Narząd przedsionkowo- ślimakowy - narząd słuchu i równowagi
·ð Odbiera wrażenia sÅ‚uchowe  narzÄ…d sÅ‚uchu (organon auditas)
·ð Reguluje ruchy dowolne - narzÄ…d czucia statycznego [równowagi] (organon status)
Ucho zewnętrzne (Auris externa)
·ð Małżowina uszna (auricula)  chrzÄ…stka sprężysta, pokryta skórÄ… (z wÅ‚osami, gruczoÅ‚ami Å‚ojowymi i potowymi)
·ð Przewód sÅ‚uchowy zewnÄ™trzny (meatus acusticus externus)  wysÅ‚any skórÄ…, z wÅ‚osami, gruczoÅ‚ami Å‚ojowymi i
cewkowymi kłębkowymi typu apokrynowego; mieszanina gruczołów tworzy woskowinę (cerumen);
o Meatus acusticus cartilagineus  przewód słuchowy chrzęstny; część zewnętrzna; tkanka podskórna,
przechodzi w ochrzęstną; chrząstka sprężysta w obrębie której mogą występować wysepki zbudowane z
chrząstki szklistej lub włóknistej
o Meatus acusticus osseus - przewód słuchowy kostny; część wewnętrzna; skóra zrasta się z okostną;
·ð BÅ‚ona bÄ™benkowa (membrana tympani)
o Warstwa zewnętrzna  skórna (stratum cutaneum)  przedłużenie skóry zewnętrznego przewodu słuchowego,
brak włosów i gruczołów; cienki naskórek; brak brodawek
o Blaszka właściwa (lamina propria)  tkanka łączna z włóknami kolagenowymi; warstwa zewnętrzna 
promienista (stratum radiatum); warstwa wewnętrzna  okrężna (stratum circulare)
o Warstwa śluzowa (stratum mucosum)  pokrywa błonę bębenkową od strony ucha środkowego, przedłużenie
błony śluzowej wyścielającej jamę bębenkową; pokryta nabłonkiem jednowarstwowym płaskim, brak
gruczołów; pod nabłonkiem naczynia krwionośne i nerwy, głównie w pobliżu młoteczka
Ucho środkowe (Auris media)
·ð Jama bÄ™benkowa (cavum tympani)
o Wysłana błoną śluzową, pokrytą nabłonkiem jednowarstwowym lub dwuwarstwowym sześciennym lub
walcowatym; pod nabłonkiem sieć naczyń włosowatych oraz sploty włókien nerwowych; błona śluzowa
wytwarza fałdy i zachyłki, w jednym biegnie struna bębenkowa (chorda tympani)
o Blaszka właściwa  zawiera rozgałęzione gruczoły o charakterze mieszanym; przechodzi w okostną,
pokrywającą ścianę kostną jamy bębenkowej;
o Kosteczki słuchowe (ossicula tympani)  młoteczek (malleus), kowadełko (Incus), strzemiączko (stapes);
zbudowane z tkanki kostnej grubo włóknistej, pokrytej błoną śluzową jamy bębenkowej; stykają się ze sobą:
młoteczek opiera się o błonę bębenkową, strzemiączko przylega do okienka przedsionka, prowadzącego do
ucha wewnętrznego
o Mięśnie : napinający błonę bębenkową (musculus tensor tympani)- przyczepia się do młoteczka;
strzemiÄ…czkowy (m. stapedius)  przyczepia siÄ™ do strzemiÄ…czka
·ð TrÄ…bka sÅ‚uchowa (tuba auditiva)  Å‚Ä…czy ucho Å›rodkowe z gardÅ‚em, równoważy ciÅ›nienie powietrza na bÅ‚onÄ™
bębenkową; dzieli się na część chrzęstną i kostną; wysłana błoną śluzową, nabłonek wielorzędowy urzęsiony, z
komórkami kubkowymi; blaszka właściwa  tkanka łączna z włóknami kolagenowymi i sprężystymi, zawierająca
grudki limfatyczne (przy ostium pharyngicum tworzą migdałek trąbkowy  tonsilla tubaria); zawiera rozgałęzione
gruczoły trąbkowe śluzowo- surowicze i skupienia tkanki tłuszczowej; po stronie brzusznej występuje błona
