Wprowadzenie publikacji do planu wydawniczego i budżetowanie
publikacji
1. Przygotowanie dokumentacji
2. Konsultacja z działem marketingu i sprzedaży [nasze wewnętrzne oceny
przydatności i zewnętrzne recenzje mamy już gotowe  w dok. w pkt. 1]
Wydawnictwo, zwłaszcza duże, niebędące rodzinną firmą nie może funkcjonować
na żywioł1, konieczna jest szczegółowa dokumentacja oparta na rzetelnej analizie.
3. Postawienie na kolegium wydawniczym
Przebieg kolegium:
a. Redaktor prowadzący prezentuje proponowaną publikację, opowiada o
niej i o jej autorach, przedstawia ją na tle publikacji z danej dziedziny
b. Marketingowiec przedstawia prognozę i dynamikę sprzedaży oraz plan
działań promocyjnych
c. Dyskusja
d. Zatwierdzenie książki do planu wydawniczego lub odrzucenie ew.
odesłanie do poprawek / zmian.
Dokumentacja na kolegium wydawnicze:
1. Kalkulacja księgowa (budżet wstępny)
2. Karta książki  podstawowe informacje o danym tytule
3. Konspekt lub maszynopis
4. Recenzje zewnętrzne i ew. opinia wewnętrzna wydawnictwa
5. Opinia marketingowo-handlowa
6. Opis serii  gdzie umieścić i jak wygląda
7. Kwestionariusz autorski / informacja o autorze
Karta książki :
1. Symbol redakcji i nazwisko redaktora
2. Nr projektu  tutaj nr księgowy
3. Zmiana tytułu, gdy tytuł jest roboczy  ślad tego, co się dzieje z tytułem w toku
prac
4. Redaktor naukowy w pracy zbiorowej
5. Ilość tomów
6. Objętość w arkuszach wydawniczych  1 ark. wyd. = 40 tys. znaków, tekst
autorski wraz z elementami dodatkowymi, indeksami, żywą paginą etc.
7. ISBN, w wyd. wielotomowych również ISBN tomu  wówczas są dwa, jeden
wspólny dla wszystkich oraz dodatkowy, inny dla każdego tomu
8. Rodzaj publikacji  podręcznik akademicki, książeczka dla dzieci, biografia,
tomik poezji
9. Klasyfikacja tematyczna  wg BN, potrzebna przy tworzeniu katalogów i
bibliografii narodowej
10. Instytucja dotująca
11. Informacje o oryginale przy tłumaczeniach
1
na zasadzie: Szef interesuje się samolotami, więc wydajemy tylko publikacje o lotnictwie
12. Poprzednie wydania: nr ostatniego wyd., data, nakład2, ceny3, aktualny zapas4
13. Informacje, które redaktor proponuje włączyć  e.g. dodatkowe wyposażenie
Członkowie kolegium wydawniczego muszą wiedzieć to, co wie redaktor inicjujący:
14. dlaczego ta książka?
15. autor  główne informacje
16. odbiorcy  dla kogo?
17. wszystkie informacje pozyskane w czasie pozyskiwania tytułu
18. jakie książki można uznać za wspomagające  wspólna akcja promocyjna,
możliwość sprzedaży w pakietach
19. konkurencja  co jest na rynku, z czym się spotkamy, a dokładniej, z kim się
zderzymy J� Ważne są ceny publikacji konkurencyjnych  jeżeli nasza książka
będzie dużo droższa od wielu innych publikacji z tej dziedziny, to choć byłaby
lepsza, nikt jej nie kupi...5
20. Czas życia książki  jak długo książka może funkcjonować bez uzupełnień i
zmian  ergo jak długo pozostaje aktualna  pierwsze wydanie kosztuje dużo
[praca autora, redaktora, korekty etc.], dodruki to właściwie tylko koszty
produkcji, ale bez opracowania. Niestety nie możemy przewidzieć wszystkich
rewolucji w nauce, które mogą uczynić naszą książkę przedpotopową6.
