Porozumienia ograniczające
konkurencję (1)
" Forma porozumienia - umowa, uzgodnienie, uchwała zrzeszenia,
izby, uzgodniona praktyka (Art. 5 uokik)
Publicznoprawna ochrona
" ustalanie cen (kartele cenowe) np. uchwała izby aptekarskiej
nakazująca stosowanie maksymalnych cen na leki ryczałtowe,
konkurencji i konsumentów
uchwały samorządu notariuszy, minimalna cena kursu na prawo
jazdy
(2)
" ustalanie innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów
(porozumienia kondycjonalne)  np. zakaz stosowania kart stałego
klienta
" ograniczanie lub kontrolowanie produkcji lub zbytu (porozumienia
APG 2005
kontyngentowe), postępu technicznego lub inwestycji- np.
uzgodnienie likwidacji części tablic reklamowych
" podział rynków zbytu lub zakupu (porozumienia podziałowe), np.
podział rynku aptecznego wg kryteriów geograficznych
Porozumienia ograniczające Porozumienia ograniczające
konkurencję (2) konkurencję (3)
" stosowanie w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych
" Wyjątki od zakazu - przypadki bagatelne - art.
lub niejednolitych warunków umów (porozumienia w sprawie
6,7 (porozumienia przedsiębiorców poniżej 5%
dyskryminacji), stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki
konkurencji, np. porozumienie w sprawie wyższych cen najmu dla
rynku, a na różnych szczeblach obrotu - 10%)
konkurentów
" Wyłączenia dokonane przez RM jeżeli
" uzależnianie zawarcia umowy od innego świadczenia bez związku z
przedmiotem umowy (porozumienia w sprawie wiązania) np. porozumienia przyczyniają się do polepszenia
porozumienie w sprawie sprzedaży sprzętu wyłącznie z
produkcji, dystrybucji, jeżeli konsument odnosi
obowiązkiem zakupu materiałów eksploatacyjnych
część korzyści, a porozumienie nie eliminuje
" ograniczanie dostępu do rynku lub eliminowanie z rynku
przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem np. dostęp do konkurencji (ubezpieczenia, porozumienia
kanalizacji kablowej na zasadach wyłączności, niestosowanie
specjalizacyjne i kooperacyjne, porozumienia
równych lub korzystniejszych warunków przewozów kolejowych w
wertykalne w sprawie wyłączności dostawcy,
stosunku do konkurentów
sprzedaży, franchisingowe)
" uzgadnianie warunków ofert w przetargu (porozumienia
przetargowe)
" Sankcja - nieważność porozumień lub ich części
1
Nadużywanie pozycji dominującej (1) Nadużywanie pozycji dominującej (2)
" Przejawy nadużywania pozycji dominującej
" Pojęcie pozycji dominującej - pozycja
" bezpośrednie lub pośrednie narzucanie nieuczciwych cen
przedsiębiorcy, która umożliwia mu
(nadmiernie wygórowane albo rażąco niskie) odległych terminów
płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów
zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku
(nieuczciwe warunki) np. ceny zakładów wodociągowych, wysoka
właściwym przez stworzenie mu możliwości opłata za brak legitymacji, zaniżona cena za przewozy w celu
wyeliminowania konkurencji
działania w znacznym zakresie niezależnie od
" ograniczenie produkcji, zbytu (kontyngentowanie) lub postępu
konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów;
technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów , np.
ograniczanie sprzedaży w celu podniesienia cen
domniemywa się, że przedsiębiorca ma pozycję
" stosowanie w podobnych umowach uciążliwych lub niejednolitych
dominującą, jeżeli jego udział w rynku
warunków umów, stwarzających zróżnicowane warunki konkurencji
(dyskryminacja) np. stosowanie różnych stawek na wysypisku w
przekracza 40%,
zależności od pochodzenia firmy, pobieranie opłat za korzystanie z
przystanków tylko od niektórych przewoz
ników
" Pozycja indywidualna (jeden przedsiębiorca) i
pozycja łączna (kolektywna)
Naruszenie zbiorowych interesów
Nadużywanie pozycji dominującej (3)
konsumentów (1)
" uzależnianie zawarcia umowy od innego świadczenia (wiązanie " Bezprawne działanie przedsiębiorcy godzące w zbiorowe interesy
ofert), niemającego związku z przedmiotem umowy, np. obowiązek konsumentów:
współuczestnictwa w inwestycji telekomunikacyjnej, uzależnianie
 stosowanie postanowień niedozwolonych wzorców umownych
najmu od objęcia udziałów w spółce giełdy rolnej (postanowienia nieuzgodnione indywidualnie, kształtujące prawa i
obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,
" przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do
rażąco naruszając jego interesy)
powstania bądz
rozwoju konkurencji, np. uzależnianie rabatu od
" zakazy z art.3853 KC, domniemanie niedozwolonego charakteru  np.
przeznaczenia większości budżetu reklamowego
wyłączenie lub istotne ograniczenie odpowiedzialności wobec konsumenta,
" narzucanie uciążliwych warunków umów, przynoszących cesja praw i obowiązków bez zgody konsumenta, uzależnienie umowy od
przyrzeczenia zawierania umów podobnego rodzaju lub innej umowy bez
nieuzasadnione korzyści przedsiębiorcy np. brak odpowiedzialności
związku z umową zawieraną, uprawnienie kontrahenta do jednostronnej
dostawcy energii za szkody wyrządzone przy usuwaniu awarii,
zmiany umowy, wyłączenie obowiązku zwrotu zapłaty za świadczenie
bezpłatne przekazywanie inwestycji telekomunikacyjnych,
niespełnione, pozbawienie prawa do rozwiązania, wypowiedzenia umowy,
energetycznych rażąco wygórowana kara umowna
" stwarzanie konsumentom uciążliwych warunków dochodzenia praw
" ponad 600 klauzul zakazanych przez SOKiK z inicjatywy konsumentów,
np. uciążliwe warunki rozwiązania umowy, reklamacji
organizacji konsumenckich, rzeczników konsumentów, Prezesa UOKiK -
postanowienia nieważne
Skutki - nieważność czynności stanowiącej nadużycie pozycji
dominującej.
