W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Maszyny i urzÄ…dzenia
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas stosowania maszyn i urządzeń technicznych.
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i norm polskich
Wiele zagrożeń w budownictwie wiąże się z różnorodnością środowiska i miejsca
oraz wewnętrznych
pracy oraz stosowaniem sprzętu zmechanizowanego  od elektronarzędzi do ciężkich
uregulowań Skanska S.A.
maszyn budowlanych. Do eksploatacji wprowadzane są coraz nowocześniejsze maszyny
" jest obligatoryjny dla
i urządzenia techniczne ułatwiające pracę. Wzrost stopnia mechanizacji i przyspieszone
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
tempo pracy skutkują często stresem, obniżeniem ogólnej sprawności psychofizycznej,
a to z kolei może prowadzić do groz
nych wypadków.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
1. Przystępując do realizacji zadania 8. Na stanowiskach pracy przy stacjonarnych
budowlanego należy ustalić, czy wiążą się maszynach i urządzeniach technicznych
one z wykorzystaniem maszyn i urządzeń powinny być dostępne instrukcje ich
technicznych. bezpiecznej obsługi i konserwacji. Należy
2. Maszyny i urządzenia techniczne powinny być: z nimi zapoznawać osoby upoważnione do
" utrzymywane w stanie zapewniajÄ…cym pracy na tych stanowiskach.
ich sprawność 9. Stanowiska pracy operatorów maszyn
" wykorzystywane wyłącznie do prac, do i urządzeń technicznych, które nie posiadają
jakich zostały przeznaczone kabin, powinny być:
" obsługiwane przez przeszkolone osoby. " zadaszone i zabezpieczone przed
3. Maszyny i urzÄ…dzenia techniczne powinny spadajÄ…cymi przedmiotami
być montowane, eksploatowane " osłonięte w okresie zimowym.
i obsługiwane zgodnie z instrukcją Należy jednak pamiętać, że zabezpieczenia te
producenta, przez wyznaczone osoby nie mogą ograniczać operatorowi widoczności.
posiadające wymagane doświadczenie, 10. Każda maszyna powinna być wyposażona
kwalifikacje i uprawnienia. Ponadto, w element sterowniczy przeznaczony
maszyny i urządzenia techniczne muszą do jej całkowitego i bezpiecznego
spełniać wymagania dotyczące systemu zatrzymywania.
oceny zgodności. 11. Elementy sterownicze maszyn mające wpływ
4. Maszyny i urządzenia techniczne na bezpieczeństwo muszą być widoczne
podlegające dozorowi technicznemu mogą i możliwe do zidentyfikowania oraz
być używane na terenie budowy tylko oznakowane zgodnie z wymogami norm.
wtedy, gdy majÄ… dokumenty uprawniajÄ…ce 12. Elementy sterownicze maszyn nie mogÄ…
do ich eksploatacji. stwarzać jakichkolwiek zagrożeń.
5. Wykonawca użytkujący maszyny lub 13. Ruchome elementy i inne części maszyn
urządzenia techniczne niepodlegające i urządzeń technicznych, z którymi
dozorowi technicznemu ma obowiązek zetknięcie się stwarza zagrożenia, powinny
posiadania w miejscu ich eksploatacji być do wysokości co najmniej 2,5 m
dokumentacji techniczno-ruchowej lub osłonięte lub zabezpieczone w urządzenia
instrukcji obsługi w języku polskim. ochronne.
6. Dokumenty, o których mowa w punktach: 14. Osłony i urządzenia ochronne:
3, 4, 5, powinny być dostępne dla organów " powinny mieć mocną konstrukcję
kontrolnych w miejscu eksploatacji maszyn " nie mogą stwarzać zagrożenia
i urządzeń technicznych. " nie mogą być łatwo usuwalne lub
7. Maszyny i urządzenia techniczne pracujące wyłączane ze stanowiska stosowania
pod ciśnieniem należy sprawdzać " nie powinny ograniczać pola widzenia
i poddawać regularnym, dokumentowanym cyklu pracy urządzenia
Wersja 1.1 kontrolom. " powinny być usytuowane
w odpowiedniej odległości od strefy dokumentacji wykonawczej oraz informacje
zagrożenia BHP przekazane przez projektanta. Plan
" powinny umożliwiać konserwację BOZiŚ powinien zawierać podstawowe
i wymianę części, pozostawiając jedynie wymagania bezpieczeństwa, jakie będą
ograniczony dostęp do obszaru, gdzie obowiązywać podczas robót związanych
praca ma być wykonywana w miarę z eksploatacją maszyn i urządzeń
możliwości bez zdejmowania osłon technicznych.
i urządzeń zabezpieczających 23. Dla wszystkich rodzajów prac z udziałem
" powinny ograniczać dostęp tylko do maszyn i urządzeń technicznych ujętych
niebezpiecznej strefy pracy maszyny. w Planie BOZiŚ należy zidentyfikować
15. Maszyny powinny być oznakowane zagrożenia i na ich podstawie dokonać
znakami i barwami bezpieczeństwa zgodnie Oceny Ryzyka dla Zadania.
z wymogami norm. 24. Przed przystÄ…pieniem do wykonywania
16. Maszyn i urządzeń technicznych będących robót z udziałem maszyn i urządzeń
w ruchu nie wolno pozostawiać bez obsługi technicznych należy opracować Instrukcję
lub nadzoru, chyba że dokumentacja Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR)
techniczno-ruchowa stanowi inaczej. oraz zaznajomić z nią pracowników
17. Gdy maszyny poruszajÄ… siÄ™ po terenie, na w zakresie wykonywanych przez nich prac.
którym wykonywana jest praca, należy 25. Ocenę Ryzyka dla Zadania oraz IBWR
ustalić zasady ruchu i egzekwować ich należy opracować mając na uwadze
przestrzeganie. uwarunkowania wynikajÄ…ce z organizacji
18. Gdy jest to konieczne, operator maszyny pracy, zastosowanej technologii, maszyn,
powinien mieć możliwość sprawdzenia urządzeń i narzędzi, a także miejsca i czasu
z głównego pulpitu sterowniczego, czy nikt prowadzenia prac.
nie znajduje się w strefie niebezpiecznej. Jeśli 26. Wszystkie prace specjalistyczne podlegają
nie jest to możliwe, układ bezpieczeństwa planowaniu BHP.
powinien automatycznie wysyłać sygnał 27. Hełm ochronny, kamizelka ostrzegawcza
akustyczny lub optyczny, ostrzegajÄ…cy przed oraz bezpieczne obuwie sÄ… podstawowym,
uruchomieniem maszyny. obowiązkowym wyposażeniem każdej
19. Podwykonawcom oraz dostawcom maszyn osoby przebywajÄ…cej na placu budowy.
i urządzeń technicznych zatrudnionym 28. Osoby obsługujące maszyny i urządzenia
na budowach Skanska stawia siÄ™ takie techniczne, w tym specjalistyczne,
same wymagania BHP jak pracownikom sił muszą posiadać wymagane kwalifikacje,
własnych. doświadczenie, uprawnienia oraz powinny
20. Wszystkie prace z udziałem maszyn być przeszkolone pod względem BHP
i urządzeń technicznych należy skutecznie i przebadane w zakresie odpowiednim
nadzorować pod względem BHP. do zajmowanego stanowiska.
21. Kierownictwo budowy powinno ustanowić 29. Wszystkich nowo zatrudnionych
przejrzysty i zrozumiały system nadzoru na budowie, niezależnie od szkoleń
BHP podczas pracy maszyn i urządzeń stanowiskowych i okresowych BHP, należy
technicznych na projekcie. poddawać szkoleniu informacyjnemu BHP.
22. Plan Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia 30. W Skanska S.A. obowiązują standardy
i Środowiska (Plan BOZiŚ) należy szczegółowe dla każdego z rodzaju
przygotować w oparciu o dane zawarte stosowanych maszyn i urządzeń
w procesie przygotowania oferty, technicznych.
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Maszyny do robót ziemnych
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.1
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa w związku z eksploatacją i obsługą maszyn do robót ziemnych.
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i norm polskich
Roboty ziemne związane są zazwyczaj z poruszaniem się w niewielkiej i często
oraz wewnętrznych
ograniczonej przestrzeni dużej ilości jednostek transportowo-sprzętowych. Stanowi to duże
uregulowań Skanska S.A.
zagrożenie dla pracujących w ich sąsiedztwie ludzi, niosąc ryzyko najechania, potrącenia,
" jest obligatoryjny dla
uderzenia przez naczynie robocze lub przewracajÄ…cÄ… siÄ™ maszynÄ™. Ponadto, ryzyko wzrasta,
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
gdy prace ziemne są realizowane w bezpośrednim sąsiedztwie linii energetycznych oraz
czynnych linii kolejowych, tramwajowych i drogowych. W takim wypadku roboty te
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne zaliczamy do grupy prac szczególnie niebezpiecznych.
praktyki podczas prac.
Aby prace realizowane z wykorzystaniem maszyn do robót ziemnych przebiegły
bezpiecznie, niezbędne jest zastosowanie minimalnych wymagań określonych
w niniejszym standardzie.
A. Wymagania ogólne konserwowane i naprawiane zgodnie
z ich instrukcją oraz obsługiwane
1. Maszyny do robót ziemnych powinny być przez przeszkolone osoby, posiadające
utrzymywane w stanie zapewniajÄ…cym ich odpowiednie uprawnienia.
sprawność techniczną  eksploatowane, 2. W miejscu eksploatacji maszyn do robót
Klasa określona w świadectwie
Jednostka
Nazwa maszyny lub
kwalifikacyjnym
charakteryzujÄ…ca maszynÄ™
urzÄ…dzenia
lub urzÄ…dzenie
III II I
Koparki jednonaczyniowe Pojemność naczynia w m3 Do 0,8 Do 1,5 Wszystkie typy
Koparko-Å‚adowarki - Wszystkie typy - -
Koparko-spycharki - Wszystkie typy - -
Koparki wielonaczyniowe Wydajność w m3/h Do 100 Do 500 Wszystkie typy
Koparki drenarskie Moc silnika w kW Do 175 Wszystkie typy -
Koparki wielonaczyniowe
- Wszystkie typy - -
łańcuchowe
Spycharki Moc silnika w kW Do 110 Do 220 Wszystkie typy
Równiarki Moc silnika w kW Do 110 Do 220 Wszystkie typy
Zgarniarki Pojemność skrzyni w m3 Do 10 Do 15 Wszystkie typy
A
adowarki jednonaczyniowe Pojemność naczynia w m3 Do 2,5 Do 5,0 Wszystkie typy
Palownice Åšrednica pala w mm Do 600 Wszystkie typy -
Kafary Typ maszyny Bez klasy
UrzÄ…dzenia wibracyjne do
- Wszystkie typy - -
pogrążania i wyrywania
Wiertnice do kotew Typ maszyny Bez klasy
Wiertnice poziome z zasilaczem
Åšrednica rury w mm Do 600 Wszystkie typy -
hydraulicznym
Świdroustawiacze słupów - Wszystkie typy - -
Maszyny do czyszczenia
- Wszystkie typy - -
i renowacji rowów melioracyjnych
Walce Masa walca w tonach Do 18 Wszystkie typy
Zagęszczarki i ubijaki wibracyjne - Wszystkie typy - -
Wozidła - Prawo jazdy kategorii  C
Rys. 1 Uprawnienia i ich klasy niezbędne do obsługi maszyn do robót ziemnych
Wersja 1.0
Standard 14.1 1
ziemnych powinny być zawsze gotowe 5. Operator maszyny powinien dokładnie
do okazania osobom kontrolującym zapoznać się z dokumentacją techniczno-
dokumenty, takie jak: ruchowÄ… bÄ…dz
instrukcją obsługi danej
" dokumentacja techniczno-ruchowa lub maszyny.
instrukcja obsługi 6. Wszystkie maszyny powinny być
" deklaracja zgodności WE lub sprawdzone pod względem sprawności
potwierdzenie dostosowania technicznej i bezpieczeństwa użytkowania
maszyny do minimalnych wymagań każdorazowo przed rozpoczęciem
Rys. 2 Strefa zagrożenia
bezpieczeństwa pracy oraz w przypadku zmiany osoby
pracy Å‚adowarki
" dokument upoważniający operatora do obsługującej.
obsługi danego typu maszyn. 7. W przypadku stwierdzenia usterek,
3. Potwierdzenie dostosowania maszyn do które mogłyby uniemożliwić właściwą
minimalnych wymagań bezpieczeństwa, obsługę maszyny, operator ma obowiązek
o których mowa wyżej, dotyczy maszyn odmówić jej uruchomienia i zgłosić ten fakt
wyprodukowanych przed 1 stycznia 2003 bezpośredniemu przełożonemu.
roku. 8. Wokół miejsca pracy maszyny do robót
Rys. 3 Strefa zagrożenia
4. Deklaracja zgodności WE, o której mowa ziemnych należy wyznaczyć strefę
pracy spycharki
wyżej, dotyczy maszyn wyprodukowanych niebezpieczną i odpowiednio ją oznakować.
po 1 stycznia 2003 roku i potwierdza Strefa ta nie powinna być mniejsza niż
spełnienie przez daną maszynę zasięg roboczy maszyny (Rys. 2, 3, 4, 5, 6, 7).
zasadniczych wymagań w zakresie 9. W zwartej zabudowie miejskiej lub
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. w innych warunkach uniemożliwiających
5. W Tabeli 1 określono uprawnienia i ich klasy wyznaczenie pełnej strefy niebezpiecznej,
niezbędne do obsługi maszyn do robót strefa niebezpieczna może być
Rys. 4 Strefa zagrożenia
ziemnych (Rys. 1). zmniejszona, pod warunkiem zastosowania
pracy równiarki
6. Maszyny do robót ziemnych wymienione innych rozwiązań technicznych lub
w Tabeli 1 mogą być obsługiwane wyłącznie organizacyjnych, zapewniających
przez osoby, które ukończyły szkolenie odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu 10. W przypadku zidentyfikowania w miejscu
przeprowadzanego przed komisją planowanych prac występowania instalacji
powoływaną przez Instytut Mechanizacji wodociągowych, kanalizacyjnych,
Budownictwa i Górnictwa Skalnego. elektrycznych, gazowych lub
7. Maszyny do robót ziemnych powinny centralnego ogrzewania, kierownik
być wyposażone w znaki ostrzegawcze budowy w porozumieniu z jednostkami
i oznakowanie niezbędne do zapewnienia zarządzającymi tymi instalacjami ustala
Rys. 5 Strefa zagrożenia
bezpieczeństwa pracownikom. odległości bezpiecznego użytkowania
pracy walca
8. Znaki ostrzegawcze i oznakowanie, maszyn na danym terenie.
o którym mowa wyżej, należy utrzymywać
w czystości, co ułatwia identyfikację. C. Działania w trakcie realizacji robót
9. Każde urządzenie do robót ziemnych
powinno posiadać  Dziennik konserwacji 1. W przypadku stwierdzenia w trakcie pracy
prowadzony na bieżąco przez operatora, uszkodzenia obsługiwanej maszyny należy
który odnotowuje w nim wszystkie ją bez zwłoki unieruchomić i powiadomić
wykonywane czynności. o tym przełożonego.