21. Kanały sprzedaży  uwzględniamy te, które odbiegają od standardowych, co jest
istotne zwłaszcza przy książkach specjalistycznych  podręcznik
anatomopatologii nie będzie leżał w  Librze czy w  Prusie na środku
wystawy&
22. Po tych informacjach następuje litania podpisów i data J�
$� Przykład wypełnienia karty książki - vide załącznik 2 na końcu tekstu
Opinia marketingowa  przewiduje ile uda się sprzedać w poszczególnych latach przy
określonych działaniach promocyjnych i danej sytuacji rynkowej.
1. Parametry wydawnictwa
2. Odbiorcy
3. Konkurencja
4. Prognoza sprzedaży
5. Opinia marketingu
6. Propozycje promocyjne [recenzje w prasie ogólnej lub specjalistycznej, wywiady,
spotkania z autorami etc.]
2
dobre uzasadnienie wznowienia, zwłaszcza przy wartościowych publikacjach wydanych RAZ w
tragicznie niskim nakładzie, e.g. A. Gieysztor  Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973, nakład
3000 egz. [sic!].
3
przy wznowieniu starych wydań niepotrzebne z uwagi na denominację, inflację oraz zmiany kosztów
wytwarzania
4
przy książkach wydanych niedawno, które są rozkupywane i grozi wyczerpanie nakładu
5
Mein Kampf kosztowała 2x tyle, co przeciętna książka w Niemczech i z trudem sprzedano pierwszy
nakład 4000 egz.
6
zwłaszcza w medycynie, e.g. przyczyny wrzodów żołądka, czy w chemii i fizyce  odkrycia kolejnych
pierwiastków transuranowych
Dotychczasowa sprzedaż wyrobów podobnych
�� Autor [A. Świderkówna] lub tematyka [II wojna, Katyń, nazizm]
�� Podsumowanie, jak sprzedawały się w poszczególnych latach  e.g. książki A.
Świderkówny po śmierci Autorki wykazywały wzrost sprzedaży, choć uprzednio
dał się odczuć wyraz
ny spadek.
�� Zwroty  większa sieć czasem zatowaruje7 coś z prawem zwrotu, do tego dochodzą
egzemplarze uszkodzone
Opis serii
1. Co to za seria  popularna8, podręczniki9, z
ródła10, książka  dla Opornych 11?
2. Wygląd, tematyka12, zagadnienia
3. Częstotliwość wydawania
4. Sprzedaż i promocja
5. Informacja o autorach
6. Konstrukcja podręcznika [jeżeli dotyczy]
7. Założenia edytorskie
Konieczność planowania: tego, co już wydane, co w produkcji, co dopiero się ukaże
Lokomotywa serii  ma  ciągnąć serię, stanowić  wisienkę na torcie , główny
wybijający się hit, dzięki któremu inne książki w serii świecą światłem odbitym. Gdy
wydajemy kilka książek na rok, to jedna powinna być hitem  ludzie lubią kompletować
serie, często przymkną oko na pojedynczy gniot, gdy w serii ukazał się także bestseller,
ale należy ludziom przypominać o serii, stąd ważna jest regularność i względnie krótkie
okresy między poszczególnymi elementami serii
Kwestionariusz autorski  vide Załącznik 1
�� Charakterystyka książki z punktu widzenia autora  dla kogo i po co? Co sam
autor sądzi o swoim dziele? Co uważa za zalety? Jakie publikacje są
konkurencyjne  to najlepiej wie sam autor [nie znoszę Jaczynowskiej, grrrrr& !]
�� Sugestie promocyjne
o Lista instytucji, towarzystw, osób, którym meldować o ukazaniu się
pozycji
o Tytuły czasopism, w których powinny ukazać się recenzje
o Jakim wydawnictwom naukowym powinno towarzyszyć ukazanie się
książki oraz jej reklama?
