MUZYKA I RUCH – JAKO WAŻNY ELEMENT

ROZWOJU DZIECKA W NAUCZANIU

ZINTEGROWANYM.

„Rytmika nie jest sztuką ,nie jest celem samym w sobie,

jest przygotowaniem do wszystkich sztuk, jest wychowaniem.

Muzyka w greckim ujęciu tego słowa jest elementem pedagogicznym najwyższej rangi................. .”

( Emil Jaques-Dalcroze)

Jedną ze skuteczniejszych form pracy rozwijającej ekspresję w młodszym wieku szkolnym , jest kształcenie muzyczno-ruchowe.

Ma to ogromny wpływ na prawidłowy rozwój psychofizyczny dziecka .

Wrażliwosć słuchowa doskonali się z wiekiem.

Ruch jest czynnikiem niezbędnym dla prawidłowego rozwoju dziecka , kształtuje mięsnie i układ nerwowy.

Percepcja muzyki rozwija wyobraźnię , samodzielność myślenia oraz kształtuje postawę twórczą.

Od kilku lat prowadzimy zajęcia rytmiki w przedszkolu ,a od jakiegoś czasu także w szkole, w kształceniu zintegrowanym dla najmłodszych.

Uważamy, iż są one bardzo potrzebne i mają ogromny wpływ na prawidłowy rozwój psychoruchowy dziecka.

W oparciu o wieloletnie doświadczenia w pracy z dziećmi, opracowałyśmy program nauczania.

Podczas pisania programu założyłyśmy sobie cele, które będą realizowane poprzez następujące formy:

1.Śpiew

2.Gra na instrumentach

3.Ruch przy muzyce

4.Tworzenie muzyki

5.Słuchanie muzyki

Chciałybyśmy przybliżyć naszą pracę podając przykładowe zabawy:

-1-

ZABAWY WPROWADZANE NA LEKCJI RYTMIKI.

1.Z użyciem ciała:

Dziecko bawi się własnymi rękami, nogami, palcami wykonując ruchy

dynamiczne i powolne w napięciu i rozluźnieniu;

a) z towarzyszeniem muzyki żywej , wesołej:

tańczą same ręce , tańczą same nogi, tańczy głowa ,tańczy całe ciało b) z towarzyszeniem muzyki spokojnej :

swobodny taniec indywidualny, a gdy muzyka przestanie grać zatrzymujemy się w bezruchu dotykając jedną częścią ciała do drugiej części np. łokciem do kolana

2.Wyczucie przestrzeni ;

Dzieci wykorzystują przestrzeń poprzez bieg , podskoki, obroty, skoki i rysowanie w przestrzeni jakiejś litery , figury lub elementu;

dowolne przebieganie z fantazyjnymi ruchami ciała tzw.spacer w przestrzeni.

Podczas zajęć jest wiele miejsca na tradycyjne formy pieśni , zabaw, tańców,bajek, legend,porzekadeł i różnych folklorystycznych form słowno-muzyczno-tanecznych.

1.Ćwiczenia mowy służą przyswajaniu przez dzieci zjawisk rytmicznych, dynamicznych oraz przygotowują do wyrazistej i prawidłowej dykcji podczas śpiewania piosenek.

Ciekawym elementem są improwizacje przez dzieci tematów rytmicznych głosem, ruchem z towarzyszeniem instrumentów perkusyjnych;

a) dzieci wystukują na instrumentach perkusyjnych rytm do słów

np.: deszcz , deszcz, pada, pada, deszcz

mogą być również przysłowia.

b) teksty imion lub wyliczanek mogą być zaśpiewane własną melodią, jest to punkt wyjścia do budowania prostych form muzycznych;

pierwsze ćwiczenia opierają się na dwóch lub trzech dźwiękach w formie pytań i odpowiedzi

np.: pyt.: Jak ma na imię twoja koleżanka?

odp.: Moja koleżanka ma na imię Ania.

Ważnym elementem w zajęciach jest ruch i możliwość łączenia improwizacji z ruchem:

a) dzieci słuchają i obserwują ruchy wybranego kolegi i powtarzają rytm na instrumentach perkusyjnych lub odwrotnie

b) naśladują ruchem długość trwania dźwięków ( całej nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki ) w starszych grupach nuty z kropką

c) reagują na pauzy w muzyce

d)tworzą opowiadania za pomocą tańca

-2-

Dzieci już od klas najmłodszych powinny poznawać tajniki muzyki

ludowej. Proste układy taneczne ( michałek, kujawiak, krakowiak,polonez, grozik) i melodie, łatwe do zapamiętania ,zachęcają do wspólnej zabawy.

Poprzez kontakt z taką muzyką podtrzynujemy tradycje ludowe różnych regionów Polski ,wzmacniając poczucie tożsamości narodowej.

Uczniowie klas I-III powinni zagrać na instrumentach melodycznych (dzwonki , flet) proste melodie.

Gra na instrumencie powinna być przyjemnością a nie trudnym do

wykonania zadaniem.

Rozwijanie zainteresowań muzycznych u dzieci w ciekawy, interesujący sposób, absorbują je do czynnego udziału w zajęciach i staną się podstawą do poszerzania swych wiadomości w klasach starszych .

Opracowały:

mgr Katarzyna Łagodzińska

nauczyciel Zespołu Szkół nr 3 w Częstochowie

mgr Edyta Oracz

nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 30 w Częstochowie

Bibliografia:

1.Wychowanie muzyczne w przedszkolu- maj 1983r

2.Rytmika w klasach I-III –A.Dasiewicz-Tobiasz,Anna Kępska

-3-