Człowiek wobec Boga, życia i śmierci na podstawie średniowiecznych utworów.




















 
 

Matura 2007
 

Motywy
literackie
 

Matura
ustna
 

Matura
pisemna
 

Powtórka z epok
 

Matura CD
 

Linki
 





WYPRACOWANIA

TEMATY MATURALNE


Antyk
Średniowiecze
Renesans
Barok
Oświecenie
Romantyzm
Pozytywizm
Młoda
Polska
Dwudziestolecie
Współczesność
Biologia
Geografia
Historia
Fizyka
Informatyka


język polski
Matura
pisemna
Matura
ustna
Motywy
literackie
Powtórka z epok
inne przedmioty
Matura z
fizyki
Matura z
matematyki
Matura z
geografii
Matura z
historii







Człowiek wobec Boga, życia i śmierci na podstawie
średniowiecznych utworów.
Średniowiecze było najdłuższą epoką trwająca około 1000
lat, w której dominował pogląd filozoficzny, teocentryczny.
Większość wydanych i pisanych utworów była anonimowa. W
kulturze średniowiecznej decydującą rolę odgrywał kościół.
Tematem dzieł było życie duchowne człowieka wierzącego w Boga.
Przedstawiały go, w chwilach śmierci, miłości i walce, jednak
religia była najważniejsza. W utworach średniowiecznych
zawarte były motywy życia, śmierci i uwielbienia dla Boga. Bóg
zdaniem ludzi średniowiecza reprezentował dobro, piękno,
prawdę i życie. Nowy porządek świata wyznaczony przez
teocentryzm nakazywał podporządkowanie wszystkiego Bogu.
Zgodnie z myślą "wszystko ku większej chwale Boga" literatura,
sztuka i nauka pełniły służebną rolę wobec religii i kościoła.
Człowiek wielbił Boga, był mu podporządkowany.
Przykładem tego jest św. Aleksy. Asceta w dniu , w którym
wziął ślub pozostawił swoją żonę i odszedł chcąc pozostać w
czystości. Wybrał drogę która prowadziła do Boga. Stał się
bardzo pobożnym żebrakiem. Gdy Aleksy leżał pod kościołem i
modlił się, pomogła mu Matka Boska. Przez 16 lat znosił
wszystkie upokorzenia leżąc pod schodami własnego domu.
Umartwiał się świadomie i dobrowolnie. W momencie śmierci
świętego pojawiały się cuda. Jego ciało uzdrawiało chorych, a
list, który napisał przed śmiercią, opisujący jego całe życie,
mogło wyjąc z ręki tylko małe dziecko, ponieważ było ono bez
grzechów. Celem życia św. Aleksego było zbawienie jego duszy
po śmierci poprzez umartwianie się, dobre uczynki i pobożność
w życiu ziemskim. Dokonał on rzeczy heroicznych. Taka postawa
mogła zachęcać do naśladowania tylko ludzi średniowiecza.
Można by powiedzieć ze stosunek do śmierci miał obojętny,
najważniejszy dla niego był Bóg, a życie ziemskie miało
przyczynić się do zbawienia. W "Pieśni o Rolandzie"
poruszony jest problem walki z poganami. Saracenowie
przedstawieni są jako wojsko nie wierzące w Boga. Rycerz w
epoce średniowiecza musiał być religijny. Nie przywiązywał on
zbytniej wagi do życia ani do śmieci. Najważniejszy dla niego
był etos czyli honor i Bóg. W utworze tym były widoczne oba te
motywy. Gdy wiedział, że zginie, najpierw pomodlił się do Boga
o to, aby dusza jego i jego przyjaciół powędrowała do raju.
Następnie ułożył się na wzgórzu z jednym drzewem i czterema
głazami tak jak Chrystus na Golgocie Obrócił głowę ku
nieprzyjacielowi podobnie jak Chrystus i umarł zachowując
honor, aż do śmierci . Bogu ofiarował swą rękawicę na znak
poddaństwa. Potem Aniołowie zanieśli jego duszę do raju. W
chwili śmierci cały oddał się Bogu. W utworze pt.
"Rozmowa mistrz Polikarpa ze śmiercią" śmierć wyobrażano sobie
jako nagą kobietę, przerażająco bladą, przepasaną chustą. Jej
twarz była żółta, brakowało części nosa, z oczu płynęła krew,
brakowało warg. Całości dopełniało zgrzytanie zębami.
Znakomici widać było żebra, a w rękach owa kobieta trzymała
kosę . Śmierć sprawiała wrażenie jakby uśmiercanie nudziło ją