�� Czy wyraża zgodę na osobisty udział w akcji promocyjnej?
Autor może tu napisać WSZYSTKO, nawet, że jego książka jest bezkonkurencyjna i w
ogóle  de-best i stanowi przewrót iście kopernikański J�
7
uroczy neologizm J�
8
e.g. Klub Siedmiu Przygód [Sposób na Alcybiadesa, Podróż za jeden uśmiech]
9
e.g. seria Historia Powszechna [Manteuffel, Roztworowski, Żywczyński, Pajewski]
10
e.g. seria Biblioteka Wiedzy Wojskowej [G. Patton, Ch. de Gaulle]
11
e.g. D. Gookin, DOS dla Opornych, D. Lowe, Word 6 dla Opornych etc.
12
e.g. O wolność i niepodległość [Wojna bez walnej bitwy, Konfederacja barska]
�� Zastosowanie  nawet, gdy jest to podręcznik akademicki  kierunki na
uczelniach często zmieniają nazwy, pojawiają się też nowe13, niektóre książki
mogą być lekturami zastępczymi14
�� Sugerowany nakład  porzuciliśmy to pytanie, wszyscy autorzy zawsze żądają
100 tysięcy, nawet, jeśli książka jest kupowana tylko przez np. 200 studentów
anglistyki rocznie.
Konsultacje z marketingiem i sprzedażą
1. Badanie rynku dla danej dziedziny lub konkretnego tytułu
�� Badania rynku są kosztowne, wymagają przygotowania merytorycznego i
czasochłonnych analiz, często wykonują je zewnętrzne firmy  dlatego nie
mają uzasadnienia ekonomicznego dla każdej książki, którą wydajemy w
nakładzie 1000 egz., co innego w wypadku wielkich cykli np. literatury
pięknej lub encyklopedii. Dlatego też w większości przypadków  badanie
rynku z reguły opiera się na naszej wiedzy o rynku J�
2. Ocena szans rynkowych publikacji - co jest na rynku, jaki może być odbiór, jaka
reakcja rynku, e.g. wysunięcie pozycji konkurencyjnych15
3. Publikacje konkurencyjne i wspomagające
4. Prognoza sprzedaży przewiduje, ile się sprzeda
�� Ocena dynamiki sprzedaży ma przewidzieć, w jakim tempie
postępować będzie sprzedaż. Największa sprzedaż panuje w
pierwszym kwartale, potem spada, księgarze niechętnie wracają do
wznawianych tytułów, książka po 3-4 miesiącach to staroć. Niestety
coraz więcej książek przestaje być wznawianych  jest to duża strata,
gdyż wydawnictwo poniosło koszty, autor się napracował, napisał,
nawprowadzał poprawek, sprzedaż pierwszego wydania jeszcze z
reguły nie zwróciła 100% kosztów, dodruk byłby tani [vide wyżej] a
tu ZONK! A praktycznie dopiero przy II wydaniu autor i
wydawnictwo może odcinać kupony od tytułu&
5. Plan działań promocyjno-reklamowych
Informacja o planowanym dodruku jest prawem autora, gdyż może on chcieć
wprowadzić poprawki lub zmiany.
Są książki, które będą się zawsze sprzedawać [Biblia, Mickiewicz], ale niestety nie
wszystkie [Harry Potter, Sienkiewicz, Rodziewiczówna].
Koszty wydania książki  budżet wstępny projektu
1. Produkcyjne: papier, oprawa, usługa poligraficzna [druk]
2. Honoraryjne  autorskie: autor, tłumacz, ew. licencjodawca, autorzy wstępu,
bibliografii, indeksów etc., grafik projektujący okładkę, fotografik gdy specjalnie
zamawiamy zdjęcia, ilustrator rysujący smoki w bajkach, kartograf do map etc.