10. Wszystkie maszyny do robót ziemnych 2. W warunkach ograniczonej widoczności
powinny być dodatkowo wyposażone miejsca pracy maszyn należy oświetlić (Rys. 8).
Rys. 6 Strefa zagrożenia
w apteczkę, gaśnicę, trójkąt ostrzegawczy 3. W czasie przerwy w pracy należy
pracy wozidła
i pojemnik z absorbentem. zabezpieczyć maszyny przed dostępem osób
trzecich i przypadkowym uruchomieniem
B. Działania przed rozpoczęciem robót (Rys. 9).
4. Czynności związane z regulowaniem
1. Podstawą do rozpoczęcia prac i zdejmowaniem naczynia roboczego
z wykorzystaniem maszyn do robót maszyny muszą być wykonywane w zespole
ziemnych jest dokonanie Oceny Ryzyka co najmniej dwuosobowym.
Rys. 7 Strefa zagrożenia
dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji 5. W przypadku pracy maszyn w pobliżu
pracy stabilizatora
Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR) napowietrznych linii elektroenergetycznych
dla konkretnego zadania. należy zachować minimalne odległości
2. Wszyscy pracownicy uczestniczący oraz postępować zgodnie z wymaganiami
w realizacji prac z wykorzystaniem maszyn określonymi w standardzie szczegółowym
do robót ziemnych powinni zostać za  4.4 Praca w sąsiedztwie linii
pisemnym potwierdzeniem zapoznani elektroenergetycznych (Rys. 10).
z zatwierdzonÄ… przez kierownika budowy 6. W przypadku wykorzystywania maszyn
IBWR oraz Oceną Ryzyka dla Zadania. do robót ziemnych na czynnym pasie
3. Operatorzy maszyn powinni posiadać drogowym lub w jego bezpośrednim
Rys. 8 Oświetlenie światłem
odpowiednie predyspozycje zdrowotne, sąsiedztwie należy kierować się również
sztucznym miejsca pracy
potwierdzone orzeczeniem lekarza wytycznymi zawartymi w standardzie
maszyny
medycyny pracy. szczegółowym  5.4 Oznakowanie
4. Należy sprawdzić zgodność uprawnień i prowadzenie robót pod ruchem .
operatora z klasą i typem maszyny, na której 7. W przypadku wykorzystywania maszyn
będzie pracował. do robót ziemnych na torach kolejowych
2
lub torowiskach albo w ich bezpośrednim maszyny należy wyposażyć w środki
sąsiedztwie, należy dostosować się również ochrony indywidualnej, zabezpieczające
do wytycznych zawartych w standardzie przed utonięciem, a jego stanowisko
szczegółowym  13.3 Roboty kolejowe i na pracy powinno być wyposażone w sprzęt
torowiskach . ochronny, zgodnie ze standardem
8. W przypadku naruszenia którejkolwiek szczegółowym  13.5 Roboty na wodzie,
z instalacji wymienionych w punkcie B10 z wody oraz w kesonach .
lub w razie przypadkowego odkrycia 20. Pojemniki do transportu urobku powinny
niezidentyfikowanej instalacji, należy być załadowywane poniżej ich górnej
niezwłocznie przerwać pracę i ustalić krawędzi.
z odpowiednią jednostką zarządzającą daną 21. Składowanie urobku, materiałów i wyrobów
instalacją dalszy sposób prowadzenia robót. jest dopuszczalne:
Rys. 9 Zabezpieczenie
9. W przypadku natrafienia na przedmioty " poza strefą klina naturalnego odłamu
elementów sterowniczych
trudne do identyfikacji, należy niezwłocznie gruntu, jeżeli ściany nie są obudowane
maszyny
przerwać pracę i powiadomić osobę " w odległości większej niż 0,6 m od
nadzorującą prace na tym terenie. krawędzi wykopu, jeżeli ściany wykopu
10. Wszystkie prace wykonywane są obudowane i obciążenie gruntu było
z wykorzystaniem maszyn i urządzeń do przewidziane przy doborze obudów.
robót ziemnych, a w szczególności te na 22. Każdorazowe opuszczenie kabiny pojazdu
pochyłościach lub stokach, realizuje się przez kierowcę wiąże się z obowiązkiem
zgodnie z zasadami określonymi w ich stosowania hełmu ochronnego, kamizelki
dokumentacjach techniczno-ruchowych lub ostrzegawczej oraz bezpiecznego obuwia.
instrukcjach obsługi. 23. Wszystkie maszyny i pojazdy
11. Maszynę do robót ziemnych można wykorzystywane przy robotach ziemnych
wykorzystywać do prac związanych powinny być wyposażone w błyskowe
z podnoszeniem ładunków tylko, gdy: sygnały świetlne barwy żółtej oraz
" takie wykorzystanie maszyny jest dz
więkowe sygnały cofania.
przewidziane w jej dokumentacji
techniczno-ruchowej lub instrukcji D. Wykorzystanie drobnego sprzętu do robót
obsługi ziemnych
" posiada ona fabrycznie zainstalowany
Rys. 10 Minimalne odległości
atestowany hak 1. Ręczne narzędzia udarowe nie mogą
pracy maszyn w sÄ…siedztwie
" jest wyposażona w układ zapobiegający posiadać rękojeści krótszej niż 0,15 m
czynnych linii energetycznych
mimowolnemu opadnięciu wysięgnika oraz ostrych krawędzi, pęknięć lub zadr
i ramienia. w miejscu chwytania, a operator podczas
12. Podczas podnoszenia ładunków maszyna ich stosowania powinien używać rękawic
musi być używana w sposób, który antywibracyjnych.
zapewni stateczność we wszystkich 2. Podczas zagęszczania gruntu ubijakami
przewidzianych warunkach, ze szczególnym mechanicznymi zabrania się wykonywania
uwzględnieniem rodzaju podłoża. jakichkolwiek innych prac oraz przebywania
13. Wykorzystując maszyny do robót ziemnych w pobliżu osób postronnych.
do podnoszenia ładunków należy 3. Miejsca pracy, w których wykorzystywany
zapoznać się z rozdziałem D standardu jest drobny sprzęt do robót ziemnych
szczegółowego  11.3 Żurawie, żurawiki, powinny być oznakowane przenośnymi
dz
wigi, windy i suwnice . zaporami.
14. W czasie prowadzenia robót ziemnych 4. Podczas wykorzystywania drobnego
miejsca niebezpieczne należy ogrodzić sprzętu do robót ziemnych należy ściśle
i oznakować napisami ostrzegawczymi. przestrzegać warunków bezpieczeństwa
15. Ruch maszyn przy wykopach powinien i higieny pracy, określonych w dokumentacji
Rys. 11 Minimalne odległości
odbywać się poza granicą klina naturalnego techniczno-ruchowej lub instrukcji obsługi,
pracy maszyn w sÄ…siedztwie
wykopów odłamu gruntu. szczególnie tych dotyczących czynników
16. Podczas pracy w pobliżu wykopów maszyny szkodliwych.
powinny być ustawione nie bliżej niż 0,6 m 5. Pracownicy pracujący przy obsłudze
od granicy klina naturalnego odłamu ubijaków mechanicznych powinni zmieniać
(Rys. 11, 12). się nie rzadziej niż co 0,5 godziny.
17. Wyładowywanie materiału z naczynia
roboczego maszyny nad dnem skrzyni E. Działania po zakończeniu robót
ładunkowej pojazdu może nastąpić na
wysokości: 1. Maszyny należy zaparkować w miejscu
" 0,5 m przy załadunku materiałów przeznaczonym na postój. Miejsce to
sypkich powinno posiadać twardą i poziomą
" 0,25 m przy załadunku materiałów powierzchnię, pozbawioną przeszkód
kamiennych lub zbrylonych. i być ulokowane z dala od ruchu pieszych
Rys. 12 Minimalne odległości
18. W trakcie robót ziemnych realizowanych i pojazdów.
pracy maszyn w sÄ…siedztwie
wykopów
na terenie bagnistym, podmokłym lub 2. W przypadku konieczności pozostawienia
w wodzie, maszynę umieszcza się na maszyn do robót ziemnych na jezdni,
stabilnych podkładach, trwale ze sobą miejsce to należy oznakowywać zaporami
połączonych. drogowymi wyposażonymi w elementy
19. Podczas realizacji prac na terenie bagnistym, odblaskowe i lampy ostrzegawcze,
podmokłym lub w wodzie, operatora ustawionymi prostopadle do osi jezdni.
Wersja 1.0
Standard 14.1 3
Za nimi powinny być ustawione osłony 6. Przebywania jakichkolwiek osób pomiędzy
energochłonne lub usypane pryzmy maszyną a ścianą wykopu, nawet w czasie
z piasku. przerwy.
3. Po zaparkowaniu maszyny operator 7. Przebywania jakichkolwiek osób w zasięgu
powinien wyłączyć główny wyłącznik działania naczynia roboczego maszyny.
w kabinie oraz zabezpieczyć urządzenie 8. Zaczepiania zawiesi i transportowania
przed samoczynną jazdą i dostępem osób materiałów zahaczonych o zęby naczynia
postronnych. roboczego.
9. Dokonywania napraw i konserwacji maszyn
F. Zabrania się: będących w ruchu.
10. Dokonywania zmian konstrukcyjnych
1. Operowania maszynami przez osoby w maszynach.
nieposiadające stosownych kwalifikacji. 11. Używania maszyn na gruntach gliniastych
2. Eksploatacji maszyn na niestabilnym w czasie ulewnego deszczu.
podłożu. 12. Wysuwania lemiesza maszyny roboczej
3. Eksploatacji maszyn niesprawnych poza krawędz
klina odłamu.
technicznie. 13. Pozostawiania maszyn na terenie pochyłym,
4. Użytkowania maszyn bez urządzeń bez wcześniejszego zabezpieczenia na
zabezpieczających lub sygnalizacyjnych. wypadek samoczynnej zmiany położenia.
5. Przebywania osób postronnych w strefie 14. Odtłuszczania i czyszczenia powierzchni
zagrożenia, spowodowanej pracą maszyn maszyn benzyną etylizowaną lub innymi
do robót ziemnych. rozpuszczalnikami.
4
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Maszyny do robót
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.2
www.skanska.pl/bhp,
budowlanych
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas eksploatacji i obsługi maszyn do robót budowlanych.
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i norm polskich
Eksploatacja i obsługa maszyn wiąże się z wieloma zagrożeniami, które wzrastają, gdy
oraz wewnętrznych
prace są prowadzone w pobliżu czynnych linii energetycznych, kolejowych, tramwajowych
uregulowań Skanska S.A.
i drogowych. Wówczas roboty takie zaliczamy do grupy prac szczególnie niebezpiecznych.
" jest obligatoryjny dla
Aby prace z wykorzystaniem maszyn budowlanych odbywały się bezpiecznie, niezbędne
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
jest zastosowanie minimalnych wymagań określonych w niniejszym standardzie.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wymagania ogólne w którym odnotowywane są wszystkie
wykonywane czynności.
1. Maszyny do robót budowlanych powinny 6. Maszyny budowlane podlegające dozorowi
być utrzymywane w stanie zapewniającym technicznemu mogą być wykorzystywane
ich sprawność techniczną, eksploatowane, tylko wówczas, gdy posiadają dopuszczenie
konserwowane i naprawiane zgodnie do ich eksploatacji wystawione przez UrzÄ…d
z instrukcją oraz obsługiwane przez osoby Dozoru Technicznego.
przeszkolone, posiadające odpowiednie 7. Maszyny budowlane powinny być
uprawnienia. wyposażone w znaki ostrzegawcze
2. W miejscu eksploatacji maszyn do robót i oznakowanie niezbędne do zapewnienia
budowlanych powinny być zawsze gotowe bezpieczeństwa pracowników (Rys. 1, 2, 3, 4).
do okazania osobom kontrolujÄ…cym 8. Znaki ostrzegawcze i oznakowanie,
dokumenty, takie jak: o którym mowa w punkcie A7, należy
" dokumentacja techniczno-ruchowa lub utrzymywać w czystości, aby ułatwić
instrukcja obsługi identyfikację.
