Lokalna administracja
gospodarcza
PPwG 2009
Struktura lokalnej administracji
" wojewoda
" administracja zespolona (służby, inspekcje i
straże podległe wojewodzie )
" organy administracji niezespolonej podległe
ministrom i urzędom centralnym
" administracja samorządowa (może wykonywać
zlecone zadania adm. rządowej i nadzoruje
państwowe służby, inspekcje i straże)
- gmina (rada gminy, wójt, burmistrz, prezydent)
- powiat (rada powiatu, zarząd powiatu +
starosta)
- województwo (sejmik woj., zarząd +
marszałek)
Wojewoda
" Powoływanie i odwoływanie - Prezes RM
" Struktura aparatu - wicewojewodowie, Kolegium
Wojewody, Urząd Wojewódzki, delegatury
urzędu wojewódzkiego
" Jednostki administracji zespolonej - Policja,
Straż Pożarna, Inspektoraty: Farmaceutyczny,
Nadzoru Budowlanego, Ochrony Środowiska,
Inspekcja Handlowa, Weterynaryjna, Skupu i
Przetwórstwa Artykułów Rolnych
" Organizacja  w ramach jednego urzędu, z
wyjątkami (np. Policja, Straż Pożarna)
Zadania gospodarcze wojewody
" realizacja polityki gospodarczej Rządu w terenie (określa cele
zgodne z polityką Rządu, przedstawiciel Rządu w terenie)
" zwierzchnictwo w stosunku do administracji zespolonej
" koordynacja organów administracji niezespolonej (uzgadnianie
projektów aktów prawnych, polecenia, obowiązek udzielania
wyjaśnień, zgoda na powołanie i odwołanie)
" orzecznictwo administracyjne (prawo wodne, ochrona środowiska,
komunalizacja mienia państwowego, przejmowanie gruntów pod
autostrady)
" reprezentant Skarbu Państwa - nadzór nad przedsiębiorstwami
państwowymi np. w woj. mazowieckim 34 pp (czynne, likwidacja,
upadłość)
" nadzór nad samorządem (całość z wyjątkiem gospodarki
finansowej)
Organy administracji niezespolonej
" Podległość - ministrowie i urzędy centralne
" Właściwość terytorialna  wojewódzka, okręgowa (okręgowe
urzędy miar), obwodowa (obwodowe urzędy miar), powiatowa
" Funkcje - orzecznictwo, kontrola administracyjna
" Organy administracji niezespolonej
 Izby skarbowe, urzędy skarbowe
 Okręgowe i specjalistyczne urzędy górnicze
 Okręgowe i obwodowe urzędy miar, urzędy probiercze
 Regionalne zarządy gospodarki wodnej
 Izby i urzędy celne
 Urzędy morskie, żeglugi śródlądowej, rybołówstwa morskiego
 Urzędy statystyczne
Status i funkcje samorządu
terytorialnego
" Status konstytucyjny - zadania publiczne nie
zastrzeżone dla innych władz, ochrona prawna,
osobowość prawna, własne mienie,
odpowiedzialność za własne działania, udział w
dochodach publicznych odpowiedni do zadań
(podatki i opłaty lokalne), zrzeszanie się dla
wykonania zadań przekraczających możliwości
" Funkcje gospodarcze: regulowanie,
gospodarowanie, nabywanie towarów i usług
Zadania organów samorządowych
" Funkcje w strukturach samorządowych
" Rady gminy, powiatu, sejmik wojewódzki 
funkcje uchwałodawcze i kontrolne
(angażowanie mienia (spółki), wykorzystanie
mienia, budżet, plany zagospodarowania,
podatki, obligacje, pożyczki i kredyty, inwestycje)
" Zarządy, wójt - funkcje wykonawcze
" Przewodniczący zarządów (starosta, marszałek
województwa), wójt, burmistrz, prezydent -
decyzje administracyjne
Zadania gospodarcze gmin
" ład przestrzenny, gospodarka nieruchomościami,
ochrona środowiska i przyrody oraz gospodarka wodna,
" gminne drogi, ulice,
" wodociągi, kanalizacja, utrzymanie czystości i porządku
oraz urządzeń sanitarnych, wysypiska i
unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zaopatrzenie
w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
" lokalny transport zbiorowy
