Wykład nr 3
Rak tar czycy:
Nowotwory złośliwe tarczycy:
· Carcinoma
papillare 7585%
folliculare 1020%
medullare 5%
anaplasticum <5%
· NHL chłoniak Chodgkina
· Sarkoma
NHL
· MALT
· DLBCL rozlany chłoniak z komórek B
· Na podłożu thyreoiditis Hashimoto wzrasta prawdopodobieństwo zachorowania 3040 razy Rak tarczycy
Epidemiologia:
· 1% wszystkich nowotworów złośliwych
· K:M=4:1
· Dorośli ( tylko 20% poniżej 30 r.ż.) Czynniki wpływające na zapadalność:
· Ilość jodu w diecie
↓J (wole endemiczne) ↑ ca folliculare
↑J ↑ ca papillare
· Wiek, płeć
· Napromieniowanie (szczególnie w wieku rozwojowym)
lecznicze
katastrofa nuklearna (Czarnobyl)
· Czynniki genetyczne
Protoonkogen RET
· RET receptor błonowy o aktywności kinazy tyrozynowej; ma związek z rodzinnym występowaniem ca medullare
· Mutacja powodująca powstanie ca medullare w:
zespole MEN IIA
zespole MEN IIB
Diagnostyka guzów tarczycy:
· Klinicznie
guz szyi
↑ LN
wole nagłe powiększenie się
duszność, chrypka, dysfagia 15
BAC
USG
w surowicy TSH, Ca, kalcytonina
scyntygrafia
BAC tarczycy:
· Materiał niediagnostyczny
· Zmiana łagodna:
zapalenie
wole
torbiele
gruczolak ale nie można jednoznacznie rozpoznać adenoma od ca folliculare wysoko zróżnicowanego
· Guz pęcherzykowy
· Nowotwór złośliwy
ca papillare
ca medullare
ca anaplasticum
ca folliculare male differentiatum, ( bo wysoko zróżnicowany w BAC wygląda identycznie jak adenoma)
metastasis at thyreoidis
NHL
sarcoma
Guz pęcherzykowy:
· Adenoma
· Guzek rozrostowy (wole)
· Ca folliculare wysoko zróżnicowany nie ma cytologicznych cech złośliwości, jedyne, co różnicuje go od adenoma to:
naciekanie torebki
naciekanie naczyń
Rak brodawkowaty ca papillare
· Epidemiologia
K>M
2040 r.ż.
powolny rozrost
meta:
=LN (w połowie przypadków)
=płuca, kości rzadko
10 letnie przeżycie 85%
· Micro:
brodawki
jądra:
= „groundglass” (orphan Annie eyes) optycznie jasne
=grooves jądro ze szczeliną
=wodniczki wewnątrzjądrowe
ciałka psammomatyczne koncentrycznie ułożone struktury bezpostaciowe 16
mikrorakwielkość poniżej 1 cm
wariant pęcherzykowy nie tworzy brodawek tylko struktury pęcherzykowe, cechy cytologiczne jak w ca papillare
wariant otorebkowany
wariant rozległym stwardnieniem
wariant oksyfilny rak z kom Hirtle’a (onkocyty)
=rokuje gorzej niż klasyczny rak brodawkowaty
=onkocyty=kom oksyfilne o większych rozmiarach niż typowe kom w ca papillare, mają obfitą eozynochłonna cytoplazmę, bywają w śliniankach
=komórki onkocytarne często spotyka się w wolu, mogą być łagodne lub złośliwe
Rak pęcherzykowy ca folliculare
· Występuje w 56 dekadzie życia, K>M
· Meta:
płuca
kości bardzo często
wątroba
LN bardzo rzadko
· Micro:
pęcherzyki wypełnione koloidem
naciekanie torebki i naczyń
postać otorebkowana
postać szeroko inwazyjna Rak wyspowy ca insulare
· Czynniki rokownicze:
wiek powyżej 45 r.ż. gorzej
wielkość guza
naciekanie poza obręb torebki
typ histologiczny
przerzuty
=płuca (↓151J)
=kości
RESZTĘ TRZEBA DOCZYTAĆ L
A.T.©
17