3. Prace zlecone  redaktor naukowy, merytoryczny, recenzent, korektor etc.
13
europeistyka albo mój ulubiony CŚ [Cywilizacja Śródziemnomorska]  z braku specjalistycznych
podręczników można zastosować ogólne opracowania dot. historii, politologii i dziejów kultury
14
polemiczna książka Ziółka używana w IH UW jako podręcznik historii starożytnego Rzymu, choć Autor
zgrzyta zębami [studenci też& ]
15
Widząc nową książkę Ziółka Jaczynowska zaraz rzuca się do maszyny i pisze pozycję konkurencyjną
4. Reklama i promocja - odgórnie przydzielany procent kosztów lub ustalane
oddzielnie dla wydawnictw specjalnych
5. Magazynowanie i dystrybucja
�� składowanie jest drogie, lepiej wydać mniejszy nakład i dodrukować, niż
drukować do magazynów, zwłaszcza, że podatek płaci się od produkcji
wykonanej, a nie sprzedanej
�� egzemplarze okazowe oraz darmowe dla autorów i redaktorów, informacje
dla księgarzy, transport etc.
6. Koszty własne  utrzymanie firmy i pracowników etatowych
7. Zysk wydawcy
Tabela kosztów:
kategoria kosztów jedn. miary
koszty redakcji ark. wyd.
koszty działów pomocniczych ryczałt
naświetlanie ryczałt
wynajem studia ryczałt
autorzy inni ryczałt
konsultant ryczałt
redaktor naukowy ark. wyd.
recenzent ark. wyd.
Indeks Ark. wyd.
Grafik ryczałt
Prawa do zdjęć i ilustracji szt.
Prawa do map szt.
opracowanie redakcyjne w tym korekty red. ark. wyd.
opracowanie leksykograficzne ark. wyd.
opracowanie techniczne w tym korekty red. techn. ark. wyd.
sczytywanie ark. wyd.
Koszta konsultacji zależą od typu książki i dziedziny  im bardziej elitarna, tym wyższe
[mniej jest hungarystów niż anglistów]
Podobnie koszt recenzji  zależny jest od stopnia szczegółowości samej recenzji i
stopnia trudności publikacji [podręcznik szkolny, akademicki, książka popularna]
Indeksy ceni się wg objętości książki, np. indeks do książki 20 ark będzie tańszy niż do
opasłego tomiszcza 50 ark. Najdroższe są indeksy rzeczowe, gdyż wówczas trzeba
najbardziej wgłębić się w tekst16.
Grafik otrzymuje wynagrodzenie za wykonanie okładki
Mapy  wykonanie i kupno praw do nich
Opracowanie leksyki  przy słownikach i encyklopediach
Sczytywanie  sprawdzanie, czy coś nie zgubiło się przy składaniu.
16
Indeksy osób i nazw geograficznych można wykonać na upartego wyszukiwarką MS Word  przyp. red.
Dotacje
Książka w Polsce i tak jest tania w stosunku do nakładów, a na pewno tańsza niż w
Europie, choć wystarczająco droga jak na kieszeń studenta&
Pytanie  dotować tytuły czy wydawców? W Niemczech dotowane są książki, a nie
wydawcy  istnieje centralny zakup dla bibliotek w poszczególnych landach, wobec tego
wydawca wie, że ma zbyt na X egzemplarzy danej książki jeszcze przed jej wydaniem
y
ródła dotacyj:
1. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
�� podręczniki akademickie  duże dotacje przyznawane na tytuł, co zmniejsza
liczbę tytułów
�� b. KBN (1991-2005, potem włączony do MNiS jako Rada Naukowa) 
publikacje stricte naukowe  głodowe dotacje
2. Ministerstwo Kultury  Instytut Książki
3. Instytut Austriacki, Porozumienie Polsko-Niemieckie, Program Boya-Żeleńskiego
4. Instytucje zainteresowane propagowaniem wiedzy  Wydział Promocji Miasta
5. Uczelnie  część grantów idzie na promocję
6. Sponsorzy  instytucje niezwiązane z rynkiem wydawniczym  TVP, banki,
ubezpieczyciele, Kulczyk-Holding, Wedel etc.