" gminne budownictwo mieszkaniowe,
" turystyka, urządzenia sportowe
" targowiska i hale targowe
" podatki lokalne
Zadania gospodarcze powiatu
" transport
" powiatowe drogi publiczne
" rolnictwo, leśnictwo, rybactwo śródlądowe
" geodezja, kartografia, kataster
" administracja architektoniczno-budowlana
" gospodarka wodna, ochrona środowiska i przyrody,
ochrona przeciwpowodziowa
" przeciwdziałanie bezrobociu
" ochrona praw konsumenta,
Zadania gospodarcze
województwa
" pobudzanie aktywności gospodarczej
" modernizacja terenów wiejskich,
zagospodarowanie przestrzenne, ochrona
środowiska,
" transport zbiorowy (koleje) i drogi publiczne
" kultura fizyczna i turystyka (np. nadzór nad
biurami podróży)
" przeciwdziałanie bezrobociu i aktywizacja
lokalnego rynku pracy
" promocja województwa
Struktura zadań samorządów
" Zadania własne
" Zasady wykonywania zadań własnych  decyzje o
zakresie i sposobie realizacji, finansowanie, nadzór
" Zadania fakultatywne i obligatoryjne (utrzymanie
czystości i porządku, przedszkole)
" Zadania zlecone
" Tryb zlecania  ustawowy (prowadzenie ewidencji
działalności gospodarczej, prowadzenie spisów rolnych,
ewidencja pól biwakowych), porozumienia
" Zasady wykonywania - finansowanie, nadzór
celowościowy
Mienie samorządowe
" Zakres mienia - własność wspólnoty samorządowej,
własność komunalnych osób prawnych, związków
samorządowych
" Nabywanie mienia:
- nabycie pierwotne - komunalizacja z mocy prawa (data
utworzenia samorządu - mienie znajdujące się w
dyspozycji, grunty, budynki, przedsiębiorstwa)
- komunalizacja na wniosek
- tryb  decyzja wojewody (deklaratoryjna,
konstytutywna)
- nabycie wtórne - w wyniku czynności prawnych
Działalność gospodarcza
samorządów terytorialnych (1)
" Podstawa prawna - Ustawa o gospodarce komunalnej,
ustawy samorządowe
" GMINA
" Podstawowy zakres - zadania użyteczności publicznej
(bieżące, nieprzerwane dostarczanie podstawowych
usług bytowych)
" Zadania inne tylko jeżeli:
 niezaspokojone potrzeby rynku lokalnego
 znaczne bezrobocie
 zbycie składników majątkowych prowadzi do znacznej straty
 bankowość, ubezpieczenia, wydawnictwa, inne zadania
gospodarcze ważne dla rozwoju gminy
Działalność gospodarcza
samorządów terytorialnych (2)
" POWIAT
 tylko użyteczność publiczna
" WOJEWODZTWO
 użyteczność publiczna
 promocja
 edukacja, wydawnictwa
Kompetencje w zakresie własnej
działalności gospodarczej
" Decyzje organów samorządowych:
- o zaangażowaniu w działalność gospodarczą
- o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki
komunalnej
- o utworzeniu jednostki gospodarczej, przystąpieniu do
spółki
- o wysokości cen i opłat za usługi komunalne o
charakterze użyteczności publicznej
- wykonywanie uprawnień korporacyjnych (spółki),
przedstawiciele w radach nadzorczych
- wykonywanie uprawnień kierowniczych i nadzorczych
(zakłady budżetowe)
Formy działalności gospodarczej
" Formy organizacyjne
" Zakład budżetowy (wydzielenie, brak osobowości prawnej,
ograniczenie do zadań użyteczności publicznej)
" Spółki handlowe
" Powierzenie innym osobom na podstawie umowy
(odpowiedzialność zatrzymuje samorząd), ustalanie cen i opłat
przez samorząd
" Współpraca jednostek samorządowych w zakresie gospodarki
" Związki międzykomunalne (gminy, powiaty)
" - nowa jednostka, wspólne uchwały, organy - zgromadzenie, zarząd,
zadania - wodociągi, komunikacja, gaz
" Porozumienia komunalne (gminy, powiaty, województwa)
" - bez tworzenia nowej jednostki, ustalenie zasad finansowania
" Stowarzyszenia (gminy, powiaty w różnych układach)