" deklaracja zgodności WE lub 9. Maszyny o napędzie spalinowym mogą
potwierdzenie dostosowania być wykorzystywane tylko wówczas, gdy
maszyny do minimalnych wymagań
bezpieczeństwa
" dokument upoważniający operatora
do obsługi danego typu maszyn, jeżeli
takowy jest wymagany.
3. Potwierdzenie dostosowania maszyn
do minimalnych wymagań, o których
mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn
wyprodukowanych przed 1 stycznia 2003
roku i potwierdza dostosowanie maszyny
Rys. 1 Przykładowe znaki bezpieczeństwa  znaki zakazu:
do minimalnych wymagań w zakresie
Zakaz dotykania, Powierzchnia gorÄ…ca
bezpiecznego użytkowania.
4. Deklaracja zgodności WE, o której
mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn
wyprodukowanych po 1 stycznia 2003
roku i potwierdza spełnienie przez daną
maszynę zasadniczych wymagań w zakresie
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
5. Maszyna do robót budowlanych powinna
posiadać  Dziennik konserwacji
Rys. 2 Przykładowe znaki bezpieczeństwa  znaki
Wersja 1.0 prowadzony na bieżąco przez operatora, ostrzegawcze: Uwaga! Grozi porażeniem prądem
Standard 14.2 1
B. Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa
1. Ze względu na fakt, iż maszyny budowlane
są bardzo dużą grupą i są wykorzystywane
przy różnych robotach, w wielu standardach
szczegółowych pojawiają się również inne
wymagania dotyczÄ…ce ich bezpiecznej
eksploatacji, np.:
" w standardzie szczegółowym
Rys. 3 Przykładowe znaki bezpieczeństwa  znaki nakazu:
2.2 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
Nakaz stosowania środków ochrony
rusztowań
" w standardzie szczegółowym
2.5 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
podnośników
" w standardzie szczegółowym
3.3 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
szalunków i obudów wykopów
" w standardzie szczegółowym
11.3 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
żurawi, dz
wigów i suwnic
Rys. 4 Przykładowe znaki bezpieczeństwa  znaki
" w standardzie szczegółowym
informacyjne: Wyłącznik awaryjny
13.9 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
maszyn do robót bitumicznych
w miejscu ich użytkowania jest zapewniona " w standardzie szczegółowym
wystarczająca ilość powietrza. 14.1 pojawiają się wymagania dla
10. Maszyny budowlane pracujące pod maszyn do robót ziemnych
ciśnieniem powinny być sprawdzane " w standardzie szczegółowym
i poddawane regularnym kontrolom. 14.3 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
11. Maszyny o napędzie elektrycznym maszyn do robót pomocniczych
należy kontrolować zgodnie z instrukcją i wykończeniowych
producenta i przeprowadzać pomiary ich " w standardzie szczegółowym
instalacji nie rzadziej niż: 14.5 pojawiają się wymagania dla
" raz na 2 miesiące przy eksploatacji kontenerów budowlanych
ciągłej na kilku zmianach roboczych " w standardzie szczegółowym
" raz na 4 miesiÄ…ce przy eksploatacji 14.6 pojawiajÄ… siÄ™ wymagania dla
ciągłej na jednej zmianie roboczej maszyn do produkcji betonu i masy
" raz na 6 miesięcy przy eksploatacji bitumicznej
dorywczej. " w standardzie szczegółowym
12. Do pracy z maszynami w przypadku których 14.7 pojawiają się wymagania dla pił
istnieje ryzyko bezpośredniego kontaktu tarczowych.
człowieka z ruchomymi częściami, stosuje
się osłony lub inne urządzenia ochronne, C. Działania przed rozpoczęciem robót
uniemożliwiające dostęp do miejsc
Rys. 5 Osłona elementów
niebezpiecznych (Rys. 5). 1. Podstawą do rozpoczęcia prac
napędowych
13. Maszyny stwarzające zagrożenie emisji z wykorzystaniem maszyn do robót
pyłów, gazów, oparów lub płynów budowlanych jest dokonanie Oceny Ryzyka
wyposaża się w obudowy lub dodatkowe dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji
urządzenia wyciągowe. Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR)
14. Elementy sterownicze mające wpływ na dla konkretnego zadania.
bezpieczeństwo, powinny być widoczne 2. Wszyscy pracownicy uczestniczący
i możliwe do zidentyfikowania oraz w realizacji prac, w których wykorzystywane
odpowiednio oznakowane. są maszyny budowlane powinni zostać
15. Maszyny powinny być wyposażone za pisemnym potwierdzeniem zapoznani
w układ sterowania służący do całkowitego z zatwierdzoną przez kierownika budowy
i bezpiecznego ich zatrzymania. Układ IBWR oraz Oceną Ryzyka dla Zadania.
ten powinien mieć pierwszeństwo 3. Osoby obsługujące maszyny powinny
przed układem sterowania służącym do posiadać odpowiednie predyspozycje
Rys. 6 Awaryjny wyłącznik
uruchamiania maszyny (Rys. 6). zdrowotne, potwierdzone orzeczeniem
bezpieczeństwa
16. Maszyny będącej w ruchu nie można lekarza medycyny pracy.
pozostawić bez obsługi lub nadzoru, 4. Przed rozpoczęciem pracy z wykorzystaniem
chyba że pozwala na to jej dokumentacja maszyn, do których obsługi wymagane są
techniczno-ruchowa. uprawnienia, należy sprawdzić zgodność
17. Na stanowiskach pracy przy stacjonarnych uprawnień operatora z klasą i typem
maszynach powinny być dostępne instrukcje maszyny, na której ma on pracować.
ich bezpiecznej obsługi. 5. Osoby obsługujące maszyny przed
18. Wszystkie mobilne maszyny do robót przystąpieniem do pracy powinny dokładnie
budowlanych powinny być wyposażone zapoznać się z ich dokumentacją techniczno-
w apteczkę, gaśnicę, trójkąt ostrzegawczy ruchową bądz
instrukcją obsługi.
i pojemnik z absorbentem. 6. Wszystkie maszyny każdorazowo przed
rozpoczęciem pracy oraz w przypadku
2
zmiany osoby obsługującej powinny być określonymi w standardzie szczegółowym
sprawdzone pod względem sprawności  4.4 Praca w sąsiedztwie linii
technicznej i bezpieczeństwa użytkowania. elektroenergetycznych .
7. W przypadku stwierdzenia usterek, 6. W przypadku wykorzystywania maszyn
które mogłyby uniemożliwić właściwą budowlanych na czynnym pasie drogowym
obsługę maszyny, osoba ją obsługująca lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie,
ma obowiązek odmówić jej uruchomienia należy kierować się również wytycznymi
i zgłosić ten fakt bezpośredniemu zawartymi w standardzie szczegółowym
przełożonemu.  5.4 Oznakowanie i prowadzenie robót
8. Maszyny, które podczas użytkowania mogą pod ruchem .
być narażone na uderzenie pioruna, należy 7. W przypadku wykorzystywania maszyn
zabezpieczyć przed jego skutkami. budowlanych na torach kolejowych lub
9. Należy wyznaczyć strefę niebezpieczną torowiskach albo w ich bezpośrednim
i odpowiednio ją oznakować. Strefa ta nie sąsiedztwie należy dostosować się również
powinna być mniejsza niż zasięg roboczy do wytycznych zawartych w standardzie
maszyny (Rys. 7). szczegółowym  13.3 Roboty kolejowe
i na torowiskach .
8. W przypadku naruszenia którejkolwiek
z instalacji wymienionych w punkcie C11
lub w razie przypadkowego odkrycia
niezidentyfikowanej instalacji należy
niezwłocznie przerwać pracę i ustalić
z jednostkÄ… zarzÄ…dzajÄ…cÄ… danÄ… instalacjÄ…
dalszy sposób prowadzenia robót.
9. W przypadku natrafienia na przedmioty
trudne do identyfikacji należy niezwłocznie
przerwać pracę i powiadomić osobę
nadzorujÄ…cÄ… prace na tym terenie.
10. Wszystkie prace z wykorzystaniem
Rys. 7 Wyznaczenie strefy pracy pompy do mieszanki
maszyn budowlanych należy realizować
betonowej
zgodnie z zasadami określonymi w ich
10. W zwartej zabudowie miejskiej lub dokumentacjach techniczno-ruchowych lub
w innych warunkach uniemożliwiających instrukcjach obsługi.
wyznaczenie pełnej strefy niebezpiecznej, 11. Wszystkie mobilne maszyny budowlane
strefa ta może być zmniejszona, pod powinny być wyposażone i używać
warunkiem zastosowania innych rozwiązań błyskowych sygnałów świetlnych barwy
technicznych bÄ…dz
organizacyjnych, żółtej oraz dz
więkowych sygnałów cofania.
zapewniających odpowiedni poziom 12. Pracownicy zatrudnieni do obsługi maszyn
bezpieczeństwa. z ruchomymi elementami nie mogą
11. W przypadku zidentyfikowania w miejscu pracować w luz
nej odzieży oraz bez nakryć
planowanych prac występowania instalacji głowy osłaniających włosy.
wodociągowych, kanalizacyjnych, 13. Osoby obsługujące maszyny powinny
elektrycznych, gazowych lub podczas ich użytkowania cały czas stosować
centralnego ogrzewania, kierownik niezbędne środki ochrony indywidualnej.
budowy w porozumieniu z jednostkami 14. Każdorazowe opuszczenie kabiny maszyny
zarządzającymi tymi instalacjami ustala budowlanej przez operatora wiąże
odległości bezpiecznego użytkowania się z obowiązkiem stosowania hełmu
maszyn na tym terenie. ochronnego, kamizelki ostrzegawczej oraz
bezpiecznego obuwia (Rys. 8).
D. Działania w trakcie realizacji robót
E. Działania po zakończeniu robót
1. W przypadku stwierdzenia w trakcie
Rys. 8 Podstawowe
wymagania BHP dla
pracy uszkodzenia obsługiwanej maszyny 1. Wszystkie mobilne maszyny budowlane
pojazdów i kierowców
należy bez zbędnej zwłoki unieruchomić ją należy zaparkować w miejscu
i powiadomić przełożonego. przeznaczonym na ich postój. Miejsce
2. W warunkach ograniczonej widoczności to powinno posiadać twardą i poziomą
miejsca pracy maszyn należy oświetlić. powierzchnię, pozbawioną przeszkód
3. W czasie przerwy w pracy należy i być ulokowane z dala od ruchu pieszych
zabezpieczyć maszyny przed dostępem i pojazdów.
osób trzecich i ich przypadkowym 2. W przypadku konieczności pozostawienia
uruchomieniem. maszyn budowlanych na jezdni, miejsce
4. Czynności związane z regulowaniem to należy oznakowywać zaporami
i zdejmowaniem naczynia roboczego drogowymi (wyposażonymi w elementy
maszyny lub dodatkowego osprzętu odblaskowe i lampy ostrzegawcze),
powinny być wykonywane w zespole co ustawionymi prostopadle do osi jezdni,
najmniej dwuosobowym. z dodatkowo ustawionymi za nimi osłonami
5. W przypadku pracy maszyn w pobliżu energochłonnymi lub usypanymi pryzmami
napowietrznych linii elektroenergetycznych z piasku.
należy zachować minimalne odległości 3. Po zaparkowaniu maszyn mobilnych lub po
oraz postępować zgodnie z wymaganiami zakończeniu pracy na maszynie stacjonarnej
Wersja 1.0
Standard 14.2 3
jej operator powinien wyłączyć główny 3. Eksploatacji maszyn niesprawnych
wyłącznik oraz zabezpieczyć urządzenie technicznie.
przed samoczynną jazdą i dostępem osób 4. Użytkowania maszyn bez urządzeń
postronnych. zabezpieczajÄ…cych lub sygnalizacyjnych.
4. Po zakończeniu pracy na maszynie 5. Przebywania osób postronnych w strefie
stacjonarnej jej operator powinien wyłączyć zagrożenia spowodowanej pracą maszyn
główny wyłącznik oraz zabezpieczyć budowlanych.
urzÄ…dzenie przed jej przypadkowym 6. Dokonywania jakichkolwiek zmian
uruchomieniem przez osoby postronne. konstrukcyjnych w maszynach.
7. Dokonywania napraw i konserwacji maszyn
I. Zabrania się: będących w ruchu.
8. Odtłuszczania i czyszczenia powierzchni
1. Obsługi maszyn przez osoby nieposiadające maszyn benzyną etylizowaną lub innymi
stosownych kwalifikacji. rozpuszczalnikami.
2. Eksploatacji urządzeń na niestabilnym
podłożu.
4
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Maszyny do robót
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.3
www.skanska.pl/bhp,
pomocniczych
one.skanska/bhp
Standard pracy
i wykończeniowych
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas eksploatacji i obsługi maszyn do robót pomocniczych
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i wykończeniowych.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
Maszyny do robót pomocniczych i wykończeniowych generują wiele zagrożeń. Aby prace
uregulowań Skanska S.A.
realizowane z ich wykorzystaniem odbywały się bezpiecznie, niezbędne jest zastosowanie
" jest obligatoryjny dla
minimalnych wymagań określonych w niniejszym standardzie.