podśluzowa zawierająca dwa mięśnie poprzecznie prążkowane (napinacz i dz
wigacz podniebienia miękkiego);
liczne naczynia krwionośne i nerwy
·ð Jamy powietrzne (cellulae pneumaticae)  u nieparzystokopytnych; wysÅ‚ane bÅ‚onÄ… Å›luzowÄ…, pokrytÄ… nabÅ‚onkiem
wielorzędowym migawkowym; w blaszce właściwej błony śluzowej liczne gruczoły i włókna sprężyste; w pobliżu
gardła komórki mięśniowe gładkie
Ucho wewnętrzne
·ð MieÅ›ci siÄ™ w piramidzie koÅ›ci skroniowej
·ð BÅ‚Ä™dnik bÅ‚oniasty (labirynthus membranaceus)  zÅ‚ożony ukÅ‚ad poÅ‚Ä…czonych jam i kanałów o bÅ‚oniastej Å›cianie,
wypełniony śródchłonką (endolympha)
Błędnik kostny (labirynthus osseus)  odtwarza w głównych zarysach kształt błędnika błoniastego
·ð Przedsionek (vestibulum)  ma dwa zachyÅ‚ki i kilka otworów; w Å›cianie bocznej  okienko przedsionka (fenestra
vestibuli), która prowadzi do jamy bębenkowej; niedaleko okienka przedsionka występuje okienko okrągłe
(fenestra ovale) lub okienko ślimaka (fenestra cochleae), zamknięty wtórną błoną bębenkową (membrana
tympani secundaria); w tylnej ścianie otwory prowadzące do kanałów półkolistych
·ð Åšlimak (cochlea)  skrÄ™cony kanaÅ‚ kostny (Canaris cochlearis), rozpoczynajÄ…cy siÄ™ otworem przedsionkowym,
biegnie spiralnie wokół masy kostnej  wrzecionka (modiolus)
o Wrzecionko  kształt stożka, tkanka kostna gąbczasta; występuje zwój spiralny  skupisko komórek nerwowych,
w postaci spiralnej blaszki;
o Kanał kostny  schody przedsionka (scala vestibuli) i schody bębenka (scala tympani); oddzielone od siebie
przegrodą, zbudowaną z części kostnej- spiralnej blaszki kostnej (lamina spiralis ossea)  odchodzi od
wrzecionka a następnie i przechodzi w część błoniastą  spiralną blaszkę błoniastą (lamina spiralis
membranacea); w obrębie schodów przedsionka występuje błoniasty przewód ślimakowy (wypełniony
endolimfą), którego dolną ścianę stanowi część błoniasta przegrody, oddzielony od schodów przedsionka za
pomocą błony przedsionkowej
·ð KanaÅ‚y półkoliste (trzy), ustawione w trzech prostopadÅ‚ych do siebie pÅ‚aszczyznach, każdy kanaÅ‚ koÅ„czy siÄ™
rozszerzeniem w postaci ampulla, otwierajÄ…cej siÄ™ do przedsionka
Błędnik błoniasty
·ð Woreczek (sacculus) i Å‚agiewka (utriculus) leżą w zachyÅ‚kach przedsionka, poÅ‚aczone przewodem Å‚agiewkowo-
woreczkowym (ductus utriculosaccularis), od którego odchodzi cienki przewód endolimfa tyczny (ductus
endolymphaticus) albo wodociąg przedsionka (aquaeductus vestibuli), który prowadzi do woreczka
endolimfatycznego (saccus endolymphaticus), który leży w obrębie opony twardej mózgu; łagiewka łączy się z
przewodami półkolistymi, woreczek łączy się z przewodem ślimaka za pomocą przewodu łączącego (ductus
reuniens)
·ð Przewody półkoliste  wewnÄ…trz kanałów półkolistych, rozpoczynajÄ… siÄ™ i koÅ„czÄ… w Å‚agiewce, koÅ„cowa część
tworzy rozszerzenie  bańkę błoniastą
·ð Przewód Å›limaka  rozpoczyna siÄ™ w obrÄ™bie przedsionka Å›lepym zagÅ‚Ä™bieniem do którego wpada przewód
łączący, a następnie wchodzi do kanału kostnego ślimaka i kończy się ślepo; nie jest otoczony przestrzenią
perylimfatyczną ze wszystkich stron, bo zrasta się jedną powierzchnią z okostną ślimaka
