1. Stopa procentowa
Stopa procentowa  miernik przychodu, jaki przysługuje posiadaczowi kapitału z racji
udostępnienia go innym.
W przypadku sektora bankowego mamy do czynienia ze stopami oficjalnymi banku
centralnego (w Polsce ich wysokość ustala Rada Polityki Pieniężnej) oraz rynkowymi  tak
określa się oprocentowanie kredytów i depozytów pomiędzy bankami. Występuje również
stopa nominalna (oficjalne oprocentowanie) i realna (oprocentowanie pomniejszone o wartość
inflacji) oraz efektywna (uwzględniająca częstotliwość naliczania odsetek oraz stopę podatku
dochodowego, tzw. podatek Belki).
Przy wyliczaniu oprocentowania kredytów i depozytów (ich stóp procentowych) banki
posługują się stopą podstawową (lub bazową), której wartość ustalana jest indywidualnie w
banku  na ogół w oparciu o stopy rynkowe.
2. WIBOR
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate)  referencyjna wysokość oprocentowania
kredytów na polskim rynku międzybankowym. Wyznaczana jest jako średnia arytmetyczna
wielkości oprocentowania podawanych przez największe banki działające w Polsce, które są
uczestnikami panelu WIBOR, po odrzuceniu wielkości skrajnych. Banki podają stawki
oprocentowania (w ujęciu rocznym), po jakich są gotowe pożyczyć pieniądze innym bankom,
o godz. 11:00 każdego dnia roboczego. Proces wyznaczania wartości WIBOR nazywany jest
fixingiem WIBOR.
WIBOR jest transakcyjny, gdyż w ciągu 15 minut od publikacji indeksów ustalonych podczas
fixingu uczestniczące w nim banki zobowiązane są do zawierania między sobą transakcji
według stawek nie gorszych od zgłoszonych tego dnia.
WIBOR jest wyznaczany dla kredytów udzielanych sobie nawzajem przez banki na
następujące okresy czasowe.
" ON (ang. overnight)  kredyt na jeden dzień, począwszy od dnia zawarcia
transakcji (od dzisiaj na jeden dzień);
" TN (ang. tomorrow/next)  kredyt na jeden dzień, począwszy od dnia
następnego dnia roboczego po zawarciu transakcji (od jutra na jeden dzień);
" SW (ang. spot week)  kredyt na tydzień, począwszy od daty dwa dni robocze
po zawarciu transakcji (od daty spot na tydzień);
" 2 tygodnie (2W)  kredyt na 2 tygodnie, począwszy od daty dwa dni robocze
po zawarciu transakcji (od daty spot na 2 tygodnie);
" 1 miesiąc (1M)  kredyt na 1 miesiąc, począwszy od daty dwa dni robocze po
zawarciu transakcji (od daty spot na 1 miesiąc);
" 3 miesiące (3M)  kredyt na 3 miesiące, począwszy od daty dwa dni robocze
po zawarciu transakcji (od daty spot na 3 miesiące);
" 6 miesięcy (6M)  kredyt na 6 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze
po zawarciu transakcji (od daty spot na 6 miesięcy);
" 9 miesięcy (9M)  kredyt na 9 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze
po zawarciu transakcji (od daty spot na 9 miesięcy);
" 1 rok (1Y)  kredyt na 1 rok, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu
transakcji (od daty spot na 1 rok).
Proces wyznaczania WIBOR-u jest szczegółowo regulowany przez Regulamin Fixingu
stawek referencyjnych WIBID i WIBOR Organizatorem procesu jest Stowarzyszenie Rynków
Finansowych ACI Polska (dawniej Forex Polska). Kontrolę nad funkcjonowaniem procesu
wyznaczania stawek WIBOR, przestrzeganiem Regulaminu Fixingu stawek referencyjnych
WIBID i WIBOR przez Uczestników Fixingu i Organizatora oraz prawidłowością ustalania i
publikowania stawek referencyjnych WIBOR pełni Rada WIBOR, składająca się z 8
członków.
