700,- (2 1) 30 000,- wyniku finansowego
Środki trwałe Umorzenie środków trwałych
Sp.) 40 000,- 7000,- (Sp
Aktywa z tytułu odroczonego
Pozostałe koszty operacyjne Odpisy aktualizujące środki trwałe
podatku dochodowego
1) 8000,- 8000,- (1
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości
kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego,
w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości Aktywa z tytułu odroczonego Podatek dochodowy i inne
zmniejszenie podstawy opodatkowania oraz stratą podatkową możliwą do odli- podatku dochodowego obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
czenia, ustaloną przy uwzględnieniu zasady ostrożności. 2) 1520,- 1520,- (2
Wyliczenie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
 metoda bilansowa
Okres Stan należności Odpis aktualizujący Wartość początkowa odpisu Różnica Aktywa
I rok 10 000,- 200 0 200 38 Odroczony podatek dochodowy
II rok 8 000,- 160 0 160 30,4
III rok 12 000,- 240 0 240 45,60
w sprawozdaniu finansowym
Aktywa z tytułu podatku odroczonego zgodnie z zasadą kasową, tzn. w momencie
Rezerwę i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego można kompen-
ustala się w sytuacji: zapłaty.
sować, jeżeli jednostka ma tytuł uprawniający ją do ich jednoczesnego uwzględ-
�% opóz
nionej amortyzacji podatkowej, gdy
nienia przy obliczaniu kwoty zobowiązania podatkowego.
środek amortyzuje się według przepisów % PRZYKA
AD. Spółka wykazuje zysk
podatkowych przy zastosowaniu niższej i jej plany finansowe wskazują, iż będzie W myśl art. 37 ust. 7 ustawy o rachun- �% część bieżącą  dotyczącą podatku od po-
stawki niż dla celów księgowych, zyskowna także w przyszłości. Na dzień kowości, rezerwa i aktywa z tytułu odro- czątku roku do dnia, na który sporządzane
�% zarachowania niezrealizowanych ujem- bilansowy spółka dokonuje ogólnego czonego podatku dochodowego wykazy- jest sprawozdanie finansowe,
nych różnic kursowych, które powstały odpisu aktualizującego na należności wane są w bilansie oddzielnie. W bilansie �% część odroczoną, która stanowi różnicę po-
w związku z wyceną bilansową środków w wysokości 2 proc. salda należności. rezerwa z tytułu odroczonego podatku do- między stanem rezerw i aktywów z tytułu
pieniężnych, udziałów, papierów warto- Istnieje przekonanie, że odpis ten zosta- chodowego wykazywana jest w grupie podatku odroczonego na koniec i początek
ściowych oraz rozrachunków, nie uprawdopodobniony dla celów po-  Zobowiązania i rezerwy na zobowiąza- okresu sprawozdawczego.
�% zarachowania kosztów z tytułu odsetek od datkowych. Stawka podatku  19 proc. nia (część B pasywów), w części  Rezer- W rachunku zysków i strat odroczony po-
zaciągniętych kredytów oraz pożyczek wy- % Stan należności: wy na zobowiązania w pozycji  Rezerwa datek dochodowy ujmuje się łącznie ze zo-
kazywanych w księgach zgodnie z zasadą % I rok 10 000 zł, z tytułu odroczonego podatku dochodo- bowiązaniem bieżącym w pozycji  Podatek
memoriału, natomiast uwzględnionych po- % II rok 8000 zł, wego (B.I.1). Natomiast aktywa z tytułu dochodowy . W rachunku zysków i strat
datkowo (kasowo), % III rok 12 000 zł, odroczonego podatku dochodowego wy- w wersji porównawczej prezentowany jest
�% zarachowania do kosztów wynagrodzeń za kazuje się w grupie  Aktywa trwałe w pozycji pod literą L, a w wersji kalkulacyj-
umowy zlecenia, o dzieło itp. niewypłaco- % PRZYKA
AD. Jednostka ma w posiada- (część A aktywów), w części  Długotermi- nej pod literą O.
nych na dzień bilansowy, niu środek trwały, którego cena nabycia nowe rozliczenia międzyokresowe w po- Ponadto w dodatkowych informacjach
�% zarachowania rezerwy na odsetki od prze- wynosiła 40 000 zł, a dotychczasowe zycji  Aktywa z tytułu odroczonego podat- i objaśnieniach jednostki należy umieścić
terminowanych zobowiązań, umorzenie 7000 zł. W związku z częścio- ku dochodowego (A.V.1). informacje dotyczące rozliczenia głów-
�% utworzenia rezerwy na naprawy gwarancyj- wą utratą wartości środka trwałego jed- Zgodnie z art. 37 ust. 8 ustawy o rachun- nych pozycji różniących podstawę
ne, reklamacje, remonty, na nagrody jubile- nostka dokonała odpisu aktualizującego kowości, na wynik finansowy wpływa poda- opodatkowania podatkiem dochodowym
uszowe i odprawy emerytalne, niewykorzy- w wysokości 8000 zł. Odpis ten nie jest tek dochodowy za dany okres sprawozdaw- od wyniku finansowego (zysku, straty)
stane urlopy, uwzględniane podatkowo uznawany za koszt podatkowy. czy, który obejmuje: brutto.
i rachunkową aktywów i pasy-  Generalnie obowiązuje zasa- Dotychczas pojawiały się też rze zagadnień jest automatyczne ku dochodowego wykazuje się
wów zrealizują się w dającej się da, że do kalkulacji podatku odro- kłopoty związane z zastoso- kompensowanie aktywa i rezerwy często po stronie aktywów bilan-
przewidzieć przyszłości, czyli czonego bierzemy wszystkie różni- waniem właściwej stawki podatko- z tytułu podatku odroczonego. su jako element krótkotermino-
brak oceny, czy istnieje duże ce przejściowe. Zasadność doda- wej przy ustalaniu aktywu i tworze-  Ustawa o rachunkowości wy- wych rozliczeń międzyokreso-
prawdopodobieństwo, że ujemne wania do wyliczeń aktywa, odpi- niu rezerwy z tytułu odroczonego raz
nie wskazuje w art. 37 ust. 7, że wych. MSR 12 wskazuje, że po-
różnice będą stanowiły koszty sów od należności wątpliwych rze- podatku dochodowego? aktywa i rezerwa powinny być wy- datek odroczony nie powinien
podatkowe, a dodatnie  zwięk- czywiście może budzić wątpli-  Rzeczywiście popełniano tu kazane w bilansie oddzielnie. być wykazywany w aktywach czy
szą przychody do opodatkowa- wość. Tylko te odpisy, które speł- błędy. Stosowany jest też pewien Można je kompensować jedynie zobowiązaniach bieżących. Pra-
nia. W związku z tym trzeba za- nią wymogi ustawy o podatku do- schemat tworzenia aktywa i rezer- w sytuacji, gdy jednostka posiada widłowo powinno być wykazane
chować szczególną ostrożność chodowym od osób prawnych art. wy przy uwzględnianiu stawki po- tytuł uprawniający ją do ich jedno- w pozycji  Długoterminowych
przy uwzględnieniu do aktywa 16 ust. 2 i 2a oraz ustawy o podat- datkowej określonej jedynie dla czesnego uwzględnienia przy obli- rozliczeń międzyokresowych .
strat podatkowych z lat poprzed- ku dochodowym od osób fizycz- najbliższego roku podatkowego. czeniu kwoty zobowiązania podat- Z kolei rezerwa z tytułu odroczo-
nich, w sytuacji gdy jednostka nych art. 23 ust. 3, mogą być kosz- Pamiętać jednak należy, że jeżeli kowego. nego podatku dochodowego czę-
nie przewiduje w najbliższych la- tem dla celów podatku dochodo- w przyszłości stawki podatku do- sto jest prezentowana w pozycji
tach uzyskania dochodu w rozu- wego. Odpisy, które nie spełnią chodowego byłyby inne dla róż- Czy prezentowanie aktywów  Pozostałe rezerwy krótkotermi-
mieniu ustaw o podatku docho- wymogów podatkowych, będą nych lat podatkowych, należy to i rezerwy w bilansie nie nowe . Należy tu pamiętać, że
dowym. tworzyć trwałą różnicę między uwzględnić, pod warunkiem że stwarza w praktyce problemów? pasywa bilansu posiadają od-
wartością rachunkową i podatko- stawki takie zostały prawnie okre-  Niestety, zdarza się, iż jed- dzielną pozycję na tego typu re-
Czy ustalając wartość akty- wą należności. W praktyce trudno ślone na dzień bilansowy. nostki prezentują te dane w nie- zerwę, wyodrębnioną w ramach
wów z tytułu podatku odro- jest określić na dzień bilansowy, prawidłowych pozycjach akty-  Rezerw na zobowiązania .
czonego możemy brać pod uwagę jakie odpisy nie spełnią w przy- Częstym błędem popełnianym wów bądz
pasywów bilansu. Ak- Wiesława Moczydłowska
odpisy od należności wątpliwych? szłości tych wymogów. przez jednostki w tym obsza- tyw z tytułu odroczonego podat- [e-mail]
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
Odroczony podatek dochodowy
6 GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
wahań rynkowych i braku stabilizacji go- czania na wielkość wyniku finansowego
TEMAT
spodarczej. spółki może być znaczący, dlatego też de-
Jednakże w związku z tym, że wpływ ak- cyzje podejmowane w tym zakresie powin-
TYGODNIA
tywowania przyszłych korzyści podatko- ny być wyjątkowo ostrożne.
wych z tytułu straty podatkowej i jej rozli-
Wpływ odroczonego
podatku na wynik finansowy
Rachunek zysków i strat i ewidencja
Odroczony podatek dochodowy ma za zadanie uwzględnienie wpływu na wynik Wpływający na wynik finansowy netto podatek dochodowy za dany okres spra-
finansowy netto spółki przejściowych różnic, jakie zachodzą między przepisami wozdawczy obejmuje część bieżącą i część odroczoną. Oznacza to, że prezento-
podatkowymi, określającymi podstawę obliczania podatku dochodowego od wana w rachunku zysków i strat kwota zawiera w sobie zarówno podatek docho-
osób prawnych, a prawem bilansowym regulującym zasady ustalania wyniku fi- dowy bieżący wynikający z deklaracji CIT, jak i podatek dochodowy odroczony.
nansowego jednostki.
Takie zasady wynikają z art. 37 ust. między stanem rezerw i aktywów z tytułu
Dzięki tworzeniu podatku odroczonego co wskazuje na to, że posiadane przez 8 ustawy o rachunkowości. W przypadku podatku odroczonego na koniec i na począ-
możliwe jest uwzględnienie już w bieżą- spółkę straty podatkowe mają charakter sporządzenia rachunku zysków i strat przez tek okresu sprawozdawczego.
cym okresie sprawozdawczym wpływu na aktywa. W związku z tym uzasadnione przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną Jednostka ustala aktywa i tworzy rezerwę
wielkość obciążenia podatkowego (efektu jest utworzenie na straty podatkowe akty- lub spółkę osób fizycznych, którzy są po- z tytułu odroczonego podatku dochodowego
podatkowego), jaki będzie miał miejsce wa z tytułu odroczonego podatku docho- datnikami podatku dochodowego od osób w związku z przejściowymi różnicami mię-
w przyszłych okresach sprawozdawczych dowego. Również ustawa o rachunkowo- fizycznych  wynik finansowy brutto bę- dzy wykazywaną w księgach rachunkowych
z tytułu występowania przejściowych róż- ści nakazuje tworzenie aktywa z tytułu od- dzie równy wynikowi finansowemu netto. wartością aktywów i pasywów a ich warto-
nic pomiędzy wartością bilansową danego roczonego podatku dochodowego na po- Tym samym problematyka podatku odro- ścią podatkową oraz stratą podatkową do od-
składnika aktywów lub pasywów danej siadane przez spółkę straty podatkowe. czonego nie dotyczy, jak już wspomniałam liczenia w przyszłości.
spółki a jego wartością podatkową. Stanowi o tym art. 37 ust. 4 tej ustawy, wcześniej, tej grupy podatników. Bieżące Omówione wcześniej zagadnienia two-
Taki sam wpływ, jak ujemne różnice który określa, że aktywa z tytułu odroczo- obciążenia wyniku finansowego podatkiem rzenia rezerwy i aktywów z tytułu odroczo-
przejściowe, może mieć na przyszłe obcią- nego podatku dochodowego ustala się dochodowym dotyczą tylko podatników po- nego podatku dochodowego oraz przeksię-
żenie podatkowe spółki posiadanie przez w wysokości kwoty przewidzianej w przy- datku dochodowego od osób prawnych. gowania na koniec roku bilansowego moż-
nią strat podatkowych możliwych do odli- szłości do odliczenia, w związku z ujem- Część odroczona podatku dochodowego na przedstawić ogólnie na poniższym sche-
czenia w przyszłości. nymi różnicami przejściowymi, które spo- zgodnie z art. 37 ust. 8 stanowi różnicę po- macie.
Tak jak ujemne różnice przejściowe, wodują w przyszłości zmniejszenie pod-
straty podatkowe spółki mogą w przyszło- stawy obliczenia podatku dochodowego
ści zmniejszyć jej podstawę obliczenia po- oraz straty podatkowej możliwej do odli- Rozrachunki publicznoprawne Wynik finansowy
datku dochodowego. czenia, ustalonej przy uwzględnieniu za- Obowiązkowe obciążenie
Możliwość ta wynika z uregulowań sady ostrożności. wyniku finansowego
ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku Zasada ostrożności wymaga, ażeby jed-
dochodowym od osób prawnych (t.j. nostka (spółka) ujmowała w swoich księ- (1) (6)
Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z póz
n. gach rachunkowych aktywa z tytułu odro-
zm.), które pozwalają na obniżenie do- czonego podatku dochodowego dotyczą-
chodu o wysokość straty poniesionej w ro- cego strat podatkowych w takim zakresie,
ku podatkowym w najbliższych następują- w którym prawdopodobne jest, że w przy- Rezerwa z tytułu odroczonego Aktywa z tytułu odroczonego
szłych okresach sprawozdawczych będzie podatku dochodowego podatku dochodowego
dostępny dochód do opodatkowania, od (3) (2)
RADZI
którego będzie można odpisać nierozliczo-
Nie powinno się ujmować w księgach
ne straty podatkowe.
rachunkowych jednostki aktywów z ty-
Kryteria stosowane przy ujmowaniu ak-
tułu odroczonego podatku dochodo-
tywa z tytułu odroczonego podatku do-
wego w zakresie, w jakim nie jest
chodowego dotyczącego strat podatko- Kapitał własny
prawdopodobne uzyskanie dochodu
wych są takie same jak kryteria stosowane (4) (5)
do opodatkowania, od którego będzie
przy ujmowaniu w księgach rachunko-
można odpisać nierozliczone straty po-
wych aktywa z tytułu odroczonego podat-
datkowe.
ku dochodowego wynikającego z ujem-
cych kolejno po sobie 5 latach podatko- nych różnic przejściowych. Oznacza to
wych, z tym że zmniejszenie podstawy po- konieczność szacowania wysokości przy-
datku dochodowego w jednym roku nie szłych dochodów podatkowych dla upew- 1. Podatek dochodowy bieżący (CIT)  po gdy przychód lub koszt wchodzi w skład
może być wyższe od 50 proc. straty podat- nienia się, że wystarczą one do potrącenia stronie Wn konta  Obowiązkowe obciążenie innych niż wynik finansowy składników
kowej. aktywów z tytułu odroczonego podatku wyniku finansowego i po stronie Ma konta kapitału własnego)  po stronie Wn konta
Nie powinno się ujmować w księgach dochodowego.  Rozrachunki publicznoprawne ,  Kapitał własny i po stronie Ma konta
rachunkowych jednostki aktywów z tytułu Jak już wspomniałam, nie powinno się 2. Naliczenie aktywów z tytułu odroczone-  Rezerwa z tytułu odroczonego podatku
odroczonego podatku dochodowego w za- ujmować w księgach rachunkowych spółki go podatku dochodowego w przypadku, gdy dochodowego ,
kresie, w jakim nie jest prawdopodobne aktywa z tytułu odroczonego podatku do- przychód lub koszt wchodzi w skład wyniku 5. Naliczenie aktywów z tytułu odroczo-
uzyskanie dochodu do opodatkowania, od chodowego w zakresie, w jakim nie jest finansowego  po stronie Wn konta  Aktywa nego podatku dochodowego (w przypadku
którego będzie można odpisać nierozli- prawdopodobne uzyskanie dochodu do z tytułu odroczonego podatku dochodowe- jak wyżej)  po stronie Wn konta  Aktywa
czone straty podatkowe. opodatkowania, od którego będzie można go i po stronie Ma konta  Obowiązkowe ob- z tytułu odroczonego podatku dochodowe-
Oznacza to, że posiadanie przez jed- odpisać nierozliczone straty podatkowe. ciążenie wyniku finansowego , go i po stronie Ma konta  Kapitał wła-
nostkę strat podatkowych możliwych do Faktem jest, że realne przewidywania 3. Utworzenie rezerwy z tytułu odroczone- sny ,
odliczenia spowoduje w przyszłości w tym zakresie nastręczają sporo trudno- go podatku dochodowego (w przypadku gdy 6. Przeksięgowanie na koniec roku obroto-
wpływ do spółki korzyści ekonomicznych, ści, szczególnie w warunkach obecnych przychód lub koszt wchodzi w skład wyniku wego salda konta  Obowiązkowe obciążenie
finansowego)  po stronie Wn konta  Obo- wyniku finansowego na wynik finansowy 
wiązkowe obciążenie wyniku finansowego po stronie Wn konta  Wynik finansowy i po
RADZI
i po stronie Ma konta  Rezerwa z tytułu od- stronie Ma konta  Obowiązkowe obciążenie
Posiadanie przez spółkę nierozliczonych strat podatkowych jest istotną wskazów-
roczonego podatku dochodowego , wyniku finansowego .
ką, że przyszły dochód podatkowy może nie zostać osiągnięty.