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wymagania ogólne do obsługi danego typu maszyn, jeżeli
takowy jest wymagany.
1. Maszyny do robót pomocniczych 3. Potwierdzenie dostosowania maszyn do
i wykończeniowych powinny być utrzymywane minimalnych wymagań bezpieczeństwa,
w stanie zapewniającym ich sprawność o którym mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn
technicznÄ…, eksploatowane, konserwowane wyprodukowanych przed 1 stycznia 2003 roku.
i naprawiane zgodnie z ich instrukcją oraz 4. Deklaracja zgodności WE, o której
obsługiwane przez osoby przeszkolone, mowa w punkcie A2, dotyczy maszyn
posiadajÄ…ce odpowiednie uprawnienia. wyprodukowanych po 1 stycznia 2003
2. W miejscu eksploatacji maszyn do robót roku i potwierdza spełnienie przez daną
pomocniczych i wykończeniowych powinny maszynę zasadniczych wymagań w zakresie
być zawsze gotowe do okazania osobom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
kontrolującym dokumenty, takie jak: 5. Wszystkie maszyny powinny posiadać
" dokumentacja techniczno-ruchowa lub  Dzienniki konserwacji prowadzone
instrukcja obsługi na bieżąco przez operatorów, w których
" deklaracja zgodności WE lub odnotowywane są wszystkie wykonywane
potwierdzenie dostosowania czynności.
maszyny do minimalnych wymagań 6. W Tabeli 1 określono uprawnienia i ich klasy
bezpieczeństwa niezbędne do obsługi maszyn do robót
" dokument upoważniający operatora pomocniczych i wykończeniowych (Rys. 1).
Jednostka Klasa określona w świadectwie kwalifikacyjnym
Nazwa maszyny lub
charakteryzujÄ…ca maszynÄ™
urzÄ…dzenia
III II I
lub urzÄ…dzenie
Sprężarki przewoz
ne Wydajność w m3/min Do 10 Do 25 Wszystkie typy
Elektrownie polowe (agregaty
Moc w kVA Do 125 Do 250 Wszystkie typy
prądotwórcze)
Wielozadaniowe zasilacze Wydajność pomp
Wszystkie typy - -
hydrauliczne hydraulicznych w l/min.
Betoniarki - Wszystkie typy - -
Pompy do mieszanki
- Wszystkie typy - -
betonowej
Agregaty tynkarskie - Wszystkie typy - -
Podajniki do betonu - Wszystkie typy - -
MÅ‚oty spalinowe - Wszystkie typy - -
Narzędzia udarowe ręczne Rodzaj zasilania Bez klasy
Rys. 1 Uprawnienia i ich klasy niezbędne do obsługi maszyn do robót pomocniczych i wykończeniowych
Wersja 1.0
Standard 14.3 1
7. Maszyny do robót pomocniczych Technicznego, jeżeli są to urządzenia
i wykończeniowych wymienione poddozorowe.
w Tabeli 1 mogą być obsługiwane wyłącznie 12. Sprężarki przewoz
ne, dla których iloczyn
przez osoby, które ukończyły szkolenie nadciśnienia i pojemności jest większy niż
i uzyskały pozytywny wynik sprawdzianu 50 barów x dm3 i jednocześnie nadciśnienie
przeprowadzonego przed komisją jest wyższe niż 0,5 bara, są objęte dozorem
powołaną przez Instytut Mechanizacji technicznym i mogą być używane tylko
Budownictwa i Górnictwa Skalnego. na podstawie decyzji zezwalającej na ich
8. Wszystkie maszyny powinny być wyposażone eksploatację, wydanej przez Urząd Dozoru
w znaki ostrzegawcze i oznakowanie Technicznego.
niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa 13. Maszyny o napędzie elektrycznym
pracowników (Rys. 2, 3, 4, 5). należy kontrolować zgodnie z instrukcją
producenta i przeprowadzać pomiary ich
instalacji nie rzadziej niż:
" raz na 2 miesiÄ…ce przy eksploatacji
ciągłej na kilku zmianach roboczych
" raz na 4 miesiÄ…ce przy eksploatacji
ciągłej na jednej zmianie roboczej
" raz na 6 miesięcy przy eksploatacji
dorywczej.
14. W przypadku maszyn, u których istnieje
ryzyko bezpośredniego kontaktu
Rys. 2 Przykładowe znaki bezpieczeństwa - znaki zakazu:
z ruchomymi częściami, stosuje się osłony lub
Zakaz dotykania, Powierzchnia gorÄ…ca
inne urządzenia ochronne uniemożliwiające
dostęp do miejsc niebezpiecznych.
15. Maszyny stwarzające zagrożenie emisji
pyłów, gazów, oparów lub płynów
wyposaża się w odpowiednie obudowy lub
dodatkowe urzÄ…dzenia wyciÄ…gowe.
16. Elementy sterownicze maszyn majÄ…ce
wpływ na bezpieczeństwo powinny być
widoczne i możliwe do zidentyfikowania
Rys. 3 Przykładowe znaki bezpieczeństwa - znaki
oraz odpowiednio oznakowane.
ostrzegawcze: Uwaga! Grozi porażeniem prądem
17. Maszyny powinny być wyposażone
w układ sterowania służący do całkowitego
i bezpiecznego ich zatrzymania. Układ
ten powinien mieć pierwszeństwo
przed układem sterowania służącym do
uruchamiania maszyny (Rys. 5).
18. Maszyny będącej w ruchu nie można
pozostawić bez obsługi lub nadzoru, chyba
że jej dokumentacja techniczno-ruchowa na
to zezwala.
Rys. 4 Przykładowe znaki bezpieczeństwa - znaki nakazu:
19. Na stanowiskach pracy przy stacjonarnych
Nakaz stosowania środków ochrony
maszynach powinny być dostępne instrukcje
ich bezpiecznej obsługi.
B. Działania przed rozpoczęciem robót
1. Podstawą do rozpoczęcia prac, w których
wykorzystywane będą jakiekolwiek
maszyny do robót pomocniczych lub
wykończeniowych, jest dokonanie Oceny
Ryzyka dla Zadania oraz opracowanie
Rys. 5 Przykładowe znaki bezpieczeństwa  znaki
Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania
informacyjne: Wyłącznik awaryjny
Robót (IBWR) dla konkretnego zadania.
9. Znaki ostrzegawcze i oznakowanie, 2. Wszyscy pracownicy uczestniczÄ…cy
o którym mowa w punkcie A8, należy w realizacji prac, w których wykorzystywane
utrzymywać w czystości ułatwiającej są maszyny pomocnicze lub wykończeniowe,
identyfikację. powinni zostać za pisemnym
10. Maszyny o napędzie spalinowym mogą potwierdzeniem zapoznani z zatwierdzoną
być użytkowane tylko wówczas, gdy przez kierownika budowy IBWR wraz
w miejscu, w którym są wykorzystywane jest z Oceną Ryzyka dla Zadania.
zapewniona wystarczająca ilość powietrza 3. Osoby obsługujące maszyny powinny
i odpowiednie odprowadzenie spalin. posiadać odpowiednie predyspozycje
11. Maszyny pomocnicze i wykończeniowe, zdrowotne, potwierdzone orzeczeniem
które pracują pod ciśnieniem, powinny lekarza medycyny pracy i być w dobrej
być sprawdzane i poddawane regularnym kondycji psychofizycznej.
Rys. 6 Osłona elementów
kontrolom, zgodnie z zapleceniami 4. Przed rozpoczęciem pracy na maszynach, do
napędowych
producenta bÄ…dz
Urzędu Dozoru których obsługi wymagane są uprawnienia,
2
należy sprawdzić zgodność uprawnień powinny być wykonywane w zespole co
operatora z klasą i typem maszyny, na której najmniej dwuosobowym.
ma on pracować. 5. W przypadku wykorzystywania
5. Osoby obsługujące maszyny przed maszyn w pobliżu napowietrznych linii
przystąpieniem do pracy powinny elektroenergetycznych należy zachować
dokładnie zapoznać się z ich dokumentacją minimalne odległości oraz postępować
techniczno-ruchowÄ… bÄ…dz
instrukcją zgodnie z wymaganiami określonymi
obsługi. w standardzie szczegółowym  4.4 Praca
6. Wszystkie maszyny  każdorazowo przed w sąsiedztwie linii elektroenergetycznych .
rozpoczęciem pracy oraz w przypadku 6. W przypadku wykorzystywania maszyn
zmiany osoby obsługującej  powinny być na czynnym pasie drogowym lub w ich
sprawdzone pod względem sprawności bezpośrednim sąsiedztwie należy
technicznej i bezpieczeństwa użytkowania. kierować się również wytycznymi
7. W przypadku stwierdzenia usterek, które zawartymi w standardzie szczegółowym
mogłyby uniemożliwić właściwą obsługę  5.4 Oznakowanie i prowadzenie robót
maszyny, osoba obsługująca ma obowiązek pod ruchem .
odmówić jej uruchomienia i zgłosić ten fakt 7. W przypadku wykorzystywania maszyn na
bezpośredniemu przełożonemu. torach kolejowych lub torowiskach albo
8. Maszyny, które podczas użytkowania mogą w ich bezpośrednim sąsiedztwie należy
być narażone na uderzenie pioruna, należy dostosować się również do wytycznych
zabezpieczyć przed jego skutkami. zawartych w standardzie szczegółowym
9. Należy wyznaczyć strefę niebezpieczną  13.3 Roboty kolejowe i na torowiskach .
i odpowiednio ją oznakować. Strefa ta nie 8. Wszystkie prace wykonywane przy
powinna być mniejsza niż zasięg roboczy wykorzystaniu maszyn należy realizować
maszyny (Rys. 7). zgodnie z zasadami określonymi w ich
dokumentacjach techniczno-ruchowych lub
instrukcjach obsługi.
9. Pracownicy zatrudnieni przy obsłudze
maszyn z ruchomymi elementami nie mogÄ…
pracować w luz
nej odzieży oraz bez nakryć
głowy osłaniających włosy.
10. Osoby obsługujące maszyny powinny
podczas ich użytkowania cały czas stosować
niezbędne środki ochrony indywidualnej.
11. Po zakończeniu pracy na maszynie jej
operator powinien wyłączyć główny
wyłącznik oraz zabezpieczyć urządzenie
przed jego przypadkowym uruchomieniem
przez osoby postronne.
Rys. 7 Wyznaczenie strefy pracy pompy do mieszanki
betonowej
D. Zabrania siÄ™:
C. Działania w trakcie i po zakończeniu robót
1. Obsługi maszyn przez osoby nieposiadające
stosownych kwalifikacji.
1. W przypadku stwierdzenia w trakcie
2. Eksploatacji urządzeń na niestabilnym
pracy uszkodzenia obsługiwanej maszyny,
podłożu.
należy bez zbędnej zwłoki unieruchomić ją
3. Eksploatacji maszyn niesprawnych
i powiadomić przełożonego.
technicznie.
2. W warunkach ograniczonej widoczności
4. Użytkowania maszyn bez urządzeń
miejsca pracy maszyn należy oświetlić,
zabezpieczajÄ…cych lub sygnalizacyjnych.
zgodnie z wytycznymi zawartymi
5. Przebywania w strefie zagrożenia
w standardzie szczegółowym
spowodowanej pracÄ… maszyn budowlanych
 9.5 Oświetlenie placu budowy i stanowisk
osób postronnych.
pracy .
6. Dokonywania jakichkolwiek zmian
3. W czasie przerwy w pracy należy
konstrukcyjnych w maszynach.
zabezpieczyć maszyny przed dostępem
7. Dokonywania napraw i konserwacji maszyn
osób trzecich i ich przypadkowym
będących w ruchu.
uruchomieniem.
8. Odtłuszczania i czyszczenia powierzchni
4. Czynności związane z regulowaniem
maszyn benzynÄ… etylizowanÄ… lub innymi
i zdejmowaniem naczynia roboczego
rozpuszczalnikami.
maszyny lub dodatkowego osprzętu
Wersja 1.0
Standard 14.3 3
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Remonty, przeglÄ…dy
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.4
www.skanska.pl/bhp,
i naprawy maszyn
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić w zakresie bezpieczeństwa
w zwiÄ…zku z remontami, przeglÄ…dami i naprawami maszyn.
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i norm polskich
Maszyny i narzędzia oraz ich systemy i urządzenia zabezpieczające powinny być
oraz wewnętrznych
utrzymywane w stanie pełnej sprawności technicznej i czystości, zapewniającej ich
uregulowań Skanska S.A.
użytkowanie bez szkody dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Wszelkie maszyny
" jest obligatoryjny dla
powinny być stosowane tylko w procesach i warunkach, do których są przeznaczone.