WIBOR jest podstawą wyznaczania oprocentowania dla większości kredytów udzielanych
przez polskie banki, w tym dla gospodarstw domowych i małych przedsiębiorstw, a także
stawką bazową dla wielu transakcji pochodnych zawieranych na rynkach finansowych. Giełda
Papierów Wartościowych w Warszawieumożliwia handel transakcjami futures na WIBOR.
3. EURIBOR
EURIBOR (ang. Euro Interbank Offered Rate)  referencyjna wysokość oprocentowania
depozytów i kredytów na rynku międzybankowymstrefy euro. Stawki EURIBOR wyznaczane
są dla pożyczek na następujące okresy: 1 i 2 tygodnie, 1, 2, 3, 6, 9 miesięcy i 1 rok. Okres
trwania pożyczki zaczyna się w dacie dostarczenia środków (data spot) określonej jako drugi
2
dzień roboczy po dacie transakcji. EURIBOR wyznaczany jest jako średnia arytmetyczna
wielkości oprocentowania podawanych przez wybrane banki aktywne na rynku
międzybankowym w euro (uczestnicy panelu euribor, tzw. panel banks), po odrzuceniu 15%
wielkości najniższych i najwyższych. EURIBOR nie jest stawką transakcyjną. Banki podają
stawki oprocentowania odpowiadające w ich przekonaniu oprocentowaniu, po jakim banki o
wysokim standingu kredytowym pożyczają sobie nawzajem środki pieniężne.
EURIBOR jest publikowany o godz. 11.00 czasu środkowoeuropejskiego we wszystkie dni
robocze.
EURIBOR jest wyznaczany przez Europejską Federację Bankową z siedzibą w Brukseli,
której członkami są stowarzyszenia bankowe z krajów-członków strefy euro. Proces
wyznaczania EURIBOR jest regulowany przez Regulamin EURIBOR.. Nadzór nad
poprawnością procesu wyznaczania EURIBOR pełni Komitet Sterujący składający się z 10
członków wybranych spośród niezależnych ekspertów oraz praktyków bankowych z zakresu
operacji na rynkach finansowych.
EURIBOR jest ważnym parametrem rynkowym ze względu na to, że o jego wartości oparte
jest oprocentowanie wielu kredytów i depozytów w euro, a także stanowi on wartość
referencyjną dla wielu transakcji pochodnych.
4. LIBOR
LIBOR (ang. London Interbank Offered Rate)  referencyjna wysokość oprocentowania
depozytów i kredytów na rynku międzybankowym w Londynie. Stawki LIBOR wyznaczane
są dla następujących walut: USD, EUR, CHF, GBP, JPY, dla pożyczek na 1 dzień, 1 tydzień,
1 miesiąc, 2 miesiące, 3 miesiące, 6 miesięcy i 1 rok. LIBOR obliczane jest jako średnia
arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych przez banki będące uczestnikami panelu
LIBOR, po odrzuceniu odpowiedniej liczby najwyższych i najniższych z nich.
LIBOR jest wyznaczany około godziny 11.00 GMT.
LIBOR nie jest stawką transakcyjną. Uczestnicy panelu nie podają oprocentowania faktycznie
zawieranych transakcji, lecz odpowiedz
na pytanie, po jakiej stopie mogliby pożyczyć na
londyńskim rynku międzybankowym kwotę typową dla danej waluty i okresu pożyczki tuż
przed godziną 11.00.
Uczestnikami panelu LIBOR są wybrane banki prowadzące aktywną działalności na rynku
międzybankowym w Londynie. Wyznaczaniem wartości LIBOR zajmuje się od lutego 2014
3
r. ICE Benchmark Administration (IBA), która jest częścią Intercontinental Exchange z
siedzibą w Nowym Jorku.
Stawki LIBOR są istotnymi parametrami transakcji finansowych na całym świecie. W wielu
krajach oprocentowanie kredytów i depozytów opiera się o LIBOR. Są one również stawkami
bazowymi dla wielu transakcji pochodnych zawieranych w Londynie oraz innych rynkach
finansowych na świecie.
4