4. Utworzenie rezerwy z tytułu odroczo- Wiesława Moczydłowska
Jeżeli więc spółka w nieodległej przeszłości poniosła stratę, to  biorąc pod uwa-
nego podatku dochodowego (w przypadku [e-mail]
gę zasadę ostrożności  wskazane jest, ażeby ujęła w swoich księgach rachunko-
wych składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczące-
go strat podatkowych tylko w takim zakresie, w jakim ma ona wystarczające do-
VAT  NOWA USTAWA przygotowanie do rozliczania VAT od 1 maja 2004 r.
datnie różnice przejściowe lub też istnieją inne przekonywające dowody na to, że
spółka osiągnie dochód do opodatkowania wystarczający do odliczenia od niego szkolenia stacjonarne bez zakwaterowania: szkolenia stacjonarne z zakwaterowaniem:
Zakopane
nierozliczonych strat podatkowych. Warszawa Wrocław Szczecin Kazimierz Dolny
21 23.04.2004 r. 28 30.04.2004 r. 21 23.04.2004 r. 1 4.06.2004 r.
11 14.05.2004 r.
Przeprowadzając ocenę prawdopodobieństwa uzyskania dochodu do opodatko-
Poznań Kraków
Cena: 2100 PLN
wania, od którego będzie można odpisać nierozliczone straty podatkowe, spół-
28 30.04.2004 r. 28 30.04.2004 r.
ka powinna między innymi zbadać, czy straty wyniknęły z dających się określić
Katowice A
ódz

Ośrodek Szkoleń Aktualizacyjnych
przyczyn, których powtórzenie się jest mało prawdopodobne, i czy istnieją prze- 26 28.04.2004 r. 21 23.04.2004 r.
tel: (0...22) 530 43 54, 530 43 59
konywające argumenty wskazujące na to, że w okresie trwania prawa do odli-
Cena: 950 PLN
faks (0...22) 530 43 09
Uwaga: Istnieje możliwość udziału w wybranym dniu s
czenia straty podatkowej osiągnięte zostaną wystarczające na ten cel dochody
e-mail: [e-mail] www.szkolenia.infor.pl
zkolenia.
podatkowe.
Cena: za 2 dni (VAT) 800 PLN, za 1 dzień ( i PDOF) 200 PLN
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Archiwum podatnika 7
WYJAŚNIENIA US �% WYJAŚNIENIA US �%
PODPISY NA DEKLARACJACH ZALICZANIE ODSETEK
Może doradca, Obciążenie spółki
czasem musi podatnik czy wspólników
Co prawda przy sporządzaniu �% podpis i numer wpisu na listę do- zującym do końca 2003 r., jak i obo- Zaliczenie odsetek umownych Na podstawie umowy notarialnej
deklaracji VAT-7 osobą właści- radców podatkowych (art. 40 ust. wiązującego począwszy od początku przy przekształceniu spółek ustalono, że spłata nastąpi w ratach
wą do podpisywania tej deklara- 1 i 2 ww. ustawy). 2004 r. w części O formularza wy- w ciężar kosztów zależy od tego, rocznych, tj. w 2001, 2002 i 2003 r.
cji jest podatnik, jednakże w sy- Izba skarbowa wskazała na formu- magane jest złożenie oświadczenia czy wartość zobowiązania wo- Ostatnia rata miała zaś obejmować
tuacji, gdy doradca podatkowy larz deklaracji PIT-4 stanowiący załącz- o treści  Oświadczam, że są mi zna- bec byłych wspólników jednej również odsetki skalkulowane za ca-
ma stosowne pełnomocnictwo, nik nr 7 do rozporządzenia ministra fi- ne przepisy kodeksu karnego skarbo- spółki wpłynęła na wartość ob- ły okres istnienia zobowiązania. Na
jest on również upoważniony do nansów z dnia 11 grudnia 2002 r. wego o odpowiedzialności za poda- jętych udziałów i wysokość kapi- odsetki te składały się odsetki ustalo-
podpisania tej deklaracji. w sprawie określenia niektórych wzo- nie danych niezgodnie z rzeczywi- tału zakładowego drugiej. ne przez strony umownie oraz odset-
rów oświadczeń, deklaracji i informa- stością i przez to narażenie na ki inflacyjne. Kwota całego zobowią-
Podatnik korzysta z usług doradcy cji podatkowych w zakresie podatku uszczuplenie podatku oraz podpisu Pytanie podatnika związane było zania została zabezpieczona wpisem
podatkowego. Ma jednak wątpliwo- dochodowego od osób fizycznych podatnika. Zdaniem organu podat- z przekształceniem spółki cywilnej na hipotekę posiadanych nierucho-
ści, czy doradca wypełniając swoje (Dz.U. nr 229, poz. 1914), obowiązu- kowego oznacza to, że osoba podpi- w spółkę z o.o. Podatnik zapytał, czy mości, które po przekształceniu sta-
usługi jednocześnie zabezpiecza wy- jącego do końca 2003 r. oraz załącz- sująca deklarację PIT-5 bierze pełną może zaliczyć do kosztów uzyskania nowią majątek spółki z o.o.
wiązywanie się z obowiązków ciążą- nik nr 6 do obowiązującego od dnia odpowiedzialność za zgodność za- przychodów odsetki umowne należ- Ostatecznej odpowiedzi na to py-
cych na podatniku. Zwłaszcza, czy 1 stycznia 2004 r. rozporządzenia mi- mieszczonych w niej danych ze sta- ne od zobowiązania wspólników tanie udzielił organ II instancji kory-
doradca podatkowy składając dekla- nistra finansów z dnia 22 grudnia nem rzeczywistym. Przekracza to za- spółki cywilnej wobec występujące- gując odpowiedz
uzyskaną z urzędu
racje PIT-5, VAT-7 i PIT-4 upoważ- 2003 r. w sprawie określenia niektó- kres odpowiedzialności doradcy po- go wspólnika. Przy czym zobowiąza- skarbowego, iż odniesienie takich
niony jest do ich podpisywania za- rych wzorów oświadczeń, deklaracji datkowego działającego wyłącznie nie to powstało przed przekształce- odsetek w ciężar kosztów będzie za-
miast podatnika (płatnika). i informacji podatkowych obowiązu- w imieniu i na rzecz podatnika. niem spółki cywilnej w spółkę z o.o. leżało od tego, czy wartość zobowią-
Również w tym przypadku organ jących w zakresie podatku dochodo- Sama spółka powstała 13 stycznia zania wobec byłych wspólników
Mimo sporządzenia deklara- 2001 r. w wyniku przekształcenia spółki cywilnej wpłynęła na wartość
II instancji sprostował wcześniejsze wego od osób fizycznych (Dz.U. nr
cji PIT-5 przez doradcę po-
wyjaśnienia urzędu skarbowego. 224, poz. 2225). Podkreśliła, że trzyosobowej spółki cywilnej, tj. na objętych przez wspólników udziałów
datkowego, w pozycji 133
W zakresie podatku dochodowego w części E wymaga on złożenia podstawie przepisu art. 551 k.s.h. i wysokość kapitału zakładowego,
deklaracji PIT-5 powinien
od osób fizycznych wskazano, iż oświadczenia następującej treści Przed podjęciem decyzji o prze- który zgodnie z art. 163 k.s.h. powi-
znalez
ć się podpis podatni-
zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 oraz usta-  Oświadczam, że znane mi są przepi- kształceniu spółki cywilnej w spółkę nien zostać w całości pokryty wnie-
ka. Nie wyklucza to złożenia
wy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie sy kodeksu karnego skarbowego o od- z o.o. dwaj wspólnicy z pięcioosobo- sionymi wkładami.
przez doradcę sporządzają-
podatkowym (Dz.U. nr 102, poz. 475 powiedzialności za uchybienie obo- wego składu spółki postanowili wy- Jeżeli bowiem udziały zostały ob-
cego deklarację podpisu
z póz
n. zm.), czynności doradztwa wiązkom płatnika oraz umieszcze- stąpić z niej pod koniec grudnia jęte za wartość wkładu nie uwzględ-
obok podpisu podatnika.
podatkowego obejmują sporządzanie nia podpisu (i pieczątki) osoby odpo- 2000 r. Wkłady wszystkich wspólni- niającą istniejących i zabezpieczo-
w imieniu i na rzecz podatników, płat- wiedzialnej za obliczanie podatku. Oceniając problem związany ków stanowiły w znacznej mierze, nych na wkładzie zobowiązań wobec
ników i inkasentów, zeznań i deklara- W rezultacie, w ocenie organu po- z deklaracjami VAT-7, organ po- jak twierdzi spółka, grunty i nieru- osób trzecich, obniżających wartość
cji podatkowych. Doradca podatko- datkowego doradca podatkowy datkowy wskazał, iż w przypadku chomości niezbędne do prowadze- tego wkładu, a więc udziały były od-
wy jest jednocześnie obowiązany mógłby podpisywać taką deklarację, ich sporządzania osobą właściwą nia działalności. Wspólnicy spółki powiednio wyższe, odsetki zapłaco-
umieścić na wszystkich pismach spo- o ile powierzono by mu obowiązki do podpisywania tej deklaracji jest cywilnej podjęli decyzję o spłacie ne od tych zobowiązań nie będą sta-
rządzonych w związku z wykonywa- związane z obliczeniem podatku. podatnik. Jednakże w sytuacji, gdy wkładów występujących wspólników nowiły kosztów uzyskania przycho-
niem doradztwa podatkowego: Inaczej sytuacja wygląda w odnie- doradca podatkowy posiada sto- z wypracowanych w przyszłości zy- dów spółki z o.o., gdyż to powinno
�% firmę (nazwę), pod jaką doradztwo sieniu do deklaracji na zaliczkę mie- sowne pełnomocnictwo, jest on sków oraz zaciągniętych kredytów. obciążać wspólników, nie spółkę.
to wykonuje, sięczną na podatek dochodowy PIT-5. również upoważniony do podpisa-
�% miejsce jego wykonywania, Zarówno w rozporządzeniu obowią- nia deklaracji VAT-7.
WYJAŚNIENIA US �%
AKCYZA W KOSZTY
CZYTELNICY PYTAJ
 EKSPERT WYJAŚNIA Tak, ale z wyjątkiem
Co do zasady, podatnik może r. o podatku dochodowym od
Justyna Mirkowska, doradca podatkowy z firmy HLB Frąckowiak i Wspólnicy
zaliczyć w koszty uzyskania osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000
Sp. z o.o. w Poznaniu
przychodów zapłaconą akcyzę. r. nr 14, poz. 176 z póz
n. zm.) po-
Wyjątek będą stanowiły straty datek akcyzowy, którego wartość
Jaka odpowiedzialność za zobowiązania
powstałe w wyniku nadmier- ustala się na podstawie przepisów
Jaka jest odpowiedzial- wspólności majątkowej, egzeku- jątku spółki okazała się w całości nych ubytków lub zawinionych ustawy o VAT, uznać należy co do
ność za zobowiązania cja może być skierowana także do lub części bezskuteczna. niedoborów wyrobów akcyzo- zasady za koszty uzyskania przy-
cywilnoprawne i publiczno- majątku wspólnego małżonków. Należy jednak pamiętać o tym, wych oraz podatku akcyzowego chodów.
prawne osób fizycznych prowa- Inaczej uregulowane są zasady że odpowiedzialność osobista po- od tych ubytków i niedoborów. Jednak ustawodawca ustanowił
dzących działalność gospodar- odpowiedzialności wspólników wstać może tylko wówczas, gdy wyjątek od tej reguły. Jak podkreślo-
czą, a jaka spółek kapitało- spółek kapitałowych. Wynika to wspólnik będzie zasiadał w orga- Do urzędu skarbowego wystąpił no w odpowiedzi na mocy art. 23
wych  pyta Małgorzata H. z faktu posiadania przez spółkę nach spółki i będzie ona wynikała podatnik pytając, czy zarejestrowany ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku do-
z Krakowa kapitałową osobowości prawnej. z tego faktu, a nie z faktu bycia podatnik akcyzy może uznać za chodowym od osób fizycznych, nie
Fakt ten umożliwia wyraz
ny roz- wspólnikiem. Aby takiego ryzyka koszt uzyskania przychodu zapłaco- uważa się za koszt uzyskania przy-
Osoba fizyczna, prowadząc dział pomiędzy majątkiem wspól- uniknąć, wspólnicy spółki kapita- ny podatek akcyzowy wynikający chodów strat powstałych w wyniku
działalność na podstawie wpisu nika a majątkiem, jaki został łowej powierzyć mogą prowadze- z deklaracji AKC-2. nadmiernych ubytków lub zawinio-
do ewidencji działalności gospo- przez niego zaangażowany w pro- nie spraw spółki profesjonalne- W odpowiedzi organ podatkowy nych niedoborów wyrobów akcyzo-
darczej, odpowiada za długi zwią- wadzenie działalności gospodar- mu, wynajętemu zarządowi i po- wskazał, iż zgodnie z art. 23 ust. 1 wych oraz podatku akcyzowego od
zane z prowadzoną przez siebie czej. Wspólnicy spółek kapitało- zostawić sobie funkcję kontroli pkt 44 ustawy z dnia 26 lipca 1991 tych ubytków i niedoborów.
działalnością całym swoim mająt- wych nie odpowiadają swoim ma- czy nadzoru nad działalnością
Wyjaśnienia US opracowała Aleksandra Tarka
kiem. Odpowiedzialność ta nie jątkiem osobistym za zobowiąza- spółki. Ograniczenie ryzyka utra-
jest ograniczona np. do wysoko- nia spółki. Jeżeli jednak wspólnik ty własnego majątku jest zasadne [e-mail]
ści majątku, jaki jest wykorzysty- spółki kapitałowej (udziałowiec nie tylko wtedy, gdy działalność
wany w tej działalności. Oznacza czy akcjonariusz) będzie człon- jest prowadzona w branży szcze-
V A T 2 0 0 4
to, że w razie egzekucji jej przed- kiem zarządu, wówczas może po- gólnie narażonej na ryzyko.
VI Dyrektywa, a polska ustawa -
miotem może być cały majątek nosić odpowiedzialność za zobo- Możliwość zminimalizowania zasady i kontrowersje regulacji stosowania
osoby fizycznej. Nie tylko ten, wiązania spółki. Odpowiedzial- ryzyka utraty środków koniecz- 23 - 24.04.2004 r. Bydgoszcz 28 - 29.05.2004 r. Warszawa
który wykorzystywany jest w dzia- ność członków zarządu przewidu- nych do życia i utrzymania ro- Cena: 1140 PLN+22% VAT
wyjazdowe z zakwaterowaniem:
łalności, ale także majątek pry- ją m.in. przepisy Ordynacji podat- dziny poprzez wyodrębnienie
13-16.05.2004 r.
Wisła
watny tej osoby, np. dom, samo- kowej. Zgodnie z tymi uregulowa- majątku, z którego może być do-
Ośrodek Konferencji
1-4.06.2004 r.
Jastarnia
i Szkoleń Menedżerskich
chód czy apartament nad mo- niami za zaległości spółki kapita- konywana egzekucja, jest w każ-
27-30.06.2004 r.