. To jeszcze bardziej dramatyzowało wizerunek. Śmierć
traktowała wszystkich jednakowo bez względu na stan majątkowy,
osobę i pełnioną funkcje. Obraz śmierci jest wyjątkowo
odrażający i wstrząsający. W średniowieczu każda grupa
społeczna posiadała swoje ściśle określone prawa i obowiązki.
Sytuacje tą całkowicie zmieniała śmierć, doprowadzająca do
równości wszystkich ludzi wobec konieczności przemijania.
Św. Franciszek z Asyżu pracował ale nigdy za prace nie
brał pieniędzy. Przyjmował tylko jedzenie, aby przetrwać.
Przed śmiercią napisał hymn o miłości. Podziwem dla przyrody ,
owadów i kwiatów, wyrażał swą miłość do Boga . Nie umartwiał
swego ciała jak św. Aleksy . Jego stosunek do Boga był
wspaniały. Podczas swojego życia nie myślał o śmierci . Sw
Franciszek stworzył system filozoficzny, zwany
franciszkanizmem . Polega on przede wszystkim na prostej ,
radosnej umiejętności cieszenia się życiem. "Bóg stworzył
świat pięknym i należy go podziwiać , bo to dzieło Boże . " ,
"Każde stworzenie jest dzieckiem Bożym , a wiec jest piękne i
dobre , należy to dobro w nim odnaleźć ." Takimi hasłami
kierował się św. Franciszek. Stąd u Franciszka miłość do
wszystkiego co żyje . Zwierzęta , ptaki i kwiaty nazywa swoimi
braćmi . Wielbi Boga czcząc jego dzieło, modląc się, nauczając
i naśladując Chrystusa. Przed śmiercią na jego rękach pojawiły
się stygmaty, czyli oznaki świętości. W utworze "Żale
Matki Boskiej pod krzyżem." , pojawia nam się Matka Boska jako
postać cierpiąca, żaląca się nad sobą i swym synem. Opłakuje
ona swego jedynego syna. Chce cierpieć razem z nim chociaż
wie, że to niemożliwe. Pod krzyżem jest bezsilna i czyni
gorzkie wyrzuty sumienia Aniołowi Gabrielowi. Twierdzi ze
gdyby mogła to umierałaby razem z nim. Nie ważne jest w tej
chwili dla niej jej własne życie. Do Anioła Gabriela zwraca
się z żalem, że nie mówił jej o jego cierpieniu syna , a
wskazywał tylko na radość i szczęście. Zwraca się do matek,
chcąc ochronić je od cierpienia, jakiego musiała doznać sama.
Przestrzega kobiety, ze macierzyństwo łączy się z cierpieniem.
Nie chce ona drugiego syna, twierdzi ze będzie miłować
jedynego rozpiętego na krzyżu. Pomimo tak wielkiego cierpienia
nie opuszcza Boga i nadal jest mu wierna. W kronice
Galla Anonima władca przedstawiony jest jako reprezentant Boga
na Ziemi. Odznaczał się bogobojnością, religijnością i
pobożnością. W hymnie "Bogurodzica" adresat jest w postaci
Matki Boskiej. Ludzie idący na wojnę proszą o wstawiennictwo u
Boga o szczęście w życiu , zbawienie i wieczne życie po
śmierci. W średniowieczu Bóg umieszczany jest w
hierarchii najwyżej , później liczy się dopiero człowiek
wierzący. Bóg widziany jest jako ideał , sędzia i władca .
Jedni wywyższają się nie myśląc o Bogu i śmierci dążąc do
bogactwa . Innym natomiast wystarcza wiara w Boga i nadzieja
na lepsze życie po śmierci . A w życiu ziemskim cieszą się z
tego co mają , a nawet odrzucają bogactwo świadomie umartwiają
się myśląc o Bogu. We wszystkich tych utworach widoczna jest
relacja pomiędzy Bogiem , a człowiekiem. Na wybranych
przykładach wyraźnie widać najistotniejsze cechy sztuki
średniowiecznej. Są nimi : teocentryzm - Bóg jest w centrum
zainteresowań sztuki tego czasu, uniwersalizm - sztuka jest
jedna i Bóg jeden, hierarchiczność - w świadomości ludzi tej
epoki świat jest uporządkowany, istnieje podział na stany
wśród ludzi, a poza ziemią istnieje stały nienaruszalny ład
ustanowiony przez Boga. Średniowiecze
- wypracowania

zobacz także
Matura
CD
Spis
uczelni
Pojęcia
Pisarze
Cytaty







Praca - FSO 1500 - Auto - Bank Millenium
Noclegi | Teksty | Bilety Autokarowe