Część statyczna (pars statica)
·ð Zawiera narzÄ…d równowagi
·ð SkÅ‚ada siÄ™ z Å‚agiewki, przewodów półkolistych i woreczka
·ð Åšciana utworzona z tkanki Å‚Ä…cznej włóknistej, unaczynionej i unerwionej, zawierajÄ…cej nieliczne włókna sprężyste;
wysłana nabłonkiem jednowarstwowym płaskim; ściana łagiewki tworzy wzniesienie  plamka statyczna
woreczka (macula statica sacculi); w obrębie baniek błoniastych przewodów półkolistych występują poprzeczne
grzebienie statyczne bańkowe (cristae staticae ampullares);
·ð plamki statyczne i grzebienie statyczne sÄ… pokryte nabÅ‚onkiem zmysÅ‚owym, który tworzy narzÄ…d sÅ‚użący do
orientacji w przestrzeni, regulacji ruchów i utrzymywania równowagi
o komórki podporowe  komórki nitkowate, wysokie i wąskie komórki walcowate; zajmują całą szerokość
nabłonka, na powierzchni występuje rąbek prążkowany;
o komórki zmysłowe  komórki włoskowate; między komórkami podporowymi; kształt kolbowaty, jądra w
podstawnej części komórki; nie dochodzą do błony podstawnej; na powierzchni krótkie i cienkie włoski;
dochodzą do nich włókna nerwowe (odgałęzienia nerwu przedsionkowego); dwa rodzaje komórek: jeden 
kulista część podstawna, otoczona pochewką w kształcie czaszy utworzonej z zakończenia nerwowego, wyraz
na
błona komórkowa, na jej zewnętrznej powierzchni około 50 włosków, zlepionych ze sobą; jeden włosek ma
zdolność ruchu (jest zbudowany z 11 włókienek); drugi  kształt walcowaty, przypomina pierwsze komórki,
słabiej wykształcone zakończenie włókna nerwowego wchodzące w kontakt z błoną komórki;
·ð w obrÄ™bie plamek statycznych nabÅ‚onek jest pokryty bÅ‚ona kamyczkowÄ… (membrana stratoconiorum), na
powierzchni błony występują kamyczki błędnikowe, przypominające kryształy lub pryzmaty; zmiana ich położenia
powoduje pobudzenie komórek zmysłowych;
·ð w grzebieniach statycznych wystÄ™puje warstwa masy galaretowatej, tworzÄ…ca kanaliki w których biegnÄ… wÅ‚oski
komórek; szczególnie wrażliwe na ruchy endolimfy
Część słuchowa (pars auditiva)
·ð przewód Å›limakowy, leżący wewnÄ…trz kanaÅ‚u kostnego Å›limaka, miÄ™dzy schodami przedsionka a schodami
bębenka; ma na przekroju poprzecznym kształt trójkąta, który ma trzy ściany
·ð Å›ciana zewnÄ™trzna  zrasta siÄ™ z okostnÄ… wyÅ›cielajÄ…cÄ… kanaÅ‚ kostny Å›limaka; okostna wytwarza zgrubienie 
więzadło spiralne ślimaka (ligamentum spirale cochleae); zawiera naczynia krwionośne biegnące w prążku
naczyniowym (stria vascularis); wysłana nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, zawierającym glikogen ,
występuje prążkowanie przypodstawne związane z obecnością mitochondriów; intensywne procesy
wydzielnicze; stanowi podstawę trójkąta
·ð Å›ciana górna  bÅ‚ona przedsionkowa  warstwa tkanki Å‚Ä…cznej włóknistej, nabÅ‚onek jednowarstwowy pÅ‚aski,,
duża aktywność enzymów utleniających ; od strony schodów również nabłonek jednowarstwowy płaski
·ð Å›ciana dolna  blaszka spiralna, pokryta nabÅ‚onkiem zmysÅ‚owym, odbierajÄ…cym wrażenia sÅ‚uchowe; nabÅ‚onek
wytwarza spiralnie biegnÄ…cy narzÄ…d spiralny;