Zakopane
tel.: (0...22) 761 30 22
rzem. Warto pamiętać także łowej odpowiadają solidarnie ca- dych okolicznościach warte roz- 4-7.07.2004 r.
Sopot
761 30 29
15-18.08.2004 r.
faks (0...22) 761 30 37 Zakopane
o tym, że w przypadku małżon- łym swoim majątkiem członkowie ważenia.
e-mail: [e-mail]
Cena: 2250 PLN
ków, pozostających w ustawowej jej zarządu, jeżeli egzekucja z ma- EM
www.szkolenia.infor.pl
+ 22% VAT/1 konferencja
KONFERENCJA
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
8 VAT 2004 GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
VAT. NIEJASNE PRZEPISY MOG
SPOWODOWAĆ SPORO ZAMIESZANIA
Nowa ustawa pełna pułapek
kościami dotyczącymi wysokości wnątrzwspólnotowego akcyza bę-
Od 1 maja br. ma zacząć obowiązywać nowa ustawa o podatku od towa-
wspomnianych obciążeń podatko- dzie uwzględniana w podstawie
rów i usług. Uważa się, że po wejściu w życie nowych regulacji na podat-
wych danej transakcji. W takim opodatkowania VAT.
ników będzie czyhać sporo różnych pułapek. Będą mogli w nie wpaść np. przypadku będzie musiał podjąć Nie można jednak wykluczyć,
ryzyko i oszacować w tym niezna- że zróżnicowanie to przysporzy
niektórzy przedsiębiorcy prowadzący wymianę towarową z kontrahenta-
nym mu zakresie podstawę opo- niektórym przedsiębiorcom kło-
mi z Unii Europejskiej. Nie tylko jednak oni. Pułapki będą czaiły się rów-
datkowania. potów. Chodzi o to, że w przypad-
Nie można jednak wykluczyć, ku VAT przy określeniu obowiąz-
nież na tych, którzy wykonają pracę na umowę zlecenie czy umowę
że wielu podatników będzie doko- ku podatkowego będzie brany pod
o dzieło. Niespodzianki mogą również spotkać niektóre osoby mające
nywało błędnych szacunków. uwagę jeden dzień miesiąca. Naj-
kontrakty menedżerskie.
Uwzględniając m.in. te szacunko- częściej będzie to 15 dzień miesią-
we wielkości, podatnik ten wysta- ca następującego po tym, w któ-
Obecnie import cją muszą wrócić do dostawcy, co szły VAT. Podatek ten będzie zara- wi fakturę wewnętrzną. Wykaże rym dokonano dostawy związanej
i eksport towarów w praktyce również zajmie trochę zem podatkiem należnym z tytułu też w niej należny podatek. Na- z nabyciem wewnątrzwspólnoto-
jest dziś potwier- czasu. Wynika z tego, że wielu nabycia wewnątrzwspólnotowego, stępnie złoży w terminie miesięcz- wym. Jeżeli więc nie określono
dzany przez urząd przedsiębiorców, wystawiając fak- a także w określonym zakresie po- ną deklarację VAT. Jeżeli jednak szczególnego przepisu, to do usta-
celny. Podatnik turę dotyczącą dostawy wewnątrz- datkiem naliczonym. Przedsię- potem z nadesłanych dokumen- lenia podstawy opodatkowania bę-
posługuje się więc urzędowym do- wspólnotowej, nie będzie miało biorcy mogą więc popełnić od ra- tów będzie wynikało, że zawyżył dzie brany kurs walut, np. euro czy
kumentem, od którego uzależnio- pewności, że otrzyma do czasu zu dwa poważne błędy. Mogą nie- podstawę opodatkowania, to bę- dolara z tego właśnie dnia. Czyli
ne jest prawo stosowania stawki zgłoszenia deklaracji z tego tytułu prawidłowo obliczyć podatek z ty- dzie musiał wystawić wewnętrzną wszystkie nabycia wewnątrzwspól-
zerowej oraz zwrot podatku. dokumenty umożliwiające zasto- tułu nabycia, a także dokonać nie- fakturę korygującą obniżającą notowe (z wyjątkiem wcześniej
sowanie zerowej stawki VAT. prawidłowego odliczenia. Ozna- podstawę opodatkowania, a także otrzymanych faktur) będzie trzeba
Oznacza to, że w momencie wy- cza to, że jeden błąd może spowo-  siłą rzeczy  podatek należny. przeliczyć według kursu z 15 dnia
RADZI
stawienia faktury przedsiębiorcy dować kolejne niepożądane dla Taka wewnętrzna faktura korygu- miesiąca następującego po tym,
Po 1 maja 2004 r. podatnicy
ci nie będą mieli pewności, czy przedsiębiorców skutki, za które jąca będzie musiała być uwzględ- w którym dokonano dostawy zwią-
sami będą udowadniać, że to-
otrzymają jeszcze przed złoże- grożą nawet sankcje skarbowe. Po- niona w bieżącym rejestrze naby- zanej z nabyciem wewnątrzwspól-
war został wywieziony z Polski
niem deklaracji VAT dokumenty datnicy mogą np. mieć problemy cia wewnątrzwspólnotowego pro- notowym. W podatku akcyzowym
do innego państwa Unii Euro-
potrzebne dla zastosowania zero- z zastosowaniem prawidłowej wadzonym przez podatnika. W ta- natomiast będzie liczył się dzień
pejskiej. Zastosowanie stawki
wej stawki. Może to być jeden stawki lub wyliczeniem podstawy kiej sytuacji nie będzie ryzyka po- otrzymania towaru. W konsekwen-
zerowej będzie uzależnione od
z najpoważniejszych problemów, opodatkowania. Nieprawidłowo wstania zaległości podatkowych. cji będzie tyle kursów walut za da-
posiadania określonych doku-
z którym od 1 maja 2004 r. będzie obliczony podatek będzie podsta- Gorzej będzie, jeśli z przesłanych ny miesiąc, ile dni, w których po-
mentów, w tym wystawionych
w innych państwach. musiało sobie poradzić wielu wą odliczenia. A z kolei to odlicze- dokumentów będzie wynikać, że datnik otrzyma towary podlegają-
przedsiębiorców wysyłających to- nie będzie uzależnione od prawi- zbyt nisko oszacowano określone ce akcyzie. Może to skomplikować
war kontrahentom z krajów Unii. dłowego naliczenia z tytułu naby- elementy mające wpływ na pod- życie niektórym podatnikom. Nie
Niepewność podatnika
Wystawiając faktury, podatnicy ci cia wewnątrzwspólnotowego. stawę opodatkowania. W takiej sy- można też wykluczyć, że część
handlującego z Unią
nie będą mieli pewności, czy Wielu podatników będzie więc tuacji podatnik będzie musiał wy- z nich może łatwo popełnić w tym
Warto pamiętać, że przy dosta- otrzymają jeszcze przed złoże- musiało stawić czoło nieznanym stawić korygującą fakturę we- przypadku błąd.
wie wewnątrzwspólnotowej zasto- niem deklaracji VAT dokumenty dotąd zagrożeniom. Będą musieli wnętrzną podwyższającą podsta-
Zamieszanie
sowanie stawki zerowej będzie potrzebne dla zastosowania zero- nauczyć się obliczania podatku wę opodatkowania. Na jej podsta-
z opodatkowaniem umów
uzależnione od tego, czy nabywca wej stawki podatku. z tytułu nabycia wewnątrzwspól- wie natomiast będzie trzeba skory-
zlecenia i umów o dzieło
towaru jest podatnikiem VAT notowego, prowadzenia ewidencji gować deklarację VAT za miesiąc,
w swoim kraju i ma rejestrację we- WYJAŚNIA
i dokumentowania dostawy we- w którym dokonano nabycia we- Część regulacji nowej ustawy
wnątrzwspólnotową. Oprócz tego wnątrzwspólnotowej, udowadnia- wnątrzwspólnotowego. Podatnik o VAT dotyczących umów zlece-
W momencie wystawienia fak-
do zastosowania stawki zerowej nia określonych faktów na podsta- będzie więc musiał złożyć deklara- nia i umów o dzieło może stano-
tury podatnik nie będzie miał
niezbędne będzie posiadanie wie dokumentów zagranicznych cję korygującą i wyrazić tzw. czyn- wić pułapkę dla wielu osób. Z no-
dokumentów potrzebnych do
przez podatnika określonych do- zastosowania zerowej stawki.
itp. ny żal. wej ustawy wynika, że prace wyko-
kumentów. Z takich dokumentów Jeżeli otrzyma je przed złoże- nywane osobiście na podstawie
Kłopotliwe określanie Możliwe kłopoty
niem deklaracji VAT, to wtedy
musi jednoznacznie wynikać, że umowy zlecenia, umowy o dzieło
podstawy opodatkowania z kursami walut
będzie miał prawo zastosować
towary zostały dostarczone do czy też związane z przeniesieniem
tę stawkę. Jeśli jednak do zło-
miejsca przeznaczenia w innym Z nowej ustawy o VAT wynika, Warto pamiętać, że oprócz no- praw autorskich oraz praw po-
żenia deklaracji nie otrzyma
kraju Unii. Podatnik będzie musiał że obowiązek podatkowy w naby- wej ustawy o VAT mamy również krewnych, a także udzielaniem li-
tych dokumentów, to będzie
również posiadać: kopię faktury, ciu wewnątrzwspólnotowym towa- nową ustawę o podatku akcyzo- cencji do korzystania z tych praw
musiał obowiązkowo potrakto-
specyfikację poszczególnych sztuk ru będzie powstawał z reguły 15 wym (część jej przepisów weszła nie będą już zwolnione przedmio-
wać taką dostawę, jakby miała
ładunku, dokument odbioru towa- dnia miesiąca następującego po w życie już 1 marca, a część za- towo z VAT. Jeżeli więc zostaną
miejsce na terenie kraju. Za-
ru poza terytorium Polski oraz do- tym, w którym dokonano dostawy cznie obowiązywać od 1 maja br.). wykonane przez osobę mająca za-
stosuje w związku z tym stawkę
kumenty przewozowe świadczące towarów będącej przedmiotem na- Po wejściu w życie wszystkich re- rejestrowaną własną firmę w ra-
podatku przewidzianą dla
o tym, że przewoz
nik dostarczył transakcji krajowej. bycia wewnątrzwspólnotowego. gulacji zawartych w obu nowych mach samodzielnie prowadzonej
towar do miejsca przeznaczenia Na ten dzień podatnik będzie mu- ustawach niektóre towary będą działalności gospodarczej, to bę-
w innym państwie Unii. Podatnik siał wystawić fakturę wewnętrzną. podlegać zarówno VAT, jak i akcy- dą objęte VAT od 1 maja br., czy-
Przedsiębiorca
będzie mógł posługiwać się jako Sęk w tym, że nie zawsze w takiej zie. Nie można w związku z tym li od dnia wejścia w życie nowej
sam obliczy podatek
dowodem również m.in. korespon- sytuacji będzie on mógł dokładnie wykluczyć, że pojawią się kompli- ustawy. W ustawie tej nie zaliczo-
dencją handlową z klientem, Od 1 maja 2004 r. polscy przed- określić podstawę opodatkowania. kacje związane z obowiązkiem po- no jednak do samodzielnie wyko-
w tym zamówieniami, dokumenta- siębiorcy będą sami obliczać VAT Będzie ona bowiem obejmowała datkowym w przypadku nabycia nywanej działalności gospodar-
mi dotyczącymi ubezpieczenia, z tytułu nabycia wewnątrzwspól- nie tylko samą wartość transakcyj- wewnątrzwspólnotowego. czej określonych czynności. 
a także dokumentami potwierdza- notowego. Wynika z tego, że to, co ną, ale może zostać powiększana W podatku akcyzowym obowią- Przede wszystkim są to te, które
jącymi zapłatę za towar, wtedy kie- obecnie wykonuje za nich urząd lub pomniejszana o pewne kwoty. zek podatkowy przy nabyciu we- wymieniono w art. 12 ust. 1-6
dy nastąpiła ona w formie pienięż- celny, będą wykonywać sami. To I tak np. podatnik będzie miał in- wnątrzwspólnotowym powstanie ustawy o podatku dochodowym
nej. z kolei oznacza, że ryzyko związa- formację, że z daną transakcją na- z chwilą otrzymania towaru przez od osób fizycznych. Chodzi
Problem w tym, że nie zawsze ne z prawidłowym ustaleniem bycia wewnątrzwspólnotowego polskiego przedsiębiorcę. Ozna- w tym przypadku o przychody ze
chyba będzie możliwe, aby podat- podstawy opodatkowania czy wyli- związane są obciążenia różnymi cza to, że obowiązek podatkowy stosunku służbowego, stosunku
nik miał takie dokumenty już czeniem kwoty VAT będzie pono- podatkami albo opłatami, które w akcyzie  co do zasady  będzie pracy itp. Ta część regulacji nowej
w momencie wystawienia faktury. sił polski podatnik. A wiele wska- zwiększają podstawę opodatkowa- powstawał miesiąc wcześniej niż ustawy o VAT jest jasna.
Chodzi o to, że podatnik z reguły zuje na to, że o pomyłkę wcale nie nia. Piętnastego dnia miesiąca na- obowiązek podatkowy w zakresie Nie powinna też wzbudzać wąt-
będzie wystawiał fakturę w mo- będzie trudno. stępującego po tym, w którym do- VAT. Takie zróżnicowanie będzie pliwości ta jej regulacja, zgodnie
mencie wydania towaru. Fizyczne Dla samodzielnego obliczania konano dostawy towarów będącej miało pewien plus. Przedsiębior- z którą za samodzielną działal-
pokonanie przez towar odległości podatku konieczne będzie zapro- przedmiotem nabycia wewnątrz- ca, który obliczy podstawę opo- ność gospodarczą nie będą uzna-
między dostawcą a odbiorcą zaj- wadzenie dokumentacji nabycia wspólnotowego, nie będzie często datkowania VAT na 15 czerwca wane czynności wykonywane
mie określony czas. Następnie do- wewnątrzwspólnotowego. Na jej dysponował jeszcze wiarygodną 2004 r., będzie już znał kwotę ak- przez osobę fizyczną dla praco-
kumenty związane z taką transak- podstawie będzie obliczany przy- dokumentacją z konkretnymi wiel- cyzy. A w przypadku nabycia we- dawcy, z którym łączy ją stosunek
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171), 29 MARCA 2004 9
VAT 2004
pracy, na podstawie umowy agen- praw autorskich oraz praw po- Przybędzie
Natomiast po przekroczeniu
RADZI
cyjnej, umowy zlecenia lub innej krewnych, a także udzielaniem li- nowych obowiązków
wspomnianej kwoty stanowiącej
o świadczenie usług przewidzia- cencji do korzystania z tych praw. Warto wyjaśnić, że osoby wy- równowartość 10 tys. euro, osoby
Wyrażany jest pogląd, że ci,
nych w odpowiednich przepisach Nowa ustawa o VAT odwołuje się konujące prace na umowę zlece- te powinny zacząć prowadzić pełną którzy podpiszą z pracodawcą
umowę o pracę, a następnie
kodeksu cywilnego. Wynika z te- do wspomnianych unormowań nia i umowę o dzieło, które jed- ewidencję VAT, wystawiać faktury,
zawrą kontrakt menedżerski,
go, że tego rodzaju umowy nie bę- ustawy o PIT, ale jednocześnie nak będą VAT płacić, zaczną pła- składać deklaracje VAT w urzędzie
z pewnością nie zostaną obję-
dą podlegać VAT. wprowadza jeszcze dodatkowe cić ten podatek dopiero po prze- skarbowym i płacić podatek.
ci VAT. Gorzej będzie z tymi,
W nowej ustawie o VAT jednak elementy dotyczące: warunków kroczeniu tzw. kwoty wolnej wy-
którzy będą świadczyć usługi
VAT dla niektórych
zawarte są regulacje dotyczące wykonania pracy; wynagrodzenia noszącej w skali roku równowar-
menedżerskie jedynie na pod-
menedżerów
wspomnianych kwestii, które są oraz odpowiedzialności zlecają- tość 10 tys. euro. Obecnie jest to
stawie kontraktu dla przedsię-
niejasne i w przyszłości mogą być cego wykonanie danych czynno- 45,7 tys. zł. Jednak od 1 maja br., Jak już wspomnieliśmy, z prze-
biorcy nie będącego ich pra-
przyczyną sporów interpretacyj- ści. Można więc przypuszczać, że po wykonaniu takich podlegają- pisów zawartych w nowej ustawy
codawcą. Zdaniem ekspertów,
nych. Chodzi o przepisy nie zali- jeżeli osobę wykonującą osobi- cych podatkowi prac na umowę o VAT wynika, że podatnikami są
z przepisów nowej ustawy
czające do samodzielnej działal- ście wspomniane prace będzie łą- zlecenia czy umowę o dzieło, osoby wykonujące samodzielnie o VAT wynika, że takie osoby
ności gospodarczej również prac czył pewien stosunek prawny wspomniane osoby muszą zacząć działalność gospodarczą. Dla po- będą musiały płacić VAT.