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
Należy pamiętać o podstawowych zasadach bezpiecznej pracy, jak i o odpowiedniej
organizacji i planowaniu przeglądów, napraw i remontów wszystkich maszyn.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp  informacje ogólne 8. Należy wyznaczyć osoby odpowiedzialne
za organizację działań mających na celu
1. Do eksploatacji można dopuszczać utrzymanie maszyn w należytym stanie
wyłącznie maszyny w pełni sprawne technicznym.
technicznie. 9. Przeglądy (obsługi), naprawy i remonty
2. W razie stwierdzenia podczas pracy powinny być wykonywane przez jednostki
uszkodzenia maszyny lub osprzętu robo- specjalistyczne lub wykwalifikowanych
czego należy natychmiast przerwać pracowników posiadających odpowiedni
pracę i dokonać naprawy na miejscu lub zasób wiedzy, kwalifikacje i uprawnienia.
w warsztacie naprawczym. 10. W celu utrzymania pełnej sprawności
3. Ponowne dopuszczenie naprawionej eksploatacyjnej maszyn, uniknięcia
maszyny do pracy może nastąpić po niespodziewanych przestojów i zapewnienia
wydaniu odpowiedniego pozwolenia przez bezpieczeństwa pracy zatrudnionych
kierownictwo, zgodnie z procedurami przy nich osób niezbędne jest, oprócz
obowiązującymi w tym zakresie. prawidłowego i zgodnego z przepisami
4. Każda maszyna i urządzenie powinny użytkowania, systematyczne i rzetelne
zostać wprowadzone do ewidencji środków wykonywanie bieżącej i okresowej obsługi
trwałych z jednoczesnym uwzględnieniem technicznej.
planowanych obsług technicznych, 11. Na obsługę techniczną maszyn składają się:
zgodnie z zaleceniami producenta, " przeglÄ…dy techniczne
jak i uwarunkowaniami zawartymi " remonty
w odrębnych przepisach szczegółowych. " naprawy.
5. Przeglądy, naprawy i remonty powinny 12. Przygotowanie i prowadzenie remontów,
być odpowiednio udokumentowane, napraw i przeglądów maszyn musi być
np. w książce przeglądów, z jednoczesną poprzedzone przygotowaniem Oceny
informacją do wszystkich osób Ryzyka dla Zadania, w której identyfikuje
obsługujących maszynę lub urządzenie. się wszystkie zagrożenia, jakie mogą
6. Okres przechowywania dokumentacji wystąpić w trakcie realizacji tych czynności.
z przeglądów, napraw i remontów 13. Dokumentem szczegółowo opisującym
maszyn wynosi przynajmniej 5 lat od dnia zasady bezpieczeństwa podczas remontów,
zakończenia kontroli, o ile odrębne przepisy przeglądów i napraw maszyn jest Instrukcja
nie stanowią inaczej. Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR).
7. Wszystkie czynności związane z obsługą
(przeglÄ…dem), naprawÄ… i remontem B. PrzeglÄ…dy techniczne
należy wykonywać zgodnie z zaleceniami
producenta zawartymi w dokumentacji 1. Przegląd techniczny to zespól czynności
techniczno-ruchowej. obejmujÄ…cych m.in.:
Wersja 1.0
Standard 14.4 1
" konserwację (czyszczenie, smarowanie) " wymaga sprawdzenia stanu pokryć
" regulację malarskich i lakierniczych, a także  jeśli
" diagnostykę jest to konieczne  przywrócenia im cech
" profi zabezpieczajÄ…cych i estetycznych.
laktykÄ™.
2. Celem przeglądu technicznego jest wykrycie 7. Obsługa diagnostyczna:
i usunięcie niesprawności i uszkodzeń za " polega na okresowym sprawdzeniu
pomocÄ… regulacji lub prostej, podstawowej stanu technicznego maszyny w celu
naprawy. potwierdzenia jej sprawności
3. Przeglądy techniczne należy realizować " wyniki badan diagnostycznych pozwalają
w trybie obsługi: na przeanalizowanie przydatności
" codziennej maszyny do dalszej eksploatacji
" sezonowej z uwzględnieniem zmiany parametrów
" zabezpieczającej (konserwacyjnej) jej użytkowania, wykonania remontu
" diagnostycznej bieżącego lub kapitalnego albo likwidacji.
" gwarancyjnej 8. Obsługa gwarancyjna:
" okresowej " jest sprawdzeniem stanu maszyny oraz
" kontrolnej  specjalnej. jej wszystkich mechanizmów w okresie
4. Obsługa codzienna: gwarancyjnym
" powinna być wykonywana codziennie " jest wymagana
przed rozpoczęciem i po zakończeniu " powinna być wykonywana przez
pracy lub zmiany roboczej maszyny autoryzowane jednostki lub
" obejmuje głównie sprawdzenie czystości producentów sprzętu.
poszczególnych elementów maszyny, 9. Obsługa okresowa:
jakości smarowania mechanizmów " powinna być wykonywana
i połączeń oraz ich regulacji, np. dokręcenie zgodnie z wcześniej ustalonym
poluzowanych nakrętek, śrub itp. harmonogramem, po upływie
" zobowiązuje do obserwacji działania określonego czasu pracy maszyny
wszystkich mechanizmów maszyny, wyszczególnionego w dokumentacji
w tym elementów jezdnych, stanu techniczno  ruchowej
ogumienia, gąsienic, zużycia materiałów " powinna być wykonywana przez
pędnych pracownika posiadającego odpowiednie
" wymaga sprawdzenia oświetlenia kwalifikacje i uprawnienia, przy udziale
maszyny, w tym głównie maszyny operatora maszyny
poruszającej się na terenie budowy lub " zakres obsługi okresowej określa
poza niÄ… dokumentacja maszyny, w tym
" wymaga sprawdzenia stanu dokumentacja techniczno  ruchowa
osłon ochronnych, zabezpieczeń " niezależnie od konieczności usunięcia
i mechanizmów mających wpływ na stwierdzonych usterek, należy określić
bezpieczeństwo pracy stan zużycia maszyny i jej mechanizmów
" stwierdzenie niedociągnięć lub usterek w celu zaplanowania przy niej innych
zobowiązuje do ich usunięcia w trybie czynności np. remontu
niezwłocznym lub  jeżeli nie jest " wyniki obsługi należy opisać w protokole
to możliwe  do wstrzymania pracy obsługi maszyny.
maszyny wraz z powiadomieniem o tym 10. Obsługa kontrolna specjalna:
fakcie przełożonego. " jest wykonywana w przypadku, gdy
5. Obsługa sezonowa: zaszły wyjątkowe okoliczności, które
" powinna być przeprowadzana mogły spowodować pogorszenie
w związku z sezonowością stanu bezpieczeństwa maszyny, takie
wykorzystania maszyn lub ze zmianą jak poważniejsze uszkodzenia, udział
warunków klimatycznych (pogodowych) w kolizjach, wypadkach, działanie sił
" wymaga sprawdzenia stanu gotowości przyrody czy wydłużony czas przestoju
technicznej sprzętu, a w razie potrzeby maszyny.
wymiany uszkodzonych elementów,
środków smarnych i odnowienia C. Remonty maszyn
pokrycia ochronnego
" przy obsłudze sezonowej zimowej 1. Remont maszyny dotyczy jednoczesnej
należy sprawdzić stan ocieplenia silnika naprawy wszystkich zespołów
maszyny, akumulatora, urządzeń i mechanizmów lub wymiany tych,
grzejnych w kabinie oraz stan urządzeń które tego wymagają, a nie mogą być
lub materiałów przeciwślizgowych naprawione.
" obsługa sezonowa letnia wymaga 2. Remonty są czynnościami planowanymi,
sprawdzenia stanu układu chłodzenia określanymi w rocznych i wieloletnich
maszyny dla zapewnienia w trakcie planach.
podwyższonych temperatur właściwych 3. Terminy i zakres remontów ustala się
parametrów jej pracy. uwzględniając:
6. Obsługa zabezpieczająca (konserwacyjna): " czas pracy maszyny
" ma zapewnić przydatność maszyny do " warunki pracy maszyny
użytkowania poprzez zabezpieczenie jej " zapisy i wskazania zawarte przez
przed działaniem czynników otoczenia producenta w instrukcji techniczno-
(zabezpieczenie przez korozjÄ…) ruchowej maszyny.
2
D. Naprawy 8. Przy obsłudze akumulatorów maszyn
budowlanych należy wykonywać wszystkie
1. Naprawa to zespół czynności, które należy czynności obsługowe zgodnie z zaleceniami
wykonać w celu doprowadzenia maszyny producenta, z wykorzystaniem niezbędnych
do stanu sprawności technicznej. środków ochrony indywidualnej.
2. Naprawy są podejmowane w sytuacjach 9. Do obsługi pędni i jej części oraz do
powstania lub ujawnienia usterek lub nakładania, smarowania i oczyszczania
uszkodzeń mechanizmów maszyny. pasów, lin i taśm należy wyznaczyć na
3. Terminów napraw nie planuje się. stałe pracowników przygotowanych
4. Podstawą przeprowadzenia naprawy jest do wykonywania tych prac w sposób
protokół przeglądu technicznego maszyny bezpieczny.
lub zgłoszenie operatora maszyny. 10. W czasie ruchu maszyny niedopuszczalne
5. Podczas naprawy należy usunąć wszystkie jest ręczne zakładanie i zrzucanie pasów
dodatkowe usterki zauważone podczas tej pędnych, lin i taśm. Czynności te mogą
czynności. być wykonywane wyłącznie przy użyciu
specjalnych urządzeń przeznaczonych do
E. Wytyczne dotyczące bezpieczeństwa tego celu.
i higieny pracy podczas prowadzenia 11. Rozruch próbny remontowanych,
obsługi, napraw i remontów naprawianych maszyn może odbyć się
po założeniu wszystkich elementów
1. W przypadku awarii maszyny należy ją zabezpieczających (obudowy, osłony).
bezwzględnie wyłączyć (np. poprzez 12. Zabrania się operowania w strefie
wyłącznik bezpieczeństwa), zabezpieczyć niebezpiecznej pracującej maszyny
przed przypadkowym uruchomieniem w momencie rozruchów próbnych.
przez innych pracowników i niezwłocznie 13. Zabrania się modernizowania maszyn
poinformować przełożonego. Wznowienie w celu innego ich używania niż wskazane
pracy maszyny bez usunięcia uszkodzenia przez producenta.
jest niedopuszczalne (Rys. 1). 14. Miejsce dokonywanych obsługi, napraw
lub remontów powinno być odpowiednio
wcześniej ustalone, oznakowane, dobrze
oświetlone, ogrodzone i na stabilnym
podłożu (Rys. 3).
Rys. 1 Oznakowanie maszyny wyłączonej z użytkowania
2. Maszyny niesprawne, uszkodzone lub
pozostające w naprawie powinny być
wycofane z użytkowania.
3. Zabronione jest użytkowanie maszyn,
w przypadku których minął termin
kolejnego przeglÄ…du kontrolnego lub nie
dokonano czynności konserwacyjnych
Rys. 3 Miejsce prowadzenia napraw i remontów maszyn
zalecanych przez producenta (np. OC 
obsługa codzienna sprzętu). 15. W miejscu prowadzenia obsługi, napraw
4. Maszyn będących w ruchu nie wolno i remontów nie powinny odbywać się inne
naprawiać, czyścić i smarować, z wyjątkiem procesy produkcyjne lub prace budowlane.
smarowania za pomocą specjalnych 16. Miejsce prowadzenia obsług, napraw
urządzeń określonych w dokumentacji i remontów nie powinno znajdować
techniczno-ruchowej. się w bezpośrednim sąsiedztwie kolizji
5. Pracownicy zatrudnieni przy obsłudze energetycznych, magazynów substancji
maszyn z ruchomymi elementami nie mogÄ… chemicznych itp.
pracować w odzieży z luz
nymi (zwisającymi) 17. Do prowadzenia ww. czynności należy
częściami, jak np. luz
no zakończone rękawy, stosować tylko i wyłącznie sprawne
krawaty, szaliki, poły oraz bez nakryć głowy narzędzia.
okrywających włosy. 18. Należy dbać o czystość i ład w miejscu
6. Podczas wszystkich czynności obsługi należy prowadzenia prac związanych z remontem
stosować środki ochrony indywidualnej lub naprawą maszyn. Należy zwracać
Rys. 2 Åšrodki ochrony
(Rys. 2). szczególną uwagę, aby nie dopuścić
indywidualnej przy
7. Należy zwracać uwagę na wykorzystywane do wycieku oleju lub innych płynów
uzupełnianiu poziomu
podczas obsługi substancje chemiczne, eksploatacyjnych.
paliwa
a w szczególności zapoznać się z kartami 19. Oczyszczanie maszyny powinno być
charakterystyk poszczególnych substancji. wykonane w sposób bardzo ostrożny
Wersja 1.0
Standard 14.4 3
ze szczególnym zwróceniem uwagi na 2. Wymagane jest, aby każda maszyna
instalacje elektryczne, hydrauliczne itp. i urządzenie poddozorowe podlegały
20. W przypadku maszyn i urządzeń cyklicznym przeglądom konserwacyjnym
podlegających Urzędowi Dozoru wykonywanym przez konserwatora
Technicznego wszystkie czynności posiadającego uprawnienia Urzędu Dozoru
zwiÄ…zane z naprawami i przeglÄ…dami Technicznego..
oraz obsługą powinny być powierzane 3. Przeglądy konserwacyjne należy wykonywać
wykwalifikowanym pracownikom ze przynajmniej co miesiÄ…c.
stosownymi uprawnieniami. 4. Fakt przeprowadzenia przeglÄ…du powinien
21. Przeglądy instalacji elektrycznej, jak również zostać odnotowany w zeszycie przeglądów.
remonty i naprawy powinni wykonywać 5. Wszystkie przeglądy powinny być
wykwalifikowani elektrycy posiadający dokumentowane i przedstawiane na prośbę
odpowiednie świadectwo kwalifikacji. organów Urzędu Dozoru Technicznego,
22. Przed rozpoczęciem pracy należy wykonać Państwowej Inspekcji Pracy i innych
maszyną kilka ruchów sprawdzających. instytucji kontrolujących bezpieczeństwo
23. Podczas przeprowadzania napraw pracy.
i remontów maszyn i urządzeń wszystkie 6. Naprawy i remonty maszyn i urządzeń
części zamienne powinny być oryginalne, poddozorowych powinny wykonywać
pochodzące od producenta sprzętu. wyłącznie wykwalifikowane serwisy.