o rąbek blaszki spiralnej  zgrubienie łącznotkankowe, bliżej wierzchołka, między blaszką spiralną błoniastą i
błoną przedsionkową; pokryty nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, który wytwarza błonę
galaretowatą pokrywającą (membrana tectoria), która pokrywa narząd spiralny, zbudowana z cienkich włókien
połączonych substancją spajającą;
o blaszka podstawna  przedłużenie rąbka spiralnego;
żð warstwa zewnÄ™trzna (okÅ‚adzinowa)  pokrywa blaszkÄ™ podstawnÄ… od zewnÄ…trz, stanowi przedÅ‚użenie
śródkostnej;
żð warstwa Å›rodkowa (wÅ‚aÅ›ciwa)  zbudowana z włókien sÅ‚uchowych, skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ z cienkich włókienek,
przechodzących we włókna więzadła spiralnego
żð warstwa wewnÄ™trzna (graniczna)  leży od strony Å›wiatÅ‚a przewodu Å›limaka; cienka, bezstrukturalna bÅ‚ona
o Narząd spiralny  w postaci listewki, wystającej do światła przewodu ślimaka; po obu stronach znajdują się
dwa rowki, wewnętrzny i zewnętrzny; rowek wewnętrzny  po stronie rąbka blaszki spiralnej; rowek
zewnętrzny  leży od strony blaszki zewnętrznej; rowki wysłane nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym,
komórki rowka zewnętrznego  komórki podporowe zewnętrzne; narząd spiralny zbudowany jest z nabłonka
zmysłowego, zbudowany z komórek podporowych i komórek zmysłowych; części wierzchołkowe komórek
podporowych są połączone za pomocą listewek kitowych, tworzących błonę siateczkową
żð Komórki filarowe  szeroka część cytoplazmy, na bÅ‚onie podstawnej, oraz trzon , zwany filarem o strukturze
włóknistej; filar zbudowany z fi lamentów biegnących do wierzchołka komórki; komórki układają się w dwa
szeregi: wewnętrzny i zewnętrzny, które są nachylone ku sobie tworząc tunel wewnętrzny, biegnący
spiralnie wzdłuż blaszki spiralnej; przez tunel biegną włókna nerwowe bezmielinowe;
żð Komórki falangowe  na zewnÄ…trz od obu szeregów komórek filarowych; walcowaty trzon, spoczywajÄ…cy na
błonie podstawnej, wierzchołki zwężone  tworzą wyrostek falangowy; komórki wewnętrzne  jeden szereg,
przy wewnętrznym szeregu komórek filarowych; komórki zewnętrzne  trzy do czterech szeregów, przy
zewnętrznym szeregu komórek filarowych; przestrzeń przytunelowa  między pierwszym szeregiem
komórek balangowych zewnętrznych a szeregiem komórek filarowych zewnętrznych, wypełniona
endolimfą, łączy się z tunelem wewnętrznym
żð Komórki graniczne zewnÄ™trzne  wysokie, węższe przy podstawie; przylegajÄ… do ostatniego szeregu
komórek falangowych zewnętrznych, przechodzą w komórki podporowe zewnętrzne; spełniają funkcję
odżywczą; na powierzchni bardzo duża liczba mitochondriów
Komórki zmysłowe
żð Komórki zmysÅ‚owe wÅ‚oskowate  sÅ‚uchowe; leżą w zagÅ‚Ä™bieniach miÄ™dzy wyrostkami komórek balangowych
po obu stronach tunelu wewnętrznego; komórki wewnętrzne  jeden szereg; komórki zewnętrzne  trzy
szeregi; układają się na powierzchniowej części nabłonka zmysłowego, nie dochodzą do błony podstawnej;
kształt walcowaty; na wolnej przestrzeni sztywne włoski słuchowe, zbudowane z włókienek lezących gęsto
obok siebie; dochodzą do nich liczne włókna nerwowe pochodzące ze zwoju spiralnego ślimaka;