wymienionych w art. 13 pkt 2-8 i wystąpią wspomniane trzy ele- prowadzić uproszczoną ewiden- trzeb ustawy nie zaliczono jednak
ustawy o PIT, jeżeli wykonujące menty dotyczące warunków wy- cję VAT. Ewidencja ta służy usta- do takiej działalności określonych
je osoby są związane ze zlecają- konania, wynagrodzenia i odpo- leniu momentu, w którym podat- czynności, m.in. wymienionych tuły osobiście wykonywanej dzia-
cym więzami  tworzącymi stosu- wiedzialności zlecającego wyko- nik przekroczy ową graniczną w art. 12 ust. 1-6 ustawy o podatku łalności na podstawie kontraktu
nek prawny dotyczący warun- nanie czynności, to również takie kwotę uprawniającą do korzysta- dochodowym od osób fizycznych, menedżerskiego lub umów o po-
ków wykonania, wynagrodzenia przypadki nie będą objęte VAT. nia ze zwolnienia. Za brak ewi- a także wymienionych w art. 13 dobnym charakterze. Jednak
i odpowiedzialności zlecającego Należy jednak zastrzec, że prze- dencji podatnika mogą spotkać pkt 2-8 ustawy o PIT, jeżeli wyko- w nowej ustawie o VAT nie wspo-
wykonanie czynności. W art. 13 pis ten jest zagmatwany i niejed- nieprzyjemności. Organ podatko- nujące je osoby są związane ze zle- mina się o nim. Czy więc oznacza
pkt 2-8 ustawy o PIT mowa jest noznaczny, co może w praktyce wy policzy wtedy 22-proc. VAT cającym więzami  tworzącymi sto- to, że osoby na kontraktach mene-
o pracach wykonywanych osobi- powodować spory dotyczące kon- od całego obrotu  niezależnie od sunek prawny . Tymczasem warto dżerskich od 1 maja br. zostaną
ście m.in. na podstawie umowy kretnych prac wykonywanych na stawki i niezależnie od faktu, iż pamiętać, że w art. 13 ustawy objęte VAT?
zlecenia, umowy o dzieło, czy też podstawie umów zlecenia, o dzie- podatnik nie przekroczył granicz- o PIT jest jeszcze punkt 9, w któ- Krzysztof Tomaszewski
związanych z przeniesieniem ło itp. nej kwoty obrotu. rym mówi się o przychodach z ty- [e-mail]
EKSPERT WYJAŚNIA
Przemysław Prymas, ekspert z firmy HLB Frąckowiak i Wspólnicy Sp. z o.o. w Poznaniu
Transakcje trójstronne w nowej ustawie o VAT
Jaka transakcja będzie uznawa- �% zostało uznane za opodatko- A do podmiotu C, zajdzie sy- �% musi to być dostawa realizowana pomię-
na za trójstronną? wane na terytorium państwa tuacja przedstawiona w art. dzy podmiotami z różnych państw człon-
 Transakcją trójstronną, zgodnie z nową członkowskiego, na którym 135 ust. 1 pkt 2 b ustawy (od kowskich,
ustawą o VAT (nazywaną dalej ustawą), jest towary znajdują się w mo- słowa  lub ), w przypadku �% wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
transakcja, w której uczestniczą trzy podmio- mencie zakończenia ich wy- sprzedaży pomiędzy podmio- realizowane jest przez podmiot B niepo-
ty A, B, C, każdy z siedzibą w innym pań- syłki lub transportu, ze tem B i C podmiot B będzie siadający siedziby w kraju C, lecz winien
stwie członkowskim. Podmiot C zamawia to- względu na zastosowanie zobowiązany do wykazania być podatnikiem zarejestrowanym dla
war od podmiotu B, a podmiot B realizuje za- procedury uproszczonej wewnątrzwspólnotowego na- celów VAT w jednym z innych krajów
mówienie w ten sposób, iż towary są wysyła- w wewnątrzwspólnotowej bycia towarów w kraju C członkowskich (tj. z wyłączeniem kraju
ne bezpośrednio od dostawcy A, organizują- transakcji trójstronnej, (miejsce zakończenia trans- A i C),
cego jednocześnie ich transport. Transakcja o której mowa w dziale XII. portu lub wysyłki) oraz dosta- �% nie można być zarejestrowanym dla po-
taka wystąpi zatem w przypadku gdy sprze- Gdy zatem sprzedaż będzie miała miejsce wy tych towarów w kraju C na zasadach trzeb VAT lub na innej podstawie podle-
daż towarów jest dokonywana kolejno mię- pomiędzy podmiotem A i B podmiot A wyka- określonych przepisami tego kraju. Z tym gać obowiązkowi rejestracji dla tego po-
dzy trzema podmiotami (A i B oraz B i C), zuje wewnątrzwspólnotową dostawę dla pod- wiązałaby się konieczność dokonania reje- datku w państwie członkowskim, do któ-
a dostawa towarów polega na bezpośrednim miotu B (tej dostawie bowiem towarzyszyło stracji dla celów VAT w kraju C. rego towary zostają dostarczone,
przesłaniu towarów z kraju A do kraju C we- przemieszczenie towarów), podmiot B wyka- �% nabycie towarów przez podmiot B nastę-
dług poleceń podmiotu pośredniczącego B. zuje wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Na czym polega zastosowanie puje w celu ich dalszej odsprzedaży do
i rozlicza podatek VAT od tego nabycia w swo- procedury uproszczonej? kraju C,
Co będzie miejscem opodatko- im kraju zgodnie z obowiązującymi przepisa-  Regulacje upraszczające polegają na �% nabyte towary są bezpośrednio przewożo-
wania w wewnątrzwspólnoto- mi, chyba że zastosowanie będą miały wyjątki przeniesieniu do kraju C miejsca opodatko- ne z kraju A do kraju C,
wym nabyciu towarów? określone w art. 25 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy. wania wewnątrzwspólnotowego nabycia to- �% ostateczny nabywca (podmiot C) musi
 Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 25 Jeżeli realizacją transportu zajmuje się warów dokonanego przez podmiot B, na być innym podatnikiem niż podmiot B za-
ust. 1 ustawy, miejscem opodatkowania podatnik A, zajdzie sytuacja przedstawiona podstawie art. 135 ust. 1 pkt 4e ustawy, oraz rejestrowanym dla celów transakcji we-
w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towa- w art. 135 ust. 1 pkt 2b ustawy (do słowa przeniesieniu zobowiązania zapłaty podat- wnątrzwspólnotowych VAT w tym pań-
rów jest miejsce, gdzie towary znajdują się  lub ), wtedy może on zastosować stawkę ku z tytułu sprzedaży przez podmiot B na stwie członkowskim, w którym odbiera to-
w momencie zakończenia ich wysyłki lub zerową zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy, a po- ostatecznego nabywcę towarów (podmiot war (kraj C),
transportu do nabywcy. Jednakże zgodnie datek należny VAT będzie płacony przez C) na podstawie art. 136 ust. 1 pkt 2 ustawy. �% na fakturach należy zaznaczyć, że jest to
z art. 25 ust. 2 ustawy, jeżeli podmiot B nie podmiot B z tytułu dokonanego przez niego W efekcie zastosowania procedury uprasz- procedura uproszczona (art. 136 ust.
posiadałby numeru identyfikacyjnego VAT wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. czającej dostawa trójstronna skutkuje jedy- 1 pkt 1 ustawy),
w kraju C, miejscem opodatkowania dosta- Wyjątek stanowić będzie zastosowanie pro- nie obowiązkiem samoobliczenia podatku �% podatnik w zależności od zajmowanej
wy w przypadku braku szczególnych reguł cedury uproszczonej. przez ostatecznego nabywcę towarów. pozycji w transakcji trójstronnej (B lub
dla trójstronnych dostaw byłby, co do zasa- Reasumując, istotą procedury uproszczo- C) winien zgodnie z przepisami art. 138
dy, kraj B, chyba że nabywca udowodni, że A jeśli towar zostanie przez nej w wewnątrzwspólnotowej transakcji ustawy wykazywać odpowiednie infor-
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów: podmiot B jego transportem trójstronnej jest przeniesienie obowiązku macje w prowadzonej ewidencji, oraz
�% zostało opodatkowane na terytorium pań- dostarczony od podmiotu A do zapłaty podatku VAT na ostatecznego na- w informacji podsumowującej i deklara-
stwa członkowskiego, na którym towary podmiotu C? bywcę towarów pod warunkiem spełnienia cji podatkowej.
znajdują się w momencie zakończenia ich  Jeśli towar zostanie przez podmiot B je- warunków określonych w przepisach art. Rozmawiała Ewa Matyszewska
wysyłki lub transportu, lub go transportem dostarczony od podmiotu 135-138 ustawy, a w szczególności: [e-mail]
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
10 Podatki dochodowe GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
ORZECZNICTWO
NIEODPA
ATNE ŚWIADCZENIE
Opóz
nienie bez podatku
Jeżeli dłużnik nie wywiązuje się kami prawnymi o charakterze zobo- dłużnik z nieterminowego spełnienia nie, które zaprezentowano w zaskar- świadczenia wobec dłużnika, a za
ze swojego zobowiązania, nie wiązaniowym i rozumiane być musi ciążącego na nim świadczenia, bę- żonej decyzji, iż brak przekazania świadczenie wierzyciela wobec dłuż-
można wyciągnąć wniosku, iż jako świadczenie, z którym nie jest dzie wynikać nie z otrzymania otrzymanych od odbiorców towaru nika nie można uznać bierności wie-
fakt ten stanowi równocześnie związana jakakolwiek zapłata. NSA świadczenia spełnianego przez jego należności na rachunek dostawcy to- rzyciela polegającej na zaniechaniu
nieodpłatne świadczenie wie- wskazał, iż w orzecznictwie przez wierzyciela, ale z samego zachowa- domagania się na drodze prawnej
Aby mówić
rzyciela na rzecz dłużnika. nieodpłatne świadczenie rozumie się nia dłużnika (polegającego na po- spełnienia świadczenia. Aby mówić
te wszystkie zdarzenia prawne i zda- wstrzymaniu się z wykonaniem o otrzymaniu o otrzymaniu świadczenia przez
Na takim stanowisku stanął Na- rzenia gospodarcze w działalności świadczenia, do spełnienia którego świadczeniobiorcę, świadczeniodaw-
świadczenia przez
czelny Sąd Administracyjny w wyro- osób prawnych, których skutkiem jest zobowiązany). W sytuacji gdy ca musi wyrazić pozytywną wolę
świadczeniobiorcę,
ku z 16 kwietnia 2003 r. (I SA/Wr jest nieodpłatne (tj. niezwiązane dłużnik w ogóle nie spełni świadcze- świadczenia, tzn. że chce przekazać
świadczeniodawca
2969/00, niepublikowany). Dokonu- z kosztami lub inną formą ekwiwa- nia, a wierzyciel przez zaniechanie świadczenie na rzecz świadczenio-
jąc oceny sprawy, która trafiła na wo- lentu) przysporzenie w majątku tej dochodzenia go na właściwej drodze biorcy; działanie polegające na prze-
musi wyrazić
kandę sądu, wskazano, że zgodnie osoby mające konkretny wymiar fi- prawnej doprowadzi do przedawnie- kazaniu świadczenia nie może być
pozytywną wolę
z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z 15 lutego nansowy. nia, dłużnik osiągnie przychód, ale bezwolne. Przeciwny pogląd, zda-
świadczenia, tzn. że
1992 r. o podatku dochodowym od NSA nie zgodził się jednak ze sta- nie na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 niem sądu, prowadziłby do wniosku,
chce przekazać
osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r., nowiskiem organów podatkowych, ustawy o podatku dochodowym od że każde nieterminowe regulowanie
nr 54, poz. 654 z póz
n. zm.) przed- że wobec opóz
nienia w zapłacie na- osób prawnych. Będzie to przychód zobowiązania podlega opodatkowa-
świadczenie na rzecz
miotem opodatkowania podatkiem leżności wierzycielom skarżąca spół- z tytułu wartości przedawnionych niu, jako nieodpłatne świadczenie
świadczeniobiorcy;
dochodowym jest dochód bez wzglę- ka otrzymała świadczenie nieodpłat- zobowiązań. W ocenie sądu skarżą- wierzyciela na rzecz dłużnika.
działanie polegające
du na rodzaj z
ródeł przychodów, ca spółka regulowała należności wo- W konsekwencji brak jest pod-
z jakich jest osiągnięty. Zaś docho- O otrzymaniu bec wierzyciela z opóz
nieniem. na przekazaniu staw do opodatkowania  jako nie-
dem jest  z zastrzeżeniem wyjątków Wskazanej wyżej sytuacji określają- odpłatnych świadczeń  wszystkich
świadczenia przez świadczenia nie może
niemających zastosowania w rozpa- cej otrzymanie świadczenia nieod- nieterminowo regulowanych zobo-
daną osobę można być bezwolne.
trywanym przypadku  nadwyżka płatnego nie można więc odnieść na wiązań podmiotów gospodarczych,
mówić tylko wtedy,
sumy przychodów nad kosztami ich grunt rozpoznawanej sprawy, pod- w rezultacie uznania, że wierzyciele
uzyskania, osiągnięta w roku podat- gdy jednocześnie inna kreślił NSA. świadczą je nieodpłatnie na rzecz
kowym. Jak przypomniał NSA, zgodnie waru w terminach określonych umo- swoich dłużników. Chyba że organ
osoba spełnia to
Jak podkreślił sąd, ustawa określi- z umową z 1994 r. skarżąca jako po- wą stanowi nieodpłatne świadczenie podatkowy wykazałby, iż strony celo-
świadczenie na rzecz
ła zarazem w art. 12 ust. 1, że z za- średnik handlowy zobowiązana była pożyczkodawcy na rzecz spółki nale- wo tak układały swoje stosunki
tej pierwszej osoby.
strzeżeniem wskazanych odstępstw, do przekazywania otrzymywanych ży uznać za sprzeczne z art. 12 ust. umowne, aby ominąć przepisy pra-
przychodami są nie tylko otrzymane od odbiorców towarów handlowych 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodo- wa. W rozpoznawanej sprawie orga-
przez podatnika pieniądze i wartości należności w terminie trzech dni na wym od osób prawnych. ny podatkowe nie prowadziły jednak
pieniężne, ale również m.in. wartość ne. O otrzymaniu świadczenia przez rachunek bankowy dostawcy towa- Skład orzekający podzielił stanowi- w tym zakresie postępowania wyja-
otrzymanych nieodpłatnych świad- daną osobę można mówić bowiem ru. Strony przewidziały też odpowie- sko, iż z faktu, że dłużnik nie wywią- śniającego i na takie okoliczności nie
czeń oraz wartość świadczeń w natu- tylko wtedy, gdy jednocześnie inna dzialność odszkodowawczą za opóz
- zuje się ze swojego zobowiązania nie powoływały się w zaskarżonych de-
rze, wskazując równocześnie sposo- osoba spełnia to świadczenie na nienie w zapłacie zobowiązań. można wyciągać wniosku, iż stanowi cyzjach. W ocenie sądu bez znacze-
by ustalania tych wartości. Ustawa rzecz tej pierwszej osoby. Sytuacja Wbrew więc temu, co przyjęły orga- to równocześnie nieodpłatne świad- nia w sprawie jest również to, że
nie precyzuje tego, co w jej rozumie- taka natomiast nie zachodzi, jeżeli ny podatkowe, z treści powyższej czenie wierzyciela na rzecz dłużnika. skarżąca występowała jako pośred-
niu jest świadczeniem nieodpłat- dłużnik opóz
nia się ze spełnieniem umowy nie wynika, że była to umo- Powołując się na orzecznictwo z tego nik w sprzedaży opakowań.
nym. Jednak ogólnie przyjmuje się, świadczenia wobec wierzyciela. wa pożyczki o charakterze nieod- zakresu NSA wskazał, iż w takiej sy- Aleksandra Tarka
iż pojęcie to związane jest ze stosun- Ewentualna korzyść, jaką osiągnie płatnym. W tej sytuacji wnioskowa- tuacji wierzyciel nie spełnia żadnego [e-mail]
EKSPERT WYJAŚNIA
Andrzej Dębiec, partner i szef działu podatkowego międzynarodowej kancelarii Lovells
W zmienionym CIT ważne są też przepisy przejściowe
Jakie zmiany w przepisach doty-  Tak. Zgodnie z art. 17 ust. 1 w części przeznaczonej na cele pracy chronionej na podstawie przepisów
czących zwolnień nastąpiły ustawy o podatku dochodowym od związane z utrzymaniem zasobów o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełno-
w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o po- osób prawnych w brzmieniu obowią- mieszkaniowych oraz wydatkowa- sprawnych (pkt 25).