7. Jeśli maszyny są eksploatowane poza
F. Dodatkowe wytyczne BHP dotyczące terenem zakładu pracy, w miejscu ich
przeglądów, remontów, napraw maszyn pracy powinny znajdować się dokumenty
i urządzeń podlegających Urzędowi potwierdzające przeprowadzenie
Dozoru Technicznego ostatniego przeglÄ…du.
8. Szczegółowe wytyczne dotyczące
1. Maszyny i inne urządzenia techniczne przeprowadzenia przeglądów ustalają
podlegające dozorowi technicznemu mogą przedstawiciele Urzędu Dozoru
być użyte na terenie budowy lub zakładu Technicznego w porozumieniu
pracy tylko, jeśli mają aktualne dokumenty z właścicielem sprzętu podlegającemu
uprawniające do eksploatacji potwierdzające Urzędowi Dozoru Technicznego.
dokonanie odbioru technicznego.
4
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Kontenery budowlane
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.5
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas montażu, demontażu, eksploatacji, konserwacji i naprawy
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
kontenerów budowlanych.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
Jako kontenery budowlane najczęściej występują ustawione obok siebie i połączone ze
uregulowań Skanska S.A.
sobą kontenery biurowe i sanitarne oraz  pełniące rolę kontenerów magazynowych 
" jest obligatoryjny dla
kontenery morskie, które wspólnie tworzą zaplecza budowy. Z największymi zagrożeniami
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
łączącymi się z eksploatacją kontenerów mamy do czynienia podczas ich montażu
i demontażu oraz w związku z użytkowaniem instalacji elektrycznych, w które mogą być
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne wyposażone kontenery. Aby zapewnić bezpieczną eksploatację kontenerów budowlanych,
praktyki podczas prac.
niezbędne jest zastosowanie minimalnych wymagań określonych w niniejszym
standardzie.
A. Wymagania ogólne 8. Znaki ostrzegawcze i oznakowanie,
o którym mowa w punkcie A5, należy
1. Kontenery budowlane powinny być utrzymywać w czystości, aby były łatwe do
utrzymywane w stanie zapewniajÄ…cym ich identyfikacji.
sprawność techniczną oraz eksploatowane,
naprawiane i konserwowane zgodnie B. Eksploatacja kontenerów budowlanych
z instrukcjÄ… producenta.
2. Kontenery budowlane zgodnie z polskim 1. Przed rozpoczęciem użytkowania
prawem są zaliczane do grupy maszyn, kontenerów należy zapoznać się z zasadami
a więc  tak jak i one  podlegają bezpieczeństwa, zaleceniami producenta
minimalnym i zasadniczym wymaganiom oraz instrukcją obsługi.
z zakresu bezpieczeństwa użytkowania, 2. Nie należy wykorzystywać kontenerów
określonym w przepisach szczegółowych. do innych celów niż te, które określono
3. Za spełnienie minimalnych wymagań w instrukcji eksploatacji.
Rys. 1 Instalacja odgromowa
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie 3. W trakcie eksploatacji kontenerów
użytkowania maszyn odpowiada Skanska, należy sprawdzać drożność instalacji
dokonujÄ…c oceny ich dostosowania do odprowadzajÄ…cych wodÄ™ z dachu,
obowiązujących przepisów. szczególnie w przypadku, gdy kontenery
4. Za spełnienie zasadniczych wymagań usytuowane są w pobliżu drzew.
bezpieczeństwa i higieny pracy dla maszyn 4. Jedna linia zasilająca może obsługiwać
odpowiada ich producent, dokonując oceny zestawy kontenerowe, których sumaryczny
ich dostosowania do obowiązujących pobór mocy nie przekracza 10 kW.
Rys. 2 Instalacja odgromowa
przepisów. 5. Do zewnętrznego gniazda elektrycznego nie
5. Potwierdzeniem zgodności maszyny należy podłączać jakichkolwiek urządzeń.
z zasadniczymi wymaganiami 6. Do ogrzewania kontenerów należy używać
bezpieczeństwa i higieny pracy jest grzejników elektrycznych z termostatem
deklaracja zgodności typu WE, której wzór o maksymalnej mocy 2 kW.
określają przepisy szczegółowe. 7. Podczas pracy grzejnika elektrycznego przez
6. Kontenery, jako maszyny, które podczas cały czas musi działać jego wentylator.
użytkowania mogą być narażone na 8. Do wewnętrznego ogrzewania
uderzenie pioruna, należy zabezpieczyć kontenerów budowlanych nie należy
przed skutkami takiego zdarzenia poprzez używać ogrzewaczy gazowych i urządzeń
Rys. 3 Instalacja odgromowa
podłączenie do obwodu ochronnego z otwartym ogniem (Rys. 4).
(Rys. 1, 2, 3). 9. W przypadku, gdy kontenery są wyposażone
7. Kontenery powinny być wyposażone w elektryczne podgrzewacze wody, nie
w znaki ostrzegawcze i oznakowanie należy włączać ich wilgotnymi rękoma.
niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa 10. W okresie zimowym, w przypadku
Wersja 1.0 pracowników. nieeksploatowania (nieogrzewania)
Standard 14.5 1
10. Podnoszenie kontenerów powinno
odbywać się zawsze przy wykorzystaniu
zawiesi czterocięgnowych mocowanych
w miejscach (otworach) przeznaczonych do
tego celu.
11. Długość zawiesi należy dopasować w taki
sposób, aby kąt rozwarcia poszczególnych
ciÄ™gien nie byÅ‚ wiÄ™kszy niż 120Ú, ponieważ
zawiesie traci wtedy ponad 50%
nominalnego obciążenia (Rys. 6).
Rys. 4 Ogrzewanie kontenerów ogrzewaczem elektrycznym
kontenerów wyposażonych w instalację
wodną należy spuścić wodę z układu
hydraulicznego i podgrzewaczy.
11. W przypadku zalegania na dachu kontenera
pokrywy śnieżnej o grubości powyżej 15 cm
należy oczyścić dach ze śniegu.
C. Montaż i demontaż kontenerów
budowlanych
1. Podstawą do rozpoczęcia robót związanych
z montażem lub demontażem kontenerów
Rys. 6 Zależność nominalnego obciążenia zawiesia
budowlanych jest dokonanie Oceny Ryzyka
wielocięgnowego do kąta rozwarcia cięgien
dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji
Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR)
dla konkretnego zakresu prac. 12. Podczas prac montażowych/
2. Wszyscy pracownicy uczestniczący demontażowych należy wykorzystywać
w pracach powinni  za pisemnym atestowane i sprawne technicznie drabiny,
potwierdzeniem  zostać zapoznani a praca na nich powinna odbywać się
z zatwierdzoną przez kierownika budowy zgodnie z wymaganiami określonymi
IBWR wraz z Oceną Ryzyka dla Zadania. w standardzie szczegółowym  2.4 Drabiny .
3. Kontenery należy ustawiać na stabilnym, 13. W trakcie ustawiania kontenerów
suchym i wypoziomowanym podłożu, zabronione jest wchodzenie na nie
na czterech podporach punktowych oraz wkładanie kończyn pod kontenery.
(np. bloczki betonowe) rozmieszczonych Zabronione jest także wkładanie kończyn
we wszystkich narożnikach, co pozwoli na pomiędzy kontenery podczas dostawiania
Rys. 5 Usytuowanie
zachowanie poziomu w całej płaszczyz
nie ich do siebie.
kontenera na bloczkach
betonowych (Rys. 5). 14. W trakcie naprowadzania kontenerów
4. W szczególnych przypadkach zaleca się na miejsce docelowe należy używać linek
dołożenie dodatkowych dwóch podpór kierunkowych.
punktowych w połowie wzdłużnych ścian 15. Podczas prac montażowych należy
kontenera. chronić zewnętrzny główny elektryczny
5. Nie należy ustawiać kontenerów przewód zasilający przed uszkodzeniem,
budowlanych w miejscach niestabilnych, w szczególności nie wolno używać go oraz
grząskich, mokrych oraz w sąsiedztwie linii ciągnąć za niego podczas manewrowania
elektroenergetycznych. i ustawiania kontenera.
6. W przypadku montażu zestawów 16. Przed podłączeniem głównego zasilania
wielosegmentowych należy przygotować kontenera należy sprawdzić zgodność
projekt montażu, określający kolejność przewodów: fazowego i ochronnego
montażu poszczególnych segmentów. wyprowadzonej wtyki głównej kontenera
7. Przed rozpoczęciem prac montażowych/ oraz zewnętrznego przyłącza sieciowego.
demontażowych w warunkach zimowych 17. Po ustawieniu na miejscu docelowym
należy usunąć zalegający na dachu i podłączeniu kontenera należy wykonać
kontenerów śnieg i lód. pomiary elektryczne zgodnie z zakresem
8. Przemieszczanie kontenerów budowlanych określonym w punkcie D2.
może odbywać się jedynie przy 18. Każdorazowo przed transportem
wykorzystaniu sprawnych technicznie kontenerów wyposażonych w instalację
i dopuszczonych do eksploatacji urządzeń wodną, należy spuścić wodę z układu
transportu bliskiego, w tym głównie: żurawi hydraulicznego i podgrzewaczy
budowlanych i przejezdnych lub suwnic. pojemnościowych (bojlerów).
9. Podczas przemieszczania kontenerów przy
wykorzystaniu urządzeń wymienionych D. Naprawy serwisowe, konserwacje
w punkcie B6 należy stosować się również i pomiary
do wymagań określonych w standardzie
szczegółowym  11.3 Żurawie, żurawiki, 1. Przed przystąpieniem do jakichkolwiek
dz
wigi, windy, suwnice . czynności serwisowych instalacji
2
elektrycznej należy odłączyć zewnętrzne 5. Kopie zapisu pomiarów i potwierdzenia
zasilanie główne kontenera. sprawdzenia działania urządzeń ochronnych
2. Kontenery, jako maszyny posiadające różnicowoprądowych powinny znajdować
instalacjÄ™ elektrycznÄ…, podlegajÄ… siÄ™ u kierownika budowy.
okresowym kontrolom, które powinny 6. Wszelkiego rodzaju naprawy serwisowe
obejmować pomiary: i pomiary instalacji elektrycznych mogą
" rezystancji izolacji instalacji elektrycznej być wykonywane tylko i wyłącznie przez
" ciągłości przewodów ochronnych wykwalifikowane osoby z uprawnieniami
(zarówno głównych jak i dodatkowych) elektrycznymi z odpowiedniego zakresu,
" rezystancji uziemienia wydanymi przez Stowarzyszenie Elektryków
" impedancji pętli zwarcia Polskich.
" urządzeń ochronnych 7. W przypadku kontenerów wyposażonych
różnicowoprądowych. w klimatyzację należy pamiętać
3. Pomiary kontenerów, o których o regularnych (corocznych) przeglądach
mowa w punkcie D2, powinny być instalacji, ze względu na zagrożenie
przeprowadzane: chorobÄ… legionowÄ….
" co najmniej dwa razy w roku przy 8. Naprawy serwisowe instalacji
normalnej eksploatacji kontenerów hydraulicznych mogą być wykonywane
" zawsze w przypadku, gdy kontener jedynie przez wykwalifikowane osoby.
został przemieszczony na inne miejsce 9. Wszelkiego rodzaju przeróbki instalacji
" po każdej (dłuższej niż jeden miesiąc) elektrycznej lub hydraulicznej należy
przerwie w użytkowaniu kontenera skonsultować z producentem kontenera.
" po każdej naprawie serwisowej instalacji 10. Podczas realizacji wszystkich rodzajów
elektrycznej kontenera. prac wykonywanych na dachu kontenera
4. Ponadto, każdego dnia przed należy zachować szczególną ostrożność
przystąpieniem do pracy w kontenerze oraz stosować się do wymagań określonych
należy sprawdzić działanie urządzeń w standardzie szczegółowym  2.6 Roboty
ochronnych różnicowoprądowych. na dachach .
Wersja 1.0
Standard 14.5 3
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Wytwórnie mas bitumicznych
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.6
www.skanska.pl/bhp,
i betoniarnie
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań w zakresie bezpieczeństwa pracy, związanych
z budową, eksploatacją, remontem oraz demontażem wytwórni mas bitumicznych
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i betoniarniami.
i norm polskich
oraz wewnętrznych
W wytwórniach mas bitumicznych produkowane są mieszanki bitumiczne wykorzystywane
uregulowań Skanska S.A.
jako nawierzchnie przy budowie dróg. Maszyny do produkcji mas bitumicznych są
" jest obligatoryjny dla
potocznie nazywane otaczarkami. Nazwa maszyn pochodzi od procesu technologicznego
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
powstawania mieszanki polegajÄ…cego na otaczaniu kruszywa bitumem. Produkcja
mas bitumicznych wiążę się z wieloma zagrożeniami tak dla zatrudnionych, jak i osób
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne nieuczestniczących bezpośrednio w procesie, a przebywających na terenie wytwórni
praktyki podczas prac.
m.in. w celu odbioru gotowego produktu. Znajomość tych zagrożeń oraz zakomunikowanie
ich osobom przebywającym na terenie wytwórni wpływa na eliminacje lub ograniczenie
wypadków oraz poprawia poziom bezpieczeństwa.