7. Instytucje zainteresowane zamieszczaniem reklam  przy publikacjach
prestiżowych jest to szansa na zaistnienie w mediach [szum medialny niesie
wszystko& ]
Arkusz kalkulacyjny:
1. Informacja o tytule
a) publikacja krajowa / zagraniczna
b) format książki i format kolumny17
c) stopień pisma i interlinia
d) forma przekazania materiałów (mail, dyskietka)
2. Kategoria dla składu  prosty tekst czy krzaczaste wzory matematyczne, dużo
włamanych ilustracji, tekst w 2 lub 3 łamach18
a) objętość ogółem w arkuszach wydawniczych
b) ilustracje wielotonalne i jednotonalne oraz kreskowe
c) kolorowość środków:
a. 1 = czarno-białe
b. 2 = dwa kolory (jak maszyna do pisania)
c. 4 = pełny kolor (3 barwy podstawowe + czerń)
d. 5 = tylko na okładce i obwolucie, gdy stosujemy lakiery metalizowane
(srebrzenia, złocenia)
e. przykład: 1:1 = czarno-biały druk dwustronny
17
zadrukowana część karty, naturalnie mniejsza niż format strony J�
18
potocznie zwanych kolumnami, np. w słownikach, encyklopediach, leksykonach etc.
d) rodzaj papieru na tekst i jego gramatura - obecnie jest popularny papier
objętościowy  gruby, ale lekki, można napisać krótką książkę która będzie
gruba, a papier jednocześnie nie będzie tekturą
e) spulchnienie papieru na tekst
f) białość papieru, zwłaszcza spulchnionego19 (biel lub krem, tzw. chamois)
g) wklejki  wkładki z ilustracjami na papierze kredowym20  lepiej wyglądają
na nim wszelakie zdjęcia (większy kontrast, wierna reprodukcja barw),
albumy wydaje się tylko na papierze kredowym, na upartego można też całą
książkę, ale będzie ciężka jak Maszkin&
h) rodzaj oprawy (miękka, twarda)
i) rodzaj bloku książki (klejony, szyty)
j) kolorowość okładki (4:1  1 str. cz-b, 4:0 - nic w środku)
k) wyklejki  mogą być puste, białe lub kolorowe, może być coś wydrukowane 
mapa, wzorek, reklama
l) obwoluta
m) uszlachetnienia  błyszcząca folia, oprawa w płótnie, skórze, okucia etc.
n) elementy dodatkowe
o) pakowanie  foliowanie całej książki lub tylko pełnych palet
Przykład wypełnionego arkusza  vide Załącznik 3.
19
niewłaściwie dobrana barwa papieru spulchnionego będzie wyglądać jak tania gazeta
20
por. ilustracje na wklejkach w: P. Gaxotte, Wielka Rewolucja Francuska, wyd. Trzaska, Evert, Michalski,
Warszawa brw., z sitodrukowymi reprodukcjami wykonanymi na tym samym papierze co tekst w: S.
Kieniewicz, Historia Polski 1795-1918, Warszawa 1983.