datku dochodowym od osób prawnych zującym do końca 2003 r., zwolnio- nej na rzecz członków wspólnoty Jakie jeszcze modyfikacje wpro-
(t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ne od tego podatku m.in. były: (pkt 4m). wadziła wspomniana ustawa
z póz
n. zm.)? �% dochody spółdzielni mieszkanio- Część przejściowych prze- z dnia 12 listopada 2003 r. zmieniająca
 Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę wych uzyskane z gospodarki zaso- pisów dotyczących zwol- ustawę o podatku dochodowym od
na istotne modyfikacje, jakie wprowadziła bami mieszkaniowymi i z innych nień związana jest z dotacjami, osób prawnych odnośnie zwolnień?
ustawa z dnia 12 listopada 2003 r. zmieniają- z
ródeł przychodów  w części przeznaczonej subwencjami i dopłatami.  Zgodnie z art. 5 ust. 4 wymienionej usta-
ca ustawę o podatku dochodowym od osób na cele związane z utrzymaniem zasobów  Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o podatku wy, podatnicy, o których mowa w art. 17 ust.
prawnych (Dz.U. nr 202, poz. 1957). Ustawa mieszkaniowych i inne cele statutowe, z wy- dochodowym od osób prawnych w wersji 1 pkt 4f, 4h-4j, 4ł, 4m, 4n, 4o, 4w, 6, 6a, 6b,
ta m.in. uchyliła przepisy dotyczące zwolnień jątkiem działalności gospodarczej (pkt 4f), obowiązującej do końca ub.r., wolne od tego 7, 8, 13, 33 i 35 ustawy o podatku dochodo-
zawartych w art. 17 ust. 1 w punktach: 4f, 4h- �% dochody komunalnych zakładów gospodar- podatku m.in. były: wym od osób prawnych, w brzmieniu obo-
-4j, 4ł-4o, 4s, 4w, 6-6b, 7, 8, 13, 14 i 14b, 25, ki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki za- �% dotacje otrzymane z budżetu państwa lub wiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r., któ-
29, 33 i 35. Generalnie wspomniana ustawa sobami mieszkaniowymi i z innych z
ródeł budżetów jednostek samorządu terytorialne- rzy przeznaczyli, a nie wydatkowali docho-
z dnia 12 listopada 2003 r. weszła w życie od przychodów  w części przeznaczonej na ce- go, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania dów osiągniętych do końca 2004 r. na realiza-
1 stycznia br. Zawiera ona jednak istotne re- le związane z utrzymaniem zasobów miesz- kredytów bankowych w zakresie określonym cję celów, o których mowa w w uchylonych
gulacje przejściowe dotyczące właśnie wspo- kaniowych (pkt 4h), w odrębnych ustawach (pkt 14), punktach art. 17, zachowują prawo do zwol-
mnianych uchylonych zwolnień. Otóż zwol- �% dochody towarzystw budownictwa społecz- �% kwoty otrzymane od agencji rządowych, je- nienia od podatku dochodowego tych docho-
nienia te przewidziane w ustawie o podatku nego uzyskane z gospodarki zasobami żeli agencje otrzymały środki na ten cel z bu- dów w zakresie i na zasadach obowiązują-
dochodowym od osób prawnych w brzmieniu mieszkaniowymi i z innych z
ródeł przycho- dżetu państwa, z wyjątkiem dopłat do opro- cych do 31 grudnia 2003 r. Z kolei przepisy
obowiązującym do końca 2003 r., stosuje się dów  w części przeznaczonej na cele zwią- centowania kredytów bankowych w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób
do 31 grudnia 2004 r. w zakresie i na zasa- zane z utrzymaniem zasobów mieszkanio- określonym w odrębnych ustawach (pkt prawnych, w brzmieniu obowiązującym do
dach obowiązujących właśnie do końca ub.r. wych oraz na budowę mieszkań na wynajem 14b), końca ub.r., w zakresie utraty prawa do zwol-
Niektóre z tych przejściowych (pkt 4j), �% dotacje, subwencje i dopłaty otrzymane nienia stosuje się odpowiednio.
przepisów dotyczą zwolnień zwią- �% dochody wspólnot mieszkaniowych utwo- z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Rozmawiał Krzysztof Tomaszewski
zanych ze sferą mieszkaniową. rzonych zgodnie z odrębnymi przepisami  Osób Niepełnosprawnych przez zakłady [e-mail]
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Podatki dochodowe 11
ORZECZNICTWO
SPRZEDAŻ NIERUCHOMOŚCI
PIT. KSZTAA
CENIE W SZKOA
ACH WYŻSZYCH
Ulga
VAT w cenie
nie dla wszystkich
Odliczenie w 2003 r. od podat- czyć poniesione wydatki na kształ-
ku wydatków na odpłatne cenie w szkołach wyższych w kwo-
nieopodatkowany
kształcenie w szkołach wyż- cie 4000 zł. Warto w tym miejscu
szych w rozumieniu przepisów również zaznaczyć, że ulga ta nie
zanego z
ródła. Nie odnosi się na- o szkolnictwie wyższym lub dotyczy wydatków poniesionych
Podatek od towarów i usług należny z tytułu sprze-
tomiast do zarzutów skarżącego, przepisów o wyższych szko- na zakup podręczników czy na za-
daży nieruchomości nie stanowi przychodu będą-
że należny VAT odprowadzony łach zawodowych dotyczy po- kwaterowanie.
cego przedmiotem opodatkowania zryczałtowanym do urzędu skarbowego stanowi datników, którzy spełniają wa- Dokumentem, który uprawnia
koszt sprzedaży nieruchomości, runki określone przez przepisy do odliczeń, jest dowód poniesie-
10-procentowym podatkiem dochodowym od
pomniejszający przychód. podatkowe. nia wydatku (dowód wpłaty na
sprzedaży nieruchomości.
Koszty sprzedaży, do których konto szkoły, rachunek, faktura
odwołuje się omawiana regulacja, Zgodnie z art. 27a ust. 1 pkt 2 itd.).
Podatnik trafił do Naczelnego NSA przyznał rację skarżącemu stanowią wydatki pozostające lit. c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Informacje przedstawione wy-
Sądu Administracyjnego po tym, (wyrok NSA z 14 stycznia 2003 r., w związku przyczynowym z doko- o podatku dochodowym od osób fi- żej, a dotyczące ulgi z tytułu od-
jak organy podatkowe określiły mu SA/Bd 35/03, niepublikowany). naną sprzedażą. zycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, płatnego kształcenia w szkołach
zryczałtowany podatek dochodo- Sąd podkreślił, że zgodnie Jak przypomniał NSA, jako je- poz. 176 z póz
n. zm.) sprzed nowe- wyższych, zawarte zostały w tabeli.
wy od przychodu ze sprzedaży nie- z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 den z przykładów takich wydat-
Rodzaj ulgi Wysokość ulgi w 2003 r. Podstawa prawna Uwagi
ruchomości oraz odsetki za zwło- lipca 1991 r. o podatku dochodo- ków w piśmiennictwie podaje się
Wydatki na odpłatne 19% faktycznie Art. 27a ust. 1 pkt Odpowiada
kę. Zaległość powstała dlatego, że wym od osób fizycznych (t.j. opłatę skarbową. Skarżący słusz-
kształcenie w szkołach poniesionych 2 lit. c) ustawy poniesionym
organy podatkowe za podstawę Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 nie zwraca uwagę na brak pod-
wyższych w rozumieniu wydatków, nie z dnia 26 lipca wydatkom
opodatkowania przyjęły cenę nie- z póz
n. zm.) podatek od dochodu staw do wymierzania podatku od
przepisów o szkolnictwie więcej niż 760 zł 1991 r. o podatku w kwocie 4000 zł.
ruchomości zawierającą VAT. podatku i odmiennego traktowa-
wyższym lub przepisów  limit roczny dochodowym od Udokumentowanie:
W ich ocenie przychodem z od- nia podatku od czynności cywil-
o wyższych szkołach osób fizycznych dowód poniesienia
Koszty sprzedaży,
płatnego zbycia nieruchomości noprawnych (odliczonego od
zawodowych (t.j. Dz.U. z 2000 r. wydatku.
do których odwołują
jest wartość wyrażana w cenie podstawy opodatkowania) od
nr 14, poz. 176
określonej w umowie sprzedaży, VAT. W ocenie sądu zarówno
się przepisy ustawy
z póz
n. zm.)
pomniejszonej o koszty sprzedaży. w jednym, jak i w drugim przy-
o PIT, stanowią
Cena zawiera VAT i w 1999 r. usta- padku nie sposób traktować zo- lizacji, podatnik może odliczyć od Warto pamiętać, że w przypad-
wydatki pozostające
wa nie przewidywała jej pomniej- bowiązania podatnika do wpłaty podatku wydatki poniesione ku ponoszenia wydatków na
w związku z dokonaną
szenia o podatek. podatku na rzecz Skarbu Pań- w 2003 r. na odpłatne dokształca- kształcenie dziecka własnego lub
Podatnik wniósł skargę do NSA, stwa jako przychodu, a tym bar- nie i doskonalenie zawodowe. Pra- przysposobionego w szkole wyż-
sprzedażą.
zarzucając, że stanowisko organów dziej jego dochodu. Ustawa o po- wo do odliczeń przysługuje podat- szej możliwość odliczeń przysługu-
podatkowych zakłada nieracjonal- datku dochodowym od osób fi- nikowi kształcącemu się w szkole je łącznie obojgu rodzicom (tj.
ność ustawodawcy. Nie można bo- zycznych reguluje opodatkowa- wyższej (art. 27a ust. 11 ustawy)  małżonkowie mogą odliczyć łącz-
wiem pobierać podatku od podat- ze sprzedaży nieruchomości usta- nie osób fizycznych, a nie docho- o ile nie ukończył 35 roku życia, nie nie więcej niż 760 zł). Poniesio-
ku. Omawiana regulacja posługuje la się w formie ryczałtu w wyso- dów Skarbu Państwa. Zgodnie oraz podatnikowi, na którego utrzy- ne wydatki odlicza się od podatku
się pojęciem kosztu sprzedaży, kości 10 proc. uzyskanego przy- z art. 1 ustawy o VAT podatek maniu pozostaje osoba kształcąca jednego z rodziców lub od podat-
w którym mieści się zarówno opła- chodu. Stosownie do art. 19 ust. ten stanowi dochód budżetu pań- się, o ile osoba ta nie ukończyła 25 ku obojga, w proporcji określonej
ta od czynności cywilnoprawnych, 1 przychodem tym jest wartość stwa. Nie ma więc wątpliwości, roku życia i nie uzyskuje docho- przez nich w zeznaniach rocznych.
jak i VAT. Koszty sprzedaży nie są wyrażona w cenie określonej że VAT należny z tytułu sprzeda- dów, z wyjątkiem dochodów: Należy również zaznaczyć, że
wliczone do podstawy opodatko- w umowie sprzedaży, pomniejszo- ży nieruchomości nie stanowi �% opodatkowanych zgodnie z art. ulga z tytułu odpłatnego kształce-
wania. Skarżący zwracał uwagę, iż nej o koszty sprzedaży. Jak pod- przychodu będącego przedmio- 28 i 30 ustawy, nia w szkołach wyższych przysłu-
aktualna regulacja wyraz
nie wska- kreślono w uzasadnieniu, stano- tem opodatkowania zryczałtowa- �% zwolnionych od podatku docho- guje, jeśli poniesione wydatki na
zuje na wyłączenie VAT z podsta- wisko organów podatkowych nym podatkiem dochodowym. dowego, cele objęte ulgą nie zostały zwró-
wy opodatkowania i stanowi spre- błędnie utożsamia cenę określoną Aleksandra Tarka �% w wysokości niepowodującej obo- cone podatnikowi w jakiejkolwiek
cyzowanie woli ustawodawcy. w umowie z przychodem ze wska- [e-mail] wiązku zapłaty podatku. formie, chyba że zwrócone wydat-
W rozliczeniu za 2003 r. można ki zostały zaliczone przez podat-
od podatku odpisać 19 proc. wy- nika do przychodów podlegają-
datków na czesne, nie więcej jed- cych opodatkowaniu.
nak niż 760 złotych (19 proc. od
CZYTELNICY PYTAJ
 EKSPERT WYJAŚNIA
kwoty 4000 zł). Wynika z tego, że Zbigniew Kozłowski
maksymalnie podatnik może odli- [e-mail]
Marcin Romańczuk, doradca podatkowy z Kancelarii Baker&McKenzie
nych  t.j. Dz.U. nr 54, poz. 654
Jak opodatkowana Kiedy zaliczyć wydatek
&
PRENUMERATA 0 801 626 666
z póz
n. zm.).
jest sprzedaż akcji do kosztów
Natomiast określenie momen-
Jak zinterpretować mo- tu decydującego o zaliczeniu da-
pracowniczych
Masz problem
ment powstania kosz- nego wydatku, związanego ze
Jak opodatkowana jest tów uzyskania przychodów świadczeniem tych usług, do
z zamówieniem prenumeraty
sprzedaż akcji pracow- za dany miesiąc, jeśli według kosztów uzyskania przychodów
niczych (przedsiębiorstwa ustawy przy usługach dostar- u sprzedawcy wymienionych
Gazety Prawnej?
sprywatyzowanego kilka lat czania wody przychód po- usług, powinno zostać dokonane
temu) po 1 stycznia 2004 r.? wstaje w terminie płatności, na ogólnych zasadach przewi-
Czy obowiązuje 19 proc. czyli faktury wystawione na dzianych w art. 15 ustawy o po-
podatek, czy też uzyska- koniec miesiąca są przy- datku dochodowym od osób
ny dochód za akcje doli- chodem podatkowym w na- prawnych. Ustawodawca nie
czany jest do wynagro- stępnym miesiącu, a koszty przewidział żadnych przepisów
dzenia za pracę?  pyta Anto- są księgowane terminem wy- szczególnych, które określałyby
ni K. stawienia faktur?  pyta Bar- specyficzny moment zaliczenia,
Zadzwoł

bara G. do kosztów uzyskania przycho-
do Biura Obs"ugi Klienta
W tym przypadku obowiązuje dów, wydatków związanych ze
stawka 19 proc. właściwa dla Jeśli faktura została wysta- świadczeniem tego rodzaju usług,
- nasi konsultanci pomogą Ci wybra�
dochodów uzyskanych ze zby- wiona 27 lutego z terminem mimo że zostały wprowadzone
najdogodniejszy dla Ciebie sposób dostawy Gazety Prawnej
cia akcji lub udziałów. Dochody płatności 10 marca, przychód odrębne zasady ustalania przy-
te nie są łączone z dochodami podatkowy powstaje w marcu chodu w tego rodzaju przypad-
tel.: [phone], pn.-pt., w godz. 7.30-17.00
opodatkowanymi na zasadach (art. 12 ust. 3d ustawy o podat- kach.
ogólnych. ku dochodowym od osób praw- AW
Codziennie to, co waŻne
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
12 Rachunkowość GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA. ROCZNE SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU
EKSPERT
WYJAŚNIA
W drodze do absolutorium
Marcin Romańczuk,
w przypadku zakładów budżeto- morządu terytorialnego (w gminach
Do 31 marca 2004 r. zarządy jednostek samorządu
doradca podatkowy
wych i gospodarstw pomocni- wójt, burmistrz, prezydent miasta)
terytorialnego (w gminach  wójtowie, burmistrzo-
czych jednostek budżetowych na- przedstawia organowi stanowiące- w kancelarii
wie, prezydenci miast) powinny złożyć sprawozda- leży uwzględnić przychody pocho- mu jednostki wraz z odpowiedzią na
Baker&McKenzie
dzące m.in. z dotacji z budżetu jed- zawarte w niej zarzuty nie póz
niej
nie opisowe z wykonania budżetu za 2003 r. orga-
nostki samorządu terytorialnego, niż przed rozpatrzeniem absoluto-
Jaka stawka
nowi stanowiącemu oraz właściwej regionalnej
natomiast przy wydatkach m.in. rium dla zarządu jednostki samorzą-
izbie obrachunkowej. Sprawozdanie opisowe z wy- na wpłaty do budżetu, du terytorialnego.
