Wagony ruchu dalekobieżnego i międzynarodowego mają parametry znormalizowane ujęte w Kartach UIC561-1 i UIC567-2. W świetle tych przepisów rozróżnia się trzy zasadnicze typy wagonów:
— wagon typu X, długości 26,4 m, z odmianami:
— wagon l klasy z 10 przedziałami szerokości 2088 mm,
— wagon 2 klasy z 12 przedziałami szerokości 1737 mm,
— wagon 1/2 klasy z 5/6 przedziałami szerokości 2088/1737 mm;
— wagon typu Y, długości 24,5 m, z odmianami:
— wagon l klasy z 9 przedziałami szerokości 2113 mm,
— wagon 2 klasy z 10 przedziałami szerokości 1900 mm,
— wagon 1/2 klasy z 4/5 przedziałami szerokości 2113/1900 mm;
wagony typu X i Y są budowane także jako wagony z miejscami do leżenia (kuszetki) l, 2 oraz 1/2 klasy.
— wagon typu Z długości 26,4 m z dwoma odmianami:
— typu Z1 do jazdy z prędkością 200 km/h, z pełną klimatyzacją, ze stałymi oknami (o wysokim komforcie podróżowania),
— typu Z2 do jazdy z prędkością 160 km/h, bez klimatyzacji, tylko z ogrzewaniem nawiewnym, z oknami otwieranymi (o normalnym komforcie podróżowania).
Porównanie parametrów wagonów typu Z
Liczba
Liczba miejsc
Odmiana wagonu
przedziałów
w przedziale
1 kl.
2 kl". 1 kl.
2 kl.
1 klasy, z miejscami do siedzenia, z bocznym korytarzem (przedziałowy)
9
—
6
—
2 klasy, z miejscami do siedzenia, z bocznym korytarzem (przedziałowy)-
—
11
—
6
1/2 klasy, z miejscami do siedzenia, z bocznym korytarzem (przedziałowy)
4
6
6
6
2 klasy, z miejscami do leżenia
—
10
—
6/6 6/4
1 klasy, z miejscami do siedzenia, ze środkowym przejściem
2
—
58
—
2 klasy, z miejscami do siedzenia, ze środkowym przejściem
—
2
80
Podstawowe rodzaje wagonów osobowych
W polskim taborze szynowym reprezentowanych jest większość rodzajów wagonów osobowych, które ze względu na ich przeznaczenie użytkowe można podzielić na:
• przedziałowe i bezprzedziałowe wagony z miejscami do siedzenia klasy 2,
• przedziałowe i bezprzedziałowe wagony z miejscami do siedzenia klasy 1,
• wagony nocne: sypialne i z miejscami do leżenia,
• wagony gastronomiczne: restauracyjne i barowe,
• wagony handlowe nie przewożące pasażerów, a zaliczane do osobowych ze względu na ich budowę i przystosowanie do kursowania w pociągach pasażerskich: bagażowe, pocztowe,
• wagony osobowe specjalnego przeznaczenia: salonowe i konferencyjne, służbowe, socjalne, pomiarowe, doświadczalne, ogrzewcze, sanitarne, wagony do przewozu więźniów, specjalne wagony wojskowe, wagony techniczno-gospodarcze (ratunkowe, sieciowe etc.) i inne. Do tej grupy zalicza się także specjalne wagony do przewozu samochodów osobowych, konstrukcyjnie przystosowane do kursowania z prędkością do 120-140
km/godz. w składzie pociągów pasażerskich.
Ze względu na znaczne różnice w konstrukcji w stosunku do współczesnego taboru, jako oddzielną grupę wyróżnia się (także w Polsce) zachowane stare wagony osobowe o wartości historycznej.
Obecnie wagony w przedstawionych grupach można scharakteryzować następująco:
• wagony UIC-Y. Są to przeważnie wagony starszej budowy bez klimatyzacji, o prędkości maksymalnej do 140-160 km/godz., w dużej części na wózkach z hamulcami klockowymi;
• wagony UIC-X w większości są bez klimatyzacji, ale na nowoczesnych wózkach z hamulcami tarczowymi, kołami monoblokowymi i prędkości maks. do 160 km/h;
• wagony UIC – Z posiadają najnowocześniejsze obecnie rozwiązania: klimatyzację, wózki z hamulcami tarczowymi i szynowymi magnetycznymi, przetwornice statyczne, zamknięte systemy WC etc, przy czym dla wagonów „Z1" elementy te są obowiązkowe.
wag-pasaż1 1 / 1