PEDAGOGIUM
Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej
Wprowadzenie do psychologii
Warszawa, 2009/2010
dr Ewa Tokarczyk
Psychologia
Psychologia
naukowe badanie czynności i zachowań jednostek
i ich procesów psychicznych
Badania naukowe to:
w szerokim znaczeniu  ogół czynności w obrębie pracy naukowej od powzięcia i ustalenia problemu do
opracowania materiałów naukowych, jednak bez czynności pisania pracy, jej poprawiania i oceny;
wyróżnia się tu dwa rodzaje czynności: przygotowawcze i wykonawcze;
w pośrednim znaczeniu to czynności wykonawcze badań naukowych w znaczeniu szerokim; jest to
stosowanie praktyczne metod roboczych, gromadzenie materiału naukowego i opracowywanie go;
w wąskim znaczeniu  to badania właściwe, posługiwanie się metodami roboczymi i zdobywanie w ten
sposób materiału naukowego; jego opracowywanie jest już działaniem osobnym i uważa się je niekiedy
za etap pisania pracy naukowej;
Józef Pieter rozumie badania naukowe w szerokim znaczeniu, kładąc nacisk na trzy czynności:
poszukiwanie i krytykę literatury przedmiotu;
prowadzenie badań przez zastosowanie metod roboczych;
opracowanie materiału naukowego ustalając wyniki badań
Psychologia
Czynności i zachowania jednostki  to co obserwowalne na zewnątrz:
Czynności  zawsze celowe i świadome
Zachowania  nie zawsze świadome
Zarówno czynności jak i zachowania służą przystosowaniu się jednostki
do środowiska
Procesy psychiczne - to ogół stanów i procesów świadomych i
nieświadomych, które mają wpływ na powstanie myśli, przekonań, marzeń,
pragnień, motywów również świadomych i nieświadomych. Są to te stany,
które wywierają wpływ na zachowanie się człowieka.
Są to mechanizmy wewnętrzne, nieobserwowalne bezpośrednio. O ich
istnieniu wiemy obserwując efekty ich funkcjonowania,
tj. czynności i zachowania.
Psychologia
Cele psychologii
1. Opisywanie tego, co się dzieje, gromadzenie danych z obserwacji.
(uczeń ma problemy z nauką, pracownik nie ma motywacji do pracy, J uwielbia
wędkarstwo, dobrze przy tym odpoczywa, odpręża się& ..)
2. Wyjaśnianie tego, co się dzieje, co się zaobserwowało.
(dlaczego uczeń ma problemy, dlaczego pracownikowi nie chce się pracować, jak to się
stało, że J zainteresował się właśnie wędkarstwem, dlaczego  dobrze mu to robi )
3. Przewidywanie tego, co się zdarzy.
(Jakie będą / mogą być konsekwencje problemów z nauką, jakie działania może podjąć
/podejmie pracownik, jakie będą koszty psychologiczne pracy w warunkach braku
motywacji, Jak potoczy się dalsze życie J& .., czy jego pasja znajduje zrozumienie u
innych, nie prowadzi do konfliktów)
4. Kierowanie tym, co się dziej, będzie działo.
(prowadzenie zajęć reedukacyjnych dla ucznia& .. warsztaty umiejętności
psychologicznych dla pracownika & .. Wskazanie J jeszcze innych, mniej
czasochłonnych sposobów redukcji napięć& )
5. Polepszanie jakości życia
Psychologia
Problemy etyczne w psychologii
1. Zgoda osoby badanej
2. Ocena ryzyka i korzyści
3. Celowe wprowadzanie w błąd
4. Wyjaśnianie, informowanie
Eksperyment Millgrama Eksperyment Zimbardo
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
WRAŻENIA
Wrażenie  najprostszy proces, dzięki któremu odbieramy świat
zewnętrzny i wewnętrzny
Wrażenie to proces, w którym receptory zmysłowe i układ
nerwowy odbierają bodz
ce ze środowiska i tworzą jego
reprezentację.
Wrażenia: wzrokowe, słuchowe, dotykowe, kinestetyczne,
węchowe, smakowe, bólowe
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
SPOSTRZEŻENIA (percepcja)
To proces organizowania i interpretowania informacji
zmysłowych, umożliwiający rozpoznawania znaczących
przedmiotów i zdarzeń.
Z  dołu do góry  od receptorów do OUN
Z  góry do dołu  od OUN do receptorów (wyobrażenia,
łączenie w wcześniejszym doświadczeniem& )
Twórczość  tworzenie całkiem nowych treści w OUN
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
Próg absolutny  minimalna wartość bodz
ca potrzebna do jego wykrycia
Wartości poniżej progu  podprogowe
Zjawisko sumowania bodz
ców:
Czasowe:
Bodz
ce podprogowe działają jeden po drugim, po określonym czasie
pobudzenia nakładają się i wrażenia zostaje odebrane (np. chińska tortura kropli
wody)
Przestrzenne:
Bodz
ce podprogowe działają w tym samym czasie, ale z różnych punktów
ogniskując się w jednym miejscu (np. efekt stereofonii, kwadrofonii)
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
Próg różnicy  prawo Webera: aby dostrzec różnicę między bodz
cami
muszą się one różnic nie o określoną wartość bezwzględną, ale muszą się
różnic względnie, jedna musi stanowić odpowiedni % drugiej
Przykład: wdowi grosz  bo 100%
Wykorzystanie: np. motywowanie pracowników
Adaptacja do bodz
ca: zmniejszenie wrażliwości na bodziec pomimo, iż nie
zmieniła się wartość tego bodz
ca.
Przykład: po wejściu do bardzo zimnego pomieszczenia początkowo mamy dreszcze, póz
niej
oswajamy się
Znaczenie: adaptacyjne. Nie ma adaptacji do bodz
ców bólowych !!!!
Wrażliwość to zdolność reagowania na bodz
ce zmysłowe o określonej
wartości stymulacyjnej.
Duża wrażliwość = zdolność do reagowania na bodz
ce o małej wartości = niski próg absolutny
Mała wrażliwość = zdolność do reagowania na bodz
ce o dużej wartości =
Wysoki próg absolutny
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
PERCEPCJA WZROKOWA  ANALIZATOR WZROKOWY
1. Przedmiot widzenia
2. RECEPTOR =Narząd wzroku = oko
3. Nerw wzrokowy
4. Skrzyżowanie wzrokowe
5. Pasmo wzrokowe
6. Ciało kolankowate
7. Kora wzrokowa
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
Złudzenia wzrokowe:
Gestalt: całość jest czymś więcej niż tylko sumą części
Widzenie stereoskopowe (głębi)
Wrażenia i spostrzeżenia (percepcja)
Sposób oceniania i widzenia przestrzeni:
Względna wielkość Względna wyrazistość
Względny ruch
Tendencja do zamykania