za badanie
�% w przypadku udzielania dotacji O negatywnej opinii wydanej
konania budżetu za 2003 r. jest jednym z etapów
z budżetu jednostki samorządu te- w sprawie przedłożonego przez za-
procedury absolutoryjnej w danej jednostce samo-
rytorialnego, należałoby tę formę rząd jednostki samorządu terytorial- bilansu
wydatków również przedstawić: ja- nego sprawozdania z wykonania bu-
rządu terytorialnego.
kim podmiotom zostały przekaza- dżetu, prezes izby informuje właści- Na zlecenie firmy za-
W myśl art. 136 ust. 1 ustawy o fi- wozdania z wykonania budżetu tej ne dotacje, na jaki cel, w jakiej wy- wego wojewodę i ministra właściwe- granicznej mającej sie-
nansach publicznych, zarząd jed- jednostki (art. 61 ust. 3 ustawy o sa- sokości oraz w trybie jakich przepi- go do spraw finansów publicznych. dzibę w Austrii mam badać
nostki samorządu terytorialnego (w morządzie gminnym, art. 61 ustawy sów, bilans w spółce polskiej ma-
gminie wójt, burmistrz, prezydent o samorządzie powiatowym, 72 �% sprawozdanie z wykonania budże- jącej siedzibę w Polsce. Re-
WARTO WIEDZIEĆ
miasta) przedstawia organowi sta- ustawy o samorządzie wojewódz- tu powinno również uwzględniać zultaty badania mam prze-
Od opinii składu orzekającego
nowiącemu sprawozdanie roczne twa). informację dotyczącą wykorzysta- słać do firmy austriackiej ma-
dotyczącej sprawozdania z wy-
z wykonania budżetu jednostki sa- nych przez zarząd jednostki samo- jącej 51 proc. udziałów w ba-
konania budżetu zarząd jed-
Co powinno zawierać spra-
morządu terytorialnego, zawierają- rządu terytorialnego (w gminie danej jednostce. Czy będzie
nostki samorządu terytorialne-
wozdanie
ce zestawienie dochodów i wydat- wójta, burmistrza, prezydenta mia- to eksport usług opodatko-
go może wnieść odwołanie do
ków wynikające z zamknięć rachun- Sprawozdanie z wykonania bu- sta) w trakcie roku budżetowego wany stawką 0 proc.  pyta
kolegium izby w terminie 14 dni
ków budżetu jednostki samorządu dżetu jednostki samorządu teryto- upoważnień ustawowych i udzielo- Anna Z.
od dnia doręczenia uchwały
terytorialnego, do 31 marca następ- rialnego powinno zawierać co naj- nych przez organ stanowiący,
składu orzekającego. Odwoła-
nego roku. Sprawozdanie to sporzą- mniej: �% w przypadku gmin  sprawozdanie Zgodnie z art. 4 pkt 6 obowią-
nie takie rozpatrywane jest
dzane jest w szczegółowości nie �% dochody według z
ródeł i działów powinno określać także dochody zującej ustawy o VAT ekspor-
w terminie 14 dni od daty jego
mniejszej niż w uchwale budżetowej klasyfikacji, z uwzględnieniem z tytułu wydawania zezwoleń na tem usług są usługi wykonywane
wniesienia (art. 20 ust. 2 ustawy
i przesyłane do regionalnej izby ob- wielkości dochodów planowanych sprzedaż napojów alkoholowych przez podatnika poza państwo-
o regionalnych izbach obra-
rachunkowej. oraz wykonanych; omówienie roz- i wydatki na realizację zadań okre- wą granicą Rzeczypospolitej
chunkowych).
Przy sporządzaniu sprawozdania bieżności w wykonywaniu docho- ślonych w programie profilaktyki Polskiej. Z pytania wynika, że
z wykonania budżetu jednostki sa- dów i ich przyczyny, i rozwiązywania problemów alko- badanie bilansu ma miejsce na
Udzielenie absolutorium
morządu terytorialnego należy �% wydatki budżetowe  należałoby je holowych. terenie Polski. Czynności tej nie
zarządowi
uwzględnić szczegółowość uchwały wykazać w szczegółowości do można więc uznać za eksport
Negatywna opinia izby
budżetowej danej jednostki samo- działów i rozdziałów klasyfikacji, Organ stanowiący jednostki sa- usług, nawet jeżeli za usługę pła-
rządu terytorialnego. Uchwała bu- z wyodrębnieniem grup wydatków Roczne sprawozdanie z wykona- morządu terytorialnego rozpatruje ci podmiot zagraniczny. Decy-
dżetowa powinna być opracowana zgodnie z art. 124 ust. 1 pkt 2 usta- nia budżetu jednostki samorządu te- sprawozdanie z wykonania budżetu dujące w tym przypadku znacze-
zgodnie z art. 124 ustawy o finan- wy o finansach publicznych oraz rytorialnego, przedłożone regional- jednostki samorządu terytorialnego nie ma miejsce wykonywania
sach publicznych. Sprawozdanie uwzględnić wielkości wydatków nej izbie obrachunkowej podlega za- za 2003 r. w terminie do 30 kwietnia czynności podlegającej opodat-
z wykonania budżetu nie może być planowanych i wykonanych, a tak- opiniowaniu przez skład orzekający 2004 r. i podejmuje uchwałę w spra- kowaniu.
opracowane w mniejszej szczegóło- że omówić rozbieżności w wyko- regionalnej izby obrachunkowej. wie udzielenia absolutorium zarzą- Wydaje się jednak, że istnieje
wości. Sprawozdanie z wykonania nywaniu wydatków z podaniem Opinia składu regionalnej izby obra- dowi jednostki samorządu teryto- możliwość opodatkowania staw-
budżetu jednostki samorządu tery- przyczyn ich powstania; jeżeli na- chunkowej nie jest wiążąca dla orga- rialnego (art. 136 ust. 2 ustawy o fi- ką VAT 0 proc. Jeżeli uznamy, że
torialnego może mieć różną formę, stąpiło przekroczenie wydatków nów stanowiących, ale powinna być nansach publicznych). badanie bilansu jest usługą rze-
ale musi uwzględniać wszystkie ele- budżetowych należałoby przedsta- uwzględniana przy rozpatrywaniu Sprawozdanie z wykonania bu- czoznawstwa lub usługą księgo-
menty wynikające z uchwały budże- wić przyczynę wykonania wydat- sprawozdania przez organ stanowią- dżetu jednostki samorządu teryto- wą, zastosowanie znajdzie par.
towej. Powinno ono zawierać rów- ków ponad plan oraz działania cy jednostki samorządu terytorialne- rialnego za 2003 r. jest podstawo- 64 rozporządzenia wykonawcze-
nież czytelną i jasną część opisową, podjęte w tym zakresie; w przypad- go. Opinia ta powinna dostarczyć wym elementem procedury absolu- go do ustawy o VAT (Dz.U. nr
która umożliwi organowi stanowią- ku wystąpienia zobowiązań zarów- obiektywnych informacji dotyczą- toryjnej w danej jednostce samorzą- 27, poz. 268 z póz
n. zm.).
cemu i regionalnej izbie obrachun- no niewymagalnych, jak i wyma- cych wykonania budżetu za dany rok du terytorialnego. Jego rozpatrzenie Stawka 0 proc. będzie miała
kowej ocenę wykonania budżetu za galnych należałoby podać kwoty budżetowy, ale nie przesądza o osta- przez organ stanowiący wraz z inny- zastosowanie, pod warunkiem
2003 r. oraz zadania, których dotyczą, tecznym wyniku oceny wykonania mi materiałami: wniosek komisji re- że:
�% w przypadku deficytu budżetu jed- budżetu przez organ stanowiący. wizyjnej w sprawie udzielenia lub �% usługa świadczona jest na
nostki samorządu terytorialnego Zgodnie z art. 21 ust. 3 ustawy nieudzielania absolutorium, opinie rzecz nierezydentów niebędą-
WARTO WIEDZIEĆ
należałoby wskazać z
ródło jego o regionalnych izbach obrachunko- składu orzekającego izby dotyczące cych podatnikami,
Zarząd jednostki samorządu te-
pokrycia i jak zostały one wykorzy- wych (patrz podstawa prawna), ne- wniosku komisji rewizyjnej i spra- �% podatnik posiada dowód, iż
rytorialnego (w gminach wójt,
stane; natomiast w przypadku nad- gatywną opinię zarząd jednostki sa- wozdania z wykonania budżetu  są należność za wykonaną usługę
burmistrz, prezydent miasta)
wyżki budżetu jednostki samorzą- podstawą do udzielenia lub nie- została zapłacona i przekaza-
powinien sporządzić sprawoz-
du terytorialnego wskazać jej prze- RADZI udzielania absolutorium dla organu na na rachunek bankowy po-
danie starannie i rzetelnie. Po-
znaczenie i wykorzystanie, wykonawczego jednostki samorzą- datnika w banku krajowym
Sporządzenie przez zarząd jed-
nadto sprawozdanie opisowe
�% odniesienie do stanu zobowiązań du terytorialnego za 2003 r. w terminie 90 dni od dnia wy-
nostki samorządu terytorialne-
z wykonania budżetu powinno
na koniec roku budżetowego z ty- Krystyna Gąsiorek konania usługi.
go (w gminie przez wójta, bur-
mieć powiązanie z uchwałą bu-
tułu zaciągniętych kredytów i po- mistrza, prezydenta miasta)
[e-mail] Przy przyjęciu przez podatni-
dżetową i jej zmianami oraz
życzek, wyemitowanych papierów ka powyższej interpretacji nie-
sprawozdania z wykonania bu-
sprawozdaniami budżetowymi
PODSTAWA PRAWNA
wartościowych oraz udzielonych dżetu jednostki samorządu te- zbędne jest posiadanie opinii
za analizowany okres.
�% Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r.
przez jednostkę samorządu teryto- rytorialnego jest obowiązkiem klasyfikacyjnej wydanej przez
o finansach publicznych (t.j. Dz.U.
rialnego pożyczek i poręczeń, ustawowym. Sprawozdanie to urząd statystyczny i ewentualnie
Gospodarka finansowa jednostki �% odniesienie do dochodów i wydat- powinno spełniać wymagania z 2003 r. nr 15, poz.148 z póz
n. zm.).
interpretacji właściwych orga-
określone w ustawie o finan- �% Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o sa- nów podatkowych wydanej
samorządu terytorialnego jest jawna ków związanych z realizacją zadań
sach publicznych, ustawie o ra- morządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r.
(jawność debat nad wykonaniem z zakresu administracji rządowej w trybie art. 14a (i następne)
chunkowości oraz przepisy do- nr 142, poz. 1591 z póz
n. zm.).
sprawozdania budżetowego jednost- i innych zadań zleconych jednost- Ordynacji podatkowej. Posiada-
tyczące sprawozdawczości bu- �% Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samo- nie powyższych interpretacji po-
ki samorządu terytorialnego, poda- ce samorządu terytorialnego usta-
dżetowej. Artykuł 136 ustawy
rządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2001 r.
wanie do publicznej wiadomości wami, zwoli podatnikowi stosować
o finansach publicznych ustala
nr 142, poz. 1592 z póz
n. zm.).
kwot dotacji udzielanych z budżetu �% jeżeli w jednostce samorządu tery- stawkę 0 proc. do wykonywa-
minimalny zakres sprawozda-
�% Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o sa- nych przez siebie czynności bez
jednostki samorządu terytorialnego; torialnego funkcjonują zakłady bu-
nia z wykonania budżetu jed-
morządzie województwa (t.j. Dz.U.
art. 11 ustawy o finansach publicz- dżetowe, gospodarstwa pomocni- narażanie się na potencjalne za-
nostki samorządu terytorialne-
z 2001 r. nr 142, poz. 1590 z póz
n. zm.).
nych). cze jednostek budżetowych, środki kwestionowanie stosowania
go, ale sprawozdanie to organ
�% Ustawa z dnia 7 paz
dziernika 1992 r.
Z zasady jawności gospodarki fi- specjalne i fundusze celowe, nale- stawki 0 proc. do opisanej w py-
wykonawczy jednostki samo-
o regionalnych izbach obrachunkowych
nansowej wynika również obowią- żałoby również ustosunkować się taniu transakcji.
rządu terytorialnego może spo-
(t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 55, poz. 577
zek publikacji przez zarząd gminy, do realizacji ich planów przycho- AW
rządzić w szerszym zakresie.
z póz
n. zm.).
powiatu, województwa m.in. spra- dów i wydatków oraz wykonania;
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Ewidencje  Porady 13
SPRAWOZDANIA. RÓŻNICE KURSOWE
EKSPERT WYJAŚNIA
Koniecznie  per saldo
Ewa Jakubczyk-Cały, prezes zarządu A&E Consult Sp. z o.o.
Co oznacza sformułowanie, iż % PRZYKA
AD
nadwyżkę dodatnich różnic
Zestawienie sald Saldo na
Czym są instrumenty
kursowych nad ujemnymi na-
 nazwa konta 31.12.2003 r.
leży wykazać per saldo jako
Wn Ma
 Przychody finansowe lub
751-1 Dodatnie zrealizowane 240
finansowe
nadwyżkę ujemnych nad do-
różnice kursowe
datnimi jako  Koszty finanso-
751-2 Dodatnie niezrealizowane 60
Jak można określić in- tyczące długoterminowych we ?  pyta Zenobiusz J. z So-
różnice kursowe
strumenty finansowe aktywów finansowych? snowca
752-1 Ujemne zrealizowane 320
dla potrzeb rachunkowości?  Reasumując, można powie-
różnice kursowe
 Określenie instrumentów fi- dzieć, że do długoterminowych Rozumiem, iż w pytaniu cho- 752-2 Ujemne niezrealizowane 20
nansowych zawarte jest w art. aktywów finansowych ujętych dzi o sposób wykazywania różnic
różnice kursowe
3 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 29 w pozycji inwestycji długotermi- kursowych w rachunku zysków
Razem 340 300
września 1994 r. o rachunkowości nowych zaliczamy: udziały lub ak- i strat. Różnice kursowe zalicza Per saldo 40
(t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. cje (głównie w zakresie uregulo- się odpowiednio do przychodów
694 z póz
n. zm.). Zgodnie z tymi wań kodeksu spółek handlo- i kosztów finansowych, a w uza- W rachunku zysków i strat wykazu-
przepisami, instrumentem finan- wych); inne papiery wartościowe sadnionych przypadkach do jemy kwotę 40 zł w grupie K  Kosz-
sowym jest kontrakt, który powo- (np. długoterminowe bony skar- kosztu wytworzenia produktów ty finansowe w pozycji IV  Inne .
duje powstanie aktywów finanso- bowe, obligacje); udzielone po- lub ceny nabycia towarów, a tak-
wych u jednej ze stron i zobowią- Definicja instrumentu finanso- życzki długoterminowe; inne dłu- że ceny nabycia lub kosztu wy- Warto w tym miejscu dodać, iż
zania finansowego albo instru- wego wymaga zatem kontraktu co goterminowe aktywa finansowe tworzenia środków trwałych obowiązująca od 16 stycznia no-
mentu kapitałowego u drugiej ze najmniej dwóch stron, w którym (weksle, czeki, lokaty, bony ko- w budowie lub wartości niemate- welizacja ustawy o rachunkowo-
stron, pod warunkiem że z kon- u jednej ze stron powstają aktywa mercyjne oraz odsetki od długo- rialnych i prawnych. Wymóg, iż ści, wprowadzona nowelizacją
traktu zawartego pomiędzy dwie- finansowe, a u drugiej instrument terminowych aktywów finanso- różnice kurso-we wykazujemy ustawy Kodeks spółek handlo-
ma lub więcej stronami jedno- kapitałowy lub zobowiązanie finan- wych)  jeżeli są płatne i wyma- w rachunku zysków i strat per wych, przewiduje istotną zmianę
znacznie wynikają skutki gospo- sowe. galne lub przeznaczone do zbycia saldo oznacza, iż nadwyżkę do- w tym zakresie. Mianowicie zmie-
darcze, bez względu na to, czy w okresie dłuższym niż 12 miesię- datnich różnic kursowych nad niony został sposób wyceny skład-
wykonanie praw lub zobowiązań Co w takim razie można cy od dnia bilansowego lub od da- ujemnymi wykazujemy w pozycji ników wyrażonych w walutach ob-
wynikających z kontraktu ma cha- zaliczyć do instrumen- ty ich założenia, wystawienia lub  Inne przychody finansowe , na- cych. Obecnie składniki te wyce-
rakter bezwarunkowy czy warun- tów finansowych? nabycia. tomiast nadwyżkę ujemnych róż- nia się po obowiązującym na
kowy.  Kategorie definicyjne instru- Do długoterminowych akty- nic nad dodatnimi wykazujemy dzień bilansowy ustalonym dla da-
mentu finansowego spełniają m.in.: wów finansowych natomiast nie jako  Inne koszty finansowe . nej waluty średnim kursie NBP.