Załączniki
Załącznik 1
Kwestionariusz autorski
1. Imię i nazwisko
2. Stanowisko służbowe, stopień naukowy, uczelnia, wydział
3. Adres i tel. domowy
4. Adres i tel. służbowy, fax.
5. Adres elektroniczny
6. Krótka charakterystyka książki
7. Najważniejsze zalety książki
8. Czy istnieją publikacje konkurencyjne  jakie?
9. Przewidywany krąg odbiorców (jeżeli książka jest zaplanowana jako podr. akad. prosimy
wymienić przedmiot, do którego podręcznik będzie wykorzystywany)
10. Sugestie promocyjne
11. Lista instytucji, towarzystw naukowych i osób, do których należy dotrzeć z informacją o książce
12. Tytuły czasopism, w których powinna znalez
ć się zapowiedz
, omówienie i recenzja i reklama
13. Jakim wydarzeniom i imprezom naukowym (zjazdy towarzystw, konferencje, seminaria,
konwersatoria etc.] powinno towarzyszyć ukazanie się książki
14. Czy wyraża Pan(i) zgodę na osobisty udział w działaniach promocyjno-reklamowych?
W związku z wymogami ustawy z 29.08.1997 o ochronie danych osobowych prosimy o podpisanie
zgody:
Wyrażam zgodę na wykorzystanie moich powyższych danych osobowych wyłącznie przez
Wydawnictwo w celach marketingowych.
(podpis Autora)
Załącznik 2
KARTA KSI
ŻKI
Symbol Redaktor
NKWD1940 A
ukasz Karolewski
redakcji inicjujący
Nr projektu: 1234-Z-56
Autor:
gen. dyw. Tadeusz Bór-Komorowski
Tytuł:
Armia podziemna
Zmiana tytułu:
Redaktor naukowy pr. zbiorowej / wyboru / opracowania:
W. Bartoszewski, A. K. Kunert
Tłumaczenie:
Tom Wydanie Obj. w ark wyd. ISBN ISBN tomu
83-546-445-X
II (krajowe) 30
seria / cykl wydawniczy: rodzaj publikacji
O wolność i niepodległość wspomnienia
klasyfikacja tematyczna: instytucje dotujące
Bór-Komorowski - biografia Polsko-Niemieckie Pojednanie
klasyfikacja tematyczna:
Polska. Armia Krajowa
oryginał (tytuł, wydawca, wydanie, rok wyd.)
Tadeusz Bór-Komorowski, Armia Podziemna, Gryf Publishers, wyd. I, Londyn 1951
nr ostatniego wydania data ostatniego nakład cena aktualny zapas
I (krajowe) wydania: 1994 4000 egz. 120zł 0 egz.
Informacja o książce:
Wspomnienia dowódcy AK (VII 1943-X 1944), opisujące tworzenie i funkcjonowanie Polskiego Państwa
Podziemnego ze szczególnym uwzględnieniem Powstania Warszawskiego
Informacja o autorze
Tadeusz Bór-Komorowski (1895-1966)  gen. dyw., wywodzący się z armii austro-węgierskiej, uczestnik
I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej oraz września 1939, zastępca dowódcy ZWZ, następnie
dowódca AK, Naczelny Wódz, Premier Rządu RP na emigracji
Odbiorcy
weterani, historycy, studenci, osoby zainteresowane historią
Publikacje wspomagające (w tym wchodzące w skład tej samej serii lub cyklu wyd.)
Stefan Korboński  W imieniu Rzeczpospolitej, Norman Davies, Powstanie  44
Dlaczego nasza publikacja będzie lepsza od konkurencyjnych?
Jest to jedyna w swoim rodzaju publikacja z
ródłowa, ukazująca Polskę Podziemną oczyma jej dowódcy
Publikacje konkurencyjne
wszelkie opracowania kwestionujące wiarygodność Bora-Komorowskiego bądz
podające w wątpliwość
jego autorytet [W. Pobóg-Malinowski  Najnowsza historia polityczna Polski, tom III: 1939-1945]
Czas życia produktu
nieograniczony ze względu na wagę i wyjątkowość z
ródła
Kanały sprzedaży (gdzie klienci kupią książkę, inne uwagi)
księgarnie naukowe, stoiska w czasie rocznicy Powstania Warszawskiego, jako dodatek do: N. Davies 
Powstanie  44.
Data Podpis redaktora inicjującego Podpis redaktora naczelnego
Załącznik 3  przykład arkusza kalkulacyjnego