A. Wstęp wytwórni należy uwzględnić wskazania
zawarte m.in. w standardach głównych:
1. Przygotowując montaż wytwórni  6. Prace w przestrzeniach zamkniętych
oraz organizując jej pracę należy i niebezpiecznych i  15. Narzędzia oraz
uwzględniać wskazania zawarte m.in. standardach szczegółowych:  14.4 Remonty,
w standardzie głównym  9. Plac budowy przeglądy i naprawy maszyn ,  6.1 Roboty
oraz standardach szczegółowych: w zbiornikach i komorach ,  13.6 Cięcie
 9.1 Zagospodarowanie placu budowy  i spawanie metali ,  15.2 Elektronarzędzia ,
plan ,  9.2 Dostęp i zabezpieczenie budów ,  15.6  Przeglądy i naprawy narzędzi .
 9.3 Pomieszczenia i zaplecza higieniczno 4. Na terenie wytwórni mas bitumicznych
 sanitarne ,  9.4 Drogi wewnętrzne i ciągi i betoniarni należy zorganizować ruch
piesze ,  9.5 Oświetlenie placu budowy wewnętrzny kierując się wskazaniami
i stanowisk pracy ,  9.6 Transport ręczny standardu szczegółowego  5.3 Organizacja
i mechaniczny  normy dz
wigania , ruchu w bazach sprzętu i wytwórniach
 9.7 Magazynowanie i składowanie , mas bitumicznych .
 9.8 Rozdzielnice budowlane (RB), 5. Dla wszystkich robót prowadzonych
przewody zasilające i kable ,  9.9 Porządki , w wytwórniach mas bitumicznych oraz
 9.10 Monitorowanie stanu BHP  przeglądy betoniarniach należy dokonać Oceny
i kontrole . Ryzyka dla Zadania oraz opracować
2. Prowadząc montaż elementów wytwórni Instrukcję Bezpiecznego Wykonywania
należy uwzględnić wskazania zawarte Robót (IBWR).
m.in. w standardach głównych:  11. Prace 6. Z Oceną Ryzyka dla Zadania oraz IBWR
montażowe ,  2. Prace na wysokości oraz należy przed rozpoczęciem robót
standardach szczegółowych:  11.1 Montaż zapoznać wszystkich pracowników,
konstrukcji stalowych ,  11.3 Żurawie, zwracając szczególną uwagę na ustalone
żurawiki, dz
wigi, windy, suwnice , i obowiÄ…zujÄ…ce sposoby bezpiecznej pracy
 11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy: haki, oraz przyjęte do stosowania ochrony
zawiesia, trawersy, stężenia montażowe , zbiorowe i indywidualne.
 11.5 Znaki i sygnały bezpieczeństwa. 7. Wszelkie czynności związane z obsługą
Hakowi i sygnaliści ,  2.1  Prace na maszyn, urządzeń oraz narzędzi
wysokości  wymagania ogólne , mechanicznych w wytwórniach mas
 2.2 Pomosty robocze ,  2.3 Drabiny , bitumicznych mogą prowadzić wyłącznie
 2.4 Podnośniki ,  2.6 Roboty na dużych osoby posiadające wymagane kwalifikacje
wysokościach, wieżach, masztach . i uprawnienia wynikające z obowiązujących
3. Przygotowują i prowadząc prace remontowe przepisów.
Wersja 1.0
Standard 14.6 1
B. Wytwórnie mas bitumicznych " suszenie, podgrzewanie i odpylanie
kruszywa
1. Ze względu na sposób i miejsce " sortowanie i dozowanie gorącego
zainstalowania rozróżnia się następujące kruszywa i dodatków
wytwórnie mas bitumicznych: " składowanie i dozowanie asfaltu
" stałe " mieszanie i składowanie gotowej
" przewoz
ne (mobilne). mieszanki (Rys. 2).
2. Stałe wytwórnie mas bitumicznych, mające
charakter fabryk, są lokalizowane na stałe
w jednym miejscu, najczęściej tam, gdzie
występuje duże zapotrzebowanie na
materiał bitumiczny w zakresie budowy
i utrzymania dróg.
3. Stałe wytwórnie mas bitumicznych są
najczęściej wyposażone w komplety maszyn
dających możliwości produkcji różnego
Rys. 2 Wytwarzanie mas bitumicznych
asortymentu mieszanek mineralno 
asfaltowych. 13. W zależności od wyposażenie otaczarek
4. Wytwórnie przewoz
ne, w pełni mobilne, proces technologiczny może obejmować
są umieszczane wzdłuż budowanej drogi, dodatkowe czynności m.in.:
w promieniu kilku do kilkunastu kilometrów " podawanie i dozowanie starej masy
(Rys. 1). " dozowanie innych środków, w tym
adhezyjnych i fazowych.
14. Procesy technologiczne, jakie sÄ…
prowadzone w wytwórniach mas
bitumicznych, pozwalajÄ… na:
" produkcjÄ™ mieszanki mineralno-
asfaltowej
" produkcjÄ™ mieszanki z dodatkiem starej
masy na zimno do gorÄ…cego elewatora
lub do mieszalnika
" produkcjÄ™ mieszanki z dodatkiem
starej masy na gorÄ…co, podgrzewanej
w bębnie równoległym.
15. Procesami technologicznymi w wytwórni
mas bitumicznych sterują zespoły
automatyki.
Rys. 1 Mobilna wytwórnia mas bitumicznych na zimno
16. Zespoły automatyki zapewniają dużą
5. Mobilne wytwórnie mas bitumicznych wydajność produkcji masy oraz dobrą jej
obsługują najczęściej jedną budowę i z reguły jakość, dzięki dokładnemu dozowaniu
przez dłuższy okres czasu wykonują ten sam składników.
typ mieszanki bitumicznej. 17. Zespoły automatyki mogą występować
6. Mobilność wytwórni mas bitumicznych w dwóch wersjach:
zapewnia ich budowa w formie modułów " z komputerem i sterownikiem
montażowych o jednakowych wymiarach, przemysłowym
co ułatwia transport samochodowy lub " analogowo  tradycyjnej.
kolejowy. 18. Zespół automatyki z komputerem
7. Szybki montaż wytwórni mas bitumicznych umożliwia:
zapewniony jest poprzez kompletność " przechowywanie receptur dla
okablowania i orurowania oraz połączenia  dozatora zimnego kruszywa i wag
szybkozłącze. poszczególnych składników
8. Mobilne wytwórnie mas bitumicznych
mogą być ustawiane na podłożu bez stałych
fundamentów.
9. Ze względu na technologię mieszania
składników rozróżniamy następujące
wytwórnie mas bitumicznych:
" o ruchu ciągłym
" o ruchu cyklicznym.
10. Wytwórnie mas bitumicznych o ruchu
cyklicznym są maszynami wiodącymi wśród
stacjonarnych wytwórni mas.
11. Główną maszyną wśród zespołu maszyn
służących do wytwarzania mieszanek
bitumicznych jest otaczarka.
12. Elementami składowymi procesu
technologicznego wytwórni mas
bitumicznych sÄ…:
" składowanie i wstępne dozowanie
kruszywa Rys. 3 System sterowania procesem produkcji
2
" wizualizację pracy całej maszyny " ciągi komunikacyjne, w pobliżu
" sygnalizację stanów awaryjnych których istnieje z
ródło ciepła powyżej
" sporzÄ…dzanie raportów i zestawieÅ„. 60º C, powinny być odpowiednio
19. Kompletna automatyka uwzględnia zabezpieczone lub oddalone od z
ródła
sterowanie następującymi zespołami: ciepła
" dozatorem zimnego kruszywa " otwory kontrolne, drzwiczki
" wagą kruszyw i wypełniacza umożliwiające dostęp do mieszalnika,
" wagą asfaltu suszarki lub innych elementów maszyny
" dozownikiem środków adhezyjnych powinny być sprzężone z systemem
" wagą dodatków stabilizujących blokującym pracę tego elementu
" mieszalnikiem maszyny oraz urządzeń pomocniczych
" podajnikiem gorÄ…cej masy (Rys. 3). i maszyn poprzedzajÄ…cych w procesie
20. Podczas procesu produkcji należy utrzymywać produkcji, po ich otwarciu zgodnym
i monitorować stan techniczny maszyn z obowiązującymi normami
wytwórni mas bitumicznych, by spełniał " jeśli niemożliwe jest zastosowanie
wymogi bezpieczeństwa, a szczególnie: blokad, dopuszczalne jest odgrodzenie
" elementy będące w ruchu, osiągalne za pomocą stałych osłon (wygrodzeń)
z miejsc dostępu, powinny być osłonięte z drzwiami, gdzie otwarcie drzwi
zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cymi normami spowoduje zatrzymanie maszyn
" otwory dostępu powinny odpowiadać znajdujących się w obszarze chronionym
obowiązującym normom osłoną
" górne części zbiorników zasypowych " urządzenia przelewowe oraz do
lub silosów magazynowych powinny pobierania próbek muszą zapewnić
być zabezpieczone kratą trudną do bezpieczeństwo operatora na wypadek
usunięcia o maksymalnym wymiarze oparzenia i niekontrolowanego
otworu 250 x 250 mm, w przypadku wypływu lub wysypu surowca
braku krat dostęp do tych elementów " elementy maszyny przenoszące pyły
maszyny powinien być wyeliminowany powinny być szczelne
" włazy kontrolne, umieszczone z boku " przewody cieczy gorących powinny
zbiorników lub silosów, powinny być tak ułożone, aby wyeliminować
posiadać zabezpieczenia zgodne możliwość oparzenia na skutek
z obowiązującymi normami dotknięcia, zewnętrznego uszkodzenia
" zbiorniki płynów powinny na górze przewodu, zranienia pracownika w razie
zbiornika posiadać otwory obsługowe, pęknięcia
zabezpieczone kratÄ… o maksymalnym " pulpity sterownicze i szafy sterownicze
wymiarze otworu 100 x 100 mm, powinny być wyposażone w blokadę
z zabezpieczeniem zgodnym zapewniającą odłączenie energii
z obowiÄ…zujÄ…cymi normami elektrycznej
" taśmociągi powinny być wyposażone " po otwarciu pokryw obszar dostępu do
w czujniki kontroli przepływu materiału, pulpitu lub szaf sterowniczych powinien
a dostęp do taśmociągów musi być być całkowicie wolny dla operatora
ograniczony " pomieszczenie sterownicze powinno
" wentylatory powinny posiadać posiadać przynajmniej jedne drzwi
osłonę wlotu powietrza oraz osłonę na zewnątrz, okna obserwacyjne,
zabezpieczającą operatora przed urządzenia do utrzymania stałej
oparzeniem zwrotnym podmuchem temperatury niezależnie od pory roku
gorącego powietrza i pomost pozwalający operatorowi stać
przed drzwiami
" izolacja przewodów elektrycznych
powinna być odporna na działanie
bitumu oraz innych substancji
chemicznych, używanych w procesie
produkcyjnym
" stopień ochrony urządzeń elektrycznych
w przypadku wytwórni mas
bitumicznych umieszczonych wewnÄ…trz
to minimum IP 54, a umieszczonych na
zewnÄ…trz to minimum IP 55
" urzÄ…dzenia do zatrzymania awaryjnego
(grzyby) powinny odcinać wszelkiego
rodzaju z
ródła zasilania, niezależnie
od cyklu produkcyjnego i powinny być
zgodne z odpowiednimi normami
" urzÄ…dzenia do zatrzymania awaryjnego
powinny być umieszczone w kluczowych,
łatwo dostępnych i wyraz
nie
rozpoznawalnych miejscach wytwórni
" główne urządzenie do zatrzymania
awaryjnego powinno znajdować się na
stanowisku operatora wytwórni
Rys. 4 Zabezpieczenie zbiorników zasypowych
Wersja 1.0
Standard 14.6 3
" uruchomienie maszyny po zatrzymaniu " sÄ… przeszkolone w zakresie
awaryjnym powinno nastąpić tylko obowiązujących dla takich obiektów
w sposób ręczny, w wyniku świadomego zasad i przepisów bezpieczeństwa
działania operatora i musi być " legitymują się aktualnym świadectwem
poprzedzone sygnałem dz
więkowym lekarskim.
" maszyna, jej elementy oraz stanowisko 4. Pracownicy obsługujący węzły betoniarskie
sterowania powinny być uziemione powinni:
" wszystkie pojedyncze maszyny powinny " przystępować do pracy będąc trzez
wymi
mieć tak rozwiązane sterowanie i wypoczętymi
zasilaniem, aby podczas naprawy " zabezpieczyć luz
no zwisające części
zasilanie było odcięte, a przypadkowe odzieży i włosów
włączenie niemożliwe " stosować przydzieloną im odzież
" strefy niebezpieczne maszyny powinny roboczą i środki ochrony osobistej.
być odpowiednio oznakowane, a dostęp 5. Przed przystąpieniem do pracy należy
pracowników do nich ograniczony lub wizualnie sprawdzić stan techniczny
całkowicie wyeliminowany (Rys. 4). betoniarni, a zwłaszcza:
21. Wszyscy pracownicy wytwórni mas " zbiorowe urządzenia zabezpieczające:
bitumicznych są zobowiązani stosować balustrady, bariery, nakrycia otworów
przydzieloną im odzież robaczą oraz " instalację elektryczną
środki ochrony osobistej, przy czym " urządzenia sterujące
podstawowym, obowiązkowym zestawem " linki bezpieczeństwa przy przenośnikach
jest: taśmowych.
" hełm ochronny 6. Konieczność opuszczenia stanowiska
" bezpieczne obuwie pracy zobowiÄ…zuje pracownika do
" odzież ochronna w III klasie widzialności zatrzymania maszyn i urządzeń, które mogą
lub przy braku kurtki  kamizelka spowodować jakiekolwiek zagrożenia.
ostrzegawcza. 7. Po zakończeniu pracy betoniarni należy tak ją
zabezpieczyć, aby uniemożliwić przypadkowe
C. Betoniarnie (węzły betoniarskie) włączenie maszyn lub urządzeń.
8. Remonty, naprawy, regulacje, przeglÄ…dy
1. Węzły betoniarskie są zespołami maszyn i konserwacje mogą być wykonywane
i urządzeń służących do produkcji betonu wyłącznie przez osoby posiadające
towarowego oraz mieszanek betonowych uprawnienia i kwalifikacje określone
w szerokim zakresie klas betonu (Rys. 5). przepisami szczegółowymi w tym zakresie.
9. Podczas wykonywania czynności
wymienionych wyżej betoniarnia musi być:
" zatrzymana
" zabezpieczona przed przypadkowym
uruchomieniem.
10. Wokół miejsca wykonywania remontu,
naprawy, przeglÄ…du, regulacji lub
konserwacji należy wyznaczyć i oznakować
strefę niebezpieczną oraz wywiesić tablicę
 NAPRAWA  NIE URUCHAMIAĆ .
D. Zabrania siÄ™:
1. Użytkowania niesprawnych maszyn
Rys. 5 Mobilny węzeł betoniarski
i urządzeń.
2. Prowadzenia pracy w sposób niebezpieczny.
2. Głównymi komponentami betonu są:
3. Pracy bez ochron osobistych, zwłaszcza
" piasek
tam, gdzie wynika to z Oceny Ryzyka dla
" kruszywo
Zadania i IBWR.
" cement
4. Usuwania osłon ruchomych części maszyn
" dodatki i domieszki
i urządzeń.
" woda.
5. Dokonywania naprawa samodzielnie, bez
3. Betoniarnie (węzły betoniarskie) mogą
wiedzy i zgody przełożonych.
obsługiwać wyłącznie osoby pełnoletnie,
6. Pozostawiania maszyn i urządzeń w ruchu
które:
bez nadzoru.
" zostały zapoznane z dokumentacją
7. Dopuszczania do pracy na swoim
techniczno-ruchowÄ…
stanowisku osób nieupoważnionych.
4
W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Piły tarczowe
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.7
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas prac z wykorzystaniem pił tarczowych.
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
i norm polskich
Piły tarczowe są jednymi z najbardziej niebezpiecznych urządzeń do obróbki materiałów
oraz wewnętrznych
stosowanych w budownictwie, jak: drewno, galanteria kamienna i metal. Urazy
uregulowań Skanska S.A.
spowodowane kontaktem z obracającą się tarczą tnącą piły tarczowej, odrzutem
" jest obligatoryjny dla
obrabianego materiału lub odbiciem ręcznej piły tarczowej są zazwyczaj urazami ciężkimi:
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
głębokie rany cięte lub szarpane, amputacje, rany tłuczone głowy.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp B. Przygotowanie stanowiska pracy
1. Ze względu na rodzaj obrabianego 1. Stanowisko pracy piły tarczowej stołowej
materiału piły tarczowe dzielimy na: usytuowane na wolnym powietrzu należy
" piły do cięcia drzewa zabezpieczyć przed działaniem opadów
" piły do cięcia metalu atmosferycznych wykonując zadaszenie
" piły do cięcia galanterii betonowej tego stanowiska (Rys. 1).
i ceramiki budowlanej.
2. Ze względu na budowę i sposób obróbki
materiału piły tarczowe dzielimy na:
" piły tarczowe stołowe, gdzie obrabiany
materiał jest przesuwany po stole
w kierunku tarczy tnÄ…cej
" piły tarczowe ręczne, gdzie materiał
obrabiany jest poprzez docisk tarczy
tnÄ…cej.
3. Piłę tarczową mogą obsługiwać pracownicy,
którzy za pisemnym potwierdzeniem
zostali zapoznani z jej dokumentacjÄ…
Rys. 1 Stanowisko pracy piły tarczowej stołowej
techniczno-ruchowÄ… i instrukcjÄ…
bezpiecznej obsługi, zostali poinformowani
o zagrożeniach występujących podczas 2. Piła tarczowa stołowa powinna być
pracy z wykorzystaniem piły tarczowej oraz ustawiona na utwardzonym, równym
przeszli szkolenie w zakresie bezpiecznego i stabilnym podłożu w celu zapobieżenia
jej użytkowania. samoistnej, spowodowanej wibracją,
4. Do obsługi pił tarczowych nie są wymagane zmianie położenia lub utracie stabilności.
specjalne uprawnienia. 3. Na stanowisku pracy należy wywiesić
5. Piły tarczowe, jako urządzenia zasilane instrukcję bezpiecznej obsługi użytkowanej
elektrycznie, powinny posiadać aktualne piły tarczowej stołowej.
pomiary elektryczne w zakresie rezystancji 4. Na stanowisku pracy należy wywiesić
izolacji. listę pracowników, którzy zostali
6. Eksploatacje pił tarczowych można zapoznani z dokumentacją techniczno-
prowadzić w oparciu o Ocenę Ryzyka dla ruchową i instrukcją bezpiecznej obsługi
Zadania oraz Instrukcję Bezpiecznego eksploatowanej piły tarczowej stołowej
Wykonywania Robót (IBWR). oraz zostali przeszkoleni w zakresie jej
bezpiecznego użytkowania i uzyskali od
bezpośredniego przełożonego zezwolenie
Wersja 1.1
Standard 14.7 1
na pracę na stanowisku obsługi piły 7. Klin rozszczepiający powinien być
tarczowej. ustawiony w przepisowej odległości od
5. Obsługujący piłę tarczową ma obowiązek piły, po uprzednim sprawdzeniu, że jego
stosowania ochron oczu i słuchu. wielkość i grubość nadają się do założonej
6. Na stanowisku pracy piły tarczowej należy piły (Rys. 3).
umieścić znaki nakazujące stosowanie 8. Materiał, z którego powinien być wykonany
ochron osobistych. klin rozszczepiajÄ…cy, jego wymiary oraz
7. Stanowisko pracy piły tarczowej do cięcia sposób mocowania określają przepisy
długich materiałów należy wyposażyć szczegółowe oraz polskie normy.
w stoły przedłużane lub podpory rolkowe. 9 . Dopuszcza się mocowanie klina
8. Na stanowisku pracy piły tarczowej należy rozszczepiającego na górnej osłonie tarczy
umieścić popychacze w celu ograniczenia w przypadku, gdy średnica zewnętrzna
kontaktu ręki pracownika prowadzącej tarczy, jaka może być zastosowana w
obrabiany materiał z wirującą tarczą piły pilarce zgodnie z dokumentacją techniczno
(Rys. 2).  ruchową lub instrukcją obsługi, nie
przekracza 315 mm.
10. W sytuacji określonej wyżej, klin
rozszczepiający powinien być wykonany tak,
aby górna osłona tarczy była dostatecznie
wytrzymała.
11. Prowadnicę należy dobrać tak, aby nie
sięgała dalej niż do osi piły.
12. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek
nieprawidłowości należy odłączyć piłę
tarczowÄ… od z
ródła zasilania i zgłosić
przełożonemu konieczność dokonania jej
regulacji lub naprawy.
Rys. 2 Popychacze
13. Do czasu wykonania regulacji lub naprawy
należy umieścić przy pile tarczowej tablicę
9. Piła tarczowa stołowa powinna być
informującą o niesprawności urządzenia.
uziemiona w celu zabezpieczenia
14. O ewentualnym zamiarze uruchomienia
pracowników przed porażeniem
piły tarczowej należy poinformować
elektrycznym.
pracowników znajdujących się w pobliżu.
10. Na stanowisku pracy piły tarczowej stołowej
należy umieścić pojemnik na odpady
D. Działania w trakcie wykonywania obróbki
powstałe w wyniku obróbki.
materiałów z użyciem piły tarczowej
C. Sprawdzenie piły tarczowej
1. Obróbkę materiałów z użyciem piły
tarczowej należy wykonywać w hełmie
1. Przed uruchomieniem piły tarczowej należy
ochronnym, ochronnikach słuchu, okularach
sprawdzić:
ochronnych, a w przypadku braku odciÄ…gu
" stan techniczny urzÄ…dzenia, w tym
pyłów, wiórów i trocin  w środkach
stan i ciągłość przewodów zasilających,
ochrony dróg oddechowych.
uziemienia oraz wyłącznika
2. Podczas cięcia piłą tarczową materiałów
bezpieczeństwa
drewnianych należy sprawdzać, czy materiały
" czy na pile tarczowej nie pojawiły się
te nie posiadają w sobie ciał obcych.
Rys. 3 Prawidłowe ustawienie
widoczne zewnętrzne uszkodzenia
3. Cięty materiał należy wolno i ostrożnie
klina względem piły
" stan, właściwe położenie i umocowanie
przesuwać po stole piły tarczowej
tarczowej
osłon górnej i dolnej tarczy tnącej
w kierunku tarczy tnÄ…cej.
oraz osłon przekładni, kół i pasa
4. W przypadku piły tarczowej ręcznej obracającą
napędzającego
się tarczę tnącą należy wolno i ostrożnie
" stan techniczny tarczy tnÄ…cej oraz jej
dosuwać do obrabianego materiału.
centryczne zamocowanie
5. Podczas ręcznego posuwu materiału należy
" stan, prawidłowy dobór i ustawienie
stosować prowadnice ciętego materiału.
klina rozszczepiajÄ…cego.
6. Podczas cięcia materiałów o małych
2. Piła powinna być zamocowana na
wymiarach oraz w końcowej fazie cięcia
wrzecionie za pomocÄ… tarcz dociskowych.
wzdłużnego, w celu dosuwania materiału
3. Tarcze dociskowe powinny przylegać do piły
do tarczy tnącej, należy stosować
tylko przy obwodzie  pas szerokości
odpowiednie popychacze z tworzywa
15-20 mm.
sztucznego lub drewna.
4. Nakrętkę mocującą tarcze dociskowe, a wraz
7. Materiały przeznaczone do cięcia lub
z nimi piłę, należy dokręcać w kierunku
już pocięte trzeba składować tak, by nie
przeciwnym obrotowi piły, co zapobiega jej
stwarzały zagrożeń wypadkowych.
obluzowaniu siÄ™ podczas ruchu.
8. W przypadku możliwości zaistnienia
5. Każdorazowo po zamocowaniu tarczy
odrzutu ciętego materiału, materiał do
należy sprawdzić próbnymi obrotami, czy
obróbki należy posuwać stojąc z boku
obraca się równo i czy  nie bije .
maszyny i przecinanego materiału.
6. Klin rozszczepiajÄ…cy jest konieczny przy
9. Czynności wymiany tarczy tnącej trzeba
pilarkach tarczowych, przewidzianych do
wykonywać w rękawicach ochronnych, po
przecinania wzdłużnego.
wyłączeniu piły tarczowej spod napięcia.
2
10. W przypadku prowadzenia prac na F. Zabrania siÄ™:
wysokości z użyciem pił tarczowych
ręcznych, w zależności od rodzaju dostępu 1. Pochylania się zbyt nisko nad ciętym
do stanowiska pracy oraz rodzaju samego materiałem.
stanowiska, należy postępować zgodnie 2. Znajdowania się w miejscu, w którym może
ze standardem głównym:  2. Prace na nastąpić odrzut obrabianego materiału.
wysokości i standardami szczegółowymi: 3. Cięcia materiału piłą tarczową z uszkodzoną,
 2.1 Prace na wysokości  wymagania stępioną lub pękniętą tarczą.
ogólne ,  2.2 Rusztowania ,  2.3 Pomosty 4. Zdejmowania osłon i innych zabezpieczeń
robocze ,  2,4 Drabiny ,  2.5 Podnośniki z piły tarczowej w trakcie pracy.
i  2.6 Roboty na dachach . 5. Regulacji, czyszczenia lub konserwacji piły
tarczowej podczas włączonego zasilania.
E. Działania po zakończeniu obróbki 6. Hamowania tarczy tnącej piły tarczowej
z użyciem piły tarczowej poprzez boczny docisk do tarczy przy użyciu
jakiegokolwiek materiału.
1. Po zakończeniu pracy z wykorzystaniem 7. Pracy na pile tarczowej do cięcia drewna
pilarki tarczowej należy: w rękawicach roboczych oraz z założonymi
" wyłączyć ją spod napięcia i zabezpieczyć na ręce bransoletami, łańcuszkami,
przed ewentualnym włączeniem zegarkami, sygnetami itp.
" uporządkować stanowisko pracy, 8. Pracy na pile tarczowej do cięcia drewna bez
oczyścić elementy robocze z wszelkich klina rozszczepiającego.
zanieczyszczeń, usunąć odpady do 9. Odkładania na bok piły tarczowej ręcznej,
przygotowanego pojemnika gdy trwajÄ… obroty tarczy tnÄ…cej.
" upewnić się, czy pozostawione 10. Transportu pionowego piły tarczowej
stanowisko pracy nie stwarza zagrożeń ręcznej z wykorzystaniem przewodu
dla innych pracowników. zasilającego.
11. Pozostawiania włączonej piły tarczowej bez
nadzoru.
Wersja 1.1
Standard 14.7 3