Czego zatem nie moż- �% udziały, akcje w innych jednost- zaliczamy aktywów pieniężnych, Oznacza to wyłącznie prezenta- Trzeba podkreślić, iż ten sposób
na zaliczyć do instru- kach, które są aktywem finanso- które zawsze mają charakter akty- cję w sprawozdaniu finansowym, wyceny jednostki mogą zastoso-
mentów finansowych? wym u jednej ze stron a instru- wów obrotowych. a nie konieczność przeksięgowa- wać już do sprawozdań finanso-
 Do instrumentów finanso- mentem kapitałowym u drugiej, nia poszczególnych pozycji. wych za rok 2003.
wych nie zalicza się w szczegól- �% lokaty terminowe, pożyczki, Jak należy prezento-
ności: rezerw i aktywów z tytułu które są aktywem finansowym wać w sprawozdaniu fi-
AMORTYZACJA. ŚRODKI TRWAA
E
odroczonego podatku dochodo- u jednej ze stron kontraktu, nansowym długoterminowe
wego; umów o gwarancje finanso- a zobowiązaniem finansowym aktywa finansowe?
we, które ustalają wykonanie obo- u drugiej strony kontraktu,  Długoterminowe aktywa fi-
Zerowa wartość
wiązków z tytułu udzielonej gwa- �% dłużne papiery wartościowe, nansowe prezentujemy w spra-
rancji w formie zapłacenia kwot które są zobowiązaniem finan- wozdaniu odrębnie: w jednost-
księgowa
odpowiadających stratom ponie- sowym u emitenta i aktywem fi- kach powiązanych oraz w pozo-
sionym przez beneficjenta na sku- nansowym u nabywcy, stałych jednostkach. Nasza spółka posiada środki wartość księgowa wynosi 0), różnica
tek niespłacenia wierzytelności �% obligacje zamienne na akcje, trwałe, które podlegają amorty- przejściowa równa jest wartości po-
przez dłużnika w wymaganym ter- które są instrumentem kapitało- Czym są jednostki po- zacji. Amortyzacja bilansowa nie datkowej środka trwałego i wynosi
minie; umów o przeniesieniu wym u emitenta i aktywem fi- wiązane? pokrywa się z podatkową, np. od 15 000 zł. Jak nietrudno zauważyć
praw z papierów wartościowych nansowym u nabywcy obligacji,  Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 43 wartości środka trwałego w ce- różnica ta jest ujemna (wartość księ-
w okresie pomiędzy terminem za- �% weksle, bony, certyfikaty, które ustawy o rachunkowości, przez nie nabycia 60 000 zł, amortyza- gowa jest niższa od wartości podatko-
warcia i rozliczenia transakcji, są zobowiązaniem finansowym jednostki powiązane rozumie się cja bilansowa przy zastosowaniu wej). Należy więc ustalić aktywa na
gdy wykonanie tych umów wyma- u wystawcy i aktywem finanso- grupę jednostek obejmującą jed- stawki amortyzacji 20 proc. na odroczony podatek dochodowy.
ga wydania papierów wartościo- wym u posiadacza weksla. nostkę dominującą lub znaczące- dzień bilansowy wyniosła Aktywa = 15 000 zł x 19 proc. =
wych w określonym terminie, Do instrumentów finansowych go inwestora, jednostki zależne, 60 000 zł, a amortyzacja podat- 2850 zł.
również wtedy, gdy przeniesienie zaliczamy papiery dłużne emito- współzależne lub stowarzyszone. kowa według stawki 15 proc. wy- Ustaloną w powyższy sposób wy-
tych praw następuje w formie za- wane zarówno na podstawie prze- Definicje tych jednostek zawiera nosi 45 000 zł. Czy w takiej sytu- sokość aktywów na odroczony poda-
pisu na rachunku papierów war- pisów ustawy o obligacjach, jak i art. 3 ust. 1 pkt 37-41 ustawy. acji tworzyć trzeba rezerwę czy tek dochodowy należy zaksięgować
tościowych, prowadzonym przez kodeksu cywilnego, prawa we- powstanie aktyw z tytułu odro- w sposób zaprezentowany na sche-
podmiot upoważniony na podsta- kslowego. Kiedy powinny być kla- czonego podatku dochodowe- macie.
wie odrębnych przepisów; akty- syfikowane instrumen- go?  pyta Iwona J. z Biłgoraju 1. PK  polecenie księgowania na
wów i zobowiązań z tytułu pro- Co jeszcze można ty finansowe? dzień bilansowy aktywa z tytułu od-
gramów, z których wynikają uznać za instrumenty fi-  Instrumenty finansowe klasy- W przedstawionej sytuacji należy roczonego podatku dochodowego 
udziały pracowników oraz innych nansowe? fikuje się w dniu ich nabycia lub ustalić wartość księgową i wartość 2850 zł po stronie Wn konta  Akty-
osób związanych z jednostką  Do instrumentów finanso- powstania zgodnie z rozporządze- podatkową środka trwałego, a następ- wa z tytułu odroczonego podatku
w jej kapitałach, a także umów wych będziemy też zaliczać np. niem ministra finansów z dnia 12 nie obliczyć różnicę. Wartość księgo- dochodowego i po stronie Ma kon-
połączenia spółek. jednostki uczestnictwa w otwar- grudnia 2001 r. w sprawie szcze- wa wynosi: 60 000 zł  60 000 zł = 0. ta  Podatek dochodowy i inne obo-
tych funduszach inwestycyjnych, gółowych zasad uznawania, me- Wartość podatkowa wynosi 60 000 zł wiązkowe obciążenia wyniku finan-
certyfikaty inwestycyjne oraz in- tod wyceny, zakresu ujawniania  45 000 zł = 15 000 zł. Ponieważ sowego .
strumenty pochodne, jak np. kon- i sposobu prezentacji instrumen-
W następnym
trakty terminowe oraz opcje. tów finansowych (Dz.U. nr 149,
Środki trwałe Umorzenie środków trwałych
numerze tygodnika
Chcę podkreślić, że wymieniony poz. 1674) do następujących kate-
Sp. 60 000,- 60 000,- Sp.
katalog instrumentów finanso- gorii: aktywa finansowe i zobo-
Księgowość
wych nie jest zamknięty. Rozwój wiązania finansowe przeznaczo-
rynku finansowego jest bardzo ne do obrotu; pożyczki udzielone
i Płace
duży i liczba oraz cechy produk- i należności własne; aktywa finan- Aktywa z tytułu odroczonego Podatek dochodowy
podatku dochodowego i inne obowiązkowe
tów finansowych wciąż ulegają sowe utrzymywane do terminu
obciążenie wyniku finansowego
wzbogaceniu. wymagalności; aktywa finansowe
Deklaracja dostępne do sprzedaży.
1) 2850,- 2850,- (1
W jaki sposób mogliby-
śmy podsumować do- Rozmawiał Krzysztof Tomaszewski
kwartalna VAT
Wiesława Moczydłowska
tychczasowe rozważania do- [e-mail]
[e-mail]
PAMI
TAJ O PRENUMERACIE
NA II KWARTAA
BR.
W cenie prenumeraty CZASOPISM:
Ć% płyty CD z zawartością czasopisma jako dodatek do wersji papierowej (do wybranych tytułów)
Ć% Szybszy dostęp do czasopisma - przesyłamy biuletyn e-mail, który umożliwia
zapoznanie się z internetowym wydaniem czasopisma
Ć% Telefoniczne dyżury redakcyjne - rodzaj pogotowia telefonicznego dla wszystkich
Prenumeratorów.
PONADTO:
Ć% Dodatkowe zniżki dla osób, które wstąpią do Klubu INFOR-u
Ć% Pomoc kompetentnych konsultantów z naszego Biura Obsługi Klienta 0801 626 666
Oferujemy także PUBLIKACJE ELEKTRONICZNE
%
Wersje elektroniczne czasopism
%
Publikacje internetowe i na CD m.in.: INFOR LEX, ISP, MULTIMEDIA GAZETY PRAWNEJ
UWAGA! Prenumeratę produktów INFOR-u można podjąć w dowolnym momencie, na dowolny okres:
kwartał, pół roku, 3 kwartały lub rok.
ZADZWOC
I SPRAWDy
SZCZEGÓA
Y:
30 00
(w godz. 7 - 17 )
0 801 626 666, (022) 761 30 30
LUB WEJDy
NA STRON
www.sklep.infor.pl
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004 Płace 15
ZWOLNIENIA GRUPOWE. NOWE ZASADY NABYWANIA PRAWA DO ODPRAWY PIENI
ŻNEJ
Rekompensata za utracone
miejsce pracy
Odprawa pieniężna przysługująca pracowniko-
współczynnik urlopowy opowiedział sąd orzeka w tym wypadku o od-
WYJAŚNIA
się także Sąd Najwyższy, który szkodowaniu.
wi w razie rozwiązania stosunku pracy z przy-
Jeżeli pracodawca rozwiązał
w uchwale z 9 maja 2000 r., III ZP Jest to zatem rodzaj odszkodo-
czyn nie leżących po jego stronie zyskała obec-
stosunek pracy z pracowni- wania ustawowego, które należy się
12/00 (OSNP 2000/22, poz. 806)
kiem z przyczyn nie leżących
nie bardziej jednoznaczny charakter rekompen- przyjął, że przy ustalaniu odprawy w granicach z góry określonych
po jego stronie, pracownikowi
pieniężnej przysługującej w ramach bez względu na to, czy pracownik
saty za utracone miejsce pracy. Prawo do tego
przysługuje odprawa pienięż-
zwolnień grupowych wystarczy po- poniósł z tego powodu jakąkolwiek
świadczenia nie jest bowiem uzależnione od te-
na, a jeśli pracodawca wypo-
przestać na ustaleniu miesięcznej szkodę. Innymi słowy, zabezpiecza
wiedział mu umowę o pracę
go, czy zwalniani pracownicy mają zagwaranto- średniej arytmetycznej wszystkich ono pracownika przed bezpraw-
z naruszeniem przepisów pra-
składników wynagrodzenia pracow- nym działaniem pracodawcy, po-
wany inny dochód po zwolnieniu czy też nie.
wa, np. nie zachowując prze-
nika, w sposób przewidziany w par. zbawiającym go dochodu z pracy,
widzianego w ustawie trybu
Odprawa pieniężna wypłacana na Zgodnie z zasadami obowiązują- 14 17 rozporządzenia z dnia 8 stycz- gdy jego roszczenie o przywrócenie
postępowania, to pracowniko-
mocy art. 8 ustawy z dnia 13 marca cymi przy ekwiwalencie odprawę nia 1997 r. do pracy nie może być zrealizowa-
wi zamiast roszczenia o przy-
2003 r. o szczególnych zasadach roz- pieniężną ustala się według zasad ne z przyczyn określonych w art.
wrócenie do pracy przysługuje
Odprawa a prawo
wiązywania z pracownikami stosun- obowiązujących przy obliczaniu 45 par. 2 k.p.
stosowne odszkodowanie.
do odszkodowania
ków pracy z przyczyn niedotyczą- ekwiwalentu pieniężnego za urlop Natomiast odprawa pieniężna
Brak jest bowiem podstaw
cych pracowników (Dz.U. nr 90, wypoczynkowy. Sposób obliczania Nabycie prawa do odprawy pie- z art. 8 omawianej ustawy przysługu-
prawnych, które wykluczałyby
poz. 844) przysługuje zawsze, gdy ekwiwalentu urlopowego określa niężnej przewidzianej w art. 8 oma- je pracownikowi niezależnie od tego,
kumulatywne dochodzenie
zwolnienie następuje z przyczyn natomiast rozporządzenie ministra wianej ustawy nie pozbawia pra- czy rozwiązanie z nim stosunku pra-
przez pracownika odszkodo-
określonych w ustawie. Nie ma więc pracy i polityki socjalnej z dnia cownika uprawnień przysługują- cy przez pracodawcę było niezgodne
wania z art. 45 par. 2 k.p. i od-
znaczenia, że pracownik po zwolnie- 8 stycznia 1997 r. w sprawie szcze- cych z innych tytułów. Również za- z prawem lub niewadliwe, jeżeli na-
prawy pieniężnej z art. 8 usta-
niu podejmuje pracę w zakładzie, gółowych zasad udzielania urlopu sądzenie na jego rzecz odszkodowa- stąpiło z określonych przyczyn nie
wy z dnia 13 marca 2003 r.
który przejął mienie dotychczasowe- wypoczynkowego, ustalania i wy- nia nie ma wpływu na prawo do sto- leżących po stronie pracownika.
go pracodawcy. Również ponowne płacania wynagrodzenia za czas sownej odprawy. Przykładowo, pra- nień, gdyż każde z nich odnosi się in- Poza tym odprawa pieniężna nie
zatrudnienie u tego pracodawcy nie urlopu oraz ekwiwalentu pieniężne- cownik, z którym rozwiązano stosu- nego okresu pracy i opiera się na od- ma charakteru odszkodowawczego.
pozbawia pracownika prawa do go za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 nek pracy z przyczyn wskazanych miennych przyczynach prawnych. Nie jest ona też naprawieniem szko-
świadczenia. z póz
n. zm.). w omawianej ustawie, ma prawo do Przewidziane w art. 45 par. 2 k.p. dy lub straty, jaką pracownik po-
Odesłanie do ogólnych zasad do- odprawy niezależnie od zasądzone- odszkodowanie jest jednym z upraw- niósł w związku z bezprawnym po-
tyczących obliczania ekwiwalentu go na jego rzecz odszkodowania na nień przysługujących pracownikowi zbawieniem go zatrudnienia, lecz
WYJAŚNIA urlopowego nie oznacza jednak au- podstawie art. 45 par. 2 w związku w razie nieuzasadnionego lub nie- świadczeniem pracodawcy w razie
tomatycznego i całościowego stoso- z art. 471 k.p. zgodnego z prawem wypowiedzenia powstania zdarzeń, które zgodnie
Prawo do odprawy pieniężnej
przysługuje każdemu pracow- wania wszystkich przepisów normu- Należy bowiem podkreślić, że umowy o pracę przez pracodawcę, z ustawą powodują niemożliwość
jących tę problematykę. Przy ustala- z porównania cech charakterystycz- gdy umowa ta uległa już rozwiąza- lub niecelowość kontynuowania
nikowi, który utracił pracę
w ramach zwolnień grupo- niu wysokości odprawy pieniężnej nych odszkodowania i odprawy pie- niu. Ustalając, że uwzględnienie żą- stosunku pracy.
wych lub indywidualnych nie ma potrzeby uwzględniania niężnej nie wynika identyczność dania pracownika przywrócenia do Danuta Klucz
z przyczyn nieleżących po jego współczynnika urlopowego i dziele- przedmiotowa i czasowa tych upraw- pracy jest niemożliwe lub niecelowe, [e-mail]
stronie, niezależnie od jego sy- nia przez niego sumy miesięcznych
tuacji majątkowej, a więc tak- wynagrodzeń.