2
Naruszenie zbiorowych interesów Przeciwdziałanie nadmiernej
konsumentów (2)
koncentracji (1)
 naruszanie obowiązku udzielania informacji  " Zamiar koncentracji - połączenie przedsiębiorców,
nieprawdziwa informacja o możliwości złożenia przejęcie kontroli nad przedsiębiorcą (nabycie akcji,
reklamacji, niepowiadomienie klienta o powstaniu udziałów, majątku), utworzenie nowego przedsiębiorcy,
zaległości i przekazaniu jego danych do BIG unia personalna, nabycie znacznych pakietów (powyżej
25%).
 nieuczciwa lub wprowadzająca w błąd reklama i inne
czyny nieuczciwej konkurencji, np. nieprawidłowe " Wyłączenia  obrót uczestników koncentracji poniżej 50
oznaczenie towaru w promocji, fałszywa informacja o mln euro, obrót podmiotu przejmowanego nie przekracza
wyprzedaży likwidacyjnej 10 mln euro, w obrębie grupy kapitałowej
 inne np. opłaty za rozpakowanie towaru w sklepie, " Podział kompetencji:
zastraszanie konsumentów przez firmy windykacyjne,  kontrola krajowa od 50 mln euro obrotu
odpłatne wydawanie legitymacji uprawniających do
 kontrola Komisji od 5 mld (2,5 mld) obrotu światowego lub 250
mln (100 mln) obrotu wspólnotowego
ulg w komunikacji
Przeciwdziałanie nadmiernej Przeciwdziałanie nadmiernej
koncentracji (2) koncentracji (3)
" Dokonanie koncentracji przez przedsiębiorcę zależnego
" Postępowanie - zgłoszenie zamiaru koncentracji
przypisuje się przedsiębiorcy dominującemu.
przez przedsiębiorcę przejmującego kontrolę lub
" Przedsiębiorca dominujący :
wspólnie.
a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością
" Decyzja o zgodzie na koncentrację - jeżeli nie
głosów
powstanie lub nie umocni się pozycja
b) jest uprawniony do powoływania większości członków
dominująca i nie nastąpi ograniczenie
zarządu lub rady nadzorczej
c) więcej niż połowa członków zarządu jest jednocześnie konkurencji. Można określić warunki (zbycie
członkami zarządu innego przedsiębiorcy
udziałów, majątku, wyzbycie się kontroli nad
d) wywiera decydujący wpływ na działalność innego przedsiębiorcą). Zezwolenie mimo dominacji -
przedsiębiorcy (umowa o zarządzanie, o przekazywanie
jeżeli wystąpi postęp tech.-ekonom. lub korzyści
zysku)
dla gospodarki.
" Decyzja zakazująca koncentracji
3
Przeciwdziałanie nadmiernej
Postępowania administracyjne
koncentracji (4)
" Rodzaje postępowań
" Jeżeli po dokonaniu koncentracji opartej
" postępowania wyjaśniające,
na nieprawdziwych danych nie można
" postępowania antymonopolowe (porozumienia,
nadużywanie pozycji dominującej)
przywrócić konkurencji na rynku w inny
" postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych
sposób można nakazać-
interesów konsumentów
" Prowadzenie postępowań
 podział przedsiębiorstwa
" na wniosek - przedsiębiorcy, organy samorządu
 zbycie części przedsiębiorstwa, zbycie
terytorialnego, rzecznik konsumentów, organizacje
konsumenckie
udziałów lub akcji
" z urzędu
 odwołanie osób pozostających w unii
" Charakter postępowania  postępowanie szczególne,
personalnej prawo przeprowadzania dowodów (kontrole,
przeszukania)
Decyzje w sprawach
Kary pieniężne
antymonopolowych
" Decyzja stwierdzająca praktykę ograniczającą
" Kary pieniężne dla przedsiębiorcy - płatne z
konkurencję / nakazująca jej zaniechanie /
dochodu po opodatkowaniu
stwierdzająca jej zaniechanie / lub o braku praktyki.
 do 10% przychodu rocznego za niedozwolone
Ustalenie terminu i warunków zaniechania
porozumienia, nadużycie pozycji dominującej,
" Decyzja ustalająca praktykę naruszającą zbiorowe
dokonanie koncentracji bez wymaganej zgody
interesy konsumentów, zakaz praktyki, określenie
 500  10 tys. euro za każdy dzień niewykonywania
środków usuwających naruszenia, oświadczenie o
decyzji
naruszeniu w prasie.
 1 tys.  50 mln euro za nieprawdziwe dane
" Od decyzji Prezesa UOKiK przysługuje odwołanie do
Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
" Kary pieniężne dla osób pełniących funkcje
kierownicze
4