L.Dumont, Homo hierarchicus. System kastowy i jego implikacje, Kraków 2008, s. 284-285.

"Należy wspomnieć (...) o niezwykle istotnej, nieuchronnej implikacji systemu [kastowego-JB],

jaką jest jego stosunek do czasu. Na ogół tradycyjnemu społeczeństwu przypisuje się stabilność,

wyzwala się ono z przeżywanego czasu przez mit, który przenosi przeżywaną rzeczywistość na

płaszczyznę wieczności myśli. Dzieje się tak dzięki obrzędom przejścia, które zamieniają trwanie w

przepływie czasu w serię kolejnych stanów stałych, podobnych do różnych poziomów wody

połączonych rytualną śluzą. Przez odniesienie do "czasu początków" , który jest brakiem czasu,

wszystko, co się dzieje, jest tylko postępującym upadkiem w porównaniu do pozaczasowego

modelu.

Ta właściwość społeczeństw tradycyjnych osiąga w Indiach swoje wyżyny. Jest tam wyrażona z

cały bogactwem szczegółów: cztery epoki zaznaczają postępujący upadek świata i oddzielają

trzema kolejnymi przejściami wiek obecny (epokę Kali) od wieku boskiego. Pojęcie kalivarja lub

"zakaz w epoce Kali" stosuje się w traktatach, aby wyjaśnić zaniechanie zwyczajów starożytnych,

mówiąc krótko – oddalenie od Wed. Zatem dla mentalności tradycyjnego hinduizmu, na

płaszczyźnie wartości nie ma żadnych zmian. Być może zmienia się wszystko, ale przez odejście od

wzorców, czyli utratę znaczenia. Obojętność wobec czasu, wydarzeń, i w ogóle historii w literaturze

i cywilizacji indyjskiej zwykle utrudnia pracę historyka i niewątpliwie daje pierwszeństwo

perspektywie socjologicznej, nawet w badaniach historii Indii."