że wtedy, gdy równolegle
Oznacza to, że w zakresie wylicza- EKSPERT WYJAŚNIA
z zatrudnieniem pobierał on
nia tego świadczenia niecelowe jest
rentę lub emeryturę albo pro-
dokonywanie operacji zmierzają-
wadził działalność gospodar-
cych do obliczenia kwoty ekwiwa- Danuta Klucz, specjalista z zakresu prawa pracy
czą na własny rachunek.
lentu za jeden dzień urlopu, co mo-
głoby bezzasadnie różnicować jego Pracodawca wręczył pra- że w sytuacji gdy pracownik nie wy-
Wysokość odprawy
wysokość w przypadku pracowni- cownikowi wypowiedze- raził zgody na cofnięcie tego wypo-
Wysokość odprawy pieniężnej ków pobierających równe składniki nie, w którym jako przyczynę wiedzenia. Dlatego doręczone pra-
uzależniona jest od zakładowego sta- wynagrodzenia w okresie poprzedza- wskazał redukcję etatów. Pra- cownikowi wypowiedzenie umowy
żu, jakim legitymuje się zwalniany jącym miesiąc nabycia prawa do od- cownik posiadając dwunasto- o pracę skutkuje rozwiązaniem
pracownik. I wynosi ona jednomie- prawy. letni staż pracy u tego praco- umowy o pracę z datą upływu okre-
sięczne wynagrodzenie, jeżeli pra- Za zbędnością dzielenia sumy dawcy wystąpił o wypłatę od- su wypowiedzenia, niezależnie od
cownik przepracował u danego pra- miesięcznych wynagrodzeń przez prawy w wysokości trzykrotne- tego, czy istniejąca w dacie wypo-
codawcy mniej niż 2 lata, dwumie- go wynagrodzenia, po czym o szczególnych zasadach rozwiązy- wiedzenia przyczyna jest nadal ak-
WYJAŚNIA
sięczne wynagrodzenie, jeżeli staż pracodawca zaproponował mu wania z pracownikami stosunków tualna w czasie całego okresu wy-
zakładowy wynosi co najmniej 2 la- anulowanie dokonanego wypo- pracy z przyczyn niedotyczących powiedzenia czy też przestała ist-
W poprzednim stanie praw-
ta, jednak nie więcej niż 8 lat oraz wiedzenia. Czy nieprzyjęcie pracowników. Pracownikowi przy- nieć. Propozycja pracodawcy kon-
nym w razie zbiegu prawa do
trzykrotność wynagrodzenia, jeżeli
odprawy pieniężnej i jednora- propozycji pracodawcy może sługuje w takim przypadku odpra- tynuowania stosunku pracy złożo-
pracownik przepracował u danego zowej odprawy emerytalnej pozbawić pracownika prawa wa pieniężna w wysokości uzależ- na pracownikowi w okresie wypo-
pracodawcy ponad 8 lat. lub rentowej pracownikowi do odprawy? nionej od stażu pracy posiadanego wiedzenia oraz brak jego zgody na
Wysokość należnej odprawy zo- przysługiwała jedna, korzyst-  Skuteczność anulowania wy- u danego pracodawcy. W omawia- anulowanie wypowiedzenia umowy
stała więc z jednej strony zróżnico- niejsza dla niego, odprawa. powiedzenia pracownikowi umowy nej sytuacji pracownik słusznie do- o pracę nie niweczą zaś przyczyn,
wana w zależności od stażu zakła- Nowa ustawa nie zawiera po- o pracę uzależniona jest od wyraże- maga się wypłaty odprawy w wyso- dla których zostało dokonane to wy-
dowego pracownika, z wyraz
ną pre- dobnego zapisu, z czego nale- nia na to zgody przez pracownika. kości trzymiesięcznego wynagro- powiedzenie i nie pozbawiają pra-
żałoby wnioskować, że speł-
ferencją dłuższego okresu zatrud- W przypadku braku takiej zgody dzenia. Odprawa przysługuje pra- cownika prawa do stosownej odpra-
nienie przez pracownika prze-
nienia u pracodawcy, który dokonu- wypowiedzenie jest skuteczne we cownikowi w razie rozwiązania wy. Również zmiana sytuacji w za-
słanek uprawniających do tych
je zwolnienia, z drugiej zaś  od wy- wszystkich swoich elementach umowy o pracę, co oznacza, że bez kładzie pracy i brak potrzeby reduk-
świadczeń uprawnia go do
sokości wynagrodzenia pobierane- i powoduje rozwiązanie umowy rozwiązania umowy o pracę w try- cji etatów w okresie wypowiedzenia
obydwu odpraw. Jeżeli zatem
go przez pracownika w czasie trwa- o pracę na skutek wypowiedzenia bie przepisów tej ustawy prawo do umowy o pracę nie powoduje bez-
pracownik zostanie zwolniony
nia stosunku pracy. W każdym jed- dokonanego przez pracodawcę. tej odprawy nie powstałoby. Z dru- skuteczności dokonanego wypowie-
z przyczyn nie leżących po je-
nak przypadku wysokość odprawy Wypowiedzenie przez pracodawcę giej jednak strony nie oznacza to, dzenia. Pogląd taki wyrażono także
go stronie i zwolnienie to
pieniężnej nie może przekraczać umowy o pracę z powodu redukcji że w dacie rozwiązania umowy w orzecznictwie SN (uchwała z 7 lu-
zbiegnie się w czasie z jego
kwoty piętnastokrotnego minimal- etatów stanowi przyczynę rozwią- o pracę musi istnieć nadal przyczy- tego 1991 r., III PZP 26/90; OSNC
przejściem na rentę lub eme-
nego wynagrodzenia za pracę obo- zania umowy o pracę określoną na uzasadniająca wypowiedzenie 1991/7, poz. 89, a także wyrok z 9 li-
ryturę, zachowa prawo do
wiązującego w dniu rozwiązania w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. pracownikowi umowy o pracę, tak- stopada 1990 r. I PR 335/90).
dwóch odrębnych odpraw.
stosunku pracy.
www.gazetaprawna.pl
KSI
GOWOŚĆ I PA
ACE
16 Zmiany prawa GAZETA PRAWNA NR 62 (1171) 29 MARCA 2004
KALENDARIUM PRAWNE
�% Postanowienie ministra gospodarki, pracy i polityki społecz- wraz z dodatkami I i II, sporządzonego w Brukseli dnia
JUŻ OBOWI
ZUJ

nej z dnia 18 marca 2004 r. w sprawie wstępnych ustaleń 26 czerwca 1999 r. (Dz.U. nr 43, poz. 389)
dokonanych w ramach ponownego rozpatrzenia decyzji mi-
UKAZAA
O SI

23 MARCA 2004 R.
nistra gospodarki z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie usta-
�% Rozporządzenie ministra finansów z dnia 10 marca
PCC
nowienia ostatecznego cła antydumpingowego w związku
2004 r. w sprawie zaniechania poboru podatku docho- �% Rozporządzenie ministra finansów z dnia 10 marca 2004 r.
z przywozem na polski obszar celny syntetycznych włókien
dowego od osób fizycznych od niektórych dochodów zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad
ciętych z poliestrów, pochodzących z Republiki Białoruś, po
(przychodów) (Dz.U. nr 47, poz. 454) poboru podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. nr 47,
cenach dumpingowych (MP nr 14, poz. 228)
poz. 453) zacznie obowiązywać z dniem uzyskania przez Pol-
Zarządzono zaniechanie poboru podatku dochodowego
B
D
OBOWI
ZYWAĆ
skę członkostwa w Unii Europejskiej, z wyjątkiem par. 1
od osób fizycznych od dochodu z tytułu diet przysługują-
cych w związku z podróżą służbową, w kwotach przekra- 30 MARCA 2004 R. pkt. 1-3, które obowiązują od 23 marca 2004 r.
Od 23 marca obowiązują te przepisy rozporządzenia, które
czających dochód zwolniony od podatku dochodowego na
PRAWO CELNE
dotyczą trybu uiszczania zapłaty podatku od czynności cywil-
podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku docho-
�% Rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki spo-
noprawnych. Zgodnie z nowelą osoby fizyczne, prawne oraz
dowym od osób fizycznych. Zaniechanie, o którym mowa
łecznej z dnia 5 marca 2004 r. w sprawie kontyngentów
jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej bę-
ma zastowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od
taryfowych na przywóz niektórych towarów na potrzeby
dące stronami czynności cywilnoprawnej obliczają i dokonują
dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2003 r.
przemysłu motoryzacyjnego (Dz.U. nr 46, poz. 439)
zapłaty podatku w kasie właściwego organu podatkowego lub
Kontyngent na przywóz niektórych towarów na potrzeby
na rachunek bankowu właściwego organu podatkowego, chy-
przemysłu motoryzacyjnego (np. rur, przewodów, węży, arty-
25 MARCA 2004 R.
ba że podatek pobierany jest przez płatnika. Także od 23 mar-
kułów z gumy, innej niż ebonit, pompek do cieczy), dla któ-
ca strony czynności cywilnoprawnych obowiązane do zapłaty
PRAWO CELNE
rych stosować się będzie obniżone zerowe stawki celne,
podatku składają organowi podatkowemu jedną deklarację.
�% Postanowienie ministra gospodarki, pracy i polityki społecz-
ustanowiono do 30 kwietnia 2004 r.
Pozostałe normy rozporządzenia zawierają nowe wzory
nej z dnia 18 marca 2004 r. w sprawie wstępnych ustaleń
deklaracji pcc, które będzie trzeba stosować od 1 maja br.
dokonanych w ramach ponownego rozpatrzenia decyzji mi-
31 MARCA 2004 R.
Jednakże w przypadku czynności cywilnoprawnych innych
nistra gospodarki z dnia 3 sierpnia 2000 r. w sprawie usta-
PRAWO CELNE niż umowa spółki lub zmiana umowy spółki podatnicy do
nowienia ostatecznego cła antydumpingowego w związku
dnia 31 grudnia 2004 r. mogą składać deklarację według
z przywozem na polski obszar celny kabla z włókna synte- �% Ustawa z dnia 22 stycznia 2004 r. o ratyfikacji Protoko-
starych wzorów.
łu zmian do Międzynarodowej konwencji dotyczącej
tycznego z poliestrów, pochodzących z Republiki Białoruś, Agnieszka Wyszomirska
uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego
[e-mail]
po cenach dumpingowych (MP nr 14, poz. 227)
WAŻNE ADRESY
Ministerstwo Finansów Departament Rachunkowości, 3. Izba Skarbowa w Opolu Izba Skarbowa w Krakowie 12. Izba Skarbowa w Poznaniu
ul. Świętokrzyska 12 Stanowisko ds. Usługowego ul. Ozimska 19 ul. Wadowicka 10 ul. Ratajskiego 5
00-916 Warszawa Prowadzenia Ksiąg Rachunkowych: 45 057 Opole 60 967 Poznań
31 415 Kraków
tel. [phone] tel. [phone] tel. [phone] tel. [phone]
tel. [phone]
w godzinach 8.15-16.15 4. Izba Skarbowa we Wrocławiu 13. Izba Skarbowa w Szczecinie
8. Izba Skarbowa w Warszawie
Bieżące informacje, kontakty
tel. [phone] ul. Pretficza 11 ul. Roosevelta 1,2
ul. Alojzego Felińskiego 2B
z dziennikarzami: 50 983 Wrocław 70 525 Szczecin
w godzinach 10.00-12.00
01 513 Warszawa
Anna Puzyna-Sobocińska tel. [phone] tel. [phone]
tel. [phone]
Mirosława Malesa 5. Izba Skarbowa w Bydgoszczy 14. Izba Skarbowa w Rzeszowie
Komisja Egzaminacyjna Doradców
9. Izba Skarbowa w A
odzi
tel. [phone], ul. Dr. Emila ul. Geodetów 1
Podatkowych:
Al. Kościuszki 83
694 36 04, 827 36 69 Warmińskiego 18 35 959 Rzeszów
tel. [phone]
90 437 A
ódz

fax [phone] 950 Bydgoszcz tel. [phone]
tel. [phone]
tel. [phone]. Izba Skarbowa w Kielcach
1. Izba Skarbowa w Gdańsku
10. Izba Skarbowa w Lublinie
Biuro Komunikacji 6. Izba Skarbowa w Białymstoku ul. Wesoła 56 25 953 Kielce
ul. Długa 75/76
ul. I Armii Wojska Polskiego 3
ul. Słonimska 1 tel. [phone]
Społecznej 80 831 Gdańsk
20 950 Lublin
15 026 Białystok 16. Izba Skarbowa w Katowicach
Sekretariat: tel. [phone]
tel. [phone]
tel. [phone]
Anna Sulik 2. Izba Skarbowa w Olsztynie ul. Damrota 25
11. Izba Skarbowa w Zielonej Górze
tel. [phone] Al. Marszałka 7. Izba Skarbowa w Krakowie 40 022 Katowice
ul. Sikorskiego 2
J. Piłsudskiego 59A ul. Wiślna 7 tel. [phone]
fax [phone]
10 950 Olsztyn 31 007 Kraków 65 958 Zielona Góra
Więcej adresów:
tel. [phone] tel. [phone] tel. [phone] www.gazetaprawna.pl/adresy
KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU W 2003 R.
TABELE KURSÓW ŚREDNICH NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
Od dnia 21.03.2004 r. do dnia 28.03.2004 r.
koszty uzyskania przychodu miesięcznie: 99,96 zł
 jeden zakład rocznie: 1199,52 zł
TABELA TABELA TABELA TABELA TABELA koszty uzyskania przychodów nie może przekroczyć 1799,37 zł
NR 57/A/NBP/2004 NR 58/A/NBP/2004 NR 59/A/NBP/2004 NR 60/A/NBP/2004 NR 61/A/NBP/2004  kilka zakładów rocznie
SYMB.
KRAJ WALUTA koszty uzyskania przychodu miesięcznie: 124,95 zł
z dnia 22.03.2004 r. z dnia 23.03.2004 r. z dnia 24.03.2004 r. z dnia 25.03.2004 r. z dnia 26.03.2004 r.
WAL.
dla dojeżdżających
KURS ŚREDNI KURS ŚREDNI KURS ŚREDNI KURS ŚREDNI KURS ŚREDNI
rocznie: 1499,40 zł
koszty uzyskania przychodu nie może przekroczyć 2249,21 zł
Australia 781 1 AUD 2,8856 2,8650 2,8630 2,8714 2,9086
dla dojeżdżających rocznie
Cypr 615 1 CYP 8,0652 8,0259 8,0246 8,0312 8,1231
 kilka zakładów
Czechy 213 1 CZK 0,1425 0,1418 0,1433 0,1443 0,1456
(Dz.U. z 2002 r. nr 141, poz. 1182)
Dania 792 1 DKK 0,6342 0,6313 0,6313 0,6317 0,6390
Estonia 233 1 EEK 0,3019 0,3005 0,3005 0,3007 0,3041
KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU W 2004 R.
Hongkong 633 1 HKD 0,4933 0,4889 0,4908 0,4980 0,5034
koszty uzyskania przychodu miesięcznie: 102,25 zł
Japonia 784 100 JPY 3,5851 3,5665 3,6057 3,6564 3,7108
 jeden zakład rocznie: 1227,00 zł
Kanada 788 1 CAD 2,8852 2,8669 2,8687 2,8958 2,9601
koszty uzyskania przychodów nie może przekroczyć 1840,77 zł
Litwa 234 1 LTL 1,3677 1,3615 1,3618 1,3624 1,3782  kilka zakładów rocznie
koszty uzyskania przychodu miesięcznie: 127,82 zł
A
otwa 235 1 LVL 7,1686 7,1242 7,1475 7,1981 7,2849
dla dojeżdżających
Malta 660 1 MTL 11,0765 11,0263 11,0350 11,0404 11,1925
rocznie: 1533,84 zł
koszty uzyskania przychodu nie może przekroczyć 2300,94 zł
Norwegia 796 1 NOK 0,5600 0,5556 0,5578 0,5575 0,5640
dla dojeżdżających rocznie
RPA 682 1 ZAR 0,5809 0,5835 0,5836 0,5862 0,5941
 kilka zakładów
Rosja 201 1 RUB 0,1348 0,1337 0,1343 0,1362 0,1378
(Dz.U. z 2003 r. nr 202, poz. 1956)
Słowacja 214 1 SKK 0,1174 0,1170 0,1171 0,1170 0,1183
Słowenia 212 100 SIT 1,9842 1,9751 1,9748 1,9753 1,9977
SKALA PODATKU DOCHODOWEGO
Szwajcaria 797 1 CHF 3,0319 3,0347 3,0298 3,0391 3,0592
OD OSÓB FIZYCZNYCH W 2003 i 2004 R.
Szwecja 798 1 SEK 0,5126 0,5093 0,5094 0,5069 0,5138
Podstawa obliczenia podatku w złotych
UGW 978 1 EUR* 4,7230 4,7016 4,7020 4,7043 4,7585
Ukraina 232 1 UAH 0,7210 0,7150 0,7180 0,7283 0,7364 ponad do Podatek wynosi
37 024 19 proc. podstawy obliczenia minus
USA 787 1 USD 3,8433 3,8122 3,8269 3,8821 3,9275
530 zł 08 gr
Węgry 207 100 HUF 1,8655 1,8646 1,8686 1,8812 1,8985
37 024 74 048 6504 zł 48 gr plus 30 proc. nadwyżki
ponad 37 024 zł
Wielka Brytania 789 1 GBP 7,0640 7,0378 7,0516 7,0114 7,1075
74 048 17 611 zł 68 gr plus 40 proc. nadwyżki
MFW (SDR) 861 1 XDR 5,6615 5,6331 5,6637 5,6987 5,7604
ponad 74 048 zł
* Dotyczy: Austrii, Belgii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Luksemburga, Niemiec, Portugalii i Włoch Oprac. EM (Dz.U. z 2002 r. nr 200, poz. 1691), (Dz.U. z 2003 r. nr 